Μας άλλαξαν… τα φώτα – Η περίπτωση του… εκμοντερνισμού στην Πορταριά

Του Βασίλη Κοντορίζου

Όταν πρόκειται να κτίσει κάποιος ένα σπίτι στην Πορταριά, πρέπει απαραιτήτως να το σκεπάσει με ξύλινη στέγη και η επικάλυψη να είναι με πλάκες Πρόπαν ή τουλάχιστον με Βυζαντινά κεραμίδια (λούκια). Τα κουφώματα (πόρτες και παράθυρα) πρέπει να είναι ξύλινα και όχι από αλουμίνιο ή άλλο υλικό. Αυτά, μεταξύ πολλών άλλων, προβλέπει το υπ’ αριθμόν 11.6 /4-7-80 ΦΕΚ 374Α Προεδρικό Διάταγμα «Περί χαρακτηρισμού ως παραδοσιακών των οικισμών της περιοχής του Πηλίου» το οποίο εφαρμόζει πιστά και πολύ καλά κάνει, η Πολεοδομική Υπηρεσία του Δήμου Βόλου.

Η θέσπιση του Προεδρικού αυτού διατάγματος έγινε με σκοπό να προστατεύσει το παραδοσιακό χρώμα των χωριών του Πηλίου. Το ύφος όμως των χωριών δεν προκύπτει μόνο από τις οικοδομές. Πρέπει, κατά το Διάταγμα να προσαρμόζονται και όλες οι άλλες κατασκευές των Δημοσίων ή ιδιωτικών έργων, όπως πλατείες περιτοιχίσεις αυλείων χώρων κ.λπ.

Εμείς, ως Δήμος Πορταριάς, (και πριν μας καταργήσει ο «ευφυής» πολιτικός Ραγγούσης, που κατέστρεψε με το νομοθετικό έκτρωμα του «Καλλικράτη» την Αυτοδιοίκηση εν Ελλάδι) προσπαθήσαμε, κατά το εφικτόν, να ακολουθήσουμε το γράμμα και το πνεύμα του Π.Δ. 11.6/4-7-80. Π.χ. οι πλατείες – και προ παντός η κεντρική – διαστρώθηκαν με πλάκες Πηλίου (Πρόπαν) και όχι με κάποιο άλλο μοντέρνο και φτηνότερο υλικό. Ανακαινίσαμε όλους τους λιθόστρωτους δρόμους του χωριού, και τους περισσότερους τους μετατρέψαμε σε προσβάσιμους για τα αυτοκίνητα, χωρίς να τους διαστρώσουμε με σκυρόδεμα ή άσφαλτο αλλά με πέτρες (ήπια καλντερίμια). Ακόμη και οι πολιτιστικές μας εκδηλώσεις ήταν προσαρμοσμένες στην παράδοση (Πηλιορείτικος Γάμος κ.α.)

Όπου μπορέσαμε τοποθετήσαμε παραδοσιακά φανάρια από χυτοσίδηρο (μαντέμι) αποτελούμενα από ένα, δύο ή και τρία φωτιστικά σώματα. Πρόγραμμά μας ήταν, πριν μας διαλύσουν ως Δήμο, να υπογειώσουμε όλο το δημοτικό δίκτυο φωτισμού μέσα στο χωριό και να τοποθετηθούν παντού αυτά τα παραδοσιακά φανάρια, όπως αυτά της κεντρικής πλατείας.

Ο λόγος τώρα για τον οποίο γράφω το σημείωμα αυτό, είναι διότι κάποιοι, οι οποίοι αυτοαποκαλούνται ειδικοί στον φωτισμό οδών και πλατειών , φρόντισαν να καταργήσουν στην Πορταριά τα παραδοσιακά φωτιστικά σώματα – ευτυχώς άφησαν τους στύλους – και τοποθέτησαν όχι λαμπτήρες, αλλά πλακέτες LED, οι οποίες έχουν δυνατότερο φωτισμό. Οι πλακέτες όμως αυτές, κατά τους ειδικούς, (υπάρχουν και τέτοιοι, σοβαροί γνώστες) εκπέμπουν ψυχρό φως το οποίο είναι βλαπτικό για την όραση. Επιπλέον, αφαίρεσαν τα υαλοκαλύμματα από τα φωτιστικά και τους περισσότερους χυτοσιδηρούς βραχίονες από τους στύλους. Έτσι, όπου υπήρχαν τρία φωτιστικά σώματα σε στύλους άφησαν μόνον ένα, το κεντρικό, στο οποίο τοποθέτησαν μια πλακέτα Led. Η απάντησή τους στην ερώτησή μας γιατί γίνεται αυτή η αλλαγή, με συνέπεια να καταστρέφεται ο παραδοσιακός χαρακτήρας των φαναριών, ήταν ότι «ο κόσμος προχωράει και ότι στους νέους αρέσει». Αλίμονο, όμως, αν εις πείσμα ισχύοντος νόμου γίνεται ό,τι αρέσει στον καθένα.

Επαναλαμβάνω. Τα φαναράκια είναι παραδοσιακά και έτσι πρέπει να μείνουν. Τα μοντέρνα είναι για αλλού, όχι για οικισμούς, που προστατεύονται από τον Νόμο. Τι να τον κάνει, άραγε, η πλατεία της Πορταριάς τον δυνατότερο και αποδεδειγμένα βλαπτικό για τα μάτια φωτισμό! Πρέπει ο θαμώνας να βλέπει καλύτερα για να πιεί τον καφέ του ή να φάει την μπριζόλα του; Και επί τέλους αν ήθελαν περισσότερο φως, λέω τώρα εγώ ο μη ειδικός στον φωτισμό, γιατί δεν τοποθετούσαν κάποιους ισχυρότερους λαμπτήρες στα φαναράκια, όπως ήταν; Δεν θα είχαν το ίδιο αποτέλεσμα; Έπρεπε να τα διαλύσουν; Ας αφήσουν, επομένως, τους δήθεν εκμοντερνισμούς και ας επαναφέρουν τους φανοστάτες της πλατείας της Πορταριάς στην προηγούμενη παραδοσιακή τους κατάσταση.

Η Πολεοδομία του Δήμου Βόλου είναι ο τηρητής των διατάξεων του Π.Δ. 11.6/4-7-80 και δεσμεύεται από αυτές. Θα πρέπει, συνεπώς, άμεσα να παρέμβει για να αποκατασταθούν οι παρατυπίες, ίσως και παρανομίες, επιβάλλοντας συγχρόνως τα πρόστιμα που αναλογούν στους παραβάτες «ειδικούς στο φωτισμό οδών και πλατειών».