Της Μαρίας Αλμπανίδου,
νομικού MSc,ποιήτριας
Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένες και αγαπημένοι! Σήμερα θα σας μιλήσω και πάλι για τέχνη! Για ένα βιβλίο άκρως καλλιτεχνικό, παθιασμένο, που τα λέει έξω από τα δόντια. Ένα βιβλίο εμπνευσμένο, ιδιοφυές, χιουμοριστικό, πραγματική «γροθιά στο στομάχι». Και δεν είναι άλλο από το βιβλίο «Ο πόλεμος της τέχνης» του Στίβεν Πρέσσφιλντ, των εκδόσεων Πατάκη, η έβδομη έκδοση που έχω εγώ είναι του Σεπτεμβρίου του 2017.
Ο Αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Πρέσσφιλντ γεννήθηκε το 1943 στο Τρινιντάντ, από πατέρα που υπηρετούσε στο Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό. Το 1995 ξεχώρισε με το πρώτο του βιβλίο «The Legend of Bagger Vance» («Ο θρύλος του Μπάγκερ Βανς»), ένα μυθιστόρημα μυστηρίου με θέμα έναν περίφημο αγώνα γκολφ τον Μάιο του 1931 στην Τζόρτζια, που έγινε την ίδια χρονιά ταινία από τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ. Με τις «Πύλες της φωτιάς» (1998), το διεθνές μπεστ σέλερ του, ο Πρέσσφιλντ έφερε τη Μάχη των Θερμοπυλών στο κέντρο του ενδιαφέροντος όλου του κόσμου. Στους «Ανέμους πολέμου» («Tides of War», 2000), το δεύτερο ιστορικό του μυθιστόρημα, επέλεξε να ζωντανέψει μια εμβληματική μορφή της αρχαίας Ελλάδας, τον Αλκιβιάδη. Το 2002 κυκλοφόρησε το τρίτο του μυθιστόρημα για την αρχαιότητα, με τίτλο «Οι τελευταίες Αμαζόνες» («The Last of Amazons»). Ακολούθησαν δύο μυθιστορήματα για την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου («Οι αρετές του πολέμου», 2004, και «Η ματωμένη εκστρατεία», 2006), το «Σκοτώστε τον Ρόμελ», το 2008, και το τελευταίο του μυθιστόρημα «Το επάγγελμα» («The Profession»), το 2011. Ζει και εργάζεται στο Μαλιμπού της Καλιφόρνιας.
Και ας έρθουμε στο βιβλίο. Τι πραγματεύεται;
Ξεκινώντας το πρώτο μέρος ο συγγραφέας βαφτίζει τον εχθρό της δημιουργικότητας Αντίσταση, που είναι ο δικός του περιεκτικός όρος για να περιγράψει εκείνο που ο Φρόιντ χαρακτήρισε «Ενόρμηση Θανάτου», δηλαδή την καταστροφική δύναμη μέσα στην ανθρώπινη φύση που αφυπνίζεται όποτε σκεφτόμαστε ν’ ακολουθήσουμε ένα δύσκολο και μακροπρόθεσμο σχέδιο που ίσως τελικά ωφελήσει πραγματικά εμάς ή τους άλλους. Η Αντίσταση αποτελεί την τοξικότερη δύναμη στον πλανήτη. Η υποταγή στην Αντίσταση παραμορφώνει το πνεύμα μας. Μας κατσιάζει και μας κάνει μικρότερους απ’ αυτό που είμαστε. Έχετε φέρει ποτέ στο σπίτι έναν διάδρομο που τελικά μένει να μαζεύει σκόνη στη σοφίτα; Έχετε παρατήσει ποτέ μία δίαιτα, τα μαθήματα γιόγκα, ένα πρόγραμμα διαλογισμού; Αργά τη νύχτα έχετε βιώσει το όραμα του ανθρώπου που θα μπορούσατε να γίνετε, της δουλειάς που θα μπορούσατε να πετύχετε, του πραγματικού εαυτού σας; Μήπως είστε ένας συγγραφέας που δεν γράφει, ένας ζωγράφος που δεν ζωγραφίζει, ένας επιχειρηματίας που δεν ξεκινά ποτέ κάποιο εγχείρημα; Συνεπώς όλοι γνωρίζουμε τι είναι η Αντίσταση.
Η Αντίσταση είναι αόρατη. Επίσης είναι εσωτερική, ύπουλη, αδυσώπητη, απρόσωπη, αλάνθαστη, καθολική, δεν κοιμάται ποτέ, δεν αστειεύεται, η Αντίσταση τροφοδοτείται από τον φόβο, εναντιώνεται μόνο προς μια κατεύθυνση, δηλαδή εμποδίζει την κίνηση μόνο από ένα κατώτερο προς ένα ανώτερο επίπεδο, γίνεται εντονότερη στη γραμμή τερματισμού, στρατολογεί συμμάχους, συνδέεται άμεσα με την αναβλητικότητα, καθώς η αναβλητικότητα αποτελεί τη συχνότερη εκδήλωση της Αντίστασης, αγαπάει τους μπελάδες και την προσωπική δραματοποίηση και πολλά πολλά άλλα.
Πώς αντιμετωπίζεται η Αντίσταση;
Ας γίνουμε επαγγελματίες. Μόνο έτσι!
Ο ερασιτέχνης παίζει για πλάκα. Ο επαγγελματίας παίζει στα σοβαρά. Για τον ερασιτέχνη το παιχνίδι είναι μία ασχολία. Για τον επαγγελματία η απασχόλησή του. Για τον ερασιτέχνη το παιχνίδι αποτελεί μερική απασχόληση. Για τον επαγγελματία πλήρη. Ο ερασιτέχνης αποτελεί πολεμιστής του Σαββατοκύριακου. Ο επαγγελματίας είναι εκεί επτά μέρες την εβδομάδα.
Η λέξη amateur (ερασιτέχνης) προέρχεται από τη λατινική ρίζα amare που σημαίνει αγαπώ. Η συμβατική ερμηνεία είναι πως ο ερασιτέχνης ακολουθεί το κάλεσμά του από αγάπη, ενώ ο επαγγελματίας το κάνει για τα χρήματα. Δεν είναι όμως έτσι. Ο ερασιτέχνης δεν αγαπά αρκετά το παιχνίδι, Αν το έκανε δεν θα το ακολουθούσε ως πάρεργο, ως κάτι ξέχωρο από το «κανονικό» του επάγγελμα. Ο επαγγελματίας το αγαπά τόσο που του αφιερώνει τη ζωή του. Δεσμεύεται πλήρως. Αυτό σημαίνει να είμαστε επαγγελματίες.
Η Αντίσταση σιχαίνεται να είμαστε επαγγελματίες.
Ο επαγγελματίας είναι υπομονετικός, αποζητεί την τάξη, απομυθοποιεί, αντιδρά στον φόβο, δεν δέχεται δικαιολογίες, αντιμετωπίζει ό,τι του συμβεί, είναι προετοιμασμένος, δεν κομπάζει, αφιερώνεται στην τελειοποίηση της τεχνικής του, δεν διστάζει να ζητήσει βοήθεια, κρατά αποστάσεις από το εργαλείο του, δηλαδή το άτομό του, το σώμα του, τη φωνή του, το ταλέντο του, το φυσικό, πνευματικό, συναισθηματικό και ψυχολογικό ον που χρησιμοποιεί στη δουλειά του. Ο επαγγελματίας δεν παίρνει προσωπικά την αποτυχία ή την επιτυχία, υπομένει τις αναποδιές, αξιολογεί τον εαυτό του, αναγνωρίζει τα όριά του, επανεφευρίσκει τον εαυτό του και τέλος αναγνωρίζεται από άλλους επαγγελματίες.
Κάποιος κάποτε ρώτησε τον Ουίλιαμ Σώμερσετ Μωμ που ήταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος, από τους πιο ακριβοπληρωμένους, αν έγραφε βάσει προγράμματος ή μόνο όταν είχε έμπνευση και αυτός απάντησε: «Γράφω μόνο όταν έχω έμπνευση. Ευτυχώς έχω έμπνευση κάθε πρωί στις εννέα ακριβώς».
Καλή σας ανάγνωση!