Τοπικά

Λιγότεροι κατά 1.400.000 οι Έλληνες το 2035 – Αποκαλυπτικά στοιχεία από νέα μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Μικρότερος μέχρι και 1.400.000 μπορεί να είναι ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2035 σύμφωνα με τις προβολές που έγιναν από το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Τμήματος μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας Περιφερειακής Ανάπτυξης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με διευθυντή τον καθηγητή κ. Βύρωνα Κοτζαμάνη. Διεθνής Ημέρα πληθυσμού η χθεσινή και τα στοιχεία για τη μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, καθώς όλες οι προβολές και τα σενάρια για τα επόμενα χρόνια δείχνουν μείωση.
Ο κ. Κοτζαμάνης τόνισε πως «στην Ελλάδα δεν διαθέταμε επικαιροποιημένες προβολές του πληθυσμού βάσει τεκμηριωμένων εναλλακτικών σεναρίων για την περίοδο 2015-2050. Το κενό αυτό κάλυψε μια μελέτη η οποία διεξήχθη στο Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας χρηματοδοτούμενη από τον Οργανισμό Έρευνας και Ανάλυσης Διανέοσις».
Η μείωσή του μόνιμου πληθυσμού την επόμενη τριακονταπενταετία αναμένεται να είναι – ανεξαρτήτως σεναρίων- συνεχής, αν και με διαφοροποιημένους ανά σενάριο/περίοδο ρυθμούς. Τα έξι συνολικά δημιουργηθέντα σενάρια – όπως φαίνονται στον πίνακα – οδηγούν προφανώς σε σαφώς διαφοροποιημένα αποτελέσματα, τόσο όσον αφορά στο πλήθος του αναμενόμενου μόνιμου πληθυσμού, όσο και στην κατανομή του ανά φύλο και ηλικία. Ειδικότερα, δίδουν:
ι) Συνολικούς πληθυσμούς στο τέλος της επόμενης εικοσαετίας (2035) 10,4 έως 9,5 εκατ. έναντι 10,9 εκατ. το 2015, δηλαδή μειώσεις από 0,44 έως και 1,4 εκατ. σε απόλυτες τιμές (από -4,1 έως και -12, 4%).
ii) Συνολικούς πληθυσμούς στα τέλη της δεκαετίας του 2040 που κυμαίνονται από 10,0 έως 8,3 εκατ. έναντι 10,9 εκατομ. το 2015, δηλαδή μειώσεις σε απόλυτες τιμές από 0,8 έως και 2,5 εκατ. (από -7,3 έως και -23,4 %).

Ο Βύρων Κοτζαμάνης

Ο ρόλος των μεταναστών
Ειδικότερα, τα φυσικά ισοζύγια (γεννήσεις-θάνατοι) σε όλα τα σενάρια/πενταετίες αναμένεται να είναι – αν και με μεγάλες διακυμάνσεις- αρνητικά, ενώ η φαινόμενη μετανάστευση (είσοδοι – έξοδοι) ανά πενταετείς περιόδους σε τέσσερα από τα έξι σενάρια είναι θετική (αν και με σημαντικές διακυμάνσεις) ενώ σε δύο είναι αρνητική. Τα μεταναστευτικά ισοζύγια αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο καθώς σε περίπτωση μηδενισμού τους (ή ακόμη χειρότερα, σε περίπτωση αρνητικών προσήμων) ο αναμενόμενος πληθυσμός της χώρας μας θα είναι τόσο το 2035 όσο και το 2050, ακόμη μικρότερος από τους προαναφερθέντες.

Περισσότεροι οι ηλικιωμένοι, λιγότεροι οι νέοι
Εκτός όμως από τις διαφορές σε απόλυτα μεγέθη του συνολικού πληθυσμού ανά σενάριο, σημαντικές αλλαγές αναμένονται και στην ηλικιακή του δομή. Ειδικότερα, η μέση ηλικία από 43,45 έτη το 2015 αναμένεται να αυξηθεί το 2050, αναλόγως των σεναρίων, από 3,7 έως και 5,5 έτη. Οι διαφορές αυτές ανά σενάριο προκύπτουν προφανώς από τις διαφορές που καταγράφονται στο ειδικό βάρος των μεγάλων ηλικιακών ομάδων (0-14/15-64/65+ ετών). Ειδικότερα:
Το 2035 το ποσοστό των —65 ετών και των —85 ετών στον συνολικό πληθυσμό (20,9 και 2,8% το 2015) αναμένεται να κυμανθεί από 27,9% -27,2% για τους πρώτους και 4,1%- 4,5% για τους δεύτερους, ενώ τα ποσοστά των νέων (0-14 και 0-18 ετών) αντίστοιχα από 11,0% έως 12,4% και από 15,8% – 14,2%
Το 2050 το ποσοστό των —65 ετών και των —85 ετών στον συνολικό πληθυσμό (20,9 και 2,8% το 2015) αναμένεται να κυμανθεί από 33,1% -30,3% για τους πρώτους και 6,5%-4,9% για τους δεύτερους, ενώ τα ποσοστά των νέων (0-14 ετών και 0-18 ετών) από 14,8% έως 12,0% για τους πρώτους και από 19% – 15,4% για τους δεύτερους αντίστοιχα.

Δημογραφική γήρανση
Σύμφωνα με τον κ. Κοτζαμάνη, ιδιαίτερη προσοχή προκαλεί στο πλαίσιο αυτό η σε σχέση με αυτήν των 65+, ταχύτερη αύξηση των ατόμων ηλικίας 85+. Το πλήθος τους που σχεδόν δεκαπλασιάσθηκε ανάμεσα στο 1951 και το 2015, αναμένεται εκ νέου να παρουσιάσει μια σημαντική αύξηση την επόμενη τριακονταπενταετία (+106 έως +45,6%).
Η δημογραφική γήρανση επομένως όχι μόνον δεν ανακόπτεται, αλλά οι ρυθμοί της αναμένεται να επιταχυνθούν την επόμενη τριακονταπεντατία.
Έτσι, ενώ το ποσοστό των άνω των 65 ετών αυξήθηκε από 13% το 1980 στο 21% το 2015 (+8%), το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί εκ νέου, ανάλογα με το σενάριο κατά 6,5 – 7,0% ανάμεσα στο 2015 και το 2035 και από 9,5 – 12,5% ανάμεσα στο 2015 και το 2050. Η αύξηση αυτή οφείλεται, κυρίως, σε όλα τα σενάρια, στην προοδευτική είσοδο τη επόμενη τριακονταπενταετία στην ηλικιακή ομάδα των 65 ετών και άνω, τόσο των Ελλήνων που ανήκουν στις πολυπληθείς σχετικά γενεές της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου (1950-80, 150.500 γεννήσεις ετησίως κατά μέσο όρο), όσο και των αλλοδαπών εκείνων που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα την περίοδο 1990-2010 και δεν θα επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, καθώς και αυτοί έχουν γεννηθεί, στην μεγάλη τους πλειοψηφία , την περίοδο 1965-1985.

 

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το