Του Αδάμου Α. Μουζουρή,
προέδρου της Ένωσης Κυπρίων Ν. Μαγνησίας
Ο Βάσος Λυσσαρίδης ως συνειδητοποιημένος αγωνιστής αφιέρωσε τη ζωή του παλεύοντας για τα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού και όχι μόνο. Οραματιστής και ιδεολόγος, η προσωποποίηση του αιώνιου Έλληνα, μετουσίωνε τα λόγια του σε πράξεις. Υπηρέτης αξιών και ιδανικών είναι παρών στον Απελευθερωτικό Αγώνα εναντίον των Άγγλων αποικιοκρατών το 1955. Εκπροσωπεί μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο τους Αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α. στις διεργασίες που οδήγησαν στις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου (1959). Για χάρη της ιστορίας διαφωνούσε, όπως και το σύνολο των Αγωνιστών με το περιεχόμενό τους. Συμμετέχει ενεργά στις Δικοινοτικές συγκρούσεις 1963-64. Ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση (1967-74). Στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 πρόβαλε με τις ένοπλες δυνάμεις που διέθετε αντίσταση στους πραξικοπηματίες. Μετά την τουρκική εισβολή (20 Ιουλίου 1974) έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας, στην οποία δολοφονείται ο στενός συνεργάτης του Δώρος Λοΐζου. Αντιτίθεται στο «Σχέδιο Ανάν» (2004). Εκλέγεται βουλευτής το 1960 και ταυτίζεται με τον Μακάριο. Στηρίζει εθνικοσο-σιαλιστικά κινήματα του Τρίτου Κόσμου και τάσσεται με τους Αδέσμευτους. Το 1969 ιδρύει το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ. Συνήθιζε να λέει: «Πολλοί μας ερωτεύονται, αλλά λίγοι μας παντρεύονται», επειδή ενώ έχαιρε μεγάλης εκτίμησης ως πολιτική προσωπικότητα, αυτό δεν μεταφραζόταν και σε ανάλογα ποσοστά στις εκλογές!
Τα ιστορικά πρόσωπα θα κριθούν από τον απολογισμό τους και την κατάθεσή τους, από την αξία τους που είναι το άθροισμα της αξίας αυτών, για τα οποία κοπίασε, μόχθησε, πάλεψε, έπραξε! Ο Β. Λυσσαρίδης ανήκει στην Ιστορία κλείνοντας, μάλιστα, και έναν μεγάλο ιστορικό κύκλο ως ο τελευταίος της Γενιάς της Ανεξαρτησίας (1960).
Διετέλεσε πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας (1985-1991). Ως τέως πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής, μετά από πρόσκληση του Συλλόγου μας, επισκέφθηκε τον Βόλο στις 29 Μαρτίου 1998. Μίλησε στην κατάμεστη αίθουσα του Δημαρχείου. Με ρητορική δεινότητα και με λόγο μεστό και πατριωτικό έκλεισε με την απαίτησή του για ενεργό συμπαράσταση από τη Μητρόπολη (Ελλάδα), ζητούμενο και σήμερα, και τη ρήση «Ζωντανός και νεκρός θα παλεύω για τα δίκαια του Ελληνισμού της Κύπρου»! Και φυσικά η όποια διάθεση των ακροατών για ερωτήσεις καλύφθηκε από το παρατεταμένο χειροκρότημα!
Πριν κλείσω αυτή τη μικρή αναφορά μνήμης και οφειλής θα καταθέσω και την προσωπική μαρτυρία για το μέγεθος του ανδρός. Πέρα από την πνευματική του καλλιέργεια, με έφεση στην ποίηση, που εισέπραξα στην «ενώπιος ενωπίω» συζήτησή μας, μου έκανε εντύπωση η με έμμονη σταθερότητά του στις θέσεις του.
Σε κουβέντα που είχαμε του θύμισα μιαν πολιτική επίσκεψή του στο Παραλίμνι, τη γενέτειρά μου. Δεκέμβρης του 1974. Ήρθε για να μιλήσει και μετά βασάνων βρήκε χώρο ένα καφενείο! Εγώ εικοσάχρονος με νωπές τις πληγές του πολέμου, ψυχικές και σωματικές, με δυο-τρεις φίλους πήγαμε να τον ακούσουμε! Πρώτη φορά τον βλέπαμε από κοντά! Στην αρχή λιγοστοί μετά πληθώρα! Ο λόγος πατριωτικός συγκινούσε το ακροατήριο, εν πολλοίς «εθνικοφρόνων» και αντιμακαριακών! Συγκίνηση στην αναφορά του ότι βλέμμα μας και η ψυχή μας είναι στην Κερύνεια και ο εχθρός είναι ο Τούρκος εισβολέας! Στην αποστροφή του λόγου του για πραξικοπηματίες έφυγαν σχεδόν όλοι! Πικρές οι αλήθειες! Τον κοίταξα σιωπηλός, χαμογέλασε και μου απάντησε με νόημα: «Πολλοί μας ερωτεύονται, αλλά λίγοι μας παντρεύονται». Η ουσία προτίμησε τον λόγο αρχών παρά τον πολιτικό ελιγμό, τον λαϊκισμό προς άγραν ψήφων!
Το συσχετίσαμε όμως και με τις προεδρικές εκλογές του 1998, γιατί το σύνολο αυτών που «έφυγαν», στήριξαν τον Γλαύκο Κληρίδη, που στήριξε και ο ίδιος στον β’ γύρο (επαναληπτικές) αντί του Γιώργου Ιακώβου. Βασικό του επιχείρημα η υπόσχεση του Κληρίδη για εγκατάσταση στην Κύπρο του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S300 (στις 4 Ιανουαρίου 1997 η Κυπριακή Δημοκρατία εξαγγέλλει ότι παρήγγειλε από τη Ρωσία το πυραυλικό σύστημα S300). Στην κυβέρνηση Κληρίδη είχε πάρει το υπουργείο Άμυνας με υπουργό τον Γιαννάκη Ομήρου. Σε ερώτησή μου αν δεν τηρήσει – υλοποιήσει ο Κληρίδης τη συμφωνία τους τι θα κάνει; Η απάντηση άμεση «θα φύγουμε από την κυβέρνηση»! Χωρίς ενδοιασμούς μπροστά στις αξίες και τις αρχές δεν χωρά καμιά έκπτωση και καμιά καρέκλα! Όπερ και έγινε! Αφού τον Δεκέμβριο του 1998 ακυρώνεται η παράδοση των πυραύλων στην Κύπρο και αποφασίζεται η ανάπτυξή τους στην Κρήτη!
Ας είναι «μακάριο το χώμα της Κύπρου που τον σκεπάζει»!