Τοπικά

Μεταξύ ιατρικής και πενταγράμμου… Η πορεία μισού και πλέον αιώνα του συνθέτη-γιατρού Γ. Κοντογιώργου που ζει στην Αγριά

Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 το ελληνικό τραγούδι ακολουθεί νέα μονοπάτια με την εμφάνιση του Νέου Κύματος. Αισθαντικοί τραγουδιστές κυριαρχούν στη μουσική σκηνή και ιδιαίτερα στις μπουάτ, όπου ερμηνεύουν τραγούδια μοναδικής ευαισθησίας. Καλλιτέχνες με ψυχή και ταλέντο «έντυσαν» με τις φωνές τους μία εποχή που μέχρι και σήμερα γεννά μεγάλη νοσταλγία και είναι γεμάτη από υπέροχες αναμνήσεις. Εκείνα τα χρόνια κάνει την εμφάνισή του ως συνθέτης και ενορχηστρωτής ο Γιώργος Κοντογιώργος, ο οποίος πρωτοσυστήθηκε στο κοινό το 1965 στο Φεστιβάλ Ελαφριού Τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Παράλληλα αφοσιώθηκε στην ιατρική επιστήμη και σήμερα συγκαταλέγεται στους πιο δυναμικούς παθολογοανατόμους.

Ο Γιώργος Κοντογιώργος, ο οποίος μέχρι πρότινος ήταν εκλεγμένος πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Παθολογικής Ανατομικής (International Academy of Pathology), συνδυάζει άψογα την ιδιότητά του ως ιατρός με σπουδαίο ερευνητικό και ακαδημαϊκό έργο, με εκείνη του συνθέτη έχοντας μία καλλιτεχνική διαδρομή που μετρά αισίως 54 χρόνια παρουσίας στο ελληνικό πεντάγραμμο.
Οι δεσμοί του με τον Βόλο χρονολογούνται από τη δεκαετία του ’70. Ο Λαμιώτης επιστήμονας από τον Φεβρουάριο του 1977 μέχρι το καλοκαίρι του ’78 υπηρέτησε στο «Αχιλλοπούλειο» Νοσοκομείο ως διευθυντής του παθολογοανατομικού εργαστηρίου που ίδρυσε ο ίδιος λίγο μετά τη Μεταπολίτευση. Στη συνέχεια επέστρεψε στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γεώργιος Γεννηματάς» και συνταξιοδοτήθηκε έπειτα από 35 χρόνια υπηρεσίας με τον βαθμό του διευθυντή του Παθολογοανατομικού τμήματος. Τα τελευταία χρόνια είναι μόνιμος κάτοικος Αγριάς, όπου μετακόμισε μόνιμα έπειτα από τον γάμο του με τη Βολιώτισσα κυτταρολόγο Ελένη Θώδου.

Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Ο Γιώργος Κοντογιώργος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αγία Μαρίνα, ένα παραθαλάσσιο χωριό λίγο πριν τη Στυλίδα. Υπήρξε μαθητής του Αλέξανδρου Αινιάν, ο οποίος το 1959 ανέλαβε τη διεύθυνση του Δημοτικού Ωδείου Λαμίας που λειτουργούσε στη Φθιώτιδα ως παράρτημα του Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Συνέχισε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του με τον ίδιο δάσκαλο στην Αθήνα, όπου έβγαλε τις τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου. Έχοντας μεγάλο ενδιαφέρον για τη σύνθεση και την ενορχήστρωση, στα 20 χρόνια του αποφάσισε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του στο Φεστιβάλ Ελαφριού Τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Στον απόηχο της Αποστασίας του 1965, με τα περίφημα Ιουλιανά να κοστίζουν την παραίτηση του Γ. Παπανδρέου από την πρωθυπουργία και να προλειαίνουν το έδαφος για την έλευση της Χούντας, το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς (16/09/1965) η συμπρωτεύουσα φόρεσε τα καλά της και τα βλέμματα των φίλων της μουσικής στράφηκαν στο «Αλεξάνδρειο Μέλαθρο», τόπο διεξαγωγής του 4ου κατά σειρά Φεστιβάλ.
Ο Γιώργος Κοντογιώργος έγραψε τη μουσική από το τραγούδι με τίτλο «Χαμένο βράδυ», το οποίο ερμήνευσε ο αείμνηστος Γιώργος Ζωγράφος, ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του Νέου Κύματος. Μελοποίησε τους στίχους του Γιάννη Κακουλίδη, με το «Χαμένο βράδυ» να διαγωνίζεται με άλλα 19 τραγούδια, τα οποία για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού δεν κρίθηκαν από το κοινό, αλλά από την επιτροπή που προήδρευε ο Μάνος Χατζιδάκις.

«Έρημα σοκάκια, φτωχογειτονιές. Όνειρα κρυμμένα, πίσω απ’ τις γωνιές. Άσε με να ψάξω κάτω απ’ το σκοτάδι, για να πάρω πίσω το χαμένο βράδυ. Χέρια λασπωμένα, βρώμικα νερά. Μάτια δακρυσμένα, στόματα κλειστά», ήταν οι στίχοι του τραγουδιού, για το οποίο ο Γιώργος Κοντογιώργος θυμάται: «Τότε ήμουν 20 χρόνων, φοιτητής στην Ιατρική, όταν τόλμησα να κάνω την ενορχήστρωση για μεγάλη ορχήστρα. Δεν είχα εκτεθεί δημόσια άλλη φορά με τη μουσική. Εκείνον τον καιρό, ήταν πρόεδρος ο Μάνος Χατζιδάκις, ήθελε να αναβαθμίσει τη διοργάνωση, να την κάνει πιο «ανοικτή». Είχαν υποβάλλει τότε όλοι οι επώνυμοι συνθέτες. Ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Μάνος Λοΐζος, ο Χρήστος Λεοντής και πολλοί άλλοι που απορρίφθηκαν. Τότε έκανα πολλή παρέα με τον Χρήστο Λεοντή, τον οποίον θεωρώ έναν από τους πρώτους δασκάλους μου, γιατί μου έμαθε τους δρόμους τους λαϊκούς. Και μάλιστα, διηύθυνε το πρώτο τραγούδι μου στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, γιατί τότε ήταν μαέστρος στην Ελαφρά Ορχήστρα του ΕΙΡ. Έπειτα μέσω κοινού γνωστού συναντήθηκα με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, ο οποίος με συμβούλεψε το εξής: «Είναι πολύ απλό. Γράφεις τη μελωδία σου και θα λες: Τι θέλω; Ακορντεόν; Βάλε ακορντεόν». Μία τελείως απλοποιημένη σχηματοποίηση του τι σημαίνει ορχήστρα.

Δεν είχα πιάνο τότε. Κάθισα λοιπόν με μία κιθάρα σ’ ένα τραπέζι κι έκανα μία άψογη ενορχήστρωση. Αυτό μου έδωσε μεγάλος θάρρος. Αργότερα, όταν γνώρισα τον Χατζιδάκι, τον πλησίασα, γιατί δεν υπήρχε μαέστρος και τον παρακάλεσα να μιλήσει στον Γιώργο Κουρουπό, που διηύθυνε και την ορχήστρα στο Φεστιβάλ. Και με ρώτησε: «Αυτή την παρτιτούρα, ποιος την έγραψε;». «Εγώ. Γιατί;», απάντησα. «Διότι είναι ένα αριστούργημα», αποκρίθηκε εκείνος. Ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκε ζεϊμπέκικο στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Και μάλιστα, είχε πιανίστα τον Γιάννη Παπαϊωάννου, ο οποίος δεν μπόρεσε να παίξει το ζεϊμπέκικο και το έπαιξε ο ίδιος ο Χατζιδάκις. Αυτή η συμμετοχή μού άνοιξε δρόμους. Με στείλανε αμέσως στη «Lyra» και υπέγραψα συμβόλαιο».

Η στροφή στη μουσική καριέρα
«Ο Σαββόπουλος με «Το περιβόλι του τρελλού» και ο δίσκος «12+1 τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι», που έκανε ο αξέχαστος συνθέτης με την Αρλέτα», είναι μονάχα δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα των συνεργασιών που είχε ο Γιώργος Κοντογιώργος. «Έχω ενορχηστρώσει τουλάχιστον 300 τραγούδια από άλλους συνθέτες. Η πορεία μου κράτησε μέχρι το 1975. Εκείνη τη χρονιά «έσπασα» το συμβόλαιό μου, αφού έβλεπα ότι οι παραγωγοί επέβαλαν έναν άλλον τρόπο σκέψης στις δισκογραφικές εταιρείες», είπε και στάθηκε στη δημιουργία της «Ελεγείας 1980» για σόλο κιθάρα που έγραψε το 1980: «Σηματοδότησε το τέλος της θητείας μου ως ενεργού τραγουδοποιού και της στροφής μου στη σύνθεση σύγχρονης μουσικής».

Μαζί με τον μαέστρο της Συμφωνικής Ορχήστρας του Μπιλμπάο, Massimo Spadano

Πλούσιο ερευνητικό έργο και παγκόσμια αναγνώριση
Το αντικείμενο του ερευνητικού πεδίου του διακεκριμένου παθολογοανατόμου υπήρξε κυρίως η μελέτη των ενδοκρινικών συστημάτων: «Η μετεκπαίδευσή μου έγινε σε Αμερική και Καναδά. Το 1994 μού έδωσαν θέση επισκέπτη καθηγητή στο Τορόντο, την οποία ανανέωνα σε ετήσια βάση. Εκείνη την περίοδο έκανα μία μικρή ανάπαυλα από τη μουσική και αφοσιώθηκα στην έρευνα. Έχω πάνω από 300 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά».

Το 2015 το επιστημονικό περιοδικό «Pathology» διενήργησε ψηφοφορία, για το ποιοι θεωρούνται οι πιο δυναμικοί παθολογοανατόμοι στον κόσμο. Ο Γιώργος Κοντογιώργος κατετάγη 5ος ανάμεσα στους 100 πρώτους: «Τότε βρέθηκα ψηλά στην power list, με όσους έχουν επίδραση στο επάγγελμα. Και το 2018 ήμουν πάλι μεταξύ των 100 αρίστων, λαμπρών και πλέον δυναμικών ιατρών που υποστηρίζουν την IAP», εξήγησε στη συνέχεια.
Στις 16 Οκτωβρίου 2018 τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο, την υψηλότερη διάκριση της International Academy of Pathology, για την ξεχωριστή συμβολή του στην εκπαίδευση και έρευνα στην Παθολογική Ανατομική διεθνώς: «Ανάλογη βράβευση έχει γίνει σε λιγότερα 30 άτομα διεθνώς και το μετάλλιο απονέμεται σε όσους έχουν συμβάλει στην ανάδειξη της επιστήμης μας. Η απονομή έγινε στη Νεκρά Θάλασσα, στην Ιορδανία, στο τελευταίο συνέδριο της IAP, που γίνεται κάθε δύο χρόνια. Συγκινήθηκα αρκετά, ενώ ήταν η ύψιστη διάκριση που έχω λάβει».

Πρόεδρος στην IAP
H ενασχόληση του Γιώργου Κοντογιώργου με τις δράσεις της Διεθνούς Ακαδημίας Παθολογικής Ανατομικής (International Academy of Pathology), αποτελεί επίσης σημείο αναφοράς στην επιστημονική διαδρομή του: «Στη Διεθνή Ακαδημία έχω θητεία 12 ετών. Επί οκτώ χρόνια ήμουν αντιπρόεδρος στην Ευρώπη. Το 2014 στο συνέδριο που έγινε στην Ταϊλάνδη, εξελέγην πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Παθολογικής Ανατομικής. Η θητεία μου στην προεδρία εξέπνευσε τον περασμένο Δεκέμβριο. Όμως, θα παραμείνω άλλα δύο χρόνια ως past president. Μετέχω στα συμβούλια, στην οικονομική επιτροπή και στην επιτροπή εκπαίδευσης. Ειδικά στην τελευταία, στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τα αναπτυσσόμενα κράτη, αφού υπάρχει σε εξέλιξη ένα πολύ σπουδαίο πρόγραμμα, το IAP Visiting Goodwill Ambassador».

Η φιλία που έγινε συγγένεια
Το 1985 ο Γιώργος Κοντογιώργος επισκέφτηκε την Κρήτη. Εκεί έμελλε να γνωρίσει τον σπουδαίο Βολιώτη συνθέτη Χρήστο Χατζή, με τον οποίον μάλιστα η δυνατή φιλία τους επισφραγίστηκε με μία κουμπαριά. «Με τον Χρήστο πρωτογνωριστήκαμε στην Κρήτη σε μία εκδήλωση ενδιαφέροντος για νέους συνθέτες που ξεκίνησε από τους Νίκο Βαμβακά και Αλέκο Παπαϊωάννου με θέμα «Μονόπρακτες όπερες». Είχε λάβει κι εκείνος μέρος. Γίναμε αμέσως φίλοι. Εγώ ήμουνα στο νησί με τον μουσικοσυνθέτη Νίκο Μαμαγκάκη, που είχε βαπτίσει την κόρη μου. Όταν άρχισα να επισκέπτομαι τον Καναδά, βρισκόμασταν κάθε φορά. Είμαστε σαν αδέρφια και στο τέλος γίναμε κουμπάροι, αφού με πάντρεψε μαζί με τον Νίκο Ευδαίμων από τη Θεσσαλονίκη. Αμφότεροι πολυβραβευμένοι στον Καναδά. Ο Χρήστος με Juno και ο Νίκος με Gemini για τη δουλειά του ως διευθυντής φωτογραφίας».

«Χορεύοντας με τους Κενταύρους»
Ο πολυβραβευμένος γιατρός και συνθέτης τα τελευταία χρόνια έχει αφοσιωθεί στη μουσική. Έργα του εκτελέστηκαν από σύνολα και ορχήστρες όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο), μέχρι και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Στο ενεργητικό του έχει μεταξύ άλλων και πρωτιές σε διεθνείς διαγωνισμούς επί αμερικανικού εδάφους και στην Πολωνία.
Η τελευταία δισκογραφική κατάθεση του Γιώργου Κοντογιώργου τιτλοφορείται «Χορεύοντας με τους Κενταύρους». Θα κυκλοφορήσει επίσημα τον Σεπτέμβριο του 2019. «Αποτελεί σουίτα σε εννέα μέρη, για σοπράνο, σαξόφωνο και πιάνο, εμπνευσμένη από το μαγευτικό όρος Πήλιο και τους μυθικούς Κενταύρους που διέγειραν τη φαντασία των καλλιτεχνών και αποτέλεσαν θέμα εκτενών μυθοπλασιών και ποικίλλων αναπαραστάσεων», επισήμανε, ενώ το 2020 θα πάρει σειρά ένα νέο cd με τίτλο «Καλειδοσκόπιο» και θα αποτελέσει το καινούριο «στολίδι» σε μία σημαντική καλλιτεχνική διαδρομή μισού και πλέον αιώνα.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το