Τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις, υποτίθεται, λόγω διακοπών στην Ευρώπη. Ομως σπανίως συμβαίνει αυτό, λέει το Politico.
Πολιτικές κρίσεις, πολεμικές συγκρούσεις και οικονομικές «πυρκαγιές» τείνουν να… αγνοούν τα σχέδια διακοπών των ευρωπαίων πολιτικών.
Οταν η Ελλάδα πέρασε ξυστά από τη χρεοκοπία το 2015, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατάφεραν να τακτοποιήσουν την κρίση ακριβώς την ώρα που έφταναν οι διακοπές.
Δεν μπόρεσαν όμως να κάνουν το ίδιο το 2006 στον πόλεμο Ισραήλ-Χεζμπολά, με την εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία το 2008, ή τις οικονομικές αναταράξεις τον Αύγουστο του 2008 που τελικά οδήγησαν στο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.
Αυτή τη χρονιά, η Γερμανίδα Καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ αντιμετωπίζει τον πειρασμό να βάλει σε αναμονή την προεκλογική της εκστρατεία για τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου για να κάνει πεζοπορία και διακοπές τριών εβδομάδων. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σχεδιάζει να κάνει διακοπές όλο τον Αύγουστο, όπως κάθε χρόνο, ενώ ο ιταλός πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι έχει εδοποιήσει να μην τον ενοχλήσει κανείς στο τηλέφωνο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Με άλλα λόγια, λέει το Politico, αν μια κρίση ξεσπάσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες οι Ευρωπαίοι ηγέτες μάλλον θα μιλήσουν τηλεφωνικά παρά θα συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες.
Το Politico συγκέντρωσε μια λίστα από έξι κρίσεις που απαιτούν να τύχουν της δέουσας προσοχής:
Πολωνία
Πώς έχει η κατάσταση: Τη ανάληψη δράσης για την υπεράσπιση του κράτους δικαίου στην Πολωνία ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εγκρίνοντας μια τρίτη δέσμη συστάσεων που αφορά στην έλλειψη ανεξάρτητης και νόμιμης συνταγματικής επανεξέτασης στην Πολωνία. Η ανακοίνωση έρχεται μετά την απόφαση του προέδρου της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα να υπογράψει τον νόμο για τα τακτικά δικαστήρια όπου εις το εξής, βάσει του νέου νόμου, οι πρόεδροι των πολωνικών δικαστηρίων, ανάμεσά τους και τα εφετεία, θα διορίζονται και θα παύονται από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν θα χρειάζεται πλέον να συμβουλεύεται τις γενικές συνελεύσεις των δικαστών, ούτε, στην περίπτωση που η γνώμη τους θα είναι αρνητική, το Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο, για να επιβάλει τους δικούς του υποψήφιους. Δεν θα χρειάζεται πλέον να αιτιολογεί τις αποφάσεις του, γεγονός που, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση και δικαστικοί κύκλοι, θέτει την δικαστική εξουσία υπό τα κελεύσματα της εκτελεστικής εξουσίας.
Γιατί έχει σημασία: Γιατί η Ε.Ε. πλέον έχει βαρεθεί τα “τερτίπια” της πολωνικής κυβέρνησης, διαμηνύοντας της ανοικτά πως δεν την εμπιστεύεται.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Υπάρχουν δυο ενδεχόμενα: είτε η κυβέρνηση θα απορρίψει με κάποιο τρόπο την απόφαση του Ντουντα, είτε θα διοργανωθούν και θα σημειωθούν μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους της Βαρσοβίας, με την αστυνομία να λειτουργήσει, ως είθισται, με σκληρό τρόπο.
Η άποψη των Βρυξελλών: «Οι συστάσεις μας προς τις πολωνικές αρχές είναι σαφείς. Οφείλουν να αποκαταστήσουν την ανεξαρτησία του Συνταγματικού Δικαστηρίου και να αποσύρουν τους νόμους για τη μεταρρύθμιση της δικαστικής εξουσίας είτε να τους ευθυγραμμίσουν με το πολωνικό Σύνταγμα και με τα ευρωπαϊκά στάνταρ», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, σημειώνοντας ότι δεν θα διστάσει να ενεργοποιήσει το άρθρο 7 για παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, εάν η Πολωνία δεν συμμορφωθεί με τις συστάσεις της εντός ενός μηνός.
Ιταλία
Πώς έχει η κατάσταση: Για τρίτο συνεχόμενο καλοκαίρι, η Ιταλία υποδέχεται χιλιάδες μετανάστες από την Μέση Ανατολή και την Αφρική. Η Ε.Ε. διαπραγματεύεται με την Τουρκία, το Αφγανιστάν και πολλές αφρικάνικες χώρες την μείωση των μεταναστευτικών ροών, αλλά η ροή προσφύγων δεν δείχνει να μειώνεται.
Γιατί έχει σημασία: Γιατί το μεταναστευτικό είναι το πλέον φλέγον πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα στα ευρωπαϊκά “φόρα”: Είναι τόσο κρίσιμο που απειλεί μέχρι και να “ρίξει” κυβερνήσεις σε Γερμανία κι Αυστρία.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Μια ακόμη ναυτική τραγωδία με πολλούς νεκρούς ή μια τρομοκρατική επίθεση που θα χρησίμευαν ως “καύσιμο” στις αντίθετες φωνές. Ή ακόμη και μια κλιμάκωση του Συριακού Εμφυλίου προς το χειρότερο. Επίσης, μια απόφαση του τουρκου προέδρου Ρετζεπ Ταγιπ Ερντογάν να “τραβήξει” κι άλλο το σκοινί στην διαμάχη του με την Γερμανία, θα οδηγούσε αναπόφευκτα στην κατάργηση της συμφωνίας που υπογράφτηκε ανάμεσα στην Τουρκία και την Ε.Ε. τον περασμένο Μάρτιο, με κίνδυνο να επαναληφθεί ένα νέο 2015, όταν πάνω από 3 εκατ. μετανάστες εισέρρευσαν στην Ε.Ε. διαμέσου των Βαλκανίων.
Η άποψη των Βρυξελλών: Μεταξύ των προτάσεων της Κομισιόν βρίσκονται μια νέα χρηματοδότηση της Ε.Ε. προς την Ιταλία ύψους 35 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση των ροών, η χορήγηση οικονομικής και τεχνικής στήριξης στη Λιβύη για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των συνόρων και την ενίσχυση των επιχειρήσεων διάσωσης, η επιτάχυνση των εργασιών για τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής (ή ισοδύναμων άτυπων ρυθμίσεων) με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης, με τη στήριξη των κρατών μελών αλλά και περαιτέρω συνεργασία με τον Νίγηρα και το Μάλι βάσει του πλαισίου εταιρικής σχέσης, ώστε να εμποδιστούν οι μετακινήσεις προς τη Λιβύη. Επίσης, προτείνεται μια νέα διαδικασία ανάληψης δεσμεύσεων για επανεγκατάσταση, ιδίως από τη Λιβύη, την Αίγυπτο, τον Νίγηρα, την Αιθιοπία και το Σουδάν, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Η.Ε. για τους Πρόσφυγες. Υπάρχει και η “Επιχείρηση Σοφία” της Ε.Ε. για το θέμα, ωστόσο πρόσφατη έκθεση του Βρετανικού Κοινοβουλίου έχει διαπιστώσει ότι οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιμετωπίσουν την παράνομη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών μέσω της συγκεκριμένης επιχείρησης δεν είναι αποτελεσματικές.
Βρετανία
Πώς έχει η κατάσταση: Η Τερέζα Μέι θεωρείται πρωθυπουργός υπό προθεσμία, όπως εκτιμούν οι πάντες και αναφέρουν τα πρωτοσέλιδα ακόμη και των φιλικών προς τους Τόριδες εφημερίδων. Η Τερέζα Μέι θεωρείται εν γένει μια μεταβατική Πρωθυπουργός έως ότου το κόμμα της ανασυσταθεί και προχωρήσει στην εκλογή άλλου ηγέτη. Η Μέι μένει στον θώκο της βοηθούμενη από το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας, ωστόσο αν οι 10 βουλευτές του δεξιού, προτεσταντικού βορειοϊρλανδικού κόμματος αποφασίσουν να άρουν την ψήφο εμπιστοσύνης στο πρόσωπο της, τότε η κυβέρνηση θα διαλυθεί.
Γιατί έχει σημασία: Γιατί αν αποχωρίσει η Μέι, αλλάζει “τροχιά” και η υπόθεση Brexit, με αμφίβολες εξελίξεις για όλη την Ευρώπη.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Σύμφωνα με το καταστατικό των Τόριδων, απαιτούνται 48 βουλευτές προκειμένου να αιτηθούν αλλαγή ηγεσίας, μια κίνηση που ασφαλώς δεν θα συμβεί μέσα στον Αύγουστο που το Κοινοβούλιο… διακοπεύει. Ωστόσο, τυχόν επιθέσεις από βουλευτές των Συντηρητικών είναι πιθανό να αποδυναμώσουν την επιρροή της Μέι πριν το συνέδριο του κόμματος, τον Σεπτέμβριο.
Η άποψη των Βρυξελλών: Η Ε.Ε. θέλει μια ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση, ωστόσο αυτή τη στιγμή υπάρχει μικρή εμπιστοσύνη στους Τόρηδες και τις τακτικές τους να μεταφέρουν τον αντίκτυπο από τα εσωτερικά τους προβλήματα… στις Βρυξέλλες.
Καταλονία
Πώς έχει η κατάσταση: Ο πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης της Καταλονίας, Κάρλες Πουιγδεμόντ, προκήρυξε δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της περιφέρειας ορίζοντας ημερομηνία την 1η Οκτωβρίου του 2017 και προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στη Μαδρίτη. Η ερώτηση που θα τεθεί στους πολίτες θα είναι: «Θέλετε η Καταλονία να είναι ένα ανεξάρτητο κράτος με τη μορφή της Δημοκρατίας;».
Γιατί έχει σημασία: Η κυβέρνηση της Ισπανίας έχει δεσμευτεί ότι θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της ώστε να αποτρέψει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, το οποίο θεωρεί ότι είναι αντισυνταγματικό. Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία απέρριψε την ανακοίνωση του καταλανού προέδρου τονίζοντας: «Μπορούν να ανακοινώνουν δημοψήφισμα όσες φορές θέλουν και να το αναβάλλουν για όσες εβδομάδες θέλουν, να διοργανώνουν εκδηλώσεις και καμπάνιες, αλλά το δημοψήφισμα δεν θα πραγματοποιηθεί». «Η κυβέρνηση θα προσφύγει κατά της απόφασης. Το δημοψήφισμα δεν θα πραγματοποιηθεί επειδή είναι παράνομο», σχολίασε ο εκπρόσωπος της ισπανικής κυβέρνησης Ινίγκο Μέντεζ ντε Βίγκο. Μια εξέλιξη που ασφαλώς δεν είναι… προς τιμήν του ισπανικού κράτους.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Καμιά από τις δυο πλευρές δεν θα κάνει πίσω. Όσο πλησιάζει η 1η Οκτωβρίου, ο “χαρτοπόλεμος” δηλώσεων και αντεγκλήσεων θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό, ενώ δεν αποκλείεται να έχουμε κι άλλες μαζικές διαδηλώσεις.
Η άποψη των Βρυξελλών: Η Κομισιόν δεν τοποθετείται ανοικτά στο ζήτημα, όμως στο Ευρωκοινοβούλιο, ακούγονται διάφορες απόψεις. Ο επικεφαλής του ΕΚΤ, του μεγαλύτερου πολιτικού σχηματισμού στην Ευρωβουλή, Μάνφρεντ Βέμπερ, δήλωσε ότι όπου ανοίγουν τέτοιες συζητήσεις (αποχώρησης) περιορίζονται οι πιθανότητες για τη μετακόμιση Οργανισμού που σήμερα έχει έδρα στο Λονδίνο. Αλλά και η νέα προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, της Εσθονίας, ξεκαθάρισε ότι το ζήτημα της Καταλονίας είναι «εσωτερικό», κατά συνέπεια δεν φαίνεται διατεθειμένη να ανακατευτεί στην υπόθεση. Φυσικά, το θέμα είναι συνδεόμενο με άλλα παρόμοια “κινήματα”, όπως στη Σκωτία και τους Φλαμανδούς του Βελγίου, οπότε η Ε.Ε. είναι αναγκασμένη να παρακολουθεί στενά την όποια εξέλιξη.
Ουκρανία
Πώς έχει η κατάσταση: Ο πόλεμος εξακολουθεί να μαίνεται, με την Μόσχα να μην εκπληρώνει όλες τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη συμφωνία του Μινσκ και τους υποστηριζόμενους από την Ρωσία αντάρτες στην ανατολική Ουκρανία να έχουν κηρύξει την ανεξαρτησία τους από το Κίεβο.
Γιατί έχει σημασία: Γιατί πλέον το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχει να ξεπεράσει ο πρόεδρος Πούτιν προτού εισβάλει στην ανατολική Ουκρανία είναι ο αμερικανικός στρατός -κι όλοι ξέρουμε τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στην Ουκρανία Kurt Volker μιλώντας στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο BBC, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον εξετάζει το ενδεχόμενο να στείλει όπλα στον ουκρανικό στρατό για να αντιμετωπίσει τους φιλορώσους αντάρτες στα ανατολικά. «Αμυντικά όπλα που θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να υπερασπιστεί τον εαυτό της στην πραγματικότητα θα βοηθήσουν (τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις», εξήγησε ο Volker. Ωστόσο υπογράμμισε ότι το θέμα «μένει να συζητηθεί περαιτέρω για να ληφθεί απόφαση», ενώ πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα γίνει αυτό. Από την πλευρά του το Κρεμλίνο επεσήμανε ότι μια ενδεχόμενη παράδοση αμερικανικών όπλων στην Ουκρανία ίσως αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στα ανατολικά. «Έχουμε ήδη δηλώσει περισσότερες από μία φορές ότι οποιαδήποτε ενέργεια κλιμακώνει την ένταση και επιδεινώνει περαιτέρω την ήδη περίπλοκη κατάσταση απλώς θα μας απομακρύνει ακόμη περισσότερο από τη στιγμή που θα μπορέσει να διευθετηθεί αυτό το εσωτερικό ζήτημα της Ουκρανίας», υπογράμμισε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Η άποψη των Βρυξελλών: Η πυροδότηση της κρίσης στην χώρα είναι ο μοναδικός λόγος, σύμφωνα με το Politico, που θα μπορούσε να αναγκάσει τους πολιτικούς να αφήσουν τα μπάνια τους και να επιστρέψουν στις Βρυξέλλες. Κι αυτό γιατί ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο ως συχνός συνομιλητής των Βρυξελλών, είναι σίγουρο πως αμέσως θα στραφεί στην Ε.Ε. αν δει πως η κατάσταση κλιμακώνεται επικίνδυνα.
Ιμαλάια
Πώς έχει η κατάσταση: Η αιτία που μπορεί να οδηγήσει σε μια ένοπλη σύρραξη την Ινδία και την Κίνα είναι το συνοριακό πέρασμα Σικίμ στην περιοχή των Ιμαλαϊων το οποίο η Κίνα κατηγορεί ότι έχει καταλάβει η Ινδία και μαζί με αυτό κινεζικό έδαφος στέλνοντας στρατεύματα. Το κομμουνιστικό κόμμα της Κίνας μέσω της εφημερίδας Global Times προειδοποίησε πως η χώρα είναι έτοιμη να προχωρήσει σε πόλεμο εάν η Ινδία δεν αποσύρει τα στρατεύματά της από την περιοχή, την ίδια ώρα που πραγματοποιεί συνεχώς ασκήσεις στο Θιβέτ ενώ συγκεντρώνει στρατεύματα για τις ασκήσεις αυτές.
Γιατί έχει σημασία: Μιλάμε για δυο παγκόσμιες υπερδυνάμεις που διαθέτουν πυρηνικό οπλοστάσιο. Καμιά από τις δυο δεν μπορεί να επωφεληθεί από την συγκεκριμένη διένεξη -αλλά, επίσης, καμιά από τις δυο δεν γίνεται τώρα να κάνει πίσω για λογούς εντυπώσεων.
Τι θα μπορούσε να συμβεί: Δεν μπορεί να αποκλειστεί τίποτα, ακόμη και μια ένοπλη σύρραξη.
Η άποψη των Βρυξελλών: Παραμένει ένας -εξαιρετικά ανήσυχος- παρατηρητής της κατάστασης.
Πηγή: Politico