Άρθρα

Το κυκλοφοριακό και οι αυτονόητες προεκτάσεις του

GARGALAS

*του Κώστα Γαργάλα

Το κυκλοφοριακό ανέκαθεν αποτελούσε μείζον θέμα για όλες τις μεγάλες πόλεις και φυσικά για τη δική μας, που όμως ουδέποτε, στην περίπτωση του Βόλου ,αντιμετωπίστηκε με τη σοβαρότητα που απαιτούνταν.  Είμαι ο τελευταίος που θα ήθελε να αμφισβητήσει  τις όποιες καλές προθέσεις υπήρξαν και ενδεχομένως να υπάρχουν αλλά είμαι και ένας απ’ τους πολλούς που αντιλαμβάνονται ότι το πρόβλημα δεν λύνεται με ημίμετρα και αποσπασματικές παρεμβάσεις. Είναι προφανές ότι σ’ αυτό το περιβάλλον ενταγμένες είναι και οι παρεμβάσεις που επιχειρήθηκαν από τη σημερινή Δημοτική Αρχή και ειδικότερα από το <<τεχνικό γραφείο Μπέος και Σια>> καθώς ,για όσους ακόμα θυμούνται , του ανατέθηκε η μελέτη αντιμετώπισης του προβλήματος. Μια επίσκεψη στο κέντρο του Βόλου θα αποδείξει εύκολα ότι  είτε για τον επισκέπτη πεζό ή για τους συμπολίτες με δυσκολίες κίνησης (ΑΜΕΑ) είτε για τον επισκέπτη- οδηγό που διέρχεται από το κέντρο με κατεύθυνση προς άλλες Δημοτικές Ενότητες είτε για τις αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες  είτε για τον Δημότη που διατηρεί την επιχείρησή του στην ευρύτερη περιοχή, η κατάσταση χαρακτηρίζεται από ανυπόφορη  στη καλύτερη περίπτωση έως απαράδεκτη και μη βιώσιμη στη χειρότερη. Κι αυτό δεν αποτελεί μια πραγματικότητα που θέλει σκέψη για να την αντιληφθεί κανείς αλλά αποτελεί βιωματικό στοιχείο και ως εκ τούτου άμεσα κατανοητό. Μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτής  της ζοφερής πραγματικότητας είναι τα δυσλειτουργικά ή στενά πεζοδρόμια και δύσκολα προσπελάσιμα, η αυξημένη ροή αλλά και η παράνομη στάση και στάθμευση ποικίλων οχημάτων (το φαινόμενο εντάθηκε  λόγω των μέτρων που επελέγησαν να υλοποιηθούν), η έλλειψη χώρων ολιγόλεπτης ανάπαυσης πεζών, η δυσκολία κίνησης αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών , η ανυπαρξία πρασίνου αλλά και δενδροστοιχιών  σκίασης των οδών, μια πλατεία Πανεπιστημίου που θα έπρεπε να είναι πνεύμονας πρασίνου αλλά δυστυχώς με επιλογή της Δημοτικής Αρχής ( και των προηγούμενων) παραμένει χώρος χαμηλής βλάστησης κι αυτό για να εξυπηρετεί ιδιώτες που νοικιάζουν το χώρο κάθε Χριστούγεννα και πολλά άλλα. Να συνυπολογιστεί ότι το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο ,αν προστεθεί  και η επιβάρυνση που υπάρχει στην Ιωλκού , στην Κ. Καρτάλη και στην Πολυμέρη , που να μη λησμονείται είναι κι αυτές κέντρο, όπως επίσης και οι  άναρχες και χωρίς έλεγχο καταλήψεις  κοινοχρήστων χώρων που είτε προκύπτουν από αναγκαιότητα  εξαιτίας της κανονιστικής ( μικρής πρόσοψης καταστήματα κ.λ.π) είτε από επαγγελματική λαιμαργία .

Πως όμως μπορεί να αντιμετωπισθεί οραματικά βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα το υπάρχον  και δυσεπίλυτο  αυτό πρόβλημα;

Για  τον καθημερινό απλό  άνθρωπο έως  τον διαπρεπή επιστήμονα αλλά και τον οιονδήποτε Οργανισμό Υπηρεσίας προς τον Πολίτη ( όπως ο Δήμος) ισχύει ο διαχρονικός  κανόνας ιεράρχησης πρώτα  της επιθυμίας του (όραμα) ,μετά του σχεδίου (πλάνο) και τέλος της οργάνωσης (προγραμματισμός) προς τελική υλοποίηση του οράματος. Με βάση λοιπόν αυτούς τους άξονες ένας Δήμος μπορεί ,ίσως με δυσκολία και απαίτηση χρόνου αλλά σίγουρα με ασφάλεια και βεβαιότητα ,να λειτουργήσει βελτιώνοντας το περιβάλλον και  τη ποιότητα ζωής των πολιτών.

Το όραμα .

Είναι συνεπώς προτεραιότητα για τον Δήμο Βόλου ο ορισμός του οράματος. Όραμα λοιπόν δεν μπορεί να είναι άλλο από τη δημιουργία μιας βιώσιμης, ανθρώπινης  και φιλικής προς τον Δημότη-ισσα αλλά και τον επισκέπτη-ισσα, πόλης, με ανθρώπινους ,οικολογικούς και ταυτόχρονα λειτουργικούς  όρους. Βασικά χαρακτηριστικά και άξονές της πρέπει να είναι η προτεραιότητα των πεζών  έναντι των οχημάτων και η αποτροπή  (αλλά με σαφείς όρους , προϋποθέσεις και εναλλακτικές διεξόδους)  της  συγκέντρωσης ή διέλευσης οχημάτων από ή προς το κέντρο. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι δεν υπήρξε ποτέ πραγματική οδική αξιοποίηση του Περιφερειακού για αποφόρτιση της κίνησης μέσα στη πόλη, όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί  και έπρεπε να λειτουργήσει  . Η ανεμπόδιστη , κατά το δυνατόν, κίνηση οχημάτων έκτακτης ανάγκης όπως  είναι τα πυροσβεστικά , αστυνομικά, ΕΚΑΒ και νοσοκομειακά οχήματα. Η ύπαρξη ασφαλών και μελετημένων  ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων ,ενταγμένων ως πρωτεύοντα στοιχεία κίνησης στη πόλη. Η πραγματική αναβάθμιση των Αστικών Συγκοινωνιών και μετά από συνεννόηση με τους αρμόδιους φορείς  ίσως και  Δημοτική Συγκοινωνία, με πρόσθεση άλλου τύπου, διαστάσεων και τεχνολογίας οχημάτων (οικολογικά).Η  διαφοροποιημένη  λογική , σε σχέση με τη σημερινή, προσδιορισμού δρομολογίων συγκοινωνίας είτε των επιμέρους περιοχών του Δήμου μεταξύ τους και με το κέντρο της πόλης είτε του κέντρου αποκλειστικά , με  πρόσθεση νέων γραμμών εξυπηρέτησης , ειδικά για το τελευταίο. Η ύπαρξη περιφερειακών και πάντως έξω από το κέντρο χώρων στάθμευσης οχημάτων ,που θα αποφορτίζουν   την κίνηση στο κέντρο. Τα  κίνητρα θα μπορούσαν να είναι πολλά , ενδιαφέροντα και άκρως ωφέλιμα για τον Δημότη-ισσα και την πόλη. Η αύξηση του πλάτους των πεζοδρομίων με παράλληλη δενδροφύτευση σκίασης και καλλωπισμού των οδών αλλά και δημιουργία χώρων ολιγόλεπτης ανάπαυσης των πεζών. Η δημιουργία πραγματικού αστικού χώρου πρασίνου στη Πλατεία Πανεπιστημίου αυξάνοντας το ισοζύγιο πρασίνου της πόλης και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η ελαχιστοποίηση των δυσκολιών που παρουσιάζονται στην  εσωτερική κυκλοφοριακή λειτουργία  της πόλης ( όπως π.χ η κίνηση από το κέντρο με κατεύθυνση προς Αγριά ή Αγχίαλο)  αλλά και η βελτιστοποίηση μέσω εναλλακτικών διαδρομών  της σύνδεσης του αστικού ιστού  με τις άλλες Δημοτικές Ενότητες. Η σύνδεση , με σκοπό την εύκολη πρόσβαση  με λειτουργικότητα , ασφάλεια αλλά και  σήμανση ,μεταξύ των διαδρομών προς τους  σχολικούς,  εμπορικούς , ιστορικούς , πολιτιστικούς , θρησκευτικούς και αστικούς  χώρους  πλατειών, πρασίνου και αναψυχής, με στόχο πέραν όλων των άλλων και  την ανάπτυξη της περιοχής με ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πόλης μας.

Το σχέδιο.

Είναι προφανές ότι όλα τα προηγούμενα πρέπει να μελετηθούν και να σχεδιαστούν ολιστικά και ως μια ενότητα και  όχι με αποσπασματικό τρόπο και αυτοτελώς  το καθένα , όπως εδώ και πολλά χρόνια γίνεται .  Πολύ δε περισσότερο σήμερα που <<κατεβήκαμε>> κι ένα βήμα (έως πολλά)  παρακάτω καθώς η Δημοτική Αρχή ασχολείται μ’ έναν ερασιτεχνικό και επιδερμικό τρόπο( καλλωπισμός Δημητριάδος –Ιάσονος  και τελειώσαμε)  αλλά ταυτόχρονα  και με πολύ μεγάλο κόστος για τον Δημότη. Το τελευταίο το υποθέτουμε με βάση την εμπειρία ,καθώς όπως συνηθίζει δυστυχώς η Δημοτική Αρχή ,δεν έχει δώσει ποτέ λογαριασμό για τέτοια ζητήματα. Η συνολική λοιπόν μελέτη και για το σύνολο του αστικού  ιστού της πόλης με αποτυπωμένες όλες τις προτάσεις και σχεδιασμούς ,ακόμα και τους σταθμούς μέτρησης αέριας ρύπανσης, όπως παραπάνω καταγράφηκαν ως άξονες, σε ενιαίο χάρτη θα μας δώσει το πλάνο με βάση το οποίο θα κινηθεί η πόλη για να καταστεί βιώσιμη και ανθρώπινη αλλά και η εκάστοτε Δημοτική Αρχή με συνέχεια και συνέπεια ως προς τον κοινό στόχο. Είναι σαφές ότι  ο  σχεδιασμός  γίνεται όχι μόνο για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση  στο περιβάλλον  του σήμερα αλλά και με όραμα για το αύριο . Για τους σημερινούς δηλαδή κατοίκους αλλά και τους αυριανούς που είναι τα παιδιά και τα εγγόνια μας σήμερα. Αυτό προϋποθέτει όχι απλά και μόνο την ενημέρωση και τη  γνώση του σχεδίου από πλευράς δημοτών –σσών  (πολλά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί όπως πρόσφατα η εγκατάσταση αντλιοστασίου σε χώρο πρασίνου στον οικισμό  Αστέρια της Αγριάς) αλλά την ενεργοποίηση και τη συμμετοχή τους στο σχεδιασμό και στον βαθμό που αναλογεί, με τρόπους που θα ανοίγουν έναν άλλο  δρόμο. Έναν δρόμο που  το όραμα του καθενός προσωπικά και για την περιοχή ενδιαφέροντός του, γίνεται  το κοινό όραμα όλων των κατοίκων και αντιστρόφως. Κι εδώ παρεπιπτόντως η Δημοκρατία μπορεί να απλωθεί και να αποκτήσει τη πραγματική της αξία. Την ίδια στιγμή ο Δήμος Βόλου  με ενεργούς τους Δημότες –ισσες ,με αιρετούς και εντολοδόχους που σέβονται  και υπηρετούν ουσιαστικά τον εντολέα τους , τον Λαό, αποκτά την υπεραξία του που με τη σειρά του την αποδίδει στους Δημότες-ισσες. Γιατί αυτός είναι ο σκοπός της ύπαρξής του.

Η οργάνωση.

Ο Δήμος παρ’ όλο που ,τα τελευταία ιδιαίτερα χρόνια και με σχέδιο ,αποδυναμώθηκε , ιδιαίτερα μέσω του  Καλλικράτη και της γενικότερη πολιτικής επιλογής ανάδειξής του σ’ έναν απολύτως γραφειοκρατικό και φοροσυλλεκτικό μηχανισμό , δηλαδή έναν επιπλέον εξουσιαστικό μηχανισμό για τον Δημότη-ισσα ,διαθέτει ακόμη ικανότατο στελεχικό δυναμικό με ιδιαίτερα υψηλά τυπικά και ουσιαστικά προσόντα. Όταν βέβαια αυτά τα στελέχη δεν απαξιώνονται και δεν μετατίθενται σε θέσεις <<ψυγεία>> όπως σήμερα με εξόφθαλμο τρόπο συμβαίνει. Η συγκέντρωση στοιχείων , η αξιολόγησή τους , η κατεύθυνση της μελέτης , τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και η ολοκλήρωση της μελέτης αλλά και συνολικά του έργου , είναι εφικτό να υλοποιηθεί από τα παραγωγικά τμήματα και τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου.  Η δημοτική παράλληλα ηγεσία  διεκδικώντας δυναμικά αυτά που πρέπει  για λογαριασμό της πόλης , με τον τρόπο που πρέπει, με τη γνώση που πρέπει και το στελεχικό δυναμικό που διαθέτει ,μπορεί να υλοποιεί  σταδιακά τον παραπάνω σχεδιασμό. Και θα υλοποιεί με ιεράρχηση και σειρά ,τμήμα- τμήμα, ως ένα μεγάλο παζλ ,που όμως είναι το παζλ της καθημερινότητάς μας και της πόλης. Αυτονόητα η υλοποίηση θα εξελίσσεται  ανάλογα με τις προτεραιότητες της κάθε περιοχής και με τη συμφωνία των κατοίκων ως προς την ιεράρχηση των στοιχείων της μελέτης , που ήδη θα είναι όμως και συλλογική απόφαση . Η επίβλεψη των έργων με έλεγχο και διαφάνεια , η αυτεπιστασία πάλι με έλεγχο και διαφάνεια ( κι όχι μόνο από  την πλειοψηφία αλλά με γνώση και συμμετοχή του συνόλου του Δημοτικού Συμβουλίου) είναι ένας καλός και ασφαλής τρόπος υλοποίησης. Αλλά κι εκεί που είναι απαραίτητο, με βάση τις αντικειμενικές συνθήκες που υπάρχουν διαχρονικά , να υπάρξουν εξειδικευμένες υπηρεσίες από δυναμικό εκτός Δήμου (συνεργασία με το Πανεπιστήμιο, εξειδικευμένες μελέτες, μηχανήματα κ.λ.π), ο Δήμος έχει την απόλυτη ευθύνη  του ορισμού της διαδικασίας ( Δημόσιοι πραγματικά όμως Διαγωνισμοί όπου απαιτούνται ή προγραμματικές συμβάσεις χωρίς ερωτηματικά) , του καθορισμού του χρόνου υλοποίησης και του ελέγχου της ποιότητας των μελετών ή κατασκευών με ουσιαστικό τρόπο κι όχι τυπικά όπως συνήθως γίνεται σήμερα . Κυρίως όμως έχει την ευθύνη της ενημέρωσης του πολίτη και ως προς την πρόοδο και ως προς την υλοποίηση του σχεδίου. Γιατί σύμμαχος μιας σεμνής και πραγματικά προοδευτικής – λαϊκής Δημοτικής Αρχής είναι ο καλά  ενημερωμένος Δημότης-σσά της  ,που αν δει την αιρετή Δημοτική Αρχή ως παράδειγμα προς μίμηση κι όχι προς αποφυγή ,τότε μέσα από το συλλογικό ή και παράλληλα μ’ αυτό, θα αλλάξει και την ιδιωτική του ζωή , βελτιώνοντάς τη. Και ως προς αυτό σήμερα στον Βόλο υπάρχει τεράστιο έλλειμμα.

Επίλογος.

Αν συνεπώς ακόμη υπάρχει ελπίδα για τη πόλη μας  , αυτή βρίσκεται αποκλειστικά και μόνο στα χέρια των Δημοτών-σσών που θα προτάξουν με αυστηρό και επιτακτικό τρόπο την αναγκαιότητα μιας άλλης προσέγγισης . Η πληροφόρηση ,που δυστυχώς είναι ελλιπής έως ανύπαρκτη και  που σήμερα βρίσκεται στα χέρια μιας παραπληροφορούσας και λαϊκιστικής Δημοτικής Αρχής  με απολυταρχικά χαρακτηριστικά και φασίζουσες μεθόδους , να γίνει το μέσο που θα αναδείξει το μείζον και θα ιεραρχήσει τα ελάσσονα, αλλάζοντας ταυτόχρονα τις συνθήκες ζωής της πόλης μας . Και ως προς τούτο υπάρχει μεγάλη η ευθύνη των αιρετών και των παρατάξεων που υπάρχουν και δεν εξαιρείται κανείς.  Να θυμίσω όμως ότι και η συμμετοχή των Δημοτών είναι το κλειδί  για την επιτυχία ενός τέτοιου σχεδιασμού της ζωής μας. Και στην περίπτωση αυτή ,είμαι σίγουρος ,ότι όταν κάποια στιγμή  καταστεί η πόλη ανθρώπινη και ερωτηθούν οι Δημότες-ισσες   <<πως μέσα στην κρίση κατάφερε η πόλη να γίνει πόλη για ζωντανές ψυχές και με ενεργούς Δημότες-ισσες; >>  να απαντήσουν  ότι είναι αποτέλεσμα της ελπίδας που ποτέ δεν έχασε. Κι αν πάλι ερωτηθούν  << τι δηλαδή ήταν  η ελπίδα;>>,  οι Δημότες-ισσες  θα μπορούν αβίαστα να απαντούν όπως ακριβώς κι ο Αριστοτέλης : << Εγρηγορότος ενύπνιον>> . Δηλαδή ελπίδα ήταν  το όνειρο ενός Λαού   που δεν κοιμόταν.

*πολιτικός μηχανικός, ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το