Μάχη επιβίωσης δίνουν πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις στη Μαγνησία για να μπορέσουν να αντισταθούν σε έναν κυκεώνα υποχρεώσεων και προκλήσεων. Οι οικονομικές συνθήκες δεν βελτιώνονται, καθώς την οικονομική κρίση διαδέχτηκαν η υγειονομική και τώρα η ενεργειακή κρίση.
Στη Μαγνησία το 60% και πλέον των επιχειρήσεων είναι οικογενειακές ή αυτοαπασχολούμενοι, που σημαίνει ότι δεν έχουν κανέναν υπάλληλο. Και ο βασικός λόγος είναι ότι δεν μπορούν να προσλάβουν κάποιον εργαζόμενο ελλείψει οικονομικής δυνατότητας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο επαγγελματίας που είναι ουσιαστικά και ο μοναδικός εργαζόμενος στην επιχείρηση, δεν μπορεί να λείψει ούτε μια μέρα από την εργασία του, πόσο περισσότερο να ασθενήσει για μερικές μέρες.
Μόνος του έχει να αντιμετωπίσει ένα συνεχές βουνό από προκλήσεις, οι οποίες μεταβάλλονται συνεχώς. Πιο συγκεκριμένα, μια οικογενειακή επιχείρηση σήμερα έχει να διαχειριστεί τέσσερα μεγάλα μέτωπα. Το πρώτο είναι η μείωση της κατανάλωσης, λόγω της αδυναμίας των νοικοκυριών να καταναλώσουν. Δεύτερον, το επιβαρυμένο κόστος λειτουργίας, λόγω του ενεργειακού και του ρεύματος. Τρίτον, τα υπέρογκα ποσά των ρυθμίσεων με αποτέλεσμα να βγαίνουν στο τέλος και εκτός αυτών των δυνατοτήτων και τέταρτον, η τεράστια δυσκολία να αντλήσουν κάποιο κεφάλαιο κίνησης από τις τράπεζες.
Ουσιαστικά παλεύουν μόνοι τους με τα «μεγαθήρια» των κρίσεων.
Η ρήτρα αναπροσαρμογής, ένας μισθός υπαλλήλου
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μαγνησίας κ. Αριστοτέλης Μπασδάνης δήλωσε πως «από τις 18.000 περίπου επιχειρήσεις που εντάσσονται στο Επιμελητήριο, το 60% είναι αυτοαπασχολούμενοι, δηλαδή δεν έχουν κάποιον εργαζόμενο ως υπάλληλο που θα πρέπει του καταβάλλουν μισθό και ασφαλιστικές εισφορές. Μάλιστα σε ορισμένους κλάδους, όπως στο εμπόριο, το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων αυξάνεται έως και το 80%. Οι επαγγελματίες αυτοί μπορούν να απασχολούν άτομα της οικογένειάς τους μέχρι και πρώτου βαθμού, χωρίς να πληρώσουν εισφορές και να δίνουν μισθό, γι’ αυτό και λέγονται και οικογενειακές επιχειρήσεις. Είναι πολύ δύσκολος ο αγώνας αυτών των επιχειρήσεων, όπως βέβαια και των άλλων που απασχολούν υπαλλήλους, καθώς οι επαγγελματίες χωρίς υπάλληλο, δεν μπορούν να λείψουν ούτε μια μέρα από την επιχείρηση. Θα λέγαμε πως αδυνατούν να λείψουν ακόμα και μια ώρα για να πάνε στην τράπεζα να διεκπεραιώσουν μια υποχρέωση. Τα προβλήματα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, είναι πολλές, όπως πτώση της κατανάλωσης, αλλά και η δυσκολία άντλησης κεφαλαίου κίνησης. Η δανειοδότηση από τις τράπεζες έχει σταματήσει εδώ και δώδεκα χρόνια και για να κινηθούν αυτές οι επιχειρήσεις, θα πρέπει να έχουν ίδιους πόρους».
Ο κ. Μπασδάνης ανέφερε πως οι οικογενειακές επιχειρήσεις, αν μπορούσαν, θα προσλάμβαναν κάποιον υπάλληλο, αλλά δεν μπορούν. «Περάσαμε δέκα δύσκολα χρόνια με την οικονομική κρίση, μετά ήρθε η υγειονομική κρίση και τώρα έχουμε την ενεργειακή κρίση. Μόνο το επιπλέον κόστος για το ρεύμα από τη ρήτρα αναπροσαρμογής είναι ο μισθός του υπαλλήλου που θα μπορούσαν να προσλάβουν αυτές οι επιχειρήσεις. Πώς μετά να δημιουργήσουν έστω και μια θέση εργασίας όταν προκύπτουν τέτοια γεγονότα, όπως οι αδικαιολόγητα φουσκωμένοι λογαριασμοί ρεύματος;» τόνισε.
Και έλλειψη εξειδικευμένων υπαλλήλων
Ο κ. Γιάννης Φόβος είναι αυτοαπασχολούμενος εδώ και 27 χρόνια. Ο ίδιος ανέφερε πως «στο εμπόριο ίσως και το 80% των επιχειρήσεων είναι αυτοαπασχολούμενες. Έχουν μεσολαβήσει πολύ δύσκολα χρόνια, η ζήτηση έχει μειωθεί και είναι δύσκολο για μια οικογενειακή επιχείρηση να προσλάβει υπάλληλο. Θα χρειαστεί να του καταβάλλει μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές γύρω στα 1.000 ευρώ, χρήματα που δεν είναι εύκολο να βρεθούν. Ένας νόμος της αγοράς λέει πως ο υπάλληλος θα πρέπει να σου αποφέρει περίπου το τετραπλάσιο του μισθού του μαζί με τις εισφορές, καθώς ένα κομμάτι πηγαίνει στον ΦΠΑ, ένα άλλο στις πρώτες ύλες και ένα μέρος εκτός από την καταβολή του μισθού, μένει ως κέρδος και στον ιδιοκτήτη. Αυτά στη σημερινή εποχή δεν μπορούν να συμβούν. Επίσης ένας άλλος λόγος που οι αυτοαπασχολούμενοι δεν προσλαμβάνουν υπαλλήλους, είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον εξειδικευμένοι τεχνίτες, οι οποίοι θα δώσουν μια υπεραξία στην επιχείρηση».
Ο κ. Φόβος τόνισε πως μέσα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης οι αυτοαπασχολούμενοι αυξήθηκαν, γιατί δεν μπορούσαν να έχουν υπαλλήλους για να τους πληρώνουν. Καταστήματα είχαν δύο και τρεις υπάλληλους και έμειναν μόνο οι ιδιοκτήτες.
Για τη διαχείριση της καθημερινότητας είπε πως «για την τακτοποίηση διαφόρων εκκρεμοτήτων ευτυχώς βοηθάει η ψηφιακή τεχνολογία και μπορούν να τακτοποιούνται από τους χώρους εργασίας οι υποχρεώσεις. Επίσης για τις συναλλαγές στις τράπεζες πηγαίνουμε νωρίς το πρωί πριν ανοίξουν τα καταστήματα. Άλλωστε είναι γεγονός πως ο αυτοαπασχολούμενος δεν μπορεί να κλείσει το κατάστημα ούτε μια ώρα ούτε βέβαια να πάει σε μια κοινωνική υποχρέωση».