Μετά από την παράταση ενός και πλέον μήνα, ολοκληρώθηκε η παρουσίαση της έκθεσης «Πρόσφυγες του ’22 στην Αττική και τη Σκιάθο», η οποία διοργανώθηκε από τo Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τον Πολιτιστικό Σύλλογο ‘Η Σκιάθος’ και την Περιφέρεια Θεσσαλίας/ΠΕ Μαγνησίας& Σποράδων.
Η συνολική επισκεψιμότητα της έκθεσης, σύμφωνα με το αρχείο που τηρείται στην Ιερά Μονή υπολογίζεται σε περισσότερους από 7.000 επισκέπτες. Τον Οκτώβριο στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής εκδρομής που οργάνωσε το Λύκειο Σκιάθου στην Ιερά Μονή Ευαγγελισμού, την έκθεση επισκέφθηκαν οι μαθητές και των τριών τάξεων του Λυκείου.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Πολιτιστικού Συλλόγου Ή Σκιάθος’ με εμβληματικούς φορείς της χώρας, όπως το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, για την παρουσίαση εκθέσεων, ο σύλλογος για το 2018 συνεργάστηκε με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για την παρουσίαση της έκθεσης «Πρόσφυγες του ’22 στην Αττική και τη Σκιάθο» η οποία φιλοεξνήθηκε στο Μουσείο της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού για το διάστημα 6 Μαΐου έως 4 Νοεμβρίου 2018.
Η έκθεση ξεκίνησε την πορεία της το 2006 στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής με τον τίτλο «Η Αττική Γη Υποδέχεται τους Πρόσφυγες του ‘22», στα χρόνια που ακολούθησαν ταξίδεψε και εμπλουτίστηκε με νέο υλικό, σε περισσότερες από 15 πόλεις και μετά από αίτημα του Πολιτιστικού Συλλόγου ‘Η Σκιάθος΄, προς το Ίδρυμα της Βουλής, στη Σκιάθο, όπου εμπλουτίστηκε συμπληρώνεται με πολύτιμο φωτογραφικό υλικό του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, της Ένωσης Μικρασιατών Σκιάθου και ιδιωτικές συλλογές, δημιουργώντας μια νέα έκθεση στην οποία καταγράφεται και αποτυπώνεται μέσα από φωτογραφίες, έγγραφα και χάρτες η διπλή εμπειρία της υποδοχής των προσφύγων του 1922: από τη μια στην Αττική και από την άλλη στη Σκιάθο. Ξεκινώντας από το ιστορικο-πολιτικό πλαίσιο της εποχής, η έκθεση ξεναγεί τους επισκέπτες στις πρώτες δύσκολες μέρες της νέας ζωής των προσφύγων, στην καινούρια καθημερινότητά τους και στην προσπάθεια για την αποκατάσταση και ένταξή τους. Οι φωτογραφικές μαρτυρίες ανασυνθέτουν την εικόνα της νέας πραγματικότητας που διαμορφώθηκε στις δύο περιοχές με την άφιξη των προσφύγων και φωτίζουν προσωπικές ιστορίες προσφυγιάς.
Τα εγκαίνια της έκθεσης άνοιξε με την τέλεση αγιασμού, ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής, π. Ιωσήφ, στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου ‘Η Σκιάθος’, Θοδωρής Τζούμας, τόνισε στο χαιρετισμό του πως “Η έκθεση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για τη Σκιάθο, και τους Σκιαθίτες, μιας και υπάρχει ειδική ενότητα για τους Μικρασιάτες του νησιού, στους οποίους η Σκιάθος οφείλει πολλά για την πολιτιστική και οικονομική της άνοδο”. Τα εγκαίνια της έκθεσης χαιρέτισε ο Βουλευτής Μαγνησίας του Σύριζα κ. Μάκης Μπαλλής, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων κ. Νίκο Βούτση, ο οποίος συνεχάρη τον Πολιτιστικό Σύλλογο ‘Η Σκιάθος’ για την πρωτοβουλία και αναφέρθηκε στο έργο του Ιδρύματος, που κύριο στόχο έχει μέσα από αντίστοιχες δράσεις την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης του λαού, και ιδίως των νέων. Η Αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας και Σποράδων, στον χαιρετισμό που απέστειλε ανέφερε εκτός των άλλων,“Ως Περιφέρεια Θεσσαλίας και ως συνδιοργανωτές της εκδήλωσης συγχαίρουμε τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Η Σκιάθος» για αυτή την πρωτοβουλία να πραγματοποιήσει αυτή την έκθεση φωτογραφίας, μέσω της οποίας αποτυπώνονται μνήμες του παρελθόντος σε μια πολύ δύσκολη χρονικά περίοδο για τη χώρα”.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η ομιλία του κ. Γιάννη Παρίση, Προέδρου του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, όπου ως Σκιαθίτης με γλαφυρό τρόπο περιέγραψε, τη σχέση των Σκιαθιτών με τους πρόσφυγες τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους στη Σκιάθο, υπογραμμίζοντας πως, “Θα πρέπει να παραδεχτούν οι ντόπιοι, πως αυτοί οι πονεμένοι άνθρωποι, δεν έτυχαν της υποδοχής και της συμπαράστασης που τους άξιζε” και συνέχισε λέγοντας πως “ποτέ δεν είναι αργά για μετάνοια και παραδοχή των λαθών μας, έτσι μόνο θα γίνουμε καλύτεροι”. Τις ιστορίες που συνήθιζε να του διηγείται η γιαγιά του, μοιράστηκε με τους παρευρισκομένους, ο εικαστικός και Μικρασιάτης στην καταγωγή, Νίκος Ακρίβος, ιστορίες τις οποίες θυμάται σαν παραμύθι για έναν τόπο βγαλμένο από τον παράδεισο, έναν τόπο που συνειδεητά δεν επισκέφθηκε ποτέ, μιας και έχει χαθεί για πάντα, και δεν θυμίζει σε τίποτα πια, τον τόπο των προγώνων. Η εκδήλωση έκλεισε με την κα Πόπη Τζωρτζάτου, μουσειολόγο του Ιδρύματος της Βουλής, η οποία αναφέρθηκε στη δομή της έκθεσης και στους φορείς από τους οποίους έχει αντληθεί το υλικό. Σύμφωνα με την κυρία Τζωρτζάτου «η έκθεση ξεκινά με φωτογραφίες από τα πρώτα πρόχειρα καταλύματα και τη διαμονή των προσφύγων σε σκηνές και βαγόνια τρένων, συνεχίζει με τη διανομή συσσιτίων και τη δράση ελληνικών και ξένων φιλανθρωπικών οργανώσεων και καταλήγει στην ανέγερση προσφυγικών συνοικισμών, την ανεύρεση νερού και τις προσπάθειες για ένταξη των προσφύγων στον εργασιακό και κοινωνικό βίο».
Στόχος του συλλόγου, μέσα από συνεργασίες με σημαντικά μουσεία της χώρας, είναι να δημιουργούνται σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες, αλλά και η προβολή της Σκιάθου. Αξίζει να αναφερθεί πως με πρωτοβουλία του συλλόγου, αφιερώματα για τις εκθέσεις έγιναν σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, εθνικής και τοπικής εμβέλειας, όπως, εφημερίδα ΈΘΝΟΣ-πρωτοσέλιδο 2/5/2018, σε δεκάδες ιστοσελίδες.