Με Black Friday ο εμπορικός κόσμος δεν πρόκειται να δει Άσπρη μέρα

Του Δημήτρη Κανελλή*

Η Black Friday (Μαύρη Παρασκευή) επινοήθηκε το 1952 στην Αμερική από τα πολυκαταστήματα και τις πολυεθνικές εκείνης της εποχής. Μια επινόηση προκειμένου να αυξήσουν τις πωλήσεις τους ακόμα περισσότερο πριν την περίοδο των Χριστουγέννων (αμέσως μετά τη γιορτή των Ευχαριστιών).
Βέβαια είχαν τη δυνατότητα να κάνουν εκπτώσεις της τάξης από 50% έως και 80% (!!!) γιατί προφανώς σε κανονική περίοδο είχαν υπερκέρδη σε βάρος του καταναλωτικού κοινού.

Εδώ και 3-4 χρόνια η Black Friday ήρθε και στην Ελλάδα, κι εδώ με πρωτοβουλία των πολυεθνικών και των πολυκαταστημάτων, και πλέον έχει πάψει να είναι μια μέρα μόνο άλλα έχει μετατραπεί σε “μαύρη” εβδομάδα ή και “μαύρο” 10ήμερο, ειδικά από τα διάφορα e-shop των πολυκαταστημάτων.
Ο “θεσμός” της Black Friday είναι ένας “θεσμός” που στην πραγματικότητα δεν έχει να προσφέρει τίποτα ούτε στην τοπική αγορά ούτε στο καταναλωτικό κοινό. Κι όμως γίνεται προσπάθεια να εδραιωθεί και να πειστεί ο τοπικός εμπορικός κόσμος να ακολουθήσει τη μόδα αυτή.

Όμως η πραγματικότητα σχετικά με την Black Friday είναι διαφορετική.
• Μεγάλες εκπτώσεις 50% έως 80% την περίοδο της Black Friday σημαίνει τεράστια κέρδη την κανονική περίοδο. Αν κάποιος την υπόλοιπη περίοδο κερδίζει 200% τότε προφανώς μπορεί να δείχνει ότι κάνει υπερπροσφορές την Black Friday. Διαφορετικά κανείς δεν πουλάει κάτω από το κόστος, αν θέλει η επιχείρησή του να υπάρχει και την επόμενη μέρα. Τα τοπικά καταστήματα λοιπόν αδυνατούν να κάνουν τέτοιες εκπτώσεις στην Black Friday αφού, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, έχουν όλο το χρόνο χαμηλό κέρδος και ποιοτικά προϊόντα προκειμένου να ικανοποιούν τους πελάτες τους.

• Η Black Friday λειτουργεί σε βάρος της εορταστικής περιόδου των Χριστουγέννων για την τοπική αγορά, αφού μεγάλο κομμάτι του καταναλωτικού κοινού σπεύδει να κάνει τις αγορές του τότε (τέλη Νοέμβρη), ακόμα και για Χριστουγεννιάτικα δώρα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στην εορταστική περίοδο να παρατηρείται μειωμένη κίνηση, ειδικά τα τελευταία χρόνια που τα οικονομικά όλων είναι πολύ πιο μειωμένα.

• Το μεγαλύτερο κομμάτι “της πίτας” των πωλήσεων κατά τη Black Friday, κάθε χρόνο, το καρπώνονται τα πολυκαταστήματα. Ειδικά όμως φέτος, εξαιτίας του 2ου Lock Down, σχεδόν όλο το τζίρο της Black Friday θα τον κάνουν τα e-shop των πολυκαταστημάτων. Αφού η πλειοψηφία της κοινωνίας είναι κλεισμένη εξαιτίας της καραντίνας και οι όποιες αγορές μπορούν κατά βάση να γίνουν μόνο ηλεκτρονικά. Συνεπώς η φετινή Black Friday θα είναι ακόμα μεγαλύτερη πληγή για την τοπική αγορά.

• Η ήδη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζει ο τοπικός εμπορικός κόσμος θα γίνει ακόμα πιο δύσκολη αφού μεγάλο κομμάτι των χρημάτων θα πάει στις πολυεθνικές, μέσα από τη φρενίτιδα της Black Friday που καλλιεργείται. Έτσι αυτά τα χρήματα θα χαθούν από την τοπική αγορά και κατ’ επέκταση από την τοπική κοινωνία. Κάτι τέτοιο ειδικά την περίοδο που διανύουμε αυτό θα επηρεάσει ακόμα και την επιβίωση αρκετών τοπικών επιχειρήσεων αλλά και θέσεων εργασίας.

• Τέλος καλό θα ήταν να γνωρίζουν όλοι ότι η καταναλωτική φρενίτιδα (Βlack Friday, άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, λευκές νύκτες κλπ) που δημιουργούν μεγάλοι παράγοντες του εμπορίου έχει ως αποτέλεσμα την υποσυνείδητη άσκηση ψυχολογικής πίεσης στον καταναλωτή, ο οποίος αισθάνεται ότι «πρέπει» να εκμεταλλευτεί τις προσφορές, σπεύδοντας στα μαγαζιά και κυρίως στα πολυκαταστήματα ή στα πολυδιαφημισμένα πλέον μεγάλα e-shop.

Με βάση τα παραπάνω ο εμπορικός κόσμος, οι εμπορικοί σύλλογοι σε όλη την Ελλάδα αλλά και το καταναλωτικό κοινό, οφείλουν να κάνουν βήματα ώστε να πάψει πλέον αυτός ο μαύρος “θεσμός”.
Ακόμα κι αν τα προηγούμενα χρόνια ακόμα και η διοίκηση του ΕΣΒ ενίσχυσε τη φρενίτιδα της Black Friday, ειδικά στην περίοδο του 2ου Lock Down είναι πασιφανές ότι αυτό δεν πρέπει να συνεχιστεί.
Αν θέλει ο εμπορικός κόσμος και το τοπικό εμπόριο σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην πόλη μας να δει ΑΣΠΡΗ ΜΕΡΑ πρέπει η ΜΑΥΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ να πάψει. Διαφορετικά θα μοιάζουμε σαν ιθαγενείς που μας χαιρόμαστε με τα καθρεφτάκια που μας δίνουν τα πολυκαταστήματα, ενώ στην πραγματικότητα θα μας αποσπούν, μπροστά στα μάτια μας, ότι έχει πραγματική αξία.

*Ο Δημήτρης Κανελλής είναι μέλος του ΕΣΒ & μέλος της ομάδας Έμποροι Ενάντια στην Κρίση