της
Μαίρης Τσακνάκη – Γαβαλά
Καλεσμένος μας σήμερα ο Νίκος Τσούκας
Καλώς ήρθατε στην Κυριακάτικη Θεσσαλία, κύριε Τσούκα
Μια που δεν είναι η πρώτη φορά που είστε Καλεσμένος μας, ακολουθώ σήμερα άλλη τακτική.
Σήμερα θα ήθελα να μας μιλήσετε για την πορεία της «Μαγνήτων Κιβωτού»
Τι πετύχατε έως τώρα….
Ο δικός σας ρόλος, που είναι όπως γνωρίζω σημαντικός πολύ.
Ο Μεγάλος Εμπνευστής και Ιδρυτής της, ο Μητροπολίτης μας….. Έτσι δεν είναι;
Μελλοντικά σχέδια.
Θερμές ευχαριστίες εκφράζω, Υγεία και Χαρά σας εύχομαι κυρία Μαίρη, που για μια ακόμη φορά μου δίνεται τη δυνατότητα να καταθέσω την άποψή μου στην Αγαπημένη μας «ΘΕΣΣΑΛΙΑ».
Παρακαλώ κι εσείς και οι αναγνώστες της να με πιστέψουν ότι τούτη τη φορά αισθάνομαι πολύ καλύτερα, διότι πρόκειται να καταθέσω το αποτέλεσμα μιας έμπνευσης και πρωτοβουλίας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας κ. Ιγνατίου, αλλά και το προϊόν μιας μακράς συνεργασίας με όσες και όσους αξιόλογους συμπολίτες μας στελέχωσαν τα εννέα αυτά χρόνια το Διοικητικό Συμβούλιο της «Μαγνήτων Κιβωτού». Βέβαια θα ήταν μεγάλη παράληψη να μην αναφέρω, ότι αυτά τα οποία παρακάτω θα καταθέσω, δεν θα είχαν αυτό το αποτέλεσμα χωρίς ΟΛΟΥΣ τους φορείς της Εκκλησίας, της Κεντρικής Διοίκησης, της Αυτοδιοίκησης, του Εθελοντισμού και του Πολιτισμού που συνεργαστήκαμε αρμονικότατα, με κοινό στόχο και χωρίς επικαλύψεις.
Τον Ιούνιο του 2024, Θεού θέλοντος και Σεβασμιωτάτου επιτρέποντος, ο Φορέας Πολιτισμού της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος και Αλμυρού, «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» θα συμπληρώσει Δέκα χρόνια! Χρόνια Συνεργασιών, Δράσεων, Εκδηλώσεων, Πρωτοβουλιών και Εκδόσεων για τον πολιτισμό.
Στο τέλος του Σεπτεμβρίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί ένα ημερήσιο Δ.Σ. στη διάρκεια του οποίου θα συναποφασίσουμε τις δράσεις, τις εκδηλώσεις και τις εκδόσεις που θα πραγματοποιήσουμε, γιορτάζοντας την επέτειο αυτή. Για τούτο δεν θα απαντήσω στο τελευταίο σημείο της εκτεταμένης σας ερώτησης.
Τον Ιούνιο του 2014 ιδρύθηκε η «Μαγνήτων Κιβωτός» και γρήγορα στελεχώθηκε από ένα Διοικητικό Συμβούλιο, υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου κ. Ιγνατίου και μέλη του, έμπειρα στελέχη πολιτιστικών και Αυτοδιοικητικών φορέων. Άμεσα προσέλκυσαν πολλούς φορείς της Μαγνησίας αλλά και προσωπικότητες του πολιτισμού, με στόχο τη συνέργεια, την διοργάνωση κοινών θεματικών δράσεων και εκδηλώσεων με τελικό στόχο τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος. Ο εθελοντικός χαρακτήρας του φορέα, η στήριξη του εγχειρήματος από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Δημητριάδος & Αλμυρού κ. Ιγνάτιο και η αγάπη του κόσμου γρήγορα κατέταξε τον φορέα στην πρώτη γραμμή της πολιτιστικής δράσης στο Νόμο Μαγνησίας.
Η σχεδιασμένη στόχευση του φορέα από τα πρώτα βήματά του, με τα «Θεματικά Έτη Πολιτισμού», για δράσεις και δημιουργία νέων Θεσμών, πάντοτε με την συνεργασία αξιόλογων και Ιστορικών πολιτιστικών φορέων της περιοχής, κατέστησε την «Μαγνήτων Κιβωτό» σε ένα δυναμικό παράγοντα ανάδειξης του αποθέματος της Μαγνησίας σε επίπεδο πολιτισμού, τουρισμού και εκπαίδευσης.
Από την εναρκτήρια εκδήλωση παρουσίασης της «Μαγνήτων Κιβωτού» το Σάββατο 28 Ιουνίου 2014, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, στα Μελισσάτικα με την σημαντική ομιλία του Ομότιμου Καθηγητού του Πολυτεχνείου Θεοδόση Π. Τάσιου, με θέμα, «Θρησκεία και Τέχνη» διαφάνηκε ότι οι προσδοκίες των πολιτών της Μαγνησίας ήταν μεγάλες, το ίδιο και η ευθύνη του φορέα στον προγραμματισμό και στην υλοποίηση των δράσεων του τα επόμενα χρόνια.
Οι πρώτες δράσεις που δημιούργησαν τις προϋποθέσεις να ξεπηδήσουν νέοι θεσμοί ήταν ο κύκλος των εκδηλώσεων με τίτλο «ΑΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΙΣ».
Οι «Αυγουστιάτικες Παρακλήσεις», γρήγορα θα γίνουν ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός στην περιφέρεια, αφού παρουσιάζονται στον Βόλο, σε όλους τους περιφερειακούς Δήμους της Μαγνησίας και στην Αγιά, ενώ παράλληλα αναδεικνύονται εξαιρετικοί θρησκευτικοί και πολιτισμικοί χώροι (Επισκοπή , Μονή Πάου, Λόφος Αγίου Αντωνίου, παλαιού Πλατάνου Αλμυρού).
Το πρώτο θεματικό έτος το 2015 με τίτλο «Μάγνητες και ο Πολιτισμός της Θάλασσας» υλοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία, αλλά και με πολύ μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό της περιοχής μας. Σπουδαίες ήταν οι εκδηλώσεις, λόγου (με την παρουσία κορυφαίων ομιλητών), εικόνας και πρότυπης φωτογραφικής έκθεσης (με έντονη την εμπλοκή της εκπαιδευτικής κοινότητας και των μαθητών), μουσικής (με τη συμμετοχή χορωδιακών και ορχηστρικών συνόλων της περιοχής) και απόδοσης τιμής σε πρόσωπα που έχουν συνεισφέρει με καθοριστικό τρόπο στην υπόθεση του πολιτισμού. Στο πλαίσιο των δράσεων και εκδηλώσεων του 2015, υπήρξε και η έκδοση των πρώτων βιβλίων και μιας «Συλλεκτικής Έκδοσης – Ημερολογίου», όπου καταδεικνύουν τους στόχους του «Θεματικού έτους Πολιτισμού 2015». Έκτοτε καθιερώθηκε η έκδοση «Συλλεκτικής Έκδοσης – Ημερολογίου» κάθε χρονιάς, αφιερωμένου στο θέμα όπου θα διεκπεραίωνε ο φορέας ολόκληρο το θεματικό έτος.
Ένας ακόμα θεσμός που αναβίωσε και κληροδότησε το θεματικό έτος 2015 ήταν η «Ναυτική Εβδομάδα στον Βόλο». Ξεκίνησε με συνεργάτες και συμπορευτές την Περιφέρεια Θεσσαλίας, τον Δήμο Βόλου, τον Οργανισμό Λιμένος Βόλου, τις Εφορείες Προσκόπων, τους Συλλόγους Ερασιτεχνών Αλιέων, τους Ναυτικούς, Αθλητικούς Ομίλους και τα Πολιτιστικά Σωματεία. Οι πρώτες εκδηλώσεις, πλαισιώθηκαν από τοπικούς καλλιτέχνες, Χορωδίες, χορευτικά συγκροτήματα, την Φιλαρμονική του Δήμου Βόλου, δράσεις και επιδείξεις των Ναυτοπροσκόπων και των Ναυταθλητικών Σωματείων.
Στο δεύτερο θεματικό έτος για το 2016 που παρατάθηκε και το 2017 είχε τίτλο «Μάγνητες και ο πολιτισμός των γεύσεων». Εκτός από τις πολυποίκιλες θεματικές εκδηλώσεις και δράσεις που ανέδειξαν κάθε πτυχή του γαστρονομικού πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής, ιδιαίτερη στόχευση υπήρξε στην ανάδειξη των Γυναικείων Αγροτουριστικών Συνεταιρισμών, η προσπάθεια προβολής των Βοτάνων του Πηλίου και της Όθρυος και η συμμετοχή της Μαγνήτων Κιβωτού στους επετειακούς εορτασμούς για τα 100 χρόνια παράδοσης του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου.
Λίγα χρόνια αργότερα το 2019, οι συνεργασίες που αναπτύχθηκαν συνέβαλαν στην δημιουργία του «Γαστρονομικού Φεστιβάλ Πηλίου», σε συνεργασία με το πιστοποιημένο «Αγρόκτημα Καραΐσκου» στην Πορταριά Πηλίου που έγινε πλέον ένας ακόμη θεσμός και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.
Όλες αυτές οι δράσεις είχαν και ευρύτερα θετικές επιπτώσεις στον τουρισμό και στις τοπικές κοινωνίες.
Αξιοσημείωτο για την πορεία της «Μαγνήτων Κιβωτού» είναι και η ίδρυση της «Ακαδημίας Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας», η οποία σχεδίασε σε συνεργασία με άλλους φορείς το πρώτο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο και επιμελήθηκε πλήθος εκδόσεων, με την Εκδοτική Δημητριάδος στην αρχή, μέχρι να συσταθεί και η Εκδοτική Εταιρία της «Μαγνήτων Κιβωτού», «ΙΔΙΟΜΕΛΟΝ».
Το θέμα του 2018, «Μαγνήτων Τέχνες Λαϊκές», που επίσης παρατάθηκε και για το επόμενο έτος 2019 ήλθε ως συνέχεια των προηγούμενων δραστηριοτήτων συνεχίζοντας έτσι την προσπάθεια αναψηλάφησης σημαντικών πολιτιστικών συνιστωσών του πολιτιστικού αποθέματος της Μαγνησίας, και είχε τίτλο: «Μαγνήτων Τέχνες Λαϊκές».
Στη διάρκεια των δύο αυτών χρόνων είχαμε την ευκαιρία να αναδείξουμε σημαντικούς σταθμούς της Μαγνησίας στη Λαϊκή Τέχνη, όπως τους Σκοπελίτες τεχνίτες, τους μαχαιράδες της Κερασιάς και να ολοκληρώσουμε με μια μεγάλη έκθεση για το έργο του μεγάλου Δημήτρη Πικιώνη, με ιδιαίτερο αποτύπωμα στην περιοχή μας, σε συνεργασία με το ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ.
Τη χρονιά αυτή όμως προστέθηκε ακόμη ένα μόνιμος θεσμός στις δράσεις της «Μαγνήτων Κιβωτού». Διοργανώθηκε το 1ο Αντάμωμα Χορευτικών συνόλων που πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαΐου 2018 στον αύλειο χώρο προ του Ιερού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην παραλία του Βόλου.
Το θεματικό έτος ολοκληρώθηκε, όπως όλα τα προηγούμενα με ένα ακόμη μεγάλο διεθνές συνέδριο. Σε συνεργασία με το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και την Περιφέρεια Θεσσαλίας συνδιοργανώσαμε τριήμερο διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο: «Ελληνική Λαϊκή Τέχνη: Παλαιότερες θεματικές με σύγχρονες προσεγγίσεις», που πραγματοποιήθηκε στον Βόλο, 25 – 27 Σεπτεμβρίου 2020, διαδικτυακά διότι οι συνθήκες υγιεινής που, και εκείνη την εποχή ίσχυαν, το επέβαλαν. Πήραν μέρος 68 ασχολούμενοι με τη λαογραφία, Επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης, Πανεπιστημιακοί Καθηγητές και μελετητές τόσο από την Ελλάδα, όσο και από οκτώ χώρες του εξωτερικού, που παρουσίασαν πενήντα πέντε ανακοινώσεις. Το Συνέδριο ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Λαογράφου Κίτσου Μακρή, και ήδη έχουν εκδοθεί τα Πρακτικά του σε δίτομο βιβλίο 1200 σελίδων.
Το θέμα για το 2020 έφερε τον τίτλο «Μάγνητες & φυσικό περιβάλλον» και ξεκίνησε με την προσδοκία να αποτελέσει μια ευρύτερη θεματική περιοχή ώστε να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν δράσεις, εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες που στηρίζονται στις παρακάτω έννοιες: Φύση, Πολιτισμός, Ιστορία, Περιβάλλον. Οι έννοιες αυτές θα διέτρεχαν συνολικά το σχεδιασμό μας για το θεματικό έτος 2020.
Δυστυχώς όμως, λόγω της Πανδημίας του COVID – 19 που ενέσκηψε νωρίς το 2020, ο προγραμματισμός του θεματικού έτους δεν υλοποιήθηκε σχεδόν καθόλου, πλην ενός μεγάλου έργου, που έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί από την Άνοιξη του 2022, «Το Μεγάλο Μονοπάτι του Πηλίου»
«Το Μεγάλο Μονοπάτι του Πηλίου» (Long Pelion Trail), μια ιδέα του Νίκου Μαγγίτση, ήταν ένα καινούργιο μεγαλεπήβολο σχέδιο, που έγινε πραγματικότητα και ήδη προσελκύει πλήθος περιπατητών και από την Ευρώπη.
Την όλη δράση υιοθέτησε ο Όμιλος «ΗΡΑΚΛΗΣ», εντάσσοντας παράλληλα την χορηγία στο πλαίσιο εορτασμού για τα 110 χρόνια ιστορίας και επιτυχημένης λειτουργίας του, θέτοντας ακόμη υψηλότερους στόχους, ώστε να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να χαράζει νέους δρόμους, δημιουργώντας αξία για τους εργαζόμενους του, τους συνεργάτες του, την κοινωνία και την εθνική οικονομία.
Με πρόταση και πρωτοβουλία του Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος & Αλμυρού και Προέδρου της «Μαγνήτων Κιβωτού», κ. Ιγνατίου η όλη δράση εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Επετειακών Δράσεων και Εκδηλώσεων υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και φέρει το σήμα της.
Ο σχεδιασμός για την συμμετοχή στο Θεματικό Έτος Πολιτισμού 2021, είχε τον τίτλο: «Μάγνητες και 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821» και περιλάμβανε την υλοποίηση δράσεων και εκδηλώσεων με συμμετοχή στους επετειακούς εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, στοχεύοντας επιπρόσθετα στην ενίσχυση των συνεργασιών με τοπικούς καλλιτέχνες και φορείς οι οποίοι έχουν πληγεί σημαντικά λόγω της υγειονομικής κρίσης.
Το 2021, παρά την πανδημία, πραγματοποιήθηκαν αρκετές εκδηλώσεις, τις οποίες παρακολούθησε σημαντικός αριθμός «ψηφιακών θεατών», ενώ συνεχίστηκαν τα εξ αποστάσεως μαθήματα της Ακαδημίας Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας, η οποία έχει ήδη ωριμάσει όλες συνθήκες προκειμένου να εξελιχθεί σε «Κέντρο Δια Βίου Μάθησης» (ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.).
Μέσα από δράση της Ακαδημίας Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας, μετά την εξασφάλιση και της Αιγίδας της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», την έγκριση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας για υλοποίηση του προγράμματος σε Νηπιαγωγεία, Δημοτικά και Γυμνάσια, την έγκριση του υλικού για το μάθημα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Ι.Ε.Π. και την στήριξη της Περιφερειακής Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας παρέδωσε στην εκπαιδευτική κοινότητα το Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Πού πας καραβάκι με τέτοιον καιρό; – Η Ναυτική παράδοση της Ελλάδος» και δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού που στοχεύει στην κατανόηση πτυχών της Ιστορίας, του Περιβάλλοντος, της Τοπικής Ιστορίας καθώς και του Λαϊκού Πολιτισμού της Ελλάδας, με βασικό άξονα τη ναυτική παράδοση και ναυτιλία.
Η τελευταία εκδήλωση στο πλαίσιο των εορτασμών των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ήταν η Έκθεση μικροναυπηγικής ιστορικών πλοίων του Αντώνη Τζούμα, «Καράβια-θρύλοι των θαλασσών κατά την εθνεγερσία του 1821». Η Έκθεση παρουσιάστηκε με τη συνεργασία του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς (Π.Ι.Ο.Π.) στο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα στον Βόλο και στη συνέχεια φιλοξενήθηκε στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π. Θεσσαλονίκης.
Η Παγκόσμια Ημέρα Κιθάρας ιδρύθηκε το 2021, με έμπνευση και πρωτοβουλία του κιθαρίστα – συνθέτη – καθηγητή Γιώργου Φουντούλη, αρχικά υπό την αιγίδα της UNESCO, καθώς και δεκάδων διεθνών Φορέων υψηλού κύρους και μεγάλης εμβέλειας, με έδρα και Κέντρο Συντονισμού τον Βόλο και υποστηρίχθηκε από τη «Μαγνήτων Κιβωτό»
Το 2022 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή και τον βίαιο και αναγκαστικό ξεριζωμό των Ελλήνων της ευρύτερης περιοχής της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.
Με αφορμή την σημαντική αυτή επέτειο, η «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» συνεργάστηκε και πραγματοποίησε σειρά δράσεων και εκδηλώσεων με κέντρο τη Νέα Ιωνία του Βόλου, το σύμβολό της, την Ευαγγελίστρια, τους τους τοπικούς Μικρασιατικούς Συλλόγους.
Τέλος, την φετινή χρονιά το θεματικό έτος δράσεων και εκδηλώσεων έχει τίτλο «Γιορτάσια στων Μαγνήτων τις Κοινότητες» και βρίσκεται σε πλήρη δραστηριότητα. Επιδίωξη να αναδείξει τον πλούτο των κοινοτήτων των ανθρώπων της Μαγνησίας και της Αγιάς που έχουν κοινά ενδιαφέροντα, επιδεικνύουν κοινοτικό πνεύμα, δημιουργούν, συζητούν, γιορτάζουν, ονειρεύονται, αλληλοεπιδρούν, χορεύουν, τραγουδούν, μοιράζουν αγάπη και αλληλεγγύη στις πόλεις, στις γειτονιές και στην ύπαιθρο. Εφέτος, όσο πότε άλλοτε, εξερχόμενοι από την διετή απομόνωση και εγκλεισμό, αντιμετωπίζοντας την κλιματική αλλαγή, την ενεργειακή, οικονομική και υγειονομική κρίση, αυτό που κρατάει από τα παλιά και πάντα ξεχωρίζει, είναι οι κοινότητες των ανθρώπων.
Θα τελειώσω με ακόμη ένα ευχαριστώ κυρία Μαίρη, που μας δώσατε την ευκαιρία μιας συνοπτικής καταγραφής της πορείας της «Μαγνήτων Κιβωτού».
Ευελπιστούμε ότι την επόμενη χρονιά, που ο φορέας συμπληρώνει την πρώτη του δεκαετία να έχουμε και άλλες ευκαιρίες να καταδείξουμε την συμμετοχή της «Μαγνήτων Κιβωτού» στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της περιοχής μας, που αποτελεί ακόμη μια έμπνευση και υλοποίηση της ιδέας κατά την εικοσιπενταετή διακονία του Σεβ. Μητροπολίτη και προέδρου της, κ. Ιγνατίου στη Μαγνησία και την Αγιά.