Παράλυτη είναι η δικαιοσύνη εδώ και δυόμισι μήνες, ενώ δεκάδες δικηγόροι βρίσκονται σε κατάσταση απόγνωσης, καθώς συνεχίζεται μέχρι και αύριο τουλάχιστον, για 77η ημέρα, η αποχή τους από τα καθήκοντά τους, με αίτημα τη μη κατάθεση από την κυβέρνηση του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Εκατοντάδες υποθέσεις τόσο στο Τριμελές, όσο και στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Βόλου έχουν αναβληθεί, ενώ άλλες τόσες υποθέσεις έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες στα διοικητικά δικαστήρια.
Η οικονομική αιμορραγία των δικηγόρων είναι μεγάλη, ωθώντας πολλούς απ’ αυτούς στην ανεργία ή στην ετεροαπασχόληση.
Είναι χαρακτηριστικοί δύο αριθμοί από το Δικηγορικό Σύλλογο Βόλου, που δείχνουν το μέγεθος της κατάστασης που επικρατεί. Το πρώτο δίμηνο του 2015 τα διπλότυπα (γραμμάτια παγίων εισφορών) που είχαν εκδοθεί από το Σύλλογο, ήταν 3.351 και αφορούσαν όλες τις δικαστικές υποθέσεις (παραστάσεις κ.ά.) Το πρώτο δίμηνο φέτος τα εν λόγω διπλότυπα φθάνουν μόλις τα 674… Σημειώνεται ότι η αποχή των δικηγόρων ξεκίνησε στις 12 Ιανουαρίου και συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι αύριο 28 Μαρτίου.
Στους παραπάνω αριθμούς πρέπει να σημειωθεί ότι το 2015 τα διπλότυπα που είχαν εκδοθεί, ήταν λιγότερα κατά 6,5% απ’ αυτά που είχαν εκδοθεί το 2014.
Στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βόλου από τις 12 Ιανουαρίου μέχρι την περασμένη Τετάρτη, οι συνεδριάσεις ήταν 28 και στο Μονομελές, μαζί με τα δικαστήρια ανηλίκων, 24. Οι υποθέσεις που δεν εκδικάστηκαν και αναβλήθηκαν, λόγω της αποχής των δικηγόρων, υπολογίζονται σε εκατοντάδες.
Ειδικότερα στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο έπρεπε να συζητηθούν στις 28 συνεδριάσεις, περισσότερες από 550 υποθέσεις, ενώ στο Μονομελές περισσότερες από 1.200 (μέσος όρος 60 υποθέσεις ανά συνεδρίαση).
Ωστόσο το 90% και πλέον των υποθέσεων δεν συζητήθηκε και αναβλήθηκε…
Οι 40 από τις 60 υποθέσεις που επρόκειτο να εκδικαστούν στο Μονομελές, δεν εκδικάζονται και εκδικάζονται μόνον οι υποθέσεις, στις οποίες ο κατηγορούμενος δεν έχει τη συνηγορία δικηγόρου… Οι υποθέσεις αυτές υπολογίζονται μία στις τρεις αναλογικά.
Χρωστούν
Την κατάσταση που επικρατεί στους δικηγόρους δίνει με τη δική του ματιά ο πρόεδρος του ΔΣΒ Λάζαρος Γαϊτάνης. «Το 2015 οι μη τακτοποιημένοι ασφαλιστικά συνάδελφοι ήταν το 54%. Οι περισσότεροι συνάδελφοι χρωστούν. Ζουν με ό,τι έχουν στην μπάντα. Έπειτα έχουν να αντιμετωπίσουν τα ενοίκια των γραφείων τους, τον ΦΠΑ, την πληρωμή των υπαλλήλων τους, τη ΔΕΗ, τα κοινόχρηστα. Από τους 572 εγγεγραμμένους στο Σύλλογο το 20,6% πέρυσι είχε μηδενικές παραστάσεις στα δικαστήρια. Μεταξύ αυτών ήταν και ετεροαπασχολούμενοι. Το 13,4% των αποκλειστικά δικηγόρων δεν είχε παράσταση πέρυσι, ενώ το 16,7% είχε από μία μέχρι πέντε παραστάσεις. Από 6 μέχρι 10 παραστάσεις είχε το 12%».
Πάντως ο πρόεδρος του ΔΣΒ χαρακτηρίζει πολύ αυστηρό και χωρίς κοινωνικά κριτήρια το πλαίσιο χορήγησης αδειών στους δικηγόρους, για κατ’ εξαίρεση παράσταση σε εκδίκαση υποθέσεων στη διάρκεια της συνεχιζόμενης αποχής.
Ζητούν δωρεάν νομική βοήθεια
Εξάλλου δραματική αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των πολιτών, που ζητούν δωρεάν νομική βοήθεια, κάνοντας χρήση του ευεργετήματος της πενίας. Υπολογίζεται ότι 30% περισσότεροι πολίτες από το 2014 ζήτησαν πέρυσι τη δωρεάν βοήθεια των δικηγόρων.
Συνολικά το 2015 χρήση του ευεργετήματος της πενίας έκαναν 379 πολίτες, που απευθύνθηκαν γι’ αυτό το λόγο στο ΔΣΒ, ενώ φέτος μέχρι σήμερα το ευεργέτημα το έκαναν χρήση 29 πολίτες. Σε μηνιαία βάση, όταν οι δικηγόροι δεν απείχαν των καθηκόντων τους, ζητούσαν δωρεάν βοήθεια 30 περίπου πολίτες.
Οι πολίτες απευθύνονται στο ΔΣΒ, στο ισόγειο των Δικαστηρίων και ενημερώνουν για το πρόβλημά τους και την οικονομική τους αδυναμία. Η Γραμματεία του ΔΣΒ κατευθύνει τους πολίτες στα αρμόδια γραφεία των Δικαστηρίων για να αιτηθούν το ευεργέτημα της πενίας και το Δικαστήριο να τους διορίσει δικηγόρο βάσει λίστας.
Δικαιούχοι δωρεάν νομικής βοήθειας είναι οι πολίτες, των οποίων το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα των κατώτατων ετήσιων ατομικών αποδοχών, που προβλέπει η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διαφοράς ή διένεξης, δεν λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα εκείνου με τον οποίο υπάρχει η διαφορά ή η διένεξη.
Η δωρεάν νομική βοήθεια παρέχεται ύστερα από αίτηση του δικαιούχου. Η αίτηση αναφέρει συνοπτικά το αντικείμενο της δίκης ή την πράξη και τα στοιχεία που βεβαιώνουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων για την παροχή της βοήθειας.
Στην αίτηση επισυνάπτονται τα αναγκαία δικαιολογητικά αποδεικτικά της οικονομικής κατάστασης (αντίγραφο φορολογικής δήλωσης ή βεβαίωση του εφόρου ότι δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης, αντίγραφο δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, εκκαθαριστικού σημειώματος, ΑΦΜ, βεβαιώσεις υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας, ένορκες βεβαιώσεις) και αποδεικτικά της διαμονής, εάν πρόκειται για πολίτη τρίτου κράτους. Η αίτηση και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται δεκαπέντε τουλάχιστον μέρες πριν από τη δίκη ή την πράξη για την οποία ζητείται η παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας. Η προθεσμία μπορεί να συντμηθεί σε περίπτωση μεταγενέστερης κλήτευσης. Η διαδικασία διεξάγεται ατελώς και δεν είναι υποχρεωτική η παράσταση με δικηγόρο. Για την παραδοχή της αίτησης αρκεί πιθανολόγηση. Ο αρμόδιος για την εξέτασή της δικαστής μπορεί να εξετάσει μάρτυρες, καθώς και τον αιτούντα, με όρκο ή χωρίς όρκο, να συγκεντρώσει κάθε αναγκαία πληροφορία και στοιχείο και να διατάξει κλήτευση του αντιδίκου.
Αναφερόμενος στο ευεργέτημα της πενίας ο κ. Γαϊτάνης επισημαίνει πως «το νομικό πλαίσιο είναι πολύ αυστηρό και πρέπει να αλλάξει».