Λορέτο: Με τη χορωδία εκπαιδευτικών σε θρησκευτικό φεστιβάλ

Της Άννας Μαρίας Κουτσιρίμπα – Σεμιλιέτωφ,
φιλολόγου – συγγραφέα*

Συνεχίζουμε την περιήγησή μας στο Λορέτο της Ιταλίας, στην κεντρική πλατεία και συγκεκριμένα μπροστά από την είσοδο του ναού. Αριστερά από τα σκαλοπάτια που οδηγούν στο εσωτερικό του θα δούμε το μνημείο του Πάπα Σίξτου του Ε’. Ένα χάλκινο άγαλμα που κατασκευάστηκε το 1587 τοποθετημένο σε μια λευκή μαρμάρινη βάση, στην οποία διακρίνουμε ανάγλυφα γλυπτά και πλάκες θρησκευτικού περιεχομένου. Το μνημείο κατασκευάστηκε με δαπάνες της επαρχίας μετά από παραγγελία οχτώ ιεραρχών που είχαν διοριστεί ως καρδινάλιοι από τον Πάπα, όπου παρουσιάζεται καθήμενος, με το ένα χέρι υψωμένο σε στάση ευλογίας. Είχε τη φήμη ενός αρκετά αυστηρού Πάπα, αλλά ήταν σημαντικός για την πόλη του Λορέτο, καθώς ενίσχυσε τις οχυρώσεις, έχτισε τη σημερινή πρόσοψη του ναού και επί εποχής του μετατράπηκε σε κωμόπολη.
Το 1920 ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ’ ανακήρυξε την Παναγία του Λορέτο ως την προστάτιδα των ταξιδιωτών και των αεροπορικών ταξιδιών. Μάλιστα ένα πρωί, θυμάμαι βρέθηκα στην πλατεία που ήταν κατάμεστη από μηχανόβιους. Είχαν έρθει για να πάρουν την ευχή του επισκόπου για το ταξίδι τους. Μηχανές μεγάλου κυβισμού, αναμμένες, έτοιμες για ταξίδι. Μου είχε προκαλέσει εντύπωση το γεγονός πως τόσοι άνθρωποι με δερμάτινα μπουφάν, καουμπόικες μπότες, περίεργα κουρέματα, τατουάζ, είχαν πίστη και είχαν μεταβεί από διάφορα γειτονικά μέρη για την ευχή της Παναγίας. Όταν έλαβαν την ευλογία, αναχώρησαν με τάξη και η πλατεία ερήμωσε και πάλι.

Στη βόρεια και δυτική πλευρά της πλατείας βρίσκεται το Αποστολικό Παλάτι, ένα επιβλητικό κτίριο που κατασκευάστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα και στεγάζει το Παπικό Μουσείο του Ιερού Οίκου, με τους θησαυρούς από πίνακες, γλυπτά, ταπισερί και άλλα αντικείμενα που δωρίσθηκαν όλους αυτούς τους αιώνες στην Εκκλησία. Στους χώρους του Αποστολικού Παλατιού, στις τραπεζαρίες του μάς προσέφεραν καθημερινά το φαγητό μας. Όσο για τη διαμονή μας μάς φιλοξενούσαν σε ένα κατάλυμα δεξιά της κεντρικής πλατείας που παλαιότερα λειτουργούσε ως νοσοκομείο, ψηλοτάβανο, με τεράστια δωμάτια και διαδρόμους που φωτίζονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
Στη νότια πλευρά βλέπουμε αρκετά πλινθόκτιστα οικήματα, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει το Ιλλυρικό Κολλέγιο. Στις αίθουσές του φιλοξενηθήκαμε για να παρακολουθήσουμε το χορωδιακό σεμινάριο.

Στο κέντρο της πλατείας δεσπόζει η Fontana Maggiore, ένα μπαρόκ σιντριβάνι των αρχών του 17ου αιώνα, που στηρίζεται σε μία οχταγωνική βάση και διαθέτει τρία επίπεδα, που στηρίζονται σε ένα κεντρικό βάθρο και είναι διακοσμημένο με χάλκινα γλυπτά, που απεικονίζουν χερουβίμ, αετούς, φτερωτούς δράκους και οικόσημα, καθώς και τρίτωνες με δελφίνια στις γωνίες του. Το νερό χύνεται στα τρία επίπεδα και καταλήγει στο χαμηλότερο και μεγαλύτερο που είναι κατασκευασμένο από κόκκινο μάρμαρο. Σκοπός της δημιουργίας του ήταν να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πολυάριθμων διψασμένων και ταλαιπωρημένων προσκυνητών που άρχισαν να κατακλύζουν την πόλη έχοντας διανύσει πολλά χιλιόμετρα. Μάλιστα τον 16ο αιώνα ο αριθμός αυξήθηκε σημαντικά, όταν ο Πάπας Γρηγόριος ο 13ος υποσχέθηκε συγχωροχάρτια σε εκείνους που θα επισκέπτονταν το Λορέτο και τον Οίκο της Παναγίας. Για τον ίδιο λόγο θα συναντήσουμε αρκετά σιντριβάνια κατά την περιήγησή μας στην πόλη και όχι μόνο. Όμορφα οικήματα τραβούν την προσοχή μας, όπως το Δημαρχείο, που είναι ένα τούβλινο κτίριο του 16ου αιώνα με έναν πύργο του 17ου αιώνα, ενώ οι επάλξεις προστέθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Περπατάμε ανάμεσα στα στενά σοκάκια, με τα μαγαζάκια με αναμνηστικά, κεραμικά, υφαντά, θρησκευτικά αντικείμενα και διάφορα τοπικά προϊόντα. Υπέροχα και τα μικρά καφέ με θέα την πλατεία.
Το Λορέτο είναι μια μικρή πόλη που χρωστά τη φήμη του στο Ιερό της Παναγίας και για τον λόγο αυτό ανέπτυξε τον θρησκευτικό τουρισμό. Είναι αδελφοποιημένο με αρκετές πόλεις, ανάμεσα σε αυτές η ιερή πόλη της Πορτογαλίας, η Φάτιμα και η Ναζαρέτ.

Τέλος, η παραμονή μας εκεί έληξε με παρέλαση όλων των χορωδιών με τις σημαίες των χωρών μας και παραδοσιακούς χορούς της κάθε χώρας στο κέντρο της πόλης. Εμείς θυμάμαι πως προτιμήσαμε να χορέψουμε χασάπικο, αντί για κάποιον παραδοσιακό χορό μιας περιοχής.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στην πόλη ένας από τους συγχορωδούς, συνάντησε τυχαία έναν κάτοικο μεγάλης ηλικίας και καθώς γνωρίστηκαν ο γηραιός κύριος του ανέφερε πως είχε πολεμήσει υπηρετώντας τη χώρα του κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ελλάδα και πως είχε γίνει στα επόμενα χρόνια της ζωής του μόνιμος κάτοικος της Λέρου καθώς μιλούσε άπταιστα τα ελληνικά. Γενικά στα ταξίδια μας συναντάμε ανθρώπους που είτε έχουν έρθει στη χώρα μας και γίνονται λαλίστατοι θέλοντας να μας αναφέρουν τις εντυπώσεις τους, είτε εκφράζουν την επιθυμία τους να τη γνωρίσουν από κοντά.

*Οι φωτογραφίες είναι της Άννας Μαρίας Κουτσιρίμπα – Σεμιλιέτωφ