Στις 7 Μαΐου 2018 στoν φιλόξενο χώρο των Γενικών Αρχείων του Κράτους – Αρχεία Ν. Μαγνησίας παρουσιάστηκε το περιοδικό του Κέντρου Πολιτιστικής και Κοινωνικής Παρέμβασης «Ιωλκός», τεύχος 3ο. Στο περιοδικό εκτός από την ενημέρωση για τις δραστηριότητες του Κέντρου Πολιτισμού περιλαμβάνονται και τα πρακτικά της διημερίδας με τίτλο « Ο Νίκος Καζαντζάκης στην αυγή του 21ου αιώνα» που πραγματοποιήθηκε στις 24 και 25 Νοεμβρίου 2017.
Το Κέντρο Πολιτισμού «Ιωλκός», σε συνεργασίας και άλλους σημαντικούς φορείς της πόλης μας, όπως: Την Περιφέρεια Θεσσαλίας- Περιφερειακές Ενότητες Μαγνησίας και Β. Σποράδων, τη Δ/νση Πολιτισμού του ΔΟΕΠΑΠ-ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου, τη Δ/νση Δευτ. Εκπαίδευσης, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τα Γεν. Αρχεία του Κράτους Ν. Μαγνησίας και την Κρητική Αδελφότητα Βόλου το «Αρκάδι» ένωσαν τις δυνάμεις τους για τη διοργάνωση αυτής της διημερίδας.
Ποιητής, μυθιστοριογράφος, μεταφραστής, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος, φιλόσοφος, πολιτικός ο Νίκος Καζαντζάκης αποτελεί μια ιδιότυπη περίπτωση για τα ελληνικά γράμματα, ένα φαινόμενο και το έργο του τεράστιο σε όγκο κι ευρύτητα δεν είναι εύκολο ούτε να περιγραφεί, ούτε να αποτιμηθεί.
Έγκριτοι μελετητές του Καζαντζακικού έργου φώτισαν από τη δική του πλευρά ο καθένας μια πτυχή της πολυσχιδούς προσωπικότητας και δραστηριότητας του οικουμενικού Έλληνα, αναδεικνύοντας τη διαχρονική αξία της πνευματικής του κληρονομιάς. Ο Δημήτρης Δημηρούλης καθηγητής Ιστορίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στην εισήγησή του με τίτλο Το φαινόμενο «Νίκος Καζαντζάκης» επιχείρησε να προσεγγίσει το ερώτημα: Τι σημαίνει το έργο του Νίκου Καζαντζάκη σήμερα; Υποστήριξε πως ο Καζαντζάκης αποτελεί ένα πολιτισμικό «φαινόμενο» που άγγιξε πολλές πλευρές του ελληνικού βίου, καθώς δεν περιορίστηκε στη λογοτεχνία, αλλά ενσωμάτωσε πολιτικές θέσεις, φιλοσοφικές αντιλήψεις και ιδιοσυγκρασιακές απόψεις σε μια αντιφατική, αλλά εξόχως ελκυστική «βιοθεωρία». Αναμφίβολα το μυθιστόρημα Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά είναι αυτό που καθιέρωσε τον Καζαντζάκη παγκοσμίως κι ο Ζορμπάς έγινε σύμβολο του πρωτογενούς Έλληνα. Στην εποχή μας, παρά τη ριζική μεταβολή των αναγνωστικών συνηθειών τα γνωρίσματά του, όπως η ήδη εμπεδωμένη διεθνής και εντόπια φήμη, η ύπαρξη αρχέτυπων ηρώων ,η σύνδεση των αφηγηματικών ιδιωματισμών και της λογοτεχνικής τοπικότητας με οικουμενικά φαινόμενα, όπως ιδεολογία, πολιτική και, κατά κύριο λόγο, θρησκεία, κρατούν τον Καζαντζάκη στην επικαιρότητα.
Ο Νίκος Μαθιουδάκης, επιστημονικός Σύμβουλος Εκδόσεων Ν. Καζαντζάκη μίλησε για την αγάπη του Καζαντζάκη για τη γλώσσα τονίζοντας τη φανατική υπεράσπιση της δημοτικής γλώσσας την έντονη πανδιαλεκτική διάθεση και, τέλος, τη σχεδόν καθολική υιοθέτηση του μονοτονικού συστήματος Ο Καζαντζάκης θέλησε να δημιουργήσει μια γλώσσα πανελλήνια η οποία να είναι κατανοητή από όλους τους Έλληνες, αλλά ταυτόχρονα να αναδείξει τους δημιουργικούς μηχανισμούς που ενυπάρχουν στην ελληνική γλώσσα.
Με δύο εμβληματικά μυθιστορήματα του Καζαντζάκη ασχολήθηκαν η Μαρίτα Παπαρούση, αναπλ. καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και η Μαρίνα Γρηγοροπούλου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Η πρώτη διερεύνησε στο μυθιστόρημα «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» την παρουσία του σώματος και κατέδειξε την προσέγγισή του τόσο ως συμβολικό μέσον έκφρασης και μορφοποίησης αντιλήψεων για τη φύση, την κοινωνία και τον πολιτισμό, όσο και ως κατεξοχήν έκφανση του αμφίσημου χαρακτήρα της υλικής διάστασης του ανθρώπου. Η δεύτερη αποτύπωσε εικόνες του κόσμου, του βίου, του νου στην αναφορά στον Γκρέκο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε η Χριστίνα Αργυροπούλου, επίτιμη σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που ασχολήθηκε με το μουσικό στοιχείο, τον χορό, το τραγούδι, την ποίηση και τα μουσικά όργανα στο έργο «Βίος και Πολιτεία» του Αλέξη Ζορμπά.
Ο Κώστας Αρκουδέας, συγγραφέας εξήγησε γιατί παρόλο που ο Καζαντζάκης που προτάθηκε για Νόμπελ Λογοτεχνίας δεν του απονεμήθηκε ποτέ. Επίσης, τόνισε ότι το Νόμπελ Λογοτεχνίας είναι κομμένο και ραμμένο για συγγραφείς σαν τον Καζαντζάκη, δηλαδή για συγγραφείς που ενδιαφέρονται συνολικά για τον άνθρωπο.
Τέλος, ο Μάριος Μπέγζος, καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας της Θρησκείας του ΕΚΠΑ προσέγγισε τον Καζαντζάκη από θεολογική σκοπιά τονίζοντας πως ο αγνωστικισμός του δεν οδηγεί σε κανενός είδους αθεϊσμό και πως ο ίδιος διατήρησε μέχρι την τελευταία του αναπνοή τον σεβασμό του για τον Θεό, αλλά και τον αποτροπιασμό του για τα έργα και τις ημέρες των εκπροσώπων του Θεού επί της γης. Παράλληλα στο πλαίσιο της διημερίδας πραγματοποιήθηκε έκθεση με φωτογραφικό υλικό, για τη ζωή και το έργο του Ν. Καζαντζάκη, με την ευγενική παραχώρηση του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης και του Μουσείου Ν. Καζαντζάκη.
Την έκθεση επιμελήθηκαν τα Γεν. Αρχεία του Κράτους – Αρχεία Ν. Μαγνησίας.
Τα πρακτικά της διημερίδας αποτελούν μικρή συμβολή στη βιβλιογραφία του Έλληνα λογοτέχνη που θα βοηθήσει αποτελεσματικά τον εξειδικευμένο επιστήμονα αλλά και τον επαρκή αναγνώστη να προσεγγίσει το φαινόμενο Νίκος Καζαντζάκης.
Ενώ η συγκεκριμένη έκδοση, πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της Περιφέρειας Θεσσαλίας.