Του Βασίλη Κοντορίζου
Ο αείμνηστος δικηγόρος Γιώργος Τσιμπανούλης, μας διηγήθηκε μια ιστορία με τον παππού του παπά Αντώνη Μούχτη και τον κοσμοκαλόγερο Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Ο Γιάννης Τσίγκρας έσωσε την ιστορία γράφοντάς τη στο βιβλίο «ΠΟΡΤΑΡΙΑ». Ο Γιώργος Τσιμπανούλης έχει προσφέρει πολλές υπηρεσίες στη γενέτειρά του την Πορταριά, όχι μόνον λογοτεχνικά, αλλά και νομικά, χωρίς να πάρει ούτε δραχμή από το ταμείο της Κοινότητας ή του Δήμου. Το ιστορικό κείμενο, αν και αναφέρεται στα πασχαλινά, λόγω των Άγιων ημερών των Χριστουγέννων, είπα να το μοιραστώ μαζί σας.
«Σ’ έναν δρόμο της συνοικίας «Ράχη» στη Πορταριά, έχει δοθεί το όνομα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ήταν τόσο μεγάλη η προσωπικότητα του Παπαδιαμάντη στον χώρο της ελληνικής λογοτεχνίας, ώστε να αρκούσε, αυτό και μόνο, να εξηγήσει την ονοματοθεσία αυτή. Η αφορμή στο να δοθεί το όνομά του σ’ αυτό τον δρόμο ήτανε η παρακάτω:
Ο Παπαδιαμάντης είχε έναν αδελφό, τον Γιώργη, που είχε παντρευτεί στην Πορταριά και σ’αυτή εγκαταστάθηκε. Διετέλεσε επί πολλά χρόνια γραμματέας της Κοινότητας Πορταριάς, τότε Δήμου Ορμινίου. Το σπίτι που καθότανε ήταν στη μικρή πλατεία, όπου η θολωτή βρύση και ο μεγάλος πλάτανος της «Ράχης», απέναντι από το αρχοντικό του Τσοποτού, τώρα ξενοδοχείο «Δεσποτικό». Έτσι ο εκφραστής του ταπεινού, του αυθεντικού και αδιάφθορου ελληνικού κόσμου, ο κοσμοκαλόγερος Αλ. Παπαδιαμάντης, είχε επισκεφθεί πολλές φορές την Πορταριά για να δει τον αδελφό του και τα ανήψια του.
Με την ευκαιρία, αξίζει να σας διηγηθώ ένα ανέκδοτο για τον Αλ.Παπαδιαμάντη, που ο παππούς μου παπα Αντώνης, παπάς στον ιερό ναό των Αγίων Αναργύρων Πορταριάς, από το 1890 έως το 1936, μας είχε διηγηθεί.
Ποια χρονιά συνέβη, δεν το ξέρω. Ήτανε Μεγάλη Σαρακοστή, ημέρα Τετάρτη, που διαβάζεται στην Εκκλησία, στον Εσπερινό, ο λεγόμενος Μεγάλος Κανόνας . Βγήκε στην Ωραία Πύλη με το βιβλίο στο χέρι που περιείχε τον Μεγάλο Κανόνα και με το φως της λαμπάδας, άρχισε να διαβάζει τα τροπάρια. Ψάλτη δεν είχε και τα τροπάρια έπρεπε να τα διαβάσει μόνος του. Και ήτανε πάρα πολλά. Διάβασε το πρώτο κι ήταν έτοιμος ν’ αρχίσει το δεύτερο, όταν κάποιο άτομο, που στεκόταν όρθιο από το δεξιό μέρος, μπροστά στην κολόνα της εκκλησίας, άρχισε να ψάλλει το δεύτερο τροπάριο. Ο παππούς μου προχώρησε στο τρίτο και ο άγνωστος στο τέταρτο και ούτω καθεξής, μέχρι το τέλος του μακρού Μεγάλου Κανόνα, ο παππούς μου από μέσα από το βιβλίο και ο άγνωστος χωρίς βιβλίο. Κρύος ιδρώτας περιέλουσε τον παππού μου. Αυτός μετά δυσκολίας, κάτω από το ισχνό φως της λαμπάδας, κατόρθωνε να αναγνώσει τα τροπάρια, ενώ ο άγνωστος δεν εκόμπιαζε καθόλου. Και πρόσθετε ο παππούς μου: «Ήμουν και νέος παπάς…».
Τελείωσε ο Μεγάλος Κανόνας, μπήκε ο παππούς μου μέσα στο Ιερό. Έως ότου βγει έξω, ο άγνωστος είχε φύγει. Το μόνο που, μέσα στην ταραχή του, μπόρεσε να κρατήσει ο παππούς μου ήτανε το φτωχικό ντύσιμο του Παπαδιαμάντη. Γιατί αυτός ήτανε ο άγνωστος που τόσο συντάραξε τον παππού μου με τις γνώσεις του, όπως ρώτησε κι έμαθε στη συνέχεια. Ο αδελφός του Γιώργη, του γραμματέα της Κοινότητας. Πήγε την άλλη μέρα στο σπίτι του αδελφού του για να τον γνωρίσει και είχε να λέει για την απλότητά του, την ταπεινοφροσύνη του και τη σοφία του.
Να λοιπόν ότι το χωριό μας συνδέεται με δεσμούς αίματος με τον μεγάλο Αλ. Παπαδιαμάντη και πολύ σωστά δόθηκε το όνομά του σε έναν δρόμο της συνοικίας που έμενε ο αδελφός του Γιώργης».
Σας εύχομαι ολόψυχα, χρόνια πολλά – καλά Χριστούγεννα με υγεία – αγάπη – ευτυχία και ειρήνη.