Οι νέες αλλαγές στις ζωές των Ρομά μέσα από εκπαίδευση και εργασία

Έχουν πραγματοποιήσει βήματα προόδου στην εκπαίδευση, στην εργασία, αλλά κάνουν ακόμη αγώνα για να βγουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, ώστε να αντιμετωπίσουν και ορισμένες αντιλήψεις, όπως στο θέμα των πρώιμων γάμων. Οι ζωές των περίπου 2500 Ρομά στη Μαγνησία ακολουθούν την εξέλιξη της κοινωνίας, αλλά με πιο αργό ρυθμό με την ελπίδα να αποκτήσουν έναν πιο γρήγορο κοινωνικό βηματισμό.
Την καθημερινότητα των Ρομά υπενθύμισε με τον εμφατικό τρόπο η μαγνητοσκοπημένη θεατρική παράσταση «Romáland – Μια φορά κι έναν καιρό ήταν και δεν ήταν» των Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη που παρουσιάστηκε χθες στο «Αχίλλειο» σε εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Παράρτημα Ρομά Αλιβερίου του τμήματος Κοινωνικής Προστασίας του Δήμου Βόλου σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος & Αλμυρού και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Πρόκειται για μια παραγωγή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση με θέμα τη ζωή των Ελλήνων Ρομά, που έκανε πρεμιέρα στην Αθήνα και τώρα πραγματοποιεί διεθνή περιοδεία.
Ο σκηνοθέτης κ. Πρόδομος Τσικινόρης τόνισε πως «αφορμή για την παράσταση ήταν η δεύτερη δολοφονία σε δύο χρόνια Ρομά από την αστυνομία. Η παράσταση Romáland είναι το αποτέλεσμα δεκάμηνης έρευνας που έκανα με τον συνεργάτη μου Ανέστη Αζά το 2023, είναι ένα μωσαϊκό από διάφορες ιστορίες από τη ζωή των Ρομά».
Ερωτηθείς, αν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια η ζωή των Ρομά είπε πως «τα πράγματα κάπως βελτιώνονται για τους Ρομά και λαμβάνουν οι ίδιοι πρωτοβουλίες. Έχουν καταλάβει ότι πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη σημασία στην εκπαίδευση. Πάντως βλέπουμε ομοιότητες ανάμεσα σε αυτό που επικρατούσε στην ελληνική επαρχία πριν 40-50 χρόνια με αυτό που βιώνουν σήμερα οι Ρομά».
Ο Γιώργος Βιλανάκης εκ των πρωταγωνιστών της παράστασης και προερχόμενος από τη Λάρισα τόνισε πως «το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε, είναι ότι Ρομά και μη Ρομά είναι ίδιοι. Και αυτό φαίνεται από τις ιστορίες των Ρομά στην παράσταση. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχουν υπάρξει εξελίξεις και για την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής όσο και για τους πρώιμους γάμους. Τα παιδιά θέλουν να εξελιχθούν και αναγνωρίζουν την αξία της γνώσης».

Ποιες αλλαγές
έχουν συντελεστεί

Η συντονίστρια του παραρτήματος Ρομά Αλιβερίου κ. Ιουλία Τριανταφύλλου εδώ και 25 χρόνια δραστηριοποιείται στα ζητήματα των Ρομά γνωρίζοντας πολύ καλά την καθημερινότητά τους τις αντιλήψεις τους, τα αιτήματά τους και τις προσδοκίες τους.
Η ίδια σημείωσε πως «τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει σημαντικές αλλαγές στην κοινωνία των Ρομά. Βέβαια είναι σαν να βλέπεις την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας και να ακολουθεί η ρόμικη κοινωνία με κάποια καθυστέρηση. Οι Ρομά έχουν κάνει πλέον πολλά βήματα προς την εκπαίδευση. Είναι δεδομένη η φοίτησή τους στο δημοτικό, ενώ φοιτούν σταδιακά και στο Γυμνάσιο, όπου στη Μαγνησία παρακολουθούν μαθήματα περίπου δέκα έφηβες, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Επίσης στην εργασία δεν δραστηριοποιούνται μόνο στο εμπόριο όπως συνέβαινε πριν λίγα χρόνια, αλλά και στην εστίαση, στον τουρισμό, όπου αναζήτησαν διεξόδους λόγω της κρίσης που γνώρισε το εμπόριο. Επίσης απασχολούνται στον δήμο μέσα από θέσεις προγραμμάτων κοινωφελούς χαρακτήρα».

Οι πρώιμοι γάμοι

Η κ. Τριανταφύλλου τόνισε πως οι πρώιμοι γάμοι συνεχίζουν να γίνονται, απλώς έχει αυξηθεί το όριο ηλικίας που παντρεύονται, μεταξύ 13-14 ετών. Οι πρώιμοι γάμοι είναι απόρροια και της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Όσο, όμως οι Ρομά βγαίνουν από τη φτώχεια, και αλλάζουν παραστάσεις, οι πρώιμοι γάμοι θα μειώνονται.

Γεννούν λιγότερα παιδιά

Στη Μαγνησία διαβιούν περίπου 2.500 Ρομά εκ των οποίων οι 1.200 στο Αλιβέρι, ένας αριθμός που παραμένει σταθερός τα τελευταία χρόνια.
Πάντως σε σχέση με πριν 25 χρόνια η κ. Τριανταφύλλου παρατηρεί ότι έχει μειωθεί ο αριθμός παιδιών που γεννούν οι Ρομά και βρίσκεται στα δύο παιδιά ως μέσος όρος από τα 6-7 του παρελθόντος.
«Γεννούν λιγότερα παιδιά, γιατί δεν τα βγάζουν πέρα οικονομικά, όπως ο υπόλοιπος κόσμος» ανέφερε η κ. Τριανταφύλλου και πρόσθεσε πως οι Ρομά είναι ενεργοί και στα κοινωνικά δίκτυα, τις νέες τεχνολογίες.
Αίτημα των ανθρώπων αυτών είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής τους. Εξάλλου στο Αλιβέρι οι περισσότεροι συνεχίζουν να ζουν σε παράγκες.
Πάντως αυτή την περίοδο ο πληθυσμός των Ρομά στο Αλιβέρι έχει μειωθεί, γιατί πολλοί έχουν μεταβεί σε νησιά, αλλά και στην Κύπρο για εργασία.