Παιδικά βιβλία που ξεχώρισαν – Επιλογές από τη βιβλιοπαραγωγή των δυο τελευταίων ετών

Του Βασίλη Κουτσιαρή, 

συγγραφέα παιδικών βιβλίων

Β’ Μέρος

Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματός μου σε παιδικά βιβλία που ξεχώρισαν επέλεξα τέσσερα βιβλία: «Ο φράχτης» του Αλφρέντο Σαντεργκίτ (εκδ. Μεταίχμο), «Η επιστροφή του κόμη Δράκουλα και το μυστήριο με τις νυχτερίδες» της Λίνας Μουσιώνη (εκδ. Διόπτρα) και «Ξέρεις πού ζει η αγάπη;» της Λίζα Βάισμπροντ (εκδ. Μεταίχμιο). «Αυτό το βιβλίο θα σε κάνει καλλιτέχνη» είναι το αγαπημένο μου, από τη συγγραφέα Ρουθ Μίλλινγκτον σε εικονογράφηση της Έλλεν Σάρρεϋ (εκδ. Πατάκης), ένα εκπληκτικό βιβλίο γνώσεων για την τέχνη. Καλές αναγνώσεις!

Βιβλία που ξεχώρισαν:

Ο ΦΡΑΧΤΗΣ

Κείμενο – εικόνες: Αλφρέντο Σαντεργκίτ

Μετάφραση: Δέσποινα Δρακάκη

Μεταίχμιο

Ένας μεγάλος φράχτης χώριζε το σπίτι της Φραγκίσκης από το σπίτι της Αντωνίας. Η Φραγκίσκη στο σπίτι αυτό ερχόταν μόνο στις διακοπές, ενώ η Αντωνία ζούσε εκεί από μικρό παιδί. Αν και τα σπίτια τους ήταν τόσο κοντά και τους άρεσε να περνάνε τον χρόνο τους στην αυλή, τα δυο κορίτσια δεν είχαν συναντηθεί ποτέ. Όμως, μια μέρα με πάρα πολλή ζέστη μια ανοιχτή ξύλινη πόρτα κατά μήκος του φράχτη έγινε η αφορμή για να αντικρίσει η μία την άλλη. Φυσικά, έγιναν αμέσως φίλες! Έπαιζαν κουκλοθέατρο, μεταμφιέζονταν, έκαναν μπάνια, διασκέδαζαν! Στο πάρτι των γενεθλίων της Φραγκίσκης, η Αντωνία με τη μαμά της έφυγαν τελευταίες, όμως στο πάρτι των γενεθλίων της Αντωνίας μια εβδομάδα αργότερα η Φραγκίσκη έλειπε. Είχε φτάσει ο καιρός να επιστρέψει με την οικογένειά της στην πόλη. 

Τα χρόνια περνούσαν, ο φράχτης μεγάλωνε όπως και η Φραγκίσκη με την Αντωνία…

Μια εξαιρετική αναγνωστική πρόταση από τον Αλφρέντο Σοντεργκίτ, συγγραφέα – εικονογράφου του βραβευμένου και πολυμεταφρασμένου βιβλίου «Οι ξένοι», που κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις το 2022. 

Πρόκειται για μια ιστορία που αναφέρεται στην αγνή φιλία των παιδικών χρόνων. Στην τρυφερή αυτή ηλικία τα παιδιά χαίρονται την κάθε στιγμή και απολαμβάνουν το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους. Κάνουν όνειρα και τα μοιράζονται μαζί τους. Αυτή είναι και η πρώτη ανάγνωση του βιβλίου. 

Ξαναδιαβάζοντάς όμως την ιστορία και παρατηρώντας προσεκτικά και τις εικόνες διαπιστώνει κανείς ότι μπορεί η ανοιχτή πόρτα του φράχτη να έδωσε την αφορμή για ένα ξέγνοιαστο και ξεχωριστό καλοκαίρι ανάμεσα στα δυο κορίτσια, αλλά μετά έκλεισε ερμητικά και δεν επέτρεψε κανενός είδους συνέχεια. Ο φράχτης – σύμβολο κοινωνικής ανισότητας εδώ – παρά το γεγονός ότι παρέμεινε ψηλός και επιβλητικός όλα αυτά τα χρόνια, δεν κατάφερε ούτε για μια στιγμή να εμποδίσει τα παιδιά να ακολουθήσουν τα όνειρά τους. 

Η επιστροφή του κόμη Δράκουλα και το μυστήριο με τις νυχτερίδες

Λίνα Μουσιώνη

Εικόνες: Λίλα Καλογερή

Ηλικία: 8+

Διόπτρα

Όταν οι γονείς του Ιάσονα και της Κλαίρης τους ανακοίνωσαν τον καλοκαιρινό προορισμό τους, τα πρόσωπά τους πάγωσαν! «Τι θα κάνουμε στα Καρπάθια καλοκαιριάτικα;» διαμαρτυρήθηκαν. Αν και τους εξήγησε ο μπαμπάς τους πως έπρεπε ως χημικός μηχανικός να πάνε στη Ρουμανία, γιατί η εταιρεία του είχε αναλάβει την παραγωγή ενός βιολογικού ποτού, εκείνοι συνέχιζαν τις ερωτήσεις. Τότε κατάλαβαν πως δεν θα έμεναν στο Βουκουρέστι, αλλά στη Σιγκισοάρα, που βρισκόταν πολλά χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα.

Ο Ιάσονας έτρεξε γρήγορα στο δωμάτιό του, μπήκε στον Πορτολάνο, έγραψε «Ρουμανία – Τρανσυλβανία – Σιγκισοάρα» στον πορτο-χάρτη και τότε πληροφορίες γέμισαν την οθόνη. Μία από αυτές τράβηξε και την προσοχή του: «Επιθέσεις νυχτερίδων στη Σιγκισοάρα. Μυστηριώδης άνδρας με μαύρο μανδύα περιφέρεται στην πόλη. Πρόκειται για την επιστροφή του κόμη Δράκουλα;». Ως Τζέισον Γκάρλικ ανακοίνωσε αμέσως το μεγάλο νέο στο πορτο-μπλαμπλά…

Άλλο ένα βιβλίο της αγαπημένης σειράς των εκδόσεων Διόπτρα «Οι Κατάσκοποι της Γεωγραφίας». Και αυτό το βιβλίο ακολουθεί την πολύ πετυχημένη συνταγή (μυστήριο, χιούμορ και ενδιαφέρουσες πληροφορίες). Η Λίνα Μουσιώνη καταφέρνει μέσα από την καλοδουλεμένη πλοκή και τους αγαπημένους χαρακτήρες των ηρώων της να μας κρατήσει σε αγωνία ώς το τέλος, που όλα θα αποκαλυφθούν και θα έρθει η λύση του μυστηρίου. Και σε αυτό το βιβλίο η Λίλα Καλογερή έχει κάνει εξαιρετική δουλειά με τις τόσο ταιριαστές με την ιστορία εικόνες της. 

Ετοιμαστείτε για μια περιήγηση στο Κάστρο Μπραν, τη Μαύρη Εκκλησία, το σπίτι που γεννήθηκε ο Βλαντ Τσέπες και σε πολλές ακόμη τοποθεσίες. Στο τέλος του βιβλίου έχουμε την Πορτο – αναζήτηση στη Σιγκισοάρα, όπου μπορείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για την πόλη και γενικότερα για τη Ρουμανία.

Ξέρεις πού ζει η αγάπη;

Λίζα Βάισμπροντ

Εικόνες: Νίνι Αλάσκα

Μετάφραση: Μαρία Μαντή

Μεταίχμιο

Ο Τομ πλησίασε τον παππού του και τον ρώτησε πού ζει η αγάπη. Ο παππούς του απάντησε πως η αγάπη δεν έχει διεύθυνση ούτε αριθμό τηλεφώνου. Το μικρό όμως παιδί ήθελε να τη βρει, να δει πώς μοιάζει. Αφού ο παππούς σκέφτηκε αρκετά του είπε πως η αγάπη φανερώνεται με πολλές διαφορετικές μορφές και του ζήτησε να τον ακολουθήσει. 

Ο μικρός άρχισε τότε να συνειδητοποιεί πως την αγάπη μπορεί να τη γευτεί στο κολατσιό που του ετοιμάζει η μαμά για το σχολείο, στο αγαπημένο του φαγητό που του φτιάχνει ο μπαμπάς ή στα μπισκοτάκια της γιαγιάς. Μπορεί να τη μυρίσει στα φρεσκοπλυμένα σεντόνια του, μπορεί να την ακούσει σε φράσεις όπως «Να προσέχεις!», «Συγγνώμη», «Σ’ αγαπάω», μπορεί να τη νιώσει στα τσιρότα και τις παγοκύστες που του βάζει η μαμά, μπορεί να τη δει στις κάρτες και στα γράμματα, στις παλιές φωτογραφίες…

Το «Ξέρεις πού ζει η αγάπη;» είναι από κείνα τα βιβλία που από τον τίτλο και μόνο καταλαβαίνει κανείς ότι πρόκειται να διαβάσει κάτι πολύ ενδιαφέρον. Πράγματι, φτάνοντας στην τελευταία σελίδα διαπιστώνουμε πως τόσο τα γεμάτα ευαισθησία λόγια όσο και οι τρυφερές εικόνες συνθέτουν ένα βιβλίο που θα συγκινήσει μικρούς, αλλά και μεγαλύτερους αναγνώστες. Το θέμα του… η αγάπη, που ενεργοποιεί κάθε μας αίσθηση στο πέρασμά της και ζει μέσα σε κάθε σπίτι. Άραγε, εμείς οι άνθρωποι θα ανοίξουμε την πόρτα μας για να την υποδεχτούμε;

Το βιβλίο μπορεί να αξιοποιηθεί ποικιλοτρόπως από τους εκπαιδευτικούς σε μια τάξη και ειδικότερα στην ενότητα: «Ζω καλύτερα – Ευ ζην» (Ψυχική και συναισθηματική υγεία) των Εργαστηρίων δεξιοτήτων. Στη σελίδα των εκδόσεων Μεταίχμιο μπορεί κάποιος να βρει ενδιαφέρουσες εκτυπώσιμες δραστηριότητες για το συγκεκριμένο βιβλίο.

Αγαπημένο βιβλίο 

Αυτό το βιβλίο θα σε κάνει καλλιτέχνη

Ρουθ Μίλλινγκτον

Εικόνες: Έλλεν Σάρρεϋ

Μετάφραση: Μυρτιά Νικολακοπούλου

Πατάκης

Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα εκπληκτικό βιβλίο για την τέχνη. Περιλαμβάνει καλλιτέχνες του χθες, αλλά και του σήμερα: Ζωγράφους, γλύπτες, ψηφιδογράφους κ.ά. Εκτός από τους ζωγράφους των σπηλαίων (τέχνη με τα αποτυπώματα των χεριών) και τους αρχαίους Ρωμαίους (ψηφιδωτά) στο βιβλίο παρουσιάζονται άλλοι είκοσι τρεις καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους διάσημοι ζωγράφοι όπως ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο Κλοντ Μονέ, ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ, ο Πάμπλο Πικάσο, ο Ανρί Ματίς και ο Σαλβαντόρ Νταλί, που έχουμε δει σε αρκετά αντίστοιχα βιβλία τα τελευταία χρόνια. Όμως, στο βιβλίο παρουσιάζονται και καλλιτέχνες που ελάχιστα έχουν αναφερθεί (ή και καθόλου) σε άλλα βιβλία όπως ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά, ο Μόουζες Ουίλλιαμς, η Αρτεμίζια Τζεντιλέσκι ή η Μπρίτζετ Ρίλεϋ.

Στο βιβλίο παρουσιάζονται διαφορετικές τεχνοτροπίες. Για παράδειγμα η τεχνική μπατίκ της Έμιλυ Κέιμ Νογουόρι, η τέχνη με ίνες της Τζούντιθ Σκοτ, η οπτική τέχνη (που αποπροσανατολίζει το βλέμμα) της Μπρίτζετ Ρίλεϋ, τα ντανταϊστικά ποιήματα του Ούγκο Μπαλ ή η τεχνική του πουαντιγισμού του Ζορζ Σερά.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι πως στο βιβλίο παρουσιάζεται στη ζωγραφική του σταξίματος η Ουκρανή ζωγράφος Τζάνετ Σόμπελ (που προηγήθηκε) κι όχι ο πασίγνωστος Αμερικανός ζωγράφος Τζάκσον Πόλλοκ. Ομοίως, στην αφηρημένη τέχνη παρουσιάζεται η Σουηδή καλλιτέχνης Χίλμα Αφ Κλιντ (είχε ζητήσει στη διαθήκη της τα έργα της να αποκαλυφθούν είκοσι χρόνια μετά τον θάνατό της) κι όχι οι διεθνούς φήμης Ρώσοι ζωγράφοι: Βασίλι Καντίνσκι και Κάζιμιρ Μάλεβιτς ή ο Ολλανδός ζωγράφος Πιτ Μοντριάν.

Οι μικροί μας φίλοι (μαθητές Δημοτικού Σχολείου) θα ενθουσιαστούν με τις δημιουργίες που τους προτείνονται. Φυσικά θα χρειαστούν ψαλιδάκια, κόλλες, χαρτόνια, χαρτιά, ξυλομπογιές, πινέλα, παλέτες, μπογιές κ.ά. Για παράδειγμα μπορούν να δημιουργήσουν το περίφημο «στέμμα» του Ζαν – Μισέλ Μπασκιά, ο οποίος ζωγράφιζε κυρίως σε τοίχους για να βλέπει ο κόσμος τα έργα του. Δεν τα ήθελε τέλεια, ήθελε να μοιάζουν με ζωγραφιές παιδιών. Ο Μπασκιά ζωγράφιζε σε μαύρους ανθρώπους τα δικά τους στέμματα (ως σύμβολα ανωτερότητας) για να τους τιμήσει.

Ένα βιβλίο που αξίζει να βρίσκεται σε κάθε βιβλιοθήκη. Αναζητήστε το!