Παρουσία πολύ κόσμου πραγματοποιήθηκε χθες στην αίθουσα εκδηλώσεων της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Δαμιανού Κυριαζή η ομιλία του καθηγητή Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου με θέμα «Ο Eθνικός Διχασμός», που βασίστηκε σε τρία βιβλία που ο ίδιος έγραψε.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών σε συνεργασία με τη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Δαμιανού Κυριαζή, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας και τις εκδόσεις Πατάκη με αφορμή τα τρία βιβλία του Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου, «1915: Ο Εθνικός Διχασμός» (2015), «Μετά το 1922: Η παράταση του Διχασμού» (2017) και «Τα γράμματα στην Πάολα: Τι μας λένε για τον Κωνσταντίνο Α’» (2018).
Προλόγισε η πρόεδρος της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών κ. Μηλίτσα Ζαρλή – Καραθάνου, ενώ τον συντονισμό είχε η δημοσιογράφος Ροσσάνα Πώποτα.
Ο κ. Γιώργος Μαυρογορδάτος, τέως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τόνισε ότι η ομιλία βασίζεται στα τρία βιβλία «1915: Ο Εθνικός Διχασμός» (2015), «Μετά το 1922: Η παράταση του Διχασμού» (2017) και «Τα γράμματα στην Πάολα: Τι μας λένε για τον Κωνσταντίνο Α’» (2018). «Τα βιβλία αναφέρονται σε αυτό το οποίο ονομάστηκε Εθνικός Διχασμός, μία μοναδική και πρωτοφανής κρίση εθνικής ολοκλήρωσης που κράτησε τρεις δεκαετίες, ενώ κατά μία άποψη κράτησε πολύ περισσότερο, αλλά πάντως έχει λήξει και δεν συνεχίζεται σήμερα» ανέφερε ο ίδιος.
Ερωτηθείς αν ο διχασμός είναι το δεύτερο όνομα των Ελλήνων, ο τέως καθηγητής απάντησε ότι «αυτό είναι ένας μύθος και μία καραμέλα που πιπιλάνε οι Έλληνες κυρίως για να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους και των επιλογών τους. Διχασμούς σαν το δικό μας τον Εθνικό Διχασμό γνώρισαν όλα τα έθνη. Ακόμα και οι Ελβετοί είχαν έναν εμφύλιο πόλεμο πριν 170 χρόνια. Οπότε δεν είναι μονοπώλιο των Ελλήνων ο διχασμός. Οι Έλληνες διχάστηκαν κατά καιρούς για συγκεκριμένους λόγους που πρέπει να εξηγούνται και δεν έχουν να κάνουν με τα γονίδιά τους».
Ο κ. Γ. Μαυρογορδάτος τόνισε ότι «η σημερινή Ελλάδα είναι αυτή που προήλθε τα χρόνια του Εθνικού Διχασμού. Να το πω επιγραμματικά ότι με βάση δήλωση ενός τουλάχιστον κορυφαίου αντιπάλου του Βενιζέλου αν ήταν αυτός στην εξουσία το 1912 η Ελλάδα δεν θα είχε πάρει μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και άρα μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι τα σύνορά μας θα ήταν στην Ελασσόνα».
Το βιβλίο «1915: Ο Εθνικός Διχασμός» (2015) είναι το αποτέλεσμα σαράντα ετών έρευνας, στοχασμού, συγγραφής και διδασκαλίας για τον Εθνικό Διχασμό. Επιδίωξή του είναι η κατανόηση, η εξήγηση, η ερμηνεία. Όχι η εξύμνηση, ούτε η καταγγελία. Αν δημιουργηθεί στον αναγνώστη η εντύπωση ότι το βιβλίο μεροληπτεί υπέρ του Ελευθερίου Βενιζέλου, αυτό προκύπτει από τα ίδια τα πράγματα, όχι από πρόθεση.
Το επόμενο βιβλίο «Μετά το 1922: Η παράταση του Διχασμού» (2017) αποτελεί συνέχεια εκείνου με τον τίτλο «1915: Ο Εθνικός Διχασμός» και καλύπτει την περίοδο του Μεσοπολέμου, μέχρι το 1940. Παρά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Διχασμός δεν ξεπεράστηκε. Συνεχίστηκε προπαντός ως κρίση εθνικής ολοκλήρωσης, μέσα πλέον στα όρια του κράτους, με τρία μέτωπα σύγκρουσης: Μεταξύ προσφύγων και γηγενών, μεταξύ Ελλήνων ορθοδόξων και εθνικών ή θρησκευτικών μειονοτήτων, μεταξύ Νέων Χωρών και Παλαιάς Ελλάδας. Συνεχίστηκε επίσης ως οιονεί θρησκευτικό σχίσμα μεταξύ των πιστών του Βενιζέλου και εκείνων του νεκρού βασιλέα Κωνσταντίνου. Εξακολούθησε να έχει και ταξικές διαστάσεις, αλλά με σημαντικές ανακατατάξεις. Τέλος, ο Εθνικός Διχασμός ως εμφύλιος πόλεμος αναζωπυρώθηκε από την εκτέλεση των Έξι και υποτροπίασε με το Κίνημα του 1935.
Τέλος το βιβλίο «Τα γράμματα στην Πάολα: Τι μας λένε για τον Κωνσταντίνο Α’» συµπληρώνει τα δύο προηγούµενα για τον Εθνικό ∆ιχασµό. Το ζητούµενο εξακολουθεί να είναι η κατανόηση, η εξήγηση, η ερµηνεία – όχι η καταγγελία. Το ζητούµενο αυτό υπηρετεί και η εικονογράφηση µε πολλές φωτογραφίες που είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό.