Ακόμη κι αν επιστρατεύσει κανείς την πιο εξεζητημένη ορολογία πολύ δύσκολα θα μπορέσει να περιγράψει επακριβώς το επιστημονικό εύρος και ύψος του Dr. James R. Urbaniak και συνάμα το βάθος και πλάτος μιας προσωπικότητας παγκόσμιου βεληνεκούς.
Ο εν λόγω Καθηγητής Ορθοπεδικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Duke της Βόρειας Καρολίνας των Η.Π.Α. αναγορεύθηκε – σε ειδική τιμητική εκδήλωση το βράδυ της Πέμπτης 4 Ιουνίου 2015 στο αμφιθέατρο του Τμήματος Ιατρικής – Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής, της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Ο Dr. James R. Urbaniak θεωρείται ο άνθρωπος που έχει γράψει, δίχως ίχνος υπερβολής, ιστορία στο χώρο της ορθοπεδικής χειρουργικής, όντας πρωτοπόρος στην επανασυγκόλληση δακτύλων και άκρων ενώ επί σχεδόν μισό αιώνα έχει πραγματοποιήσει σημαντική έρευνα στον τομέα της μικροχειρουργικής και της λειτουργικής αποκατάστασης των τραυματισμένων άκρων.
Το 1958 ο Δρ Urbaniak αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Κεντάκι όπου βραβεύθηκε για τη συμμετοχή του στην ομάδα αμερικάνικου ποδοσφαίρου του πανεπιστημίου ως ο γρηγορότερος παίκτης στις ΗΠΑ και μάλιστα απέρριψε πρόταση να ασχοληθεί επαγγελματικά με το αμερικάνικο ποδόσφαιρο, αφού τον είχε κερδίσει η Ιατρική και συγκεκριμένα η Ορθοπεδική Χειρουργική.
Το 1962 έλαβε το πτυχίο του από το Duke University School of Medicine όπου ολοκλήρωσε επίσης την πρακτική του στην ορθοπεδική χειρουργική. Μπήκε στη Σχολή το 1969 ως βοηθός καθηγητής Χειρουργικής Ορθοπεδικής κι έγινε καθηγητής το 1977 και επικεφαλής του Τμήματος το διάστημα 1985-2002.
Δημιούργησε ένα ακαδημαϊκό ορθοπεδικό τμήμα, που είναι από τα μεγαλύτερα στις ΗΠΑ ενώ ήταν Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Χεριού από το 1975 – 2005 και είναι ο ιθύνων νους της ανάπτυξης ενός διεθνώς αναγνωρισμένου ερευνητικού προγράμματος που πλέον έχει πάνω από 10 εκατομμύρια δολάρια ετήσια χρηματοδότηση από διάφορα ιδρύματα.
Κατά τη διάρκεια της λαμπρής σταδιοδρομίας του, ο Δρ Urbaniak έχει διατελέσει πρόεδρος πολλών επαγγελματικών ενώσεων, συμπεριλαμβανομένης και της Αμερικανικής Ορθοπεδικής Εταιρείας, της Αμερικανικής Εταιρείας Χειρουργικής Χεριού, Αμερικανικής Εταιρείας Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής, την Αμερικανική Επιτροπή Ορθοπεδικών Χειρουργών, ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Εταιρειών Χειρουργικής του Χεριού από το 2007 έως το 2010.
Έχει λάβει πλήθος βραβείων διεθνούς εμβέλειας, ενώ πέραν αυτών έχει συγγράψει 13 βιβλία για την ορθοπεδική χειρουργική και τη μικροχειρουργική και έχει γράψει πάνω από 300 άρθρα στην διεθνή ιατρική βιβλιογραφία.
Κλειδί επιτυχίας η ομαδικότητα και οι σχέσεις
Στην ομιλία του, κατά την τελετή αναγόρευσής του σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μας εξέπληξε ευχάριστα με την ανεπιτήδευτη μετριοφροσύνη του και το πόσο σημαντική θεωρούσε πάντα την ομαδικότητα και τις καλές σχέσεις μεταξύ όλων σ’ ένα σύνολο ανθρώπων που εργάζονται μαζί.
Η συνέχεια όμως ήταν ακόμη καλύτερη, αφού δέχθηκε να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στην οποία είχαμε την ευκαιρία να ψηλαφήσουμε εν συντομία και τον άνθρωπο James R. Urbaniak, ρωτώντας τον διάφορα πράγματα γύρω από τη ζωή του, (η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον δημοσιογράφο – εξωτερικό συνεργάτη του Τμήματος Μορφωτικών Ανταλλαγών & Δημοσίων Σχέσεων του Π.Θ. Ιωάννη Τσιάτσιο και πραγματοποιήθηκε με την πολύτιμη συνδρομή της υπαλλήλου του Π.Θ. κ. Μάρντης Ξιφαρά, τόσο στη μετάφραση όσο και στο δημοσιογραφικό σκέλος). Τα όσα ελέχθησαν ακολουθούν αμέσως παρακάτω:
– Αναφερθήκατε, στην τελετή αναγόρευσής σας, στο πόσο σημαντικές είναι οι καλές σχέσεις τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο και πως διαμορφώνουν αυτό που γίνεται κάποιος. Τι σημαίνουν ακριβώς για σας;
Είναι τρόπος ζωής για μένα. Δεν το βλέπω ως δουλειά αυτό που κάνω γιατί δεν ξεχωρίζω τη δουλειά από τη διασκέδαση. Έτσι σε κάτι τόσο σημαντικό, οι καλές σχέσεις είναι τρόπος ζωής. Βέβαια δεν είναι όλοι έτσι, κάποιοι είναι, κάποιοι όχι. Κάποιες φορές μάλιστα έχω και προβλήματα σ’ αυτό το κομμάτι, ειδικά στη συνεργασία μου με ανθρώπους που είναι πιο πάνω από μένα, αλλά αυτό δεν αλλάζει τον δικό μου τρόπο σκέψης. Ζω έτσι…
– Ποια από τις σχέσεις που δημιουργήσατε ήταν η σημαντικότερη; Ποια ήταν η πολυτιμότερη, ποια έπαιξε το μεγαλύτερο ρόλο;
Είναι δύσκολη ερώτηση. Νομίζω όμως πως ήταν με τα μέλη της ομάδας (αμερικάνικου) ποδοσφαίρου στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκυ. Εκεί έμαθα να δουλεύω αληθινά ομαδικά. Να προσπαθούμε όλοι μαζί για τον ίδιο στόχο. Και παρότι χάναμε και παιχνίδια (κάποιες φορές κι από δικά μου λάθη), αυτό με βοήθησε να αποκτήσω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου, αφού παίζαμε με πίεση για το αποτέλεσμα μπροστά σε πολύ κόσμο. Έμαθα να ανταπεξέρχομαι στις δυσκολίες και να αντιμετωπίζω τα λάθη που έκανα. Νομίζω πως αυτό, το να αντιμετωπίζεις με θάρρος τις δυσκολίες, τις ήττες και τα λάθη σου είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα.
– Ένας άνθρωπος με τους δικούς σας ρυθμούς ζωής, με τις τόσες επιτυχίες και διακρίσεις, με τόσο πολύ χρόνο στη δουλειά, είχε χρόνο για προσωπική ζωή;
Ήταν δύσκολα από την αρχή, αφού είχα οικογένεια και δύο παιδιά. Κάποιες φορές δούλευα συνεχόμενα 20 ώρες, ενώ έμεινα και τρεις συνεχόμενες μέρες στην κλινική! Όπως καταλαβαίνετε κοιμόμουν στον καναπέ του ιατρείου. Επίσης μου είχε τύχει πολλές φορές να επιστρέψω εσπευσμένα από τις διακοπές μου, γιατί είχαμε περιστατικά, έπρεπε να κάνω μία επείγουσα επέμβαση. Προσπαθούσα λοιπόν να περνάω περισσότερο ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια και τα παιδιά μου. Κοιτώντας πίσω βλέπω ότι δεν μπορούσα να κάνω κάτι άλλο.
– Σε αυτό προφανώς είχατε την συμπαράσταση της γυναίκας σας της κ. Muff…
Ναι, η γυναίκα μου ήταν νοσοκόμα και καταλάβαινε τους ρυθμούς δουλειάς. Είχα, είναι η αλήθεια, μεγάλη υποστήριξη και συμπαράσταση. Δεν θα γινόταν αλλιώς. Μην ξεχνάτε πως πέρα από το χειρουργικό κομμάτι είχα και το ακαδημαϊκό, τη συγγραφή βιβλίων, εργασιών, ομιλιών, οπότε καταλαβαίνετε για τι ρυθμούς μιλάμε. Πάντως από τότε που σταμάτησα να ασχολούμαι με το κλινικό κομμάτι, απολαμβάνω να διαβάζω βιβλία, κυρίως Ιστορίας.
– Τι σας έκανε να γίνεται Ορθοπεδικός Χειρουργός και να πάρετε αυτή την ειδικότητα; Γιατί όχι κάποια άλλη;
Μην ξεχνάτε πως έχω παίξει ποδόσφαιρο και ήμουν και καλός (γελάει…). Τότε δεν ήταν όπως τώρα που οι νεαροί φοιτητές διαλέγουν νωρίς ειδικότητα. Τότε στο Α’ έτος της Χειρουργικής, ήμουν ανάμεσα σε τρεις επιλογές: Ορθοπεδική, Καρδιολογία, Παιδιατρική. Τελικά διάλεξα την Ορθοπεδική Χειρουργική και στην απόφασή μου αυτή με βοήθησε η ενασχόλησή μου με το ποδόσφαιρο. Κι αυτό γιατί έχει άμεση σχέση με τις κακώσεις, τους τραυματισμούς, πράγματα που είχα δει πολλές φορές όσο έπαιζα. Πάντως αγαπημένο μου μάθημα ήταν η ανατομία και η Χειρουργική Ορθοπεδική είναι 90% ανατομία.
– Έχετε πλέον την εμπειρία πολλών πανεπιστημίων, διαφόρων χωρών. Τι θα λέγατε για το επίπεδο των Ελλήνων Ορθοπεδικών, του Τμήματος Ιατρικής και της Κλινικής Ορθοπεδικής Χειρουργικής του Π.Θ.;
Μου είχαν αναθέσει όπως ξέρετε να υποδέχομαι υποψηφίους φοιτητές που προέρχονταν από 20 χώρες και πλέον. Όλοι αυτοί πρέπει να δώσουν τις εξετάσεις U.S.L.M. στις οποίες οι Έλληνες τα πηγαίνουν πάρα πολύ καλά. Όσον αφορά το επίπεδο του Τμήματος Ιατρικής και ειδικά της Κλινικής Ορθοπεδικής Χειρουργικής είναι αληθινά πάρα πολύ υψηλό, καταπληκτικό θα έλεγα και μπορεί άνετα να συγκριθεί με αυτό αντίστοιχων κλινικών των ΗΠΑ. Και αυτό έγινε τώρα, δεν ήταν έτσι πριν λίγα χρόνια π.χ. αν η κ. Νταϊλιάνα ή ο κ. Μαλίζος ήταν στις ΗΠΑ θα ήταν εκ των κορυφαίων Ορθοπεδικών Χειρουργών.
– Η επιτυχία είναι ταλέντο ή σκληρή δουλειά;
Με ρώτησαν πολλές φορές αν έχω γεννηθεί Ορθοπεδικός Χειρουργός ή αν έγινα από τη σκληρή δουλειά. Θα έλεγα πως είναι και τα δύο και ταλέντο και δουλειά. Και πιστεύω πως πάντα παίζει ρόλο και ο άνθρωπος πέρα από τη μόρφωση και την εξάσκηση. Πρέπει να είσαι αφοσιωμένος κι αφιερωμένος σ’ αυτό που κάνεις. Επίσης πρέπει να θυμόμαστε πάντα πως αυτό που ξεχωρίζει έναν ηγέτη, δεν είναι τόσο η εξυπνάδα, όσο η σωστή κρίση. Π.χ. ο Αβραάμ Λίνκολν, ένας από τους μεγαλύτερους ηγέτες των ΗΠΑ που τις έσωσε από τον εμφύλιο, δεν τα κατάφερε λόγω λάμψης ή εξυπνάδας, αλλά από τη σωστή κρίση του, το πώς χειρίστηκε την κατάσταση τις κρίσιμες στιγμές.
– Τι ακούτε από τους Αμερικανούς πολίτες για όλα αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης;
Είναι ένα θέμα που παίζει καθημερινά στην τηλεόραση και τις εφημερίδες. Οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν γιατί γίνεται αυτό, θεωρούν πως είναι λάθος των κυβερνήσεων κι όχι των πολιτών. Μάλιστα όταν μίλησα τώρα με φίλους μου και τους είπα ότι είμαι στην Ελλάδα, μου είπαν: «Τζέιμς, αν και είσαι γιατρός μάλλον χρειάζεται να δώσεις οικονομικές συμβουλές εκεί» (γελάει…).
– Τι θα είχατε να συμβουλεύσετε τους νεώτερους, τα παιδιά που ξεκινούν τώρα τις σπουδές τους με βάση την εμπειρία σας;
Ξέροντας πως οι χειρότεροι διαπραγματευτές …είναι 2 – 3 ετών (γελάει), κατ’ αρχήν να ακούνε τους γονείς τους. Φυσικά να δουλεύουν σκληρά και να αποκτήσουν αληθινό ενδιαφέρον σε κάτι. Ο κάθε ένας από μας πρέπει να βρει κάτι που του αρέσει και να θέλει να το κάνει. Αν αναπτύξεις την εμπειρία σου εκεί θα πετύχεις και κάτι καλό θα βγει αν αυτό που κάνεις σου αρέσει πολύ. Επίσης πρέπει να έχουν μεγάλη αυτοπειθαρχία, επιμονή και προσαρμοστικότητα.
– Είστε ένας Ορθοπεδικός Χειρουργός γνωστός ανά την υφήλιο. Πέρα από τη δουλειά σας, τι άλλο σας αρέσει;
Να παίζω γκολφ! Το γκολφ θέλει πολύ χρόνο εξάσκησης, προπόνησης, αλλά εμένα μου αρέσει αυτό, οπότε σχεδόν μένω στο γήπεδο του γκολφ. Επίσης μου αρέσει να βλέπω τις αθλητικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου μας, του Duke. Μην ξεχνάτε πως έχουμε θαυμάσια ομάδα μπάσκετ που βγήκε πέντε φορές πρωταθλήτρια στις ΗΠΑ. Επίσης είμαι αυτό που είμαι γιατί η διαρκής ενασχόλησή μου με το Πανεπιστήμιο με βοηθάει να βρίσκομαι συνεχώς με νέους ανθρώπους σε καθημερινή βάση κι αυτό δίνει ζωή και σ’ εμένα και στη σύζυγό μου.
– Κοιτώντας πίσω στο χρόνο, τι θα λέγατε; Είστε ευχαριστημένος από τις επιλογές σας; Θα αλλάζατε κάτι;
Δεν μου αρέσει να κοιτάω πίσω. Προτιμώ να κοιτάω μπροστά. Αν γυρνούσα πίσω το χρόνο, θα έκανα ακριβώς τα ίδια πράγματα. Και ξέρω καλά πως η πιο επιτυχημένη απόφασή μου ήταν που παντρεύτηκα τη Muff…