Του Νεοκλή Μαντά,
διδάκτορα Πολεοδομίας-Ψυχογεωγραφίας,
Μέσα από τον νέο κύκλο συναντήσεων της Ανωτάτης Περιπατητικής Σχολής που εγκαινιάσαμε, θέτουμε ως αποκλειστικό στόχο την αφύπνισή μας απέναντι στις διαφορετικές τροχιές που επιλέγει η ζωντανή μας σάρκα να εκτελεί εντός των πόλεων που κατοικεί. Σταματάμε να προσεγγίζουμε το περπάτημα στις πόλεις ως μια ακόμη παρωχημένη πρακτική ρουτίνας. Αντίθετα, στεκόμαστε στη φιλοσοφική πλευρά αυτής της καθημερινής χειρονομίας και αφουγκραζόμαστε τις επιρροές που ασκεί η τέχνη του περπατήματος πάνω στο σώμα, το πνεύμα και τελικά την ψυχή μας. Έχουμε ήδη διαβάσει τους τόμους με τους αρχέγονους μύθους, τις επιστημονικές μυθολογίες και τα εικονογραφημένα παραμύθια που μας φουσκώνουν τα μυαλά. Καταφέραμε να καταγράψουμε τις φρούδα ελπιδοφόρες αστραπές, που συνεχίζουν ακάθεκτες να υπόσχονται το στιγμιαίο βίωμα ιδανικών εκδοχών της (ελληνικής) πόλης, αλλά και που εντός ολίγων δευτερολέπτων από τη λάμψη τους μας επαναφέρουν στην κακάσχημη αστική πραγματικότητα, πρόσκαιρα τυφλωμένους και αιώνια πικραμένους. Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε κατάματα την πηγή της περιπατητικής μελαγχολίας και να αντιληφθούμε τις αιτίες για τη βαθιά απογοήτευση που καραδοκεί στο τέλος κάθε περιπάτου. Περπατάμε πλέον με το σακίδιο γεμάτο ψυχογεωγραφικές ματαιώσεις και αναγνωρίζουμε την ανήκεστο βλάβη που έχει χρεωθεί το διερευνητικό βάδισμά μας, στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει την απουσία όλων αυτών που η επίσημη Ιστορία διαχρονικά υπόσχεται ή θεωρεί εκπληρωμένα.
Κάθε μέρα είναι τόσο ίδια διαφορετική, αλλά εμείς επιμένουμε να ανοίγουμε τα συρτάρια και την γκαρνταρόμπα μας, για να διαλέξουμε τις ορθές μυωπικές διόπτρες και το ταιριαστό ψυχογεωγραφικό κουστούμι, με τα οποία θα μπορέσουμε να περιηγηθούμε σε τοπία, να περιπλανηθούμε στον χώρο ή να περιδιαβούμε τους τόπους. Έτσι, αποκαλύπτουμε το πρώτο περιπατητικό σύνολο, αυτό του αποκρυφιστή περιηγητή. Είναι η πρώτη από τις τρεις επιλογές που έχουμε για να χαράξουμε τις ψυχογεωγραφικές τροχιές μας και η πιο κατάλληλη για να ερμηνεύσουμε τις πλήρως απομαγεμένες οπτασίες που ελλοχεύουν στα περίχωρα των πόλεων ως ανεπαλήθευτες προφητείες στο σήμερα. Αν επιλέγαμε να φιλοτεχνήσουμε μια εικόνα για την αρχετυπική αποτύπωση της αύρας αυτής της περιήγησης, θα σκιαγραφούσαμε μια φυσιοδιφική σιλουέτα βγαλμένη από τη θεοφοβούμενη Αναγέννηση, η οποία θα είχε την τάση να διαβάζει με το περπάτημά της τα φυσικά τοπία και να τα ερμηνεύει με την αλχημιστική ένωση στοιχείων αρχέγονων φόβων, άγριας ανιμιστικής οικολογίας και υπερβατικής θεολογίας.
Αλλά τι απομένει να κάνουμε εμείς, οι κάτοικοι των νεοελληνικών πόλεων, όταν από τα αστικά μας τοπία λείπουν έστω και τα ελάχιστα παραδείσια σπαράγματα της κλασικής αιώνιας πόλης, που στιγμάτισαν την αιθέρια αρμονική τοπιογραφία των μεγάλων αναγεννησιακών πόλεων; Μονάχα η ερημιά και το μυστήριο που αποπνέουν εκείνες οι σκηνογραφικές απεικονίσεις τώρα τελευταία εντοπίζονται κατά τις μεταμεσονύκτιες ώρες της πανδημικής απαγόρευσης. Ξέρουμε καλά ότι επίγειες εκδοχές του Βασιλείου των Ουρανών δεν μπορούν να εντοπισθούν εντός του αστικού μας ιστού, κι ίσως γι’ αυτό θα μας δεις – τις περισσότερες φορές – να φοράμε την περιβολή του αποκρυφιστή περιηγητή και να διασχίζουμε τα βουνά και τις ακτές μελετώντας την ιερή γεωμετρία του Πηλίου. Πόσες φορές δεν έχουμε αποφανθεί: «Κάπου εδώ βρίσκεται ο παράδεισος!»; Ποιοι από εμάς δεν νόμισαν πως έχουν δει γριές μάγισσες, σαρδόνια ξωτικά, μικροσκοπικές νεράιδες, πράσινους εξωγήινους ή τροπαιοφόρους αρχαγγέλους κοντά στα νερά και στα χώματα των Κενταύρων; Προς στιγμήν χαρούμενοι, μετά λίγο κακόκεφοι και σίγουρα μελαγχολικοί κατά την επιστροφή μας στην πόλη. Τότε που συνειδητοποιούμε την τραγικότητα όλων των νέο-ρομαντικών μας εξορμήσεων στη φύση: Αναγκαζόμαστε να εξασκούμε παγανιστικές ερμηνείες στους σύγχρονους εκκοσμικευμένους και πλήρως χαρτογραφημένους καιρούς, για να εξασφαλίσουμε μονάχα λίγα δευτερόλεπτα μυθικού παραδείσου.