Στις γεννήσεις σε ηλικία 40 ετών και άνω αναφέρεται ο αφυπηρετήσας καθηγητής Δημογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και διευθυντής στο Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών κ. Βύρων Κοτζαμάνης.
Ο ίδιος τόνισε πως «εάν εξετάσουμε τη μεταβολή του πλήθους των γεννήσεων μετά το 1990 ανά μεγάλες ηλιακές ομάδες θα διαπιστώσουμε ότι ενώ το σύνολό τους μειώθηκαν σημαντικά (-30%) οι προερχόμενες από γυναίκες ηλικίας 40 και άνω γεννήσεις πενταπλασιάσθηκαν «ζυγίζοντας» 7 φορές περισσότερο (1,4% του συνόλου στις αρχές της δεκαετίας του ’90, 9-10% το 2023-24), ενώ την ίδια περίοδο οι γεννήσεις από γυναίκες ηλικίας 30-39 ετών σχεδόν διπλασιάσθηκαν και οι προερχόμενες από τις ηλιακές ομάδες 20-29 και <20 ετών κατέρρευσαν.
Πού οφείλεται όμως η «έκρηξη» των μετά τα 39 έτη γεννήσεων; Πόσο «ζυγίζει» η γονιμότητα των γυναικών 40-49 ετών στους ετήσιους δείκτες (δείκτες που μόλις υπερβαίνουν το 1,3 παιδιά/γυναίκα) σήμερα και πριν από 30 χρόνια; Ποια η συμμετοχή της γονιμότητας των 40-49 ετών στον τελικό αριθμό παιδιών που έφεραν στο τέλος του αναπαραγωγικού τους κύκλου (στα 50 τους έτη) οι γυναίκες των διαδοχικών γενεών;
Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά είναι σαφείς. Η μετατόπιση της ηλικίας απόκτησης παιδιών σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία είναι η κύρια αιτία της έκρηξης αυτής αν και, την τελευταία δεκαετία, έπαιξαν κάποιο ρόλο η αύξηση του πλήθους και του ειδικού βάρους των 40+ στον πληθυσμό αναπαραγωγικής ηλικίας, καθώς και οι πρόοδοι των τεχνικών υποβοηθουμένης γονιμότητας και η προσφυγή σε αυτές ενός όλου και μεγαλύτερου αριθμού ζευγαριών. Όσον αφορά τη συμμετοχή τους στους ετήσιους δείκτες γονιμότητας, αν και αυξάνουσα, είναι περιορισμένη. Περιορισμένη επίσης είναι και η συμμετοχή στον τελικό αριθμό παιδιών που έκαναν οι γυναίκες που γεννήθηκαν το 1951, 1961, 1971 και το 1981: Αν η γονιμότητα των 40 + ήταν μηδενική οι 1000 γυναίκες που γεννήθηκαν το 1951 θα έκαναν 2023 αντί για 2048 παιδιά (25 λιγότερα), αυτές που γεννήθηκαν το 1961 39 λιγότερα (1850 αντί για 1889) και οι γεννηθείσες το 1981 1410 αντί 1505 (95 λιγότερα)».
«Οι πρόοδοι των τεχνικών υποβοηθουμένης γονιμότητας και η διευρυμένη πρόσβαση σε αυτές δεν πρόκειται να οδηγήσουν τις δυο επόμενες δεκαετίες σε μια αύξηση των προερχομένων από γυναίκες 40 ετών και άνω γεννήσεων, ακόμη και αν συνεχισθεί η αύξηση της μέσης ηλικίας στην τεκνογονία, καθώς το πλήθος των γυναικών των ηλικιών αυτών, εν απουσία μετανάστευσης, θα μειωθεί σημαντικά (κατά 35% ανάμεσα στο 2022 και το 2042). Οι γεννήσεις αυτές θα συμβάλλουν περιορισμένα όμως και στην τελική γονιμότητα των γενεών, στον αριθμό δηλαδή των παιδιών που θα φέρουν κατά μέσο όρο στον κόσμο όσοι γεννήθηκαν μετά το 1981. Η ανακοπή των πτωτικών τάσεων και η ανόρθωση των δεικτών γονιμότητας είναι επομένως ανέφικτη εάν δεν δημιουργηθεί στη χώρα μας ένα εξαιρετικά ευνοϊκό για τη δημιουργία οικογένειας και την απόκτηση του επιθυμητού αριθμού παιδιών περιβάλλον που θα επιτρέψουν στις νεότερες γενεές να φέρουν στον κόσμο τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν. Αυτό το περιβάλλον, αν δημιουργηθεί, εκτός του ότι θα οδηγήσει στον περιορισμό και των ιδιαίτερα υψηλών ποσοστών ατεκνίας και στην επιβράδυνση της αύξησης της μέσης ηλικίας στην απόκτηση των παιδιών, θα επιτρέψει ταυτόχρονα σε όσους επιθυμούν να κάνουν ένα δεύτερο και στη συνέχεια ένα τρίτο κ.ο.κ. παιδί να υλοποιήσουν επιθυμία τους αυτή» κατέληξε ο κ. Βύρων Κοτζαμάνης.