Της Κατερίνας Τασοπούλου
Σε μια περίοδο φορτισμένης πολιτικής αντιπαράθεσης για τη νομιμότητα των αστυνομικών επιχειρήσεων η αποτελεσματική διερεύνηση κάθε παράνομης συμπεριφοράς που πλήττει εκ των έσω την αξιοπιστία των σωμάτων ασφαλείας, αποτελεί σημαντικό διακύβευμα για το κράτος δικαίου. Η συγκάλυψη, ακόμη και ως υποψία, είναι απολύτως απαράδεκτη, αλλά παρά τις πολυάριθμες περιπτώσεις κακοποίησης ανθρώπων κατά τη σύλληψη ή την κράτηση, οι οποίες βλέπουν συνεχώς το φως της δημοσιότητας, οι αρχές αρνούνται να αναγνωρίσουν την έκταση του προβλήματος, δημιουργώντας κλίμα ατιμωρησίας, που προκαλεί «εξεγέρσεις». Ο Συνήγορος του Πολίτη στην ειδική έκθεσή του αναλύει τις πλημμέλειες των πειθαρχικών ερευνών για τα περιστατικά αυθαιρεσίας, που εξέτασε για τα σώματα ασφαλείας. Παρατηρώντας ότι οι καταγγελίες για προσβολή της σωματικής ακεραιότητας ή υγείας κατά τη σύλληψη, την κράτηση και τις κάθε είδους αστυνομικές επιχειρήσεις αποτελούν πάνω από το ήμισυ του συνόλου των καταγγελιών, ο Συνήγορος τόνισε ότι η αμερόληπτη και διεξοδική πειθαρχική διερεύνηση, αποτελεί στοιχειώδη αλλά και αδιαπραγμάτευτη απαίτηση, χωρίς ωστόσο να εισακούγεται. Χωριστές αναλύσεις περιλαμβάνονται για τις διοικητικές έρευνες με χρήση πυροβόλου όπλου, όπως και για συμπεριφορές που ενέχουν ρατσιστικό κίνητρο, με τα στοιχεία να δείχνουν μια εικόνα εκτός ελέγχου.
Και δεν είναι μόνο ο Συνήγορος του Πολίτη. Καμπανάκι για την αστυνομική αυθαιρεσία και ατιμωρησία κρούει και η Διεθνής Αμνηστία. «Εδώ και καιρό έχουμε γίνει μάρτυρες μιας κλιμακούμενης αύξησης της αστυνομικής βίας και ατιμωρησίας στην Ελλάδα. Η Διεθνής Αμνηστία έχει συλλέξει πλήθος βιντεοληπτικού υλικού και μαρτυρίες θυμάτων, που έχουν υποστεί τέτοιες πρακτικές από την πλευρά της Ελληνικής Αστυνομίας, και έχει τεκμηριώσει σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στα ίδια συμπεράσματα έχουν καταλήξει άλλωστε κι άλλες ελληνικές και διεθνείς οργανώσεις, επιβεβαιώνοντας αυτή την επικίνδυνη πρακτική. Η παράλειψη των ελληνικών αρχών να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικό τρόπο περιστατικά παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αστυνομικούς, έχει ως αποτέλεσμα να χάνουν τα θύματα την πίστη τους στο ίδιο το σύστημα δικαιοσύνης. Οι αρχές έχουν απαξιώσει έναν πραγματικά αποτελεσματικό και ανεξάρτητο μηχανισμό διερεύνησης καταγγελιών για μέλη των σωμάτων ασφαλείας, ξεχνώντας προκλητικά, πως κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Πολλώ δε μάλλον οι ίδιοι οι άνθρωποι, που έχουν εξουσιοδοτηθεί να τον επιβάλλουν. Εάν οι ελληνικές αρχές δεν θέσουν τις παραβιάσεις της αστυνομίας ως απόλυτη προτεραιότητα και δεν αντιμετωπίσουν τα συστημικά προβλήματα, θα εξακολουθεί να κυριαρχεί η ατιμωρησία και το «καζάνι θα βράζει», μέχρι να εκραγεί.