Όλα είναι έτοιμα στο Κρεμλίνο για την ορκωμοσία του Βλαντίμιρ Πούτιν για την τέταρτη θητεία του, με την ολοκλήρωση της οποίας θα έχει κυβερνήσει τη Ρωσία για σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα.
Η τελετή θα είναι πιθανότατα εξίσου εντυπωσιακή με τις τρεις προηγούμενες. Σύμφωνα με το κρατικό δίκτυο RT ο 65χρονος Πρόεδρος θα ορκιστεί στη χρυσοποίκιλτη μεγάλη Άιθουσα Αντρέεφσκι του Κρεμλίνου, την πρώην αίθουσα του θρόνου της Αυτοκρατορικής Ρωσίας έχοντας αγγίξει το ζενίθ της δύναμής του, αφού στις εκλογές της 18ης Μαρτίου απέσπασε με το 77% των ψήφων το καλύτερο αποτέλεσμα από το 2000.
Ένα αποτέλεσμα που ο ίδιος εκλαμβάνει ως στήριξη της πολιτικής του, σύμφωνα με αναλυτές, που θεωρούν ότι η νέα του θητεία δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί από τις προηγούμενες σε θέματα πολιτικής.
Την τελευταία διετία έγινε ακόμη σαφέστερο τι σημαίνει για την εσωτερική πολιτική σκηνή της Ρωσίας το αυταρχικό στυλ διακυβέρνησης του Πούτιν: περιορισμοί στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, εκφοβισμός της κοινωνίας των πολιτών, περισσότερος έλεγχος στους τομείς του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
«Το σύστημα θα συνεχίσει να είναι αυταρχικό, χωρίς να αγγίξει ανοικτά τα όρια της δικτατορίας. Δεν το χρειάζεται ο Πούτιν κάτι τέτοιο, αλλά μια δημοκρατική επίφαση για τον κόσμο», εκτιμά ο Μάνφρεντ Χίλντερμαϊερ του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν.
Αποδυναμωμένη η αντιπολίτευση
Ειδικοί συμφωνούν ότι με την αντιπολίτευση αποδυναμωμένη δεν αναμένεται κάποια εξέγερση κατά του Πούτιν, όπως έγινε στην Αρμενία πρόσφατα και στην Ουκρανία και τη Γεωργία πριν λίγα χρόνια. Στις εκλογές μόνον δύο από τους αντιπάλους του Πούτιν, ο Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι και η Ξένια Σόμπτσακ, κατέβηκαν ως εκπρόσωποι της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης καθώς ο Αλεξέι Ναβάλνι είχε αποκλειστεί. Παρ’ όλα αυτά τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από την πορεία της ρωσικής οικονομίας, η οποία -αν είναι αρνητική- ενδέχεται να πυροδοτήσει λαϊκές αντιδράσεις, που μπορούν εύκολα να οργανωθούν μέσω του Διαδικτύου.
«Κλειδί» η πορεία της οικονομίας
Μέχρι σήμερα ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει καταφέρει να σταθεροποιήσει την οικονομία της χώρας του μετά την ύφεση του 2014, που πυροδότησαν η πτώση των τιμών του μαύρου χρυσού και οι δυτικές κυρώσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, αλλά η σταθερότητα αυτή απειλείται από τις νέες, σκληρότερες αμερικανικές κυρώσεις.
Τα επόμενα χρόνια η οικονομική κατάσταση στη Ρωσία θα είναι δυσκολότερη, λέει ο Στέφαν Μάιστερ της γερμανικής δεξαμενής σκέψης DGAP. «Θα υπάρχουν λιγότερα κονδύλια για συντάξεις, κοινωνική πρόνοια, ακόμη και για τις αμυντικές δαπάνες», εκτιμά τονίζοντας ότι η εσωτερική πολιτική θα παίξει έναν σημαντικότερο ρόλο κατά την τέταρτη θητεία του Πούτιν στην προεδρία.
Στο διάγγελμά του για την Κατάσταση του Έθνους τον περασμένο Μάρτιο ο Πούτιν υποσχέθηκε ότι η Ρωσία θα κάνει τεχνολογικά άλματα. Αλλά αυτό, λένε αναλυτές, είναι δύσκολο. «Η Αχίλλειος πτέρνα του Πούτιν είναι η οικονομία και η ανταγωνιστικότητα σε διεθνές επίπεδο», τονίζει ο Μ. Χίλντερμαϊερ. H ρωσική οικονομία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές βασικών εμπορευμάτων. Επιπρόσθετα η Ρωσία εξαρτάται ιστορικά από τη συνεργασία της με τη Δύση για να καταφέρνει να συμπορεύεται τεχνολογικά με την Ευρώπη κι αυτό τώρα είναι δύσκολο με την αποξένωση που προκάλεσε η επιθετική εξωτερική της πολιτική.
Οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση
«Η Ρωσία έχει πολλή αυτοπεποίθηση και θεωρεί εαυτήν ως ειρηνοποιό δύναμη στην μελλοντική πολυπολική παγκόσμια τάξη», εκτιμά ο Γκέρνοτ Έρλερ, πρώην εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης στη Μόσχα, αρμόδιος για τις σχέσεις με τη Ρωσία. Ως εκ τούτου θα συνεχίσει τις προσπάθειες να καθιερωθεί ως παγκόσμια δύναμη, ενώ στο μεταξύ θα εκμεταλλεύεται την αδράνεια της ΕΕ και των ΗΠΑ, π.χ. στη Συρία, για να αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη στη Μέση Ανατολή.
Ειδικοί πιστεύουν ότι το Κρεμλίνο θα συνεχίσει την πολιτική της αποξένωσης από τη Δύση. Μια λύση του ουκρανικού ζητήματος θα άνοιγε το δρόμο για μια προσέγγιση των δύο πλευρών, αλλά μέχρι στιγμής η Μόσχα δεν δείχνει διάθεση για συμφωνία.
Από την άλλη πλευρά η σινο-ρωσική προσέγγιση δεν είναι και η καλύτερη επιλογή για το Κρεμλίνο, τονίζουν, επειδή σε μια τέτοια περίπτωση η Μόσχα θα έπρεπε να αρκεστεί στο ρόλο του ελάσσονος εταίρου του κινεζικού γίγαντα.
Θα κρατήσει ο Πούτιν τα ηνία και μετά τη λήξη της θητείας του;
Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της τέταρτης θητείας του Πούτιν είναι κατά πόσον θα είναι η τελευταία του. Βάσει του συντάγματος της χώρας ένας πρόεδρος μπορεί να υπηρετήσει μόνον επί δύο συνεχόμενες θητείες, λόγος για τον οποίο ο Πούτιν επέλεξε να γίνει πρωθυπουργός στο διάστημα 2008-2012 και επέστρεψε στο Κρεμλίνο αλλάζοντας πόστα με τον τότε Πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβιέντεφ. Τι θα κάνει τώρα; Θα αλλάξει το Σύνταγμα;
Ο ίδιος ο Πούτιν έχει πει ότι δεν θέλει να παραμείνει «πρόεδρος για πάντα». Από την άλλη, πάλι, μετά τον εκλογικό του θρίαμβο τόνισε ότι «μέχρι στιγμής» δεν είναι στην ατζέντα του μια συνταγματική μεταρρύθμιση.
Ο Μ. Χίλντερμαϊερ πιστεύει ότι ο Πούτιν μάλλον θα αποχωρήσει. «Εκτιμώ ότι θα γίνει αλλαγή ηγεσίας», είπε με «κάποιο αφοσιωμένο μέλος της κυβερνώσας πολιτικής ελίτ» να κατεβαίνει υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2024.