«Λόγος ποιητικός και εικονογραφημένος», είναι ο τίτλος της συλλογής ποιημάτων του Απόστολου Παντσά που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες από τις Εκδόσεις Πόρναλη. Ο γιατρός και πρώην αντιδήμαρχος Βόλου, συνέπραξε με τον φωτογράφο Μιχάλη Πόρναλη και «έντυσε» 28 ποιήματά του με φωτογραφίες του δεύτερου, σε ένα ιδιαίτερο εκδοτικό εγχείρημα. Ο συνδυασμός ετούτος ξετυλίγεται μοναδικά μέσα από τις 60 σελίδες της πρώτης ποιητικής συλλογής του Απόστολου Πάντσα, ο οποίος κατέγραψε στο χαρτί ένα μέρος των ποιημάτων που γράφει εδώ και πολλά χρόνια.
Ο Βολιώτης δημιουργός μίλησε για το πώς προέκυψε η συνεργασία του με τον Μιχάλη Πόρναλη: «Δημιουργήσαμε ένα βιβλίο που «κουμπώνει» τον λόγο με μία
συλλογή από φωτογραφίες που έχουν να κάνουν με την περιοχή και τον τόπο μας. Συνδυάζονται αυτές οι δύο έννοιες, συναρτώνται και λειτουργούν ως μία ενιαία οντότητα. Δημιουργούν ένα σύνολο, που θέλουμε να το κάνουμε δελεαστικό για τον αναγνώστη. Δεν προστίθεται λόγος και εικόνα, αλλά δίδεται σε μία διάσταση γεωμετρική η επίταση του συναισθήματος από τον λόγο και την εικόνα».
Το ταίριασμα στίχων και φωτογραφιών εξελίχθηκε σε μία επίπονη διαδικασία, με τον κ. Παντσά να επισημαίνει: «Η επιλογή των φωτογραφιών ήταν αρκετά δύσκολη υπόθεση και η περισσότερη δουλειά απαιτήθηκε σ’ αυτό ακριβώς το σημείο. Ο Μιχάλης έχει μία τεράστια παρακαταθήκη από υλικό, ενώ έβγαλε επίσης μεγάλο αριθμό από φωτογραφίες γι’ αυτή την προσπάθεια. Έπρεπε να διαλέξουμε με πολύ αυστηρή ματιά, αφού διαθέτει χιλιάδες φωτογραφίες και σε κάθε ποίημα έπρεπε να βρούμε αυτή που ταίριαζε καλύτερα. Πάρα πολλά απογεύματα τα αφιερώσαμε στο να ψάχνουμε την πλέον κατάλληλη εικόνα και μέχρι την τελευταία διόρθωση του βιβλίου, πάλι αλλάξαμε κάποιες φωτογραφίες, διότι κρίναμε ότι απέδιδαν πιο σωστά το ποίημα. Στην πράξη δεν ήταν εύκολη η επιλογή».
Στον συγκεκριμένο συνδυασμό έγκειται και η ιδιαιτερότητα του βιβλίου, για το οποίο ο κ. Παντσάς σημείωσε: «Δεν το συναντάς συχνά κάτι παρόμοιο. Με τον Μιχάλη θέλουμε να πιστεύουμε ότι διεκδικούμε και όχι με ακραίο τρόπο, μία μικρή πρωτοπορία. Ένας φωτογράφος τι κάνει; Βγάζει φωτογραφίες. Αντίστοιχα ο ποιητής γράφει ποιήματα. Αυτή η σύζευξη είναι βελτιωτική ενός μηνύματος που μπορεί να βγάλουν είτε το ποίημα, είτε η εικόνα ξεχωριστά. Κατά τούτο λοιπόν, θεωρούμε ότι προχωρήσαμε σε ένα εγχείρημα που έχει μία ιδιαιτερότητα».
Η ενασχόληση του Απόστολου Παντσά με την ποίηση δεν είναι τωρινή υπόθεση. Ο Βολιώτης γιατρός μίλησε για την πνευματική δραστηριότητά του, για την οποία έκρινε ότι ήρθε η στιγμή να παρουσιάσει στο κοινό της πόλης: «Γράφω πολλά χρόνια, απλώς τώρα είπα στον εαυτό μου ότι έφτασε η ώρα να τα εκδώσω. Θέλησα να παρουσιάσω προς τα έξω αυτή τη δουλειά, γιατί θεωρώ ότι από τέτοιες μικρές, αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις, μάλλον έχουμε ανάγκη όλοι μας. Επίσης ένας από τους λόγους που προέβηκα στην έκδοση, είναι πως αρκετοί φίλοι επέμεναν ότι έπρεπε να το πράξω. Και συνεπώς επήλθε η στιγμή να γίνει. Τα ποιήματα που συμπεριλήφθηκαν στο συγκεκριμένο βιβλίο, γράφτηκαν την τελευταία διετία περίπου. Είναι λίγα από τα πολλά που υπάρχουν στην άκρη. Κάναμε αυτή την επιλογή, γιατί δεν θέλαμε να φτιάξουμε ένα μεγάλο βιβλίο με πολλά ποιήματα. Αντίθετα, θέλαμε μία συλλογή που θα δώσει ένα στίγμα».
Στη συνέχεια ο κ. Παντσάς εξήγησε τους λόγους που κατέληξε στον τίτλο «Λόγος ποιητικός και εικονογραφημένος»: «Οι πιο παλιοί θυμούνται τα Κλασικά Εικονογραφημένα. Κάναμε μία… μεταποίηση και δώσαμε αυτό τον τίτλο στο βιβλίο, γιατί ακριβώς επιδιώξαμε αυτή την εικονογράφηση. Εικονογραφούμε το συναίσθημα, ό,τι μπορεί να βγάλει ο άνθρωπος από το μυαλό και την ψυχή του και το αποδίδουμε με ποιητικό τρόπο, ο οποίος δεν είναι κατ’ ανάγκη έμμετρος, αλλά σίγουρα έχει μία βαθύτερη προσέγγιση και δίνει μία ποιοτική διάσταση στον λόγο. Τα ποιήματα που διάλεξα, αφορούν τα πάντα. Είναι μία ροή εικόνων του μυαλού που μετουσιώνονται σε λόγια, κι αυτό όλο δίχως να είναι βολεμένο και τακτοποιημένο σε πλαίσια. Το βιβλίο κινείται στην ευρύτερη αναζήτηση όλων εκείνων των προβληματισμών που αφορούν το μυαλό και τον άνθρωπο, και προσπαθώ πραγματικά μέσα από τη σύζευξη των εννοιών, να φτιάξω τις δικές μου εικόνες παράλληλα με εκείνες του Μιχάλη Πόρναλη, όπως τις αποτύπωσε με τον φωτογραφικό φακό του».
Όσο για το πού άντλησε την έμπνευσή του, ο κ. Παντσάς είπε: «Τα κίνητρα ήταν ποικίλα. Το βασικό είναι ότι πρώτα ψάχνεις μέσα σου με την ποίηση και προσπαθείς αυτά που βρίσκεις μέσα σου, να τα πλάθεις σε εικόνες, να τα κάνεις φράσεις, να τα βάζεις στη σειρά και να δομείς με έναν τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να καθρεφτίσεις την ψυχή σου σ’ όλα αυτά που γράφεις. Ο ποιητής κάνει μία εσωτερική αναζήτηση. Η εξωτερίκευση διά των λέξεων, είναι απλώς η κορύφωση της ανάγκης του ποιητή να το αποτυπώσει. Έτσι κι αυτά τα ποιήματα ουσιαστικά μιλάνε για τον εσωτερικό μου κόσμο. Περιγράφουν και κάποιες άλλες καταστάσεις. Για παράδειγμα, ένα ποίημα γράφτηκε για την πόλη μέσα από τη δική μου οπτική για το πώς βλέπω τον Βόλο και τη φάση που περνάει σήμερα. Εννοώ την πολιτική πραγματικότητα μέσα από τα δημοτικά δρώμενα. Ένα άλλο ποίημα αναφέρεται στην πατρίδα. Μιλάει νοσταλγικά για τις περιπέτειες και τα ιστορικά δράματα, όπως η Μικρά Ασία ή ένα άλλο έχει να κάνει με το δράμα των προσφύγων που πρέπει να διασχίσουν το Αιγαίο, για να βρούν μία νέα πατρίδα, έναν καινούριο ουρανό. Οποιοσδήποτε γράφει ποίηση, συναισθάνεται καταστάσεις, θέλοντας να αποδώσει κάποια πράγματα. Αυτό όλο συναρτάται με την προσωπική διαδρομή του καθενός και βεβαίως και τη δική μου. Είναι μια φάση ωρίμανσης, μια φάση αναζήτησης. Ουαί και αλίμονο στον άνθρωπο, που θα πει «Εγώ ολοκλήρωσα τη διαδρομή μου». Θεωρώ ότι αυτή η ποιητική συλλογή δείχνει την αέναη, αδιάπτωτη προσωπική αναζήτηση, όλων εκείνων των υπόλοιπων από τους πολλούς δρόμους που υπάρχουν ανοιγμένοι για όλους τους ανθρώπους και δεν πρέπει ποτέ να πάψουμε να τους αναζητούμε. Γράφοντας κάποιος, μένει στις επάλξεις της ζωής, διαδηλώνει το νεαρό του πνεύματος, την επιθυμία και τη δίψα για ζωή και άρα ετούτο λειτουργεί ως ελιξίριο αθανασίας».
Και φυσικά η έκφραση του λόγου μέσα από λέξεις περίτεχνα υφασμένες μεταξύ τους, ήταν το έτερο στοίχημα που επιδίωξε να κερδίσει ο ποιητής: «Στον ποιητικό λόγο καλείσαι να δώσεις μία ολοκληρωμένη εικόνα με πάρα πολύ λίγες λέξεις. Πρέπει να αιφνιδιάσεις τον άλλον. Η ποίηση δελεάζει όταν αιφνιδιάζει, όταν ο αναγνώστης διαβάζει κάτι που ενδεχομένως το γνωρίζει ή το έχει ακούσει, αλλά δεν το έχει δει με τη μορφή που το δίνεις μέσα από ένα ποίημα. Το ποίημα έχει μια αυτοτέλεια, η οποία είναι αδυσώπητη. Θα πρέπει μέσα σε ελάχιστες λέξεις να περιγράψεις μία πλήρη ιστορία. Αυτό είναι το δύσκολο. Το μυθιστόρημα είναι σαφώς πιο εύκολο».
Η παρουσίαση της συλλογής ποιημάτων του κ. Απόστολου Παντσά προγραμματίστηκε για την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου και ώρα 19.30 στο κινηματοθέατρο «Αχίλλειον». Την εκδήλωση θα παρουσιάσουν οι Αρετή Τζανετοπούλου και Ντία Μουτσινά, ενώ ποιήματα θα απαγγείλει ο Δημήτρης Δακτυλάς, γνωστός θεατράνθρωπος της πόλης μας. Η επίσημη «πρώτη» του συμπολίτη γιατρού-ποιητή, θα εμπλουτιστεί και μουσικά. Ο Βασίλης Αγροκώστας θα ερμηνεύσει ένα από τα ποιήματα της συλλογής που μελοποιήθηκαν, ενώ το «παρών» θα δώσει και τριμελές σχήμα από το Μουσικό Σχολείο Βόλου. «Θα κάνουμε κάτι που δεν θα έχει πολλά λόγια, αλλά εικόνες, ποίηση και μουσική, θα μας ταξιδέψουν στη διαδρομή που θέλουμε να χαράξουμε στην καθημερινότητά μας», κατέληξε ο κ. Παντσάς.