*του Δημήτρη Μποσνάκη
Η ιστορία είναι ένα ουράνιο τόξο που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, με τα πολύχρωμα φτερά των ξεχωριστών απόψεων, πάντα δοξαστικό, γιατί φοράει το στέμμα της γνώσης και της αρετής, που δικαιώνεται στο τέλος της ιστορίας. Ένα ουράνιο τόξο είναι γέννημα μιας καταιγίδας, μιας κοσμοχαλασιάς, που αφήνει πίσω της καταστροφές. Μας γεμίζει όμως με την αισιοδοξία ότι τα καταφέραμε και ξαναβγήκαμε στο γαλάζιο ουρανό, όσους κεραυνούς και αστραπές κι αν περάσαμε. Κάπως έτσι ένιωσα όταν αυτές τις μέρες, αναπάντεχα, άκουσα τον συμπολίτη μας γνωστό επιχειρηματία, πολιτικό και πρόσφατα συγγραφέα κ. Κωνσταντίνο Λούλη, με έμπειρο λόγο και πειστικότητα ταξιδευτή στον κόσμο της γνώσης, να παρουσιάζει την αυθεντική ιστορία του αείμνηστου κορυφαίου πολιτικού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όπως τον γνώρισε ο ίδιος σε βάθος χρόνου.
Στην αφήγηση του ομιλητή ξεχώριζε η νηφαλιότητα, η εμπειρία, η συμπόρευση με τον μεγάλο πολιτικό, η συναίσθηση του χρέους, η ακριβοδίκαιη κατανομή ευθυνών, στον δρόμο της «Επιβίωσης της Ελλάδας μέσα από διαδοχικά θαύματα», όπως είναι ο τίτλος του συγγραφικού πονήματος του κ. Κωνσταντίνου Λούλη, που έφτασε κιόλας στην 8η έκδοσή του, ξεπερνώντας τα 25.000 αντίτυπα.
Επιλέγω κάποιες από τις φράσεις του κ. Κωνσταντίνου Λούλη στη συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Σωτήρη Πολύζο: «Ο Κων. Μητσοτάκης είχε μεγάλα χαρίσματα από τον Θεό. Ψυχραιμία, χαμόγελο, ηρεμία, γαλήνη. Παραμονή, πριν την εκτέλεσή του από τους Γερμανούς το ’43, είχε απόλυτη ηρεμία και πήγε νωρίς για ύπνο. Ήταν μόλις 25 ετών. Ατάραχος περίμενε το ξημέρωμα το χτύπημα της μοίρας». «Είχε φοβερό θάρρος. Όταν κάποιος είχε δίκαιο δεν τον άφηνε ακάλυπτο πέρα από το πολιτικό κόστος». «Πρακτικός, μιλούσε με κοινή λογική, με απλά παραδείγματα». «Τρομερή μνήμη. Θυμόταν περιστατικά και ονόματα στο Άγιο Όρος το ’51, ακόμη και όταν έφτασε σε ηλικία 97 χρονών». «Γίγαντας θάρρους. Είχε το θάρρος της γνώμης.
Επέμενε όταν πίστευε σε κάτι». «Ήθελε πάντα να κάνει ένα τελευταίο ταξίδι στο Άγιο Όρος. Λάτρευε τη φύση και τη συζήτηση με τους πνευματικούς γέροντες». «Χάιδευε τα δέντρα, μύριζε τα φυτά, επικοινωνούσε μαζί τους». «Είχε μεγάλες νομικές γνώσεις. Μέσα από τις γνώσεις του μπορούσε να προβλέπει μακριά στο μέλλον». «Εν τω άμα και το θάμα ή στη βράση κολλάει το σίδερο. Ό,τι έλεγε το έκανε πράξη. Αυτό διακρίνει και τα παιδιά του, τον γιο και τις κόρες του». «Άφησε πίσω του μια χαρά, να υλοποιήσουμε το όραμά του, τη δεντροφύτευση όλης της Ελλάδας, ιδρύοντας Ινστιτούτο Αναδασμού». «Είχε την έγνοια του για όλα. Ακόμη και για τη διάσωση της σπάνιας φύσης. Όπως και για την Αμπελίτσα, ένα σπάνιο δέντρο της Κρήτης που φτάνει τα 12 μέτρα. Με τη δεντροφύτευση η άγρια φύση θα επιβιώσει, όπως επιβίωσε και η Ελλάδα». Κάθε φράση και μια διδαχή, μια παρακαταθήκη για τους αυριανούς πολιτικούς και τους εραστές της ελληνικής φύσης και του πολιτισμού. Η ζωή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη υπήρξε γεμάτη συμβολισμούς. Έζησε όχι για να δρέψει δάφνες, αλλά για να διδάξει τα σύμβολα και τις ιδέες. Και όλα αυτά έμειναν πίσω, τίποτα δε χάθηκε. Άφησε πίσω μια νέα γενιά πολιτικών, αρχής γενομένης από τα παιδιά του.
Ο κ. Λούλης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη συκοφαντική εκστρατεία κατά του Κων/νου Μητσοτάκη για την «αποστασία του ’65». Εξέθεσε αναλυτικά τα γεγονότα που οδήγησαν στη διάσπαση της Ένωσης Κέντρου, όπως τα παραθέτει και στο βιβλίο του. Εξήγησε τη δύσκολη θέση του Κων/νου Μητσοτάκη ανάμεσα στη συνενοχή σε μια κατηγορία κατά του Ανδρέα Παπανδρέου που έμεινε μετέωρη και αναπόδεικτη και στη διαφύλαξη του πολιτικού χώρου της «Ενώσεως Κέντρου», στην οποία ανήκε.
Αυτό όμως που κυριάρχησε στη συνέντευξη απέναντι στις εκμαιευτικές ερωτήσεις του δημοσιογράφου Σωτήρη Πολύζου ήταν η σκιαγράφηση του ανθρώπου-Μητσοτάκη. «Ρεαλιστής. Είχε την τάση να κατευνάζει την οξύτητα». «Ψύχραιμος απέναντι στις πολιτικές εξελίξεις ακόμη κι όταν ήταν δυσμενείς. Γνώριζε τους πολιτικούς από μέσα, σαν ανθρώπους με όριο αντοχής και αδυναμίες. Ξεπερνούσε τις αδυναμίες των αντιπάλων του με κατανόηση και ιώβεια υπομονή. Ψύχραιμος και στην εφαρμογή του νόμου, όπως στη δίκη του Ανδρέα Παπανδρέου. Αλλά και ανθρώπινος «δεν ήθελε την τιμωρία του». Σφαιρικός στις πολιτικές του αντιλήψεις. Αναγνώριζε τα δίκαια της Αριστεράς και τα πολιτικά «τεχνάσματα» της δικής του παράταξης, του Κέντρου».
Το τελικό συμπέρασμα: «Δεν αξιοποιήθηκε ο Μητσοτάκης όσο έπρεπε. Κυβέρνησε μόνο τριάμισυ χρόνια, όσο και ο Καποδίστριας, ο πολύ μεγάλος πολιτικός. Ήσαν οι δύο κορυφαίοι πολιτικοί».
Ο Κωνσταντίνος Λούλης γνώρισε τον Κων. Μητσοτάκη, τον «αρχηγό» όπως τον αποκαλούσε, το 1977, όταν ο Μητσοτάκης ξαναμπήκε στην πολιτική σκηνή με το «Κόμμα των Νεοφιλελευθέρων». Τον ακολούθησε στη Νέα Δημοκρατία όπου υπήρξε πολύτιμος και στενός συνεργάτης του. Λίγο πριν τον θάνατό του ο Μητσοτάκης τον έκανε μέλος του «Ιδρύματος Κων/νου Μητσοτάκη». Μετά τη συνέντευξη ο κ. Κων. Λούλης με την Κατερίνα Μητσοτάκη, μικρότερη κόρη του μεγάλου εκλιπόντος, θα ταξίδευαν στα Χανιά για να υλοποιήσουν άμεσα το έργο της δεντροφύτευσης στα Λευκά Όρη και σε όλη την Ελλάδα. «Εν τω άμα και το θάμα». Ο Μητσοτάκης θα είναι για πάντα ένα από τα αιωνόβια δέντρα αυτού του τόπου, το πιο ψηλό και αγέρωχο.
* Αφιερώνω αυτό το άρθρο με σεβασμό και συγκίνηση στις μνήμες του 1977 όταν και ο γράφων είχε τη χαρά να ακούσει και να γνωρίσει τον μεγάλο πολιτικό και ρήτορα Κων. Μητσοτάκη και να τον παρακολουθήσει σε όλη τη μετέπειτα πολιτική του πορεία.