Ο Π. Λιαργκόβας στην εκπομπή «Η Θεσσαλία για την Οικονομία»: Μείωση του ΑΕΠ από 5,67% έως 7,16% 

Μείωση του ΑΕΠ από 5,67% έως 7,16%, της απασχόλησης κατά 5,32% και 7,20%, και των συνολικών εισαγωγών κατά 10,40% και 15,53%, αντίστοιχα, υπολογίζει το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), αναφορικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ελληνική οικονομία.

Σε ενδιαφέρουσες επισημάνσεις για το αποτύπωμα του κορωνοϊού στην εξέλιξη της οικονομίας στην Ελλάδα προέβη ο πρόεδρος του ΚΕΠΕ και καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παναγιώτης Λιαργκόβας ο οποίος ήταν προσκεκλημένος την περασμένη Τρίτη στη διαδικτυακή εκπομπή «Η Θεσσαλία για την Οικονομία», με παρουσιαστές τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Μιχάλη Ζουμπουλάκη και τον οικονομολόγο κ. Βασίλη Δανό.

Ο κ. Λιαργκόβας είχε μια εκτενή συζήτηση με τους δύο παρουσιαστές για την εξέλιξη της οικονομίας σε συνθήκες πανδημίας, ενώ αναφέρθηκε και στον ρόλο του ΚΕΠΕ.

Το ΚΕΠΕ, το μεγαλύτερο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών της Ελλάδας, πραγματοποιεί στη σειρά «Αναλύσεις Επικαιρότητας» σύντομες και τεκμηριωμένες αναλύσεις σε οικονομικά ζητήματα, που απασχολούν τον δημόσιο βίο της χώρας, με στόχο την υπεύθυνη ενημέρωση της κοινωνίας και της Πολιτείας.

Στην πρόσφατή ανάλυσή του για τις «Επιπτώσεις του COVID-19 στην ελληνική Οικονομία: Το Συνολικό Αποτύπωμα της Πανδημίας», αναφέρει ο καθηγητής Π. Λιαργκόβας, επισημάνθηκε πως «είναι κοινός τόπος ότι η ελληνική οικονομία θα αντιμετωπίσει ένα πολύ ισχυρό πλήγμα από τη διεθνή εξάπλωση του νέου κορωνοϊού (COVID-19). Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η πανδημία του κορωνοϊoύ βυθίζει την ελληνική οικονομία. Έτσι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) προβλέπεται να υποχωρήσει κατά 9,7%. Αντιστοίχως, οι υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών προβλέπoυν ύφεση 4,7% για φέτος. Στις προηγούμενες αναλύσεις μας είχαμε τονίσει ότι ο τουριστικός τομέας της χώρας αναμένεται να αντιμετωπίσει ένα από τα σημαντικότερα πλήγματα από τη διεθνή εξάπλωση του COVID-19 και αναδείξαμε τις ισχυρές αρνητικές επιδράσεις που θα έχει για την ελληνική οικονομία η καθίζηση της τουριστικής κίνησης και, παράλληλα, ότι στο μέτρο που θα εξασφαλιστεί ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος, που απαιτείται για την άσκηση επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής και θα ασκηθούν οι κατάλληλες αναδιανεμητικές πολιτικές, είναι εφικτό να αντισταθμιστεί σημαντικό μέρος των αρνητικών επιπτώσεων της τουριστικής συρρίκνωσης.

Mε αυτή την ανάλυση, ολοκληρώνουμε τη διερεύνησή μας, καθώς λαμβάνουμε υπόψη τις αρνητικές επιδράσεις (και) από τη μείωση των εξαγωγών και των επενδύσεων, στη βάση των υποθέσεων των σεναρίων του υπουργείου Οικονομικών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνεπώς, δύναται πλέον να σχηματιστεί μια συνολική εικόνα των επιπτώσεων του COVID-19, όπως προκύπτει από τα έως σήμερα δεδομένα. Ακολουθώντας τη μεθοδολογία και των προηγούμενων αναλύσεών μας, υπολογίζουμε τις επιπτώσεις του COVID-19 στο ΑΕΠ, την απασχόληση και τις συνολικές εισαγωγές, όπως προκύπτουν από εμπειρικές μετρήσεις, που έγιναν στη βάση του «Σραφφαϊανού Πολλαπλασιαστή».

Οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ
Όπως αναφέρεται στη μελέτη του ΚΕΠΕ, οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ, την απασχόληση και τις συνολικές εισαγωγές βάσει των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την εαρινή πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2020 (Σενάριο 1) οι κρατικές καταναλωτικές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 1,782 δισεκατομμύρια ευρώ, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 6,422 δισεκατομμύρια ευρώ και τέλος, οι εξαγωγές αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 14,918 δισεκατομμύρια ευρώ. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη αυτές τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμούμε ότι θα προκληθεί μία συνολική (άμεση και έμμεση):

* Μείωση του ΑΕΠ κατά περίπου 7,16%.
* Μείωση στα επίπεδα της συνολικής απασχόλησης περίπου 7,20%.
* Μείωση των συνολικών εισαγωγών περίπου 15,53%.

Όπως προκύπτει, η πλειονότητα των απωλειών στο ΑΕΠ αντιστοιχούν στα εμπορεύματα «Υπηρεσίες Πλωτών Μεταφορών» (25,6%), «Κατασκευές» (20,9%) και «Υπηρεσίες Διαμονής και Εστίασης» (17,6%), οι σημαντικότερες μειώσεις στα επίπεδα της απασχόλησης αντιστοιχούν στους τομείς «Γεωργία» (19,8%), «Κατασκευές» (19,1%) και «Ξενοδοχεία και Εστιατόρια» (11,6%), ενώ οι σημαντικότερες μειώσεις στις συνολικές εισαγωγές αντιστοιχούν στα «Μεταλλεία και Λατομεία» (18,8%) , «Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές, Ηλεκτρονικά και Οπτικά Προϊόντα» (10,1%) και «Άλλος Εξοπλισμός Μεταφορών» (9,2%).

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών (Σενάριο 2) οι κρατικές καταναλωτικές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 0,364 δισεκατομμύρια ευρώ, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 0,985 δισεκατομμύρια ευρώ και τέλος, οι εξαγωγές αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 13,384 δισεκατομμύρια ευρώ. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη αυτές τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών, εκτιμούμε ότι θα προκληθεί μία συνολική (άμεση και έμμεση):

* Μείωση του ΑΕΠ κατά περίπου 5,67%.
* Μείωση στα επίπεδα της συνολικής απασχόλησης περίπου 5,32%.
* Μείωση των συνολικών εισαγωγών περίπου 10,40%.

Όπως προκύπτει, η πλειονότητα των απωλειών στο ΑΕΠ αντιστοιχούν στα εμπορεύματα «Υπηρεσίες Πλωτών Μεταφορών» (29,1%), «Υπηρεσίες Διαμονής και εστίασης» (19,8%) και «Προϊόντα Οπτάνθρακα και Προϊόντα Διύλισης Πετρελαίου» (12,7%). Οι σημαντικότερες μειώσεις στα επίπεδα της απασχόλησης αντιστοιχούν στους τομείς «Γεωργία» (23,4%), «Ξενοδοχεία και Εστιατόρια» (13,9%) και «Κατασκευές» (5,7%), ενώ οι σημαντικότερες μειώσεις στις συνολικές εισαγωγές αντιστοιχούν στα «Μεταλλεία και Λατομεία» (23,8%), «Προϊόντα Οπτάνθρακα και Προϊόντα Διύλισης Πετρελαίου» (10,7%) και «Τρόφιμα» (7,2%).

Συμπεράσματα
Από την ανάλυση των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων του COVID-19 στην ελληνική οικονομία προκύπτει ότι, «στη βάση των υποθέσεων των σεναρίων του υπουργείου Οικονομικών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αυτόνομη ζήτηση, υπολογίζουμε μείωση του ΑΕΠ κατά 5,67% και 7,16%, της απασχόλησης κατά 5,32% και 7,20%, και των συνολικών εισαγωγών κατά 10,40% και 15,53%, αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα αυτά είναι σε συμφωνία με τις προηγούμενες αναλύσεις μας, όπου είχαμε επικεντρωθεί στις επιδράσεις της μείωσης των τουριστικών εισπράξεων και της αύξησης των κρατικών δαπανών, στις οποίες αναδείξαμε τις δυνατότητες περιορισμού του εύρους της ύφεσης. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός, ότι η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία (tourism ratio) είναι αντίστοιχη των υπολοίπων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, και όχι πολλαπλάσια, όπως κατά καιρούς γίνεται λόγος από διάφορες εκτιμήσεις. Από τους υπολογισμούς μας προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μέρος της καθίζησης της οικονομίας αναμένεται να προκληθεί από τις αρνητικές επιδράσεις της μείωσης των εξαγωγών, και κυρίως από τους τομείς του τουρισμού και της ναυτιλίας, ενώ οι επιπτώσεις στην εσωτερική ζήτηση αφορούν κυρίως τον τομέα των κατασκευών. Όσον αφορά στο εύρος της μείωσης του ΑΕΠ, οι υπολογισμοί μας είναι πιο κοντά στις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών, που κάνει λόγο για μια ύφεση της τάξης του 5%, ενώ σχετικά με τη μείωση της απασχόλησης και την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου Αγαθών και Υπηρεσιών τόσο το υπουργείο, όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να τα υποεκτιμούν. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των δύο σεναρίων για τις κρατικές δαπάνες, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές δύνανται να οδηγήσουν και σε αντίστοιχες διαφοροποιήσεις στις επιπτώσεις στο ΑΕΠ, την απασχόληση και τις συνολικές εισαγωγές ανά τομέα (εμπόρευμα), οδηγούμαστε στο συμπέρασμα, ότι η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας απαιτεί προγραμματισμό και στοχευμένες κλαδικές πολιτικές.