Τον περασμένο Δεκέμβριο στο ακριτικό νησί της Θύμαινας γεννήθηκε το πρώτο παιδί έπειτα από τρία χρόνια. Το νησί, χωρίς επαρκή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία τους χειμερινούς μήνες, αποκλεισμένο από τα μεγάλα αστικά κέντρα, με συχνές διακοπές ρεύματος όταν έχει κακοκαιρία αποτελεί μια ενδεικτική περίπτωση υπογεννητικότητας σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Ενα πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις: οι γεννήσεις, οι οποίες την τελευταία 25ετία κυμαίνονταν στις 120.000, άρχισαν να παρουσιάζουν μείωση από το 2008. Το 2010 έπεσαν στις 100.000 και πέρυσι στις 75.000, πτώση που αγγίζει τα ποσοστά που είχαν σημειωθεί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για πρώτη φορά το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων στην Ελλάδα είναι αρνητικό…
Υποστήριξη
Σε αυτές τις συνθήκες μια ομάδα εθελοντών γιατρών που έχουν συστήσει τη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση HOPEgenesis «υιοθέτησε» 24 ακριτικά νησιά και παρέχει τις υπηρεσίες της δωρεάν σε γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν αλλά δεν έχουν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες. Παράλληλα καλύπτει τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής τους για τις ανάγκες της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Μέσω του προγράμματος #FILOS2017 ζητούν υποστήριξη από πολίτες ώστε να βοηθήσουν ακόμη περισσότερες γυναίκες. «Η ιδέα ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο μέσα από τη συμμετοχή μου στην ομάδα του Αιγαίου που επισκέπτεται κυρίως νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων», λέει ο δρ Στέφανος Χανδακάς, MD MBA PhD, μαιευτήρας-γυναικολόγος, χειρουργός και ιδρυτής της HOPEgenesis.
«Συζητώντας με τις γυναίκες που συναντήσαμε διαπιστώσαμε ως αιτίες της υπογεννητικότητας κατ’ αρχάς το οικονομικό, καθώς μια έγκυος από ακριτικό νησί θα πρέπει να έρθει 4-5 φορές στην Αθήνα, άρα χρειάζεται εισιτήρια αεροπλάνου ή πλοίου, ξενοδοχείο γιατί δεν υπάρχει συγκοινωνία καθημερινά, ενδεχομένως ένα ιδιωτικό μαιευτήριο ή ειδικές εξετάσεις. Αυτό σημαίνει ένα ποσό 7.500-9.000 ευρώ. Το πιο σοβαρό όμως που μας ανέφεραν ήταν η ιατρική ανασφάλεια. Δεν μπορούσαν να σηκώσουν το τηλέφωνο και να πουν ”γιατρέ, δεν αισθάνομαι καλά”, δεν ένιωθαν ότι έχουν μια ιατρική ομάδα που τις φροντίζει και έτσι ανέβαλαν την εγκυμοσύνη», συνεχίζει ο κ. Χανδακάς.
«Στα νησιά που έχουμε υιοθετήσει αναλαμβάνουμε δωρεάν όποια κοπέλα μείνει έγκυος. Στόχος μας είναι να υιοθετήσουμε περισσότερες περιοχές για να αποτρέψουμε την υπογεννητικότητα. Σε αυτό, όμως, χρειαζόμαστε συμπαραστάτες μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας», συμπληρώνει.
Το παιδί που σκόρπισε χαμόγελα στη Θύμαινα των 80 κατοίκων
Οταν μιλήσαμε, το νησί δεν είχε ρεύμα λόγω κακοκαιρίας. Η τηλεφωνική γραμμή διακοπτόταν, η συζήτηση γινόταν μετά δυσκολίας.
Σε ένα μέρος όπου ακόμη και η επικοινωνία συναντά εμπόδια, η εγκυμοσύνη και ο τοκετός φαντάζουν «Γολγοθάς».
Η Κατερίνα Μαρκάκη, όμως, πήρε τη μεγάλη απόφαση και έγινε η γυναίκα που την 1η Δεκεμβρίου 2016 έφερε στη Θύμαινα το πρώτο νεογέννητο μωρό έπειτα από τρία χρόνια.
Μητέρα ακόμη δύο παιδιών, εξηγεί μιλώντας στο «Εθνος» ότι η χαρά της ήταν μεγάλη όπως και η χαρά άλλων κατοίκων του νησιού. «Στη Θύμαινα τον χειμώνα ζουν περίπου 80 άνθρωποι. Συχνά λόγω κακοκαιρίας δεν έχουμε καράβι. Για να πάμε στην Αθήνα πηγαίνουμε με το καραβάκι στους Φούρνους και συνεχίζουμε. Η ανασφάλεια είναι μεγάλη», λέει.
Μεγάλη βοήθεια
Το μωρό της είναι ένα από τα «θαύματα» στα οποία έχει συμβάλει η HOPEgenesis. «Είχε έρθει ένας γιατρός με την Ομάδα του Αιγαίου και από εκεί ενημερώθηκα. Αφησα τα τηλέφωνά μου και επικοινωνήσαμε. Με βοήθησαν πάρα πολύ, οικονομικά κατ’ αρχάς. Με τις εξετάσεις, τα πληρωμένα εισιτήρια, τη διανομή φαρμάκων και μετά με τη γέννα. Πήγαινα στην Αθήνα κάθε μήνα ή μήνα παρά μήνα και με παρακολουθούσαν. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί κάποιος να το αντέξει οικονομικά. Μόνο το εισιτήριο με καμπίνα για τον Πειραιά κοστίζει 75 ευρώ. Με τις μέρες που χρειάζεται να είσαι στην Αθήνα θέλεις τουλάχιστον 1.000», αναφέρει.
«Θέλω να ευχαριστήσω πάρα πολύ τον κ. Χανδακά και την ομάδα του. Εχουν ένα πρόγραμμα σπουδαίο που στηρίζει τους ανθρώπους που θέλουν να κάνουν παιδιά», τονίζει.
Η απομόνωση και οι δύσκολες συνθήκες ζωής στους Φούρνους
Οι Φούρνοι είναι ένα ακόμη από τα νησιά όπου σπανίως ακούγονται κλάματα νεογέννητου. Τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει μία έγκυος που ζει στο νησί περιγράφει στο «Εθνος» μέσα από τη δική της εμπειρία η Μαρία Αμοργιανού, η οποία στις 20 Ιανουαρίου γέννησε ένα κοριτσάκι.
«Είναι δύσκολα, είμαστε απομονωμένοι. Τον χειμώνα έχουμε καράβι δύο φορές την εβδομάδα για τη Σάμο, όμως δεν πηγαίνει όταν έχει άνεμο πάνω από 6 μποφόρ, και μία φορά υπάρχει καράβι για την Ικαρία. Το άγχος είναι τεράστιο. Στις αρχές Ιανουαρίου, όταν μπήκα στον μήνα μου, επειδή είχα και διαβήτη κύησης και ο καιρός έτυχε να είναι χάλια, είχα τόση ανασφάλεια που δεν κοιμόμουν τα βράδια. Φοβόμουν πολύ», λέει στο «Εθνος».
Η ίδια έμαθε για το πρόγραμμα της HOPEgenesis μόλις ενάμιση μήνα προτού γεννήσει.
«Στο πλάι μου»
«Εάν δεν το είχα μάθει θα πήγαινα στη Σάμο να γεννήσω. Εκεί πήγαινα και για τις εξετάσεις. Στις 10 Δεκεμβρίου ανέβηκα στην Αθήνα και συνάντησα τον γιατρό. Μου μίλησε με ευγένεια και κατανόηση, όλη η ομάδα ήταν στο πλάι μου. Είχα μεγάλη οικονομική βοήθεια, όμως η μεγαλύτερη βοήθεια ήταν η ψυχολογική», αναφέρει.
Τα υπόλοιπα 23 νησιά που έχει υιοθετήσει η οργάνωση -εκτός από τους Φούρνους- με στόχο να καταπολεμήσει την υπογεννητικότητα είναι: το Αγαθονήσι, η Αλόννησος, η Ανάφη, τα Αντικύθηρα, η Αστυπάλαια, η Γαύδος, η Ηρακλειά, η Θύμαινα, η Κάλυμνος, η Κάσος, η Κίμωλος, τα Κουφονήσια, η Κύθνος, οι Οινούσσες, η Σίκινος, η Σκόπελος, η Σκύρος, η Σχοινούσα, η Τήλος, η Φολέγανδρος, η Χάλκη, τα Ψαρά και η Ψέριμος.
Πληροφορίες
Οποιος επιθυμεί να βοηθήσει τους εθελοντές γιατρούς στο έργο τους μπορεί να γίνει φίλος, ανάδοχος ή απλώς να καταθέσει τη δωρεά του μέσω της ιστοσελίδας www.hopegenesis.org.
Πηγή: Έθνος