Η οικονομική κρίση την τελευταία δεκαετία νέκρωσε εμπορικές γωνιές και δρόμους με καταστήματα που έχουν γίνει είτε κουφάρια αφημένα στον χρόνο και τη λήθη, είτε κενοί χώροι, γεμάτοι από απλήρωτους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, που περιμένουν τον επόμενο ενοικιαστή, για να λειτουργήσουν ξανά. Ο ενοικιαστής όμως, λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας, δεν είναι σίγουρο, αν θα εμφανιστεί άμεσα.
Στην πόλη του Βόλου πολλά κενά καταστήματα υπάρχουν στην αρχή της Ερμού, αλλά και στις άλλες κεντρικές οδούς, όπως Καρτάλη, Ιωλκού, κυρίως πάνω από την πλατεία Ελευθερίας, στην Ιάσονος, ακόμη και στην οδό Αναλήψεως.
Τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτές τις περιοχές που άλλες έσφυζαν από εμπορική δραστηριότητα; Πώς θα μπορούσαν αυτές οι περιοχές να αναζωογονηθούν και να αποκτήσουν μια νέα λειτουργία, βοηθώντας την τοπική οικονομία και ανάπτυξη;
Αυτό είναι το αντικείμενο έρευνας που έγινε στο Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η καθηγήτρια του Τμήματος Χωροταξίας κ. Άσπα Γοσποδίνη τόνισε πως «έχει πραγματοποιηθεί μια έρευνα, που μελετά την περίπτωση αναθέρμανσης εμπορικών γειτονιών και σημείων στις πόλεις της Θεσσαλίας, οι οποίες επλήγησαν από την κρίση. Είναι σαφές πως για αυτές τις γειτονιές και δρόμους, δεν μπορούν να εξελιχθούν σε επίκεντρα με πολιτιστικές και άλλες δράσεις. Ωστόσο την αναζωογόνηση της εμπορικής αγοράς μπορούμε να την πετύχουμε με χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το πρόγραμμα Jeremy της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που χρηματοδοτεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για να σταθούν και να μην κλείσουν. Και θα πρέπει να δημιουργηθούν ισχυρές τονωτικές οικονομικές ενέσεις, ώστε να ανοίξουν παραδοσιακά εμπορικά καταστήματα και όχι μόνο ταχυφαγεία και καφετέριες. Το Jeremy δίνει την ευελιξία και το κεφάλαιο για να επιβιώσει η επιχείρηση και να αναπτυχθεί. Επίσης μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις στους χώρους, ώστε να είναι πιο ελκυστικοί και να έρθουν νέοι έμποροι, για να ανοίξουν εκεί καταστήματα».
Η καθηγήτρια σημείωσε, πως «αυτό που έχει φανεί με την εμπορική αγορά στα χρόνια της κρίσης, είναι ότι πρώτον σε καταστήματα που έκλεισαν, ανοίγουν μικρά καφέ και fast food, τα οποία δεν έχουν πολύ χρόνο ζωής. Επίσης μικρομεσαίες, οικογενειακές, εμπορικές επιχειρήσεις, που άντεξαν στην κρίση, φεύγουν από τις άκρες των εμπορικών δρόμων και τα στενά δρομάκια και μεταφέρονται σε πιο κεντρικούς δρόμους, πληρώνοντας ενδεχομένως και το ίδιο ενοίκιο, καθώς μέσα στην ύφεση μειώθηκαν και τα ενοίκια».
Η κ. Γοσποδίνη πρόσθεσε πως μια ιδιαιτερότητα της ελληνικής πόλης, σε σχέση με τις ξένες, είναι πως στα στενά δρομάκια λειτουργούσαν διάφορα καταστήματα και μικρά καφέ, είχαν δηλαδή μια ζωντάνια, δεν φοβόσουν να περάσεις το απόγευμα και τη νύχτα. Αντιθέτως οι ξένες πόλεις έχουν τις μεγάλες λεωφόρους με τα καταστήματα, ενώ στους στενούς δρόμους υπάρχουν οι κατοικίες. Αν συνεχιστεί η κρίση με την απονέκρωση των μικρών εμπορικών σημείων, θα χαθεί και αυτή η ιδιαιτερότητα της ελληνικής πόλης. Έτσι τα στενά δρομάκια θα ερημώσουν και θα υποβαθμιστούν. Αυτό σημαίνει και αλλαγή της φυσιογνωμίας του κέντρου της πόλης.
Και ποιες παρεμβάσεις θα μπορούσαν να γίνουν στα στενά δρομάκια, για να μην υποβαθμιστούν; «Για ορισμένους μικρούς στενούς δρόμους θα μπορούσε να γίνει το εξής: Ο Δήμος, με σχετικά μικρά ποσά, θα μπορούσε να προχωρήσει σε απαλλοτριώσεις των καταστημάτων, δύο χρειάζονται σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο, που θα αποτελέσουν την είσοδο και την έξοδο του ακάλυπτου και με το πρασίνισμα, θα γινόταν ένα ημιιδιωτικός πράσινος κήπος, που θα είχε σύνδεση με τον δημόσιο χώρο. Σήμερα οι περισσότεροι ακάλυπτοι είναι γεμάτοι σκουπίδια και γάτες, αντιθέτως θα μπορούσαν να γίνουν πράσινες εστίες, για να παίζουν τα παιδιά. Και όσοι ακάλυπτοι χώροι είναι μικροί και δεν μπορούν να γίνουν πράσινο, θα μπορούσαν να βοηθήσουν ως χώροι στάθμευσης».