Τοπικά

Πόντος και Θράκη στην Επανάσταση του 1821 – Ομιλία του ιστορικού Βλάση Αγτζίδη το Σάββατο στον Βόλο 

Για την τεράστια συμβολή του Πόντου και της Θράκης στο σάλπισμα του ελληνικού Γένους για την ελευθερία και την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, θα μιλήσει μεθαύριο στον Βόλο ο Βλάσης Αγτζίδης, ένας από τους εισηγητές στην ημερίδα που διοργανώνουν οι μικρασιατικοί σύλλογοι της πόλης και η Ένωση Ποντίων Μαγνησίας.
Ο γνωστός συγγραφέας και ιστορικός στην ομιλία του θα αναπτύξει την πολύπλευρη συμβολή των Ποντίων και των Θρακών στην εθνική παλιγγενεσία του 1821, οι οποίοι πρόσφεραν πολλά στον απελευθερωτικό αγώνα πριν από διακόσια χρόνια.

Ο ηρωισμός του Ποντιακού και Θρακικού Ελληνισμού θα «ζωντανέψει» και πάλι διά στόματος του Βλάση Αγτζίδη, ο οποίος έχει ασχοληθεί επισταμένως με το συγκεκριμένο κομμάτι της Ιστορίας μας. Στην αρχή της συζήτησης καταπιάστηκε με τους Πόντιους αγωνιστές λέγοντας: «Ο Πόντος εκείνη την εποχή, όταν ακόμη οι Ρώσοι δεν είχαν κατέβει στα βόρεια παράλια της Μαύρης Θάλασσας, έχει πολύ ενδιαφέρον. Βρισκόταν στο εσωτερικό της οθωμανικής αυτοκρατορίας, παρόλα αυτά υπήρξε πολύ μεγάλη προσέλευση εθελοντών από εκείνα τα μέρη. Και φυσικά, έχουμε το συμβολικό στοιχείο πως οι Υψηλάντηδες, όπως και οι Μουρούζηδες που ήλεγχαν τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, ήταν οικογένειες από το Φανάρι με ποντιακή καταγωγή. Μέσα από τα αρχεία των Φιλικών προκύπτει η στρατολόγηση σημαντικού αριθμού Ποντίων στη Φιλική Εταιρεία. Αυτό εκφράστηκε και με τους μεγάλους εράνους για την ενίσχυση της Επανάστασης, ενώ μεγάλο μέρος του Ιερού Λόχου που πολέμησε υπό την ηγεσία του Υψηλάντη, προερχόταν από εθελοντές του Μικρασιατικού Πόντου».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην εξίσου ουσιαστική προσφορά της Θράκης στην Επανάσταση του 1821, παρότι δεν την ευνοούσε η γεωγραφική θέση της: «Η Θράκη στην ουσία αποτελούσε την ενδοχώρα της Κωνσταντινούπολης. Γι’ αυτό και είδαμε τους Οθωμανούς να αντιδρούν έγκαιρα και να καταστέλλουν κάθε επαναστατική κίνηση στη συγκεκριμένη περιοχή, αφού φοβόντουσαν τυχόν κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Το σχέδιο των Φιλικών δεν ήταν απλά να δημιουργήσουν ένα κράτος στον Μοριά και τη Ρούμελη, αλλά φαντάζονταν, όσο ουτοπικό κι εάν ήταν, μία επανάσταση στην «καρδιά» της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ετούτο θορύβησε τον σουλτάνο, ο οποίος μόλις έμαθε τα μυστικά σχέδια των Φιλικών από τους Βρετανούς απάντησε με εκτεταμένες σφαγές, όπως για παράδειγμα το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης. Από εκεί και πέρα, πολλοί Θρακιώτες μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία. Μέχρι και ο Μαρασλής, που είχε παραχωρήσει την οικία του στην Οδησσό για έδρα της Φιλικής Εταιρείας, ήταν από τη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας».

Η συνδρομή των Ποντίων και των Θρακών δεν αφήνει ασυγκίνητο τον Βλάση Αγτζίδη, ο οποίος τόνισε ότι «τους ένωσε ο αγώνας για την απελευθέρωση του Γένους», ενώ έπειτα υπογράμμισε τον ρόλο που διαδραμάτισε ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός: «Το συγκεκριμένο ρεύμα διαμόρφωσε μία πρώιμη εθνική συνείδηση, σε μία περίοδο και ένα περιβάλλον που κυριαρχούσε η οθωμανική απολυταρχία. Παρόλα αυτά, όμως, υπήρξαν άνθρωποι που συστρατεύτηκαν με την ιδέα της εθνικής χειραφέτησης».

Όσο για το στοιχείο που εξακολουθεί να εντυπωσιάζει τον Θεσσαλονικιό επιστήμονα; «Σε εκείνους τους σκοτεινούς χρόνους, που από τη μία είχαμε τη σκληρή διακυβέρνηση των Οθωμανών και από την άλλη την Ιερή Συμμαχία που καταδίκαζε κάθε επαναστατική κίνηση, υπήρξαν κάποιοι που τόλμησαν να επαναστατήσουν. Αυτό ξεπερνάει κάθε ρεαλιστική λογική, αλλά ήταν ταγμένοι στο όραμα της απελευθέρωσης, που κατέληξε το 1830 σε ένα μικρό και καχεκτικό εθνικό κράτος, όπως διαμορφώθηκε πολιτειακά ο Ελληνισμός στον Βαλκανικό Νότο μετά την Επανάσταση», θα πει ο κ. Αγτζίδης.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το