Στα μάτια ενός εφήβου πριν από μισό αιώνα, το επίτευγμα του Νηλ Άρμστρονγκ, του πρώτου ανθρώπου που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη, ήταν αρκετό για να τον μαγέψει και να αφήσει τη φαντασία του να ταξιδέψει πολύ μακριά. Ίσαμε το φως των αστεριών. Δεκατριών ετών ήταν ο Νίκος Πράντζος την εποχή εκείνη, όταν η προσεδάφιση στο φεγγάρι έγινε πραγματικότητα και καθόρισε εν πολλοίς την επιστημονική και επαγγελματική του διαδρομή.
Η αστροφυσική κέρδισε το ενδιαφέρον του νεαρού τότε Βολιώτη, ο οποίος επέλεξε τη συγκεκριμένη επιστήμη για να πλησιάσει τα αστέρια που ονειρεύονταν από παιδί. Ακολούθησε έτσι μία λαμπρή καριέρα και σήμερα είναι διευθυντής έρευνας στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Γαλλίας (CNRS). Ο διακεκριμένος καθηγητής χθες το απόγευμα βρέθηκε στη γενέτειρά του, από το Παρίσι, όπου διαμένει μόνιμα πολλά χρόνια τώρα, με αφορμή τη διάλεξη που έδωσε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για το 14ο πανελλήνιο αστρονομικό συνέδριο που ξεκίνησε στον Βόλο και είχε θέμα: «Οι προοπτικές του ανθρώπου στο διάστημα».
Σχεδόν ταυτόσημο με το βιβλίο που συνέγραψε ο Νίκος Πράντζος το 2002, με τον τίτλο «Η περιπέτεια του μέλλοντος – Σενάρια για τις προοπτικές του ανθρώπου στο Σύμπαν». Ένα πόνημα που γράφτηκε πριν από 17 χρόνια, αλλά παραμένει επίκαιρο για έναν άνθρωπο, ο οποίος έχει αφιερώσει τη ζωή του στην εξερεύνηση των μεγάλων μυστικών του σύμπαντος.
«Η αλήθεια είναι ότι έχουν αλλάξει πολλά πράγματα από τότε», παραδέχθηκε ο κ. Πράντζος, αιτιολογώντας στη συνέχεια την άποψή του: «Πλέον έχουν αναπτυχθεί τεχνικές, που μας επιτρέπουν να προσεγγίζουμε διάφορα σώματα στο ηλιακό σύστημα. Τέτοιο παράδειγμα είναι η αποστολή «Rosetta» από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, που έχει σκοπό τη μελέτη ενός κομήτη, στέλνοντας μάλιστα μία συσκευή στην επιφάνειά του. Τόσο το διαστημόπλοιο, όσο και ο κομήτης, τρέχουν με ταχύτητα 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο περίπου. Και για να μπορούν να το κάνουν αυτό, είναι τρομακτικό από τεχνικής άποψης. Σιγά-σιγά αναπτύσσουμε διάφορες δεξιότητες, που θα μας επιτρέψουν να κάνουμε διάφορα πράγματα στο μέλλον. Έχουμε επίσης την Κίνα, που έχει μπει πολύ γερά στο «παιχνίδι», η οποία έκανε πραγματικότητα τις επανδρωμένες αποστολές στο διάστημα, σκοπεύει να κατασκευάσει διαστημικό σταθμό, ενώ έστειλε κι ένα αυτόματο ρόβερ στον νότιο πόλο της Σελήνης. Τέλος, βλέπουμε την ολοένα μεγαλύτερη ανάμειξη των ιδιωτών. Ο πολυεκατομμυριούχος Έλον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής της Amazon, έχουν αρχίσει και αναπτύσσουν τους δικούς τους πυραύλους».
Ο Βολιώτης αστροφυσικός, με το τόσο δημιουργικό έργο στη Γαλλία και στο «Centre Νational de la Recherche Scientifique», μίλησε επίσης για τη φετινή επέτειο των πενήντα χρόνων από την κατάκτηση της Σελήνης. «Στις 21 Ιουλίου συμπληρώνεται ακριβώς μισός αιώνας, αν κι έχουμε από το 1972 να στείλουμε άνθρωπο εκεί. Βέβαια πλέον βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση για την ενδεχόμενη επιστροφή στη Σελήνη, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ να θέτει χρονοδιάγραμμα μέχρι το 2024, αν και προσωπικά δεν το θεωρώ εφικτό, γιατί είναι πολύ μικρό το χρονικό πλαίσιο».
Οι αποστολές στο φεγγάρι δεν είναι το μόνο πράγμα που ξυπνά παλιές αναμνήσεις στον κ. Πράντζο. Λίγο προτού ανέβει στο βήμα για να μιλήσει, θυμήθηκε μέχρι και την «Οδύσσεια του Διαστήματος»: «Τη δεκαετία του ‘60 έγιναν τεράστια άλματα στη διαστημική τεχνολογία. Είχαμε πάει πολύ γρήγορα τότε. Η ταινία βέβαια ήταν μία πολύ αισιόδοξη ενατένιση του μέλλοντος. Για παράδειγμα, ο Κλαρκ έγραφε πως το 2001 θα υπήρχαν τεράστιοι διαστημικοί σταθμοί, μέχρι και βάση στη Σελήνη, πράγματα που δεν υπάρχουν σήμερα στην πραγματικότητα».
Τι είναι, όμως εκείνο που εξάπτει τη φαντασία του ανθρώπου, κάθε φορά που στρέφει το βλέμμα του ψηλά στον ουρανό; Ο Νίκος Πράντζος έδωσε τη δική του ερμηνεία: «Η λέξη «διάστημα» πάντοτε μάγευε τους ανθρώπους. Το θέμα είναι τι έχει ο κόσμος στο μυαλό του. Υπάρχει το κοντινό διάστημα, το μακρινό, το πολύ μακρινό και ούτω καθ’ εξής. Όπως και τα αστέρια είναι πολύ μακριά. Γι’ αυτό κι ένα αστρικό ταξίδι φαντάζει πολύ μακρινό. Δεν το βλέπω να συμβαίνει νωρίτερα από δύο, με τρεις αιώνες, εκτός κι εάν συμβεί κάποια έκπληξη και βρεθεί η απαραίτητη τεχνολογία».