Παραδοχή από CIA: Το πραξικόπημα στο Ιράν το 1953 «ήταν αντιδημοκρατικό»

Για πρώτη φορά, επτά και πλέον δεκαετίες μετά το γεγονός, η CIA αναγνώρισε ότι το πραξικόπημα που υποστήριξε στο Ιράν το 1953 ήταν «αντιδημοκρατικό».

Με το πραξικόπημα ανατράπηκε ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ Μοσαντέκ και εδραιώθηκε η εξουσία του σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, ο οποίος ανατράπηκε το 1979.

Ο Guardian υπενθυμίζει ότι η CIA παραδέχθηκε το 2013 τον ρόλο της στο πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Μοσαντέκ, αλλά μέχρι τώρα δεν είχε αναγνωρίσει δημοσίως ότι η κίνηση ήταν αντιδημοκρατική.

Στο podcast, ο εκπρόσωπος της CIA Γουόλτερ Τρόσιν επικαλείται τους ισχυρισμούς ιστορικών της υπηρεσίας ότι η πλειονότητα των μυστικών δραστηριοτήτων της CIA στην ιστορία της «ενίσχυε λαϊκά εκλεγμένες κυβερνήσεις». Για το πραξικόπημα στο Ιράν, ο Τρόσιν παραδέχτηκε διπλωματικά ότι «είναι μια πραγματικά σημαντική εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα».

Σε αυτό συμφώνησε και ο ιστορικός της CIA Μπρεντ Γκίρι.

Μεγάλο μέρος της επίσημης ιστορίας της υπηρεσίας για το πραξικόπημα παραμένει απόρρητο. Η υπηρεσία έχει παραδεχτεί η ίδια ότι πολλοί φάκελοι που σχετίζονται με το πραξικόπημα του 1953 πιθανόν να είχαν καταστραφεί τη δεκαετία του 1960.

Η παραδοχή έγινε σε podcast που αποκαλύπτει λεπτομέρειες σχετικά με μια από τις πιο γνωστές επιχειρήσεις της CIA, την επιτυχημένη προσπάθεια να φυγαδεύσουν έξι Αμερικανούς διπλωμάτες από το Ιράν με το πρόσχημα κινηματογραφικής παραγωγής.

Η ιστορία μεταφέρθηκε το 2012 στον κινηματογράφο στη βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Argo» σε σκηνοθεσία Μπεν Άφλεκ με πρωταγωνιστή τον ίδιο.

Ο Άφλεκ υποδύεται τον εκλιπόντα πλέον αξιωματικό της CIA Αντόνιο Μέντεζ. Στο podcast αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά ο δεύτερος αξιωματικός της CIA που συνόδευε τον Μέντεζ: ήταν ο γλωσσολόγος της υπηρεσίας και ειδικό σε θέματα εξαγωγής ομήρων Εντ Τζόνσον που ως σήμερα ήταν γνωστός μόνο με το ψευδώνυμο Julio.

Η παρέμβαση στο Ιράν ώθησε τη CIA σε μια σειρά ενεργειών και σε άλλες χώρες με καταστροφικά αποτελέσματα. Την επόμενη χρονιά, το 1954, η CIA βοήθησε να εδραιωθεί η χούντα στη Γουατεμάλα και να προκληθεί ένας εμφύλιος πόλεμος που κράτησε 40 χρόνια και σκότωσε πάνω από 240.000 ανθρώπους.

Πηγή:protothema