Του Κυριάκου Παπαγεωργίου
22 Αυγούστου. Η Ελλάδα πνίγεται στις θαλασσιές χάντρες και στις ελατίσιες πλαγίτσες των βουνών της και συνάμα σπαράσσεται από τις σποραδικές, αλλά βίαιες πυρκαγιές που κατατρώνε το άλλο της σώμα.
22 Αυγούστου. Βρίσκει την ευκαιρία ο μπερμπάντης Αύγουστος να πλημμυρίσει βουνά και θάλασσες, νησιά κι αρχαίους τόπους με μια ασφυχτική καταλαμπή παννύχιου φωτός σκορπώντας τις ακτίνες του απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλαδίτσας – κι ας βαράει ακόμη από μακριά το ταμπούρλο της η επαπειλούμενη πανδημία.
22 Αυγούστου. Το πρώην μοναστήρι της Πάου που έχει μετατραπεί σε χώρο εκδηλώσεων και πολιτιστικών συναθροίσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εγκαινιάζει μια σειρά σημαντικών συναυλιών εξαιρετικού ρεπερτορίου, βαθιά μέσα στην καρδιά του ελληνικού καλοκαιριού.
22 Αυγούστου. Μας κάνει τη χάρη το δοξάρι του Ροζ Ντέιλυ να γρατζουνίσει τις χορδές της λύρας του, μιας λύρας που έχει πολλαπλή καταγωγή και να πλημμυρίσει ο γλυκός του απόηχος τις ραχούλες του Κάλαμου και της Πάου, τις ρεματιές της Αργαλαστής και τις αμμουδιές της Μηλίνας και του Χόρτου, με ήχους ρωμαλέους μα κι ερωτικούς.
Κάτω λοιπόν και πλάγια από το μεθυστικό φως της αυγουστιάτικης σελήνης και το χυμώδες περιβάλλον του αύλειου χώρου της παλιάς μονής, το δοξάρι του Ελληνοϊρλανδού οργανίστα, η γιρλάντα των πέτρινων κελιών και η μυστηριώδης ωχροκίτρινη ατμόσφαιρα, με τη βοήθεια της συντρόφου του Κέλλης Θωμά (που έπαιξε λύρα) και της Ισραηλίτισσας Μayu Shviro (που έπαιξε τσέλο) συνείργησαν ώστε ν’ ακουστεί ένα κοκτέιλ από ήχους καθαρά παραδοσιακούς των εθνικών μουσικών, γεμάτους πρωτακούσματα κουδουνιών και πλανίσματα αγέρα, γρυλίσματα τσακαλιών κι αγριόχοιρων κι εντέλει μια μουσική «τροπική», από την οποία δε λείπει ο ίσκιος του Ψηλορείτη κι ο αντίχτυπος της Αφρικής.
Ο αισθητικός οργανοπαίχτης, ως άλλος Μουσοβάτης (κατά το ορειβάτης), ψιλόλιγνος, λιανοκόκαλος, κυρτός και λιπόσαρκος, ψιλοκάθισε στο στασίδι του, πέρασε διαδοχικά την ψυχή του μεσ’ από τις χορδές των οργανέτων του, για να μας κάνει μύστες της παραδοσιακής του φόρμας, που είναι ανάμικτη από κρητικούς, ανατολικούς, αλλά και αρχαιοελληνικούς «τροπικούς» ήχους και μουσικές.
Ο ορχηστρικός αυτός καβαλάρης των κρητικών πλαγιών, της πλάγιας δοξαριάς, του ρωμαλέου μελίσματος και της πονεμένης στροφής, θα μας οδηγήσει σε μιαν έκσταση χαυνωτική, από την οποία δε βγήκαμε παρά μόνο όταν ο δεξιοτέχνης οργανίστας απόθεσε το δοξάρι του στη θηκαριά. Όμως δεν πρόλαβε να σηκωθεί, καθώς από τα χειροκροτήματα ξανακάθισε για να αποδώσει ένα τελευταίο κομμάτι που ήταν «αφιερωμένο» στον διαρρήκτη του σπιτιού του, όταν αυτός και η σύντροφός του είχανε αφήσει την Κρήτη και ταξίδεψαν στη Γενεύη.
Τέλος έκανε και μια αφιέρωση στο αγαπημένο φυτό του κήπου του, την ακαλίφα, πριν μας χαιρετήσει για να πάει στο κελί του.
Ο άνθρωπος παίζει μουσική λες και διασχίζει αφρικανικές ερήμους, οργώνει τη στέπα, ανεβαίνει ύστερα στις Μαδάρες, πηδάει μάντρες, χαράκια και σπηλιές, διασώζει ιαχές, λυγμούς και γρυλίσματα λύκων, κατρακυλάει στα ψιλολίθαρα, για να ξανανέβει στα ουράνια δώματα της μουσικής στόφας των βουνών, των κοιλάδων και των φαραγγιών της χώρας που αγάπησε.
Η μουσική του («μονοφωνικό υλικό που ωστόσο δεν είναι απλό τονικό [με κλίμακες] υλικό ούτε ολοκληρωμένες μελωδίες», σύμφωνα με τον Ιρανό μουσικολόγο Ορμούζ Φαράντ) βγαίνει από μελωδικά αρχέτυπα που μάλλον έχουν την καταγωγή της σε μουσικά ιδιώματα, τα οποία κυριαρχούν στην τεράστια γεωγραφική περιοχή που εκτείνεται από τη Δυτική Αφρική μέχρι και τις δυτικές επαρχίες της Κίνας.
Ο Ροζ Ντέιλυ, δεν είναι παρά ένας σωσίας του Πανός, υποταχτικός της Σύριγγας, εραστής της Μαδάρας, ναρκαλιευτής σπάνιων και άγνωστων ήχων, ένας ντελάλης μ’ άλλα λόγια των υπαίθριων καημών. Με όλα τα παιδιά γύρω του, τη λύρα, το σάζι, το τάρχου, το ραμπάμπ, να κλωθογυρίζουν στα δάχτυλά του, απογείωσε τους ήχους και λιάνισε την πέτρα, λείανε το ρυάκι, έδωσε ήχο και ρυθμό στο πλατάγισμα του νερού, στη φτερωσιά της πέρδικας, στο σύριγμα του αετού και γλυκασμό στο ζύγισμα της γερακίνας.
Στα δάχτυλα του Ντέιλυ απογειώθηκε η νύχτα, άναψε το καντήλι της η ουράνια σελήνη και πύρωσε τη χορδή της ψυχής του από το μονοφωνικό ηχείο μιας παγκόσμιας δοξαστικής.
Άλλωστε το δοξάρι και η λύρα του Ροζ Ντέιλυ δεν ήταν παρά η προέκταση της ψυχής του…
Άμε τέτοιους Έλληνες να είχαμε εκατό…
«Ανάσα» στην τοπική οικονομία έδωσε το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος από την έλευση των τουριστών…
Σαν σήμερα το 1998 έφυγε από τη ζωή η ηθοποιός Ρένα Παγκράτη. Οι νεότεροι θα…
Σε δέντρο ή θάμνο πιθανότατα προσέκρουσε, κατά τη διάρκεια κατάσβεσης της φωτιάς στη Ναυπακτία, το…
Δραματικές είναι εξελίξεις στη Κένυα καθώς, εξαγριωμένοι διαδηλωτές κατάφεραν να εισβάλλουν στο κοινοβούλιο της χώρας…
Σε δύο συλλήψεις για πρόκληση πυρκαγιών στη Νάξο και την Φωκίδα προχώρησε η Πυροσβεστική, ενώ…
Ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αρμόδιος για την αποκατάσταση από φυσικές καταστροφές και…
