O Στ. Ντάφης για τα υψηλά ύψη βροχής:«Να αναπτυχθούν μοντέλα ακριβών προβλέψεων για να σωθούν ζωές»

Πολύ μεγάλα ποσά βροχής σε επίπεδα ρεκόρ καταγράφηκαν σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας με επίκεντρο την περιοχή της Θεσσαλίας σε μια κακοκαιρία από τις χειρότερες τα τελευταία τουλάχιστον 100 χρόνια.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΒΙΟΛΕΤΤΑ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ

Ενώ ακόμα βρισκόμαστε στη διάρκεια της συλλογής των δεδομένων από τους μετεωρολογικούς σταθμούς, ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Σταύρος Ντάφης, μιλώντας στη «Θ» αναφέρει:
Τα μεγαλύτερα ποσά βροχής σε όλη την Ευρώπη την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου καταγράφηκαν στην Ελλάδα. Σε περιοχές της Θεσσαλίας καταγράφηκαν σε μικρό χρονικό διάστημα, από 4-9-2023 έως 7-9-2023, 1.096 χιλιοστά νερού.
Το ποσό αυτό συγκριτικά με το ποσό του νερού που είχε πέσει στη Ζαγορά του Πηλίου τον Νοέμβριο του 1986 που είχαμε πλημμυρικά φαινόμενα και πάλι ήταν 888 χιλιοστά νερού. Δηλαδή κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας «Ντάνιελ» είχαμε αύξηση του ποσού κατά 200 χιλιοστά περισσότερα από την καταστροφική επίσης κακοκαιρία που έπληξε μόνο την περιοχή του Πηλίου.
Επίσης, το 2021 είχαμε στη Ζαγορά μεγάλα ύψη βροχής της τάξης των 722 χιλιοστών για τουλάχιστον 3 ημέρες.
Για τον Βόλο τα χιλιοστά νερού συγκριτικά με τον Οκτώβριο του 2006 (9-10-2006) συγκριτικά με την κακοκαιρία «Ντάνιελ» ανήλθε στο ποσό των 617 χιλιοστών, ποσό σχεδόν τριπλάσιο από το αντίστοιχο του Οκτωβρίου του 2006 που είχαν καταγραφεί 232 χιλιοστά σε 14 ώρες.
Σε ερώτηση της «Θ» σχετικά με τον αν υπάρχει πιθανότητα να έχουμε ξανά ακραία φαινόμενα στο άμεσο μέλλον ο κ. Σταύρος Ντάφης εξήγησε ότι αυτή η πιθανότητα είναι εξαιρετικά μικρή για το άμεσο μέλλον. Ο φετινός χειμώνας γενικά στην Ευρώπη είναι πολύ πιθανό να είναι εξαιρετικά υγρός και θερμός εξαιτίας του φαινομένου «El Nino».
Το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών /meteo.gr προέβλεψε με μεγάλη ακρίβεια 100% το ύψος βροχόπτωσης.
Το Ανατολικό Πήλιο είναι ιδιαίτερα ευάλωτο σε ακραία επεισόδια βροχόπτωσης, καθώς οι υγρές αέριες μάζες από το Αιγαίο Πέλαγος συναντούν τις απότομες πλαγιές του βουνού και εξαναγκάζονται σε ανύψωση, ψύξη και κατά συνέπεια παραγωγή βροχοπτώσεων. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στην κακοκαιρία «Ντάνιελ», αν και στη λιγότερη ευάλωτη Δυτική Θεσσαλία σημειώθηκαν επίσης τεράστια ύψη βροχής. Αυτό οφείλεται στην επίμονη και ισχυρή ροή αερίων μαζών από το Αιγαίο έως τις ανατολικές πλαγιές της Πίνδου.
Τα ατμοσφαιρικά αριθμητικά μοντέλα που χρησιμοποιεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών είναι ακριβή και δίνουν προβλέψεις και σαφή εικόνα του καιρού για τις επόμενες 3-6 ημέρες, όμως υπάρχουν και υδρολογικά μοντέλα που μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια αν θα υπάρξει συγκεκριμένο πλημμυρικό πρόβλημα. Για παράδειγμα, εφαρμόζονται σε ποτάμια πριν υπερχειλίσουν και με τον τρόπο αυτό μπορεί να υπάρξει περιθώριο διάσωσης των κατοίκων και των περιουσιών από μια επερχόμενη καταστροφή.
Αν και υπάρχει η τεχνογνωσία, αυτό το σύστημα δεν υπάρχει επιχειρησιακά, δυστυχώς, στην Ελλάδα. Σε άλλες χώρες της Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Ντάφης π.χ. στη Γαλλία, υπάρχουν τουλάχιστον 20 προγνωστικά σενάρια καθημερινά που μπορούν να προβλέψουν ακριβώς το πρόβλημα.
Χρειάζεται να αναπτυχθούν και στην Ελλάδα Κέντρα Υπολογιστικών Μετεωρολογικών και Υδρολογικών Εφαρμογών, δηλαδή κάποια δίκτυα που μπορούν να δώσουν μοντέλα ακριβών και αξιόπιστων προβλέψεων προκειμένου να διασωθούν περιουσίες και ανθρώπινες ζωές.
Το κόστος αυτών των δικτύων είναι μεγάλο και δεν έχει γίνει προσπάθεια να αναπτυχθεί στην Ελλάδα, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις των επιστημόνων του κλάδου.
Διαπιστώνουμε για μία ακόμα φορά ότι η Ελλάδα υστερεί στη διαχείριση φυσικών φαινομένων εξαιτίας της μη ύπαρξης ικανών συνθηκών που δίνουν τη δυνατότητα να προβλεφθούν και να αντιμετωπίσουν στη ρίζα τους τέτοια φαινόμενα σαν αυτά που έζησε η περιοχή της Θεσσαλίας το τελευταίο διάστημα.
Χρειάζεται να διατεθούν πόροι προκειμένου να υποστηριχθεί η προσπάθεια των επιστημόνων που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση τέτοιου είδους φαινομένων ουσιαστικά.