Εκμισθώνουν το σπίτι που έχουν στην ιδιοκτησία τους σε τουρίστες και έχουν απ’ αυτή τους τη δραστηριότητα ένα καλό εισόδημα. Βέβαια άλλοτε το εισόδημα αυτό είναι νόμιμο και άλλοτε παράνομο…
Εκατοντάδες εξοχικές κατοικίες, παραδοσιακά αρχοντικά και βίλες συμμετέχουν από τη Μαγνησία στο σύστημα τουρισμού sharing economy (οικονομία του διαμοιρασμού) σε τιμές που φθάνουν μέχρι και τα 1.500 ευρώ τη βραδιά…
Σε καιρούς παχιών αγελάδων δεν θα προκαλούσε απορία. Την εποχή αυτή ωστόσο, με την κρίση να βρίσκεται στο ζενίθ, η εκμίσθωση πολυτελών κατοικιών προς 1.000 ή ακόμη και 1.500 ευρώ τη βραδιά στις Βόρειες Σποράδες, είναι ένα φαινόμενο. Οι τιμές αυτές, που είναι αναρτημένες στο διαδίκτυο, σε συγκεκριμένα καταλύματα στη Μαγνησία, αποτέλεσαν το έναυσμα για το ρεπορτάζ, που επαναφέρει στην επικαιρότητα το ζήτημα της ενοικίασης κατοικιών για τουρισμό από τους ιδιοκτήτες τους, ζήτημα που προκαλεί τις εύλογες αντιδράσεις των ξενοδόχων.
Στην πλούσια γκάμα των προσφερόμενων κυρίως εξοχικών κατοικιών μέσω του διαδικτύου οι τιμές ποικίλλουν στη Μαγνησία, αφού διατίθενται καταλύματα από 30 ευρώ τη βραδιά μέχρι και 1.500 ευρώ, που διαθέτουν πισίνα και λουξ δωμάτια για πολλές οικογένειες…
Πρόκειται για ένα νέο τρόπο διακοπών στην Ευρώπη, ο οποίος ωστόσο είναι γνωστός στην Αμερική εδώ και μια πενταετία.
Υπολογίζεται πως στη Μαγνησία ξεπερνούν τις 400 οι βίλες, τα αρχοντικά και οι εξοχικές κατοικίες, που εκμισθώνονται μέσω του διαδικτύου και συγκεκριμένων ιστοσελίδων σε τουρίστες, που θέλουν να ζήσουν μερικές ημέρες σα στο σπίτι τους…
Σύμφωνα με έρευνα σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα, που προβάλλει εξοχικές κατοικίες μέσω του sharing economy στη Μαγνησία, οι τιμές κυμαίνονται στην περιοχή του Πηλίου από 30 μέχρι και 726 ευρώ τη βραδιά (βίλα με πισίνα). Στο Πήλιο τέτοια καταλύματα βρίσκονται στη Μακρινίτσα, την Πορταριά, τον Άγ. Λαυρέντιο, τα Λεχώνια, το Μαλάκι, τις Πινακάτες, τον Άγ. Γεώργιο Νηλείας, τη Ζαγορά, το Χορευτό, το Μούρεσι, την Νταμούχαρη, τη Λαμπινού, τις Μηλιές, τη Μηλίνα, το Χόρτο, το Λεφόκαστρο, την Άφησσο και την Αργαλαστή. Στην Πάου εκμισθώνεται βίλα με 726 ευρώ τη βραδιά (πισίνα) και στον Κάλαμο προς 460 ευρώ…
Επίσης υπάρχουν καταλύματα τέτοια και στη δυτική παραθαλάσσια Μαγνησία, στην περιοχή του Πτελεού.
«Το άλλοθι της τεράστιας ανάπτυξης αυτής της σκιώδους οικονομίας αποτέλεσε η φιλοσοφία της οικονομίας του διαμοιρασμού ή sharing economy, όπως είναι ο διεθνής όρος. Ειδικά στο κομμάτι του τουρισμού -δυστυχώς- στην πράξη, όπως ανακοινώθηκε και στη διεθνή τουριστική έκθεση ITB του Βερολίνου το Μάρτιο, η οικονομία του διαμοιρασμού έχει μετατραπεί σε επαγγελματική εκμετάλλευση, σε ποσοστό διεθνώς άνω του 75%» αναφέρει ο αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Κώστας Λεβέντης.
«Το αντίστοιχο ποσοστό στη χώρα μας εκτιμάμε ότι ξεπερνάει το 90%, συνεπικουρούμενο από την απόλυτη έλλειψη οποιουδήποτε κρατικού ελεγκτικού μηχανισμού. Ο αριθμός των καταχωρήσεων, διαδικτυακών ή μη, κάθε μορφής διαμονής και φιλοξενίας, για χώρους ή δωμάτια ή κατοικίες ή ακόμη και σκάφη αναψυχής, ξεπερνάει τους καλοκαιρινούς μήνες τις 80.000. Το νούμερο αυτό, μετατρεπόμενο σε κλίνες, πλησιάζει το νόμιμο αδειοδοτημένο δυναμικό της χώρας» τονίζει ο κ. Λεβέντης.
Και 1.500 ευρώ στη Σκιάθο
Δεκάδες είναι τα εξοχικά και οι βίλες, που εκμισθώνονται από τους ιδιοκτήτες τους και στα νησιά των Βορείων Σποράδων. Στην Αλόννησο οι τιμές ξεκινούν από 30 και φθάνουν τα 210 ευρώ τη βραδιά, στη Σκόπελο κυμαίνονται από 20 μέχρι 1.000 ευρώ (βίλα με πισίνα) και στη Σκιάθο από 55 μέχρι 1.500 ευρώ τη βραδιά (βίλα με τέσσερα διαμερίσματα και πισίνα).
«Ο τζίρος των παράνομων καταλυμάτων, που δεν καταγράφεται επισήμως ως νόμιμο έσοδο, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας, ξεπερνάει σε ετήσια βάση τα 2 δισ. ευρώ κι έχει την τάση να αυξάνεται, παράλληλα με τα νόμιμα έσοδα, σε χρονιές-ρεκόρ, όπως η περσινή. Η δραστηριότητα, ως σκιώδης οικονομία και φιλοξενία, δεν συνεισφέρει στη σύννομη απασχόληση, ενώ, αντιθέτως, η μαύρη εργασία αποτελεί δομικό χαρακτηριστικό της δραστηριότητας. Μεγάλα ποσά που αφορούν φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ, δημοτικούς φόρους διαφεύγουν συστηματικά.
Συγχρόνως, μέσω της δραστηριότητας αυτής, έσοδα, τα οποία σε άλλη περίπτωση θα κινούνταν μέσω των αδειοδοτημένων νόμιμων καταλυμάτων, ξενοδοχείων και επιχειρήσεων ενοικιαζόμενων δωματίων, κατευθύνονται στην παράνομη οικονομία, απομειώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο και την αποδοτικότητα του νόμιμου τομέα» τονίζει ο αντιπρόεδρος του Ξ.Ε.Ε.
«Παρ’ όλα αυτά, οι αντιδράσεις σε επίπεδο θεσμικής κρατικής παρέμβασης χαρακτηρίζονται ακόμη είτε χαλαρές, είτε αποσπασματικές. Η μοναδική μελέτη για το θέμα υλοποιήθηκε για λογαριασμό του ΞΕΕ και παραδόθηκε στο Επιμελητήριο φέτος τον Ιανουάριο, και είναι η πρώτη του είδους της στην Ευρώπη. Στη Νέα Υόρκη, με παρέμβαση των εισαγγελικών αρχών, έχουν ζητηθεί από τους ηλεκτρονικούς παρόχους (Airbnb, FlipKey, HomeAway, 9plan κ.λπ.) τα στοιχεία των ιδιοκτητών καταλυμάτων, για να τους επιβληθούν οι αναλογούντες φόροι. Στο Σαν Φρανσίσκο οι Αρχές ζήτησαν από τους ηλεκτρονικούς παρόχους, να καταβάλουν οι ίδιες τους δημοτικούς και πολιτειακούς φόρους των τελευταίων ετών, που ανέρχονται βεβαίως σε πολλά εκατ. δολάρια. Στο Πόρτλαντ δόθηκε διορία να δηλωθούν όλα τα καταλύματα και να καταβάλουν τους φόρους» αναφέρει ο κ. Λεβέντης.
Στην Ελλάδα, με τον τουριστικό νόμο του 2013, δόθηκε η δυνατότητα έκδοσης άδειας λειτουργίας για καταλύματα, ενώ επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 50.000 ευρώ κατά περίπτωση για την παράνομη ενοικίαση κατοικιών. «Ωστόσο», σχολιάζει ο αντιπρόεδρος του ΞΕΕ, «μόνο 4.500 καταλύματα νομιμοποιήθηκαν. Και στις δύο περιπτώσεις δεν υπάρχει κανένας έλεγχος».
Οι ξενοδόχοι θεωρούν απαραίτητη προϋπόθεση για να αντιμετωπιστεί συνολικά το θέμα, τη δημιουργία των ελεγκτικών μηχανισμών, που θα εποπτεύουν συστηματικά την αγορά τόσο των νόμιμων, όσο και των παράνομων καταλυμάτων.
Βίλες παράνομα ξενοδοχεία
Σύμφωνα με παλαιότερα στοιχεία του ΣΔΟΕ Θεσσαλίας, η παραβατικότητα στις ενοικιαζόμενες βίλες φθάνει και ξεπερνά το 50%…
Τα εν λόγω καταλύματα εμφανίζονται στο διαδίκτυο με διαφορετική αστεροποίηση από την πραγματική και σε πολλές περιπτώσεις χωρίς ειδικό σήμα λειτουργίας. Επίσης βοηθητικά καταλύματα χρησιμοποιούν τον όρο ξενοδοχείο (hotel) ή παραδοσιακό κατάλυμα (traditional settlement), χωρίς να είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Ιδιωτικές εξοχικές κατοικίες εμφανίζονται στο διαδίκτυο και όχι μόνο και δέχονται πελάτες έναντι αμοιβής, παρόλο που δεν διαθέτουν ειδικό σήμα λειτουργίας από τον ΕΟΤ.
Οι εν λόγω κατοικίες εκμισθώνονται είτε για ένα δεκαήμερο, 15νθήμερο, ακόμη και για ολόκληρη την τουριστική περίοδο. Φυσικά δεν εκδίδονται από τους ιδιοκτήτες τους παραστατικά (αποδείξεις), ενώ τα χρήματα κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς είτε του ιδιοκτήτη, είτε κάποιους συγγενούς του ή συνεργάτη του.
Ο μισθωτής καταβάλλει μια προκαταβολή και στη συνέχεια εξοφλεί το μίσθιο, ενώ οι ιδιοκτήτες των εν λόγω κατοικιών, πολλές φορές και προκειμένου να μην τους αντιληφθούν οι γείτονες, εμφανίζουν τους μισθωτές ως καλεσμένους τους ή φίλους τους, προς τους οποίους έχουν «παραχωρήσει» για λίγες ημέρες τις κατοικίες.
Το κόλπο στήνεται μέσω Διαδικτύου. Οι ενοικιάσεις των πολυτελών ακινήτων γίνονται μέσω ίντερνετ και γραφείων του εξωτερικού, τα οποία κλείνουν τις παράνομες και «αόρατες» ενοικιάσεις. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων τα διαφημίζουν στη διεθνή αγορά, αναρτώντας τις αγγελίες ενοικιαστηρίων σε ελληνικές και ξένες ιστοσελίδες. Δεκάδες είναι τα ελληνικά και ξένα sites, στα οποία έχουν εντοπιστεί σχετικές καταχωρίσεις εξοχικών κατοικιών, που διατίθενται από ιδιώτες προς ενοικίαση.