του Ι. Αποστολάκη
Σε λίγες ημέρες ο θόρυβος των χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων θα διαδεχθεί αυτόν των προεκλογικών και παραπολιτικών συζητήσεων. Βλέπετε, τις σπάταλες προθέσεις συγκλίσεων διαδέχονται μονομερείς κομματικές ανακοινώσεις, οι δημόσιες παρεμβάσεις των ενδιαφερόμενων να μετέχουν στα κοινά πυκνώνουν, συμμαχίες συγκροτούνται ή αποδιαρθρώνονται. Πραγματική πασαρέλα ονομάτων, ιδεών, κινήσεων αλλά και χρήματος και φημών. Στη θέση τους τώρα θα συζητάμε για φωτάκια, καλλιτέχνες, φαναράκια, εργοληψίες και κόστη…
Η επικαιρότητα ωστόσο έχει πάντοτε θέματα στην ημερήσια διάταξη, η παρούσα Δημοτική Αρχή, άλλωστε, φροντίζει τακτικά για αυτό. Ωστόσο θεωρώ πιο αναγκαίο από ποτέ να αφουγκραστούμε την κατάσταση πίσω από τον θόρυβο των ημερών και να πάρουμε ορισμένες γενναίες αποφάσεις και δε μιλώ για τις αυτοδιοικητικές εκλογές ως διαδικασία αλλά τι διακυβεύεται σε αυτές.
Η διευρυμένη χρήση της απλής αναλογικής δίνει τη δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες να παράξουν συγκλίσεις ουσίας. Το αν αυτές οι συγκλίσεις θα αφορούν σε παζάρια για τις καρέκλες των αντιδημάρχων και των οργανισμών ή σε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα με προοδευτικό πρόσημο είναι κάτι στο οποίο θα κριθούμε όλοι και θα κριθούμε πριν τις εκλογές.
Βλέπετε κάποιοι από εμάς δεν θέτουμε υποψηφιότητα υπό αίρεση, είτε βρισκόμασταν στα έδρανα της πλειοψηφίας είτε στα έδρανα της μειοψηφίας οι συμπολίτες μας, μας τίμησαν με την ψήφο τους προκειμένου να εκπροσωπήσουμε αρχές και αξίες. Και το δείξαμε σε πολύ δύσκολες συνθήκες, σε ένα δημοτικό συμβούλιο που η πλειοψηφία δυσφορεί με έννοιες όπως η λογοδοσία, το δημόσιο συμφέρον, η δημοκρατία, η διαβούλευση. Στην πράξη αποδείξαμε ότι (μπορούμε να) υπερβαίνουμε τα παραταξιακά μας όρια με γνώμονα το καλό της πόλης μας. Της πόλης που γεννηθήκαμε, μεγαλώσαμε, εργαζόμαστε και θέλουμε να ζήσουμε.
Πρόσφατα περπατούσα στο πάρκο του Αναύρου και επιστρέφοντας σκεφτόμουν πόσα πράγματα συμβολίζει για τη σημερινή κατάσταση του Βόλου. Ένα πάρκο που οικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια της πόλης, ένα πάρκο που το οραματίστηκαν εμπνευσμένοι αυτοδιοικητικοί λειτουργοί, ένα πάρκο που μετατράπηκε σε εργαστήρι δημόσιας τέχνης από ανθρώπους με άποψη για τον πολιτισμό και που σταδιακά μετατρέπεται σε καμβά επεμβάσεων – μπαλωμάτων. Σε αυτό το πολιτικό σταυροδρόμι βρισκόμαστε και σήμερα: Υπάρχουν φρέσκα μυαλά (ανεξαρτήτως ηλικίας) με ένα όραμα για την πόλη, με διάθεση να εργαστούν συλλογικά πάνω σε ένα σχέδιο που θα βασίζεται στις υπαρκτές χρηματοδοτικές ευκαιρίες αλλά και τις καινοτόμες αναπτυξιακές πολιτικές που μπορούν να εφαρμοστούν;
Εάν αυτές οι υγιείς πολιτικές δυνάμεις υπάρχουν (πράγμα που και εγώ πιστεύω) τότε έχουν καθήκον, πριν ανακηρύξουν τον/την επικεφαλής, τους να δώσουν φωνή στις υπάρχουσες δημοτικές κινήσεις, να προσκαλέσουν για συνέργεια ανθρώπους που δεν έχουν εμπλακεί μέχρι σήμερα στα κοινά, να διαβουλευτούν με τις όμορες πολιτικές τους δυνάμεις, να συζητήσουν με τον κόσμο των κοινωνικών κινημάτων σε μια ανοιχτή, δημόσια συνέλευση, ένα σημείο εκκίνησης και δράσης, έξω στην κοινωνία και όχι σε συσκέψεις κομματικών επιτελείων.
Και δίπλα στο πρόγραμμα για την πόλη να σταθμίσουν και ένα δεύτερο μείζον ζήτημα: Την αποκατάσταση στα μάτια των πολιτών της δημοκρατικής λειτουργίας και του ήθους των θεσμών. Για να είναι μια Δημοτική Αρχή αποτελεσματική δε χρειάζεται να επιστρατεύει όρους μαγκιάς και πεζοδρομίου ούτε να μετέρχεται μέσα υπέρβασης των ελεγκτικών μηχανισμών και της λογοδοσίας ως δήθεν καταδίκης του κρατισμού και της γραφειοκρατίας. Άλλωστε τα (ανύπαρκτα) αποτελέσματα μιας τέτοιας προσέγγισης φάνηκαν και είναι γνωστά στους πολίτες.
Προσωπικά αισθάνομαι οικεία με όσους δεν είναι επαγγελματίες της πολιτικής, με όσους δεν έχουν σκοπό να εγκατασταθούν σε θέσεις, αλλά να τις υπηρετήσουν. Και συνήθως οι άνθρωποι αυτοί όταν αποχωρήσουν από τις θέσεις ευθύνης μπορούν να συνεχίσουν να κυκλοφορούν στην πόλη, έχουν επαγγελματικό περιβάλλον να επιστρέψουν και κυρίως δεν αντλούν κάποιου είδους αυτοϊκανοποίηση από παντός είδους προβολή. Ίσως απαιτείται αυτή η είσοδος της κοινωνίας στο βαλτώδες σημερινό πολιτικό τοπίο. Το έγραψε και ο Αριστοτέλης: «Ου γαρ ο δικαστής, ουδ’ ο βουλευτής, ουδ’ ο εκκλησιαστής άρχων εστί, αλλά το δικαστήριον, η βουλή και ο δήμος».
Πίσω από τον θόρυβο των ημερών το διά ταύτα: ποιος ή ποια μπορεί να είναι λειτουργός των θεσμών;