γράφει ο συγκοινωνιολόγος Χαράλαμπος Α. Σκυργιάννης
Καλημέρα αγαπητοί αναγνώστες. Με ένα ποίημα θα ξεκινήσω σήμερα. Ένα ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005) που μελοποιήθηκε το 1975 από τον συνομήλικό του Μίκη Θεοδωράκη (1925-2021) στις «Μπαλάντες»:
Όταν μιαν άνοιξη χαμογελάσει / θα ντυθείς μια καινούργια φορεσιά
και θα ’ρθεις να σφίξεις τα χέρια μου / παλιέ μου φίλε.
Κι ίσως κανείς δε σε προσμένει να γυρίσεις / μα εγώ νιώθω τους χτύπους της καρδιάς σου
κι ένα άνθος φυτρωμένο στην ώριμη, πικραμένη σου μνήμη.
Κάποιο τρένο, τη νύχτα, σφυρίζοντας, / ή ένα πλοίο, μακρινό κι απροσδόκητο
θα σε φέρει μαζί με τη νιότη μας / και τα όνειρά μας.
Κι ίσως τίποτα, αλήθεια, δεν ξέχασες / μα ο γυρισμός πάντα αξίζει περισσότερο
από κάθε μου αγάπη κι αγάπη σου / παλιέ μου φίλε.
Συμπληρώθηκε ακριβώς ένας χρόνος από τον θάνατο του παλιού φίλου της νιότης μας Κώστα Καρανικολού, και είναι σίγουρο πως τίποτε, αλήθεια, δεν ξέχασα, μα γυρισμός δεν υπάρχει. Μένει μόνο η ώριμη, πικραμένη μου μνήμη…
Συνεχίζει να λειτουργεί το καλό parking στην οδό Φιλελλήνων. Αλλά συνεχίζει να λειτουργεί χωρίς άδεια! 252 θέσεις στάθμευσης σε 13 ορόφους χωρίς άδεια λειτουργίας από τις 15 Σεπτεμβρίου, συμπολίτες, το καταλαβαίνετε επί τέλους; Και καμία Αρχή δεν ενεργοποιείται. Κι αυτός ο καλός ο άνθρωπος, ο δημιουργός του Μονακό, μόνο να βρίζει ξέρει, τους πάντες και τα πάντα – εσείς έχετε έως τώρα γλιτώσει; Δεν ξέρω πια τι είναι αυτό που ζούμε, κάθε μέρα μια αντιδικία, μια βία, μια απαξίωση, ένα πράμα πρωτόγνωρο, «…κι η πόλη νεκρή…» όπως λέει στο ποίημα «Δρόμοι παλιοί» πάλι ο Μανόλης Αναγνωστάκης.
Κι αυτό το καινούργιο με το δικαστικό μέγαρο τι είναι πάλι; Όπως αντιλαμβάνεστε, μετά τις γνωστές πια ύβρεις για τους ανθρώπους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σχετικά με το οικόπεδο στην οδό Παρασκευοπούλου, ο σωτήρας της πόλης μας ανέκρουσε πρύμναν (χωρίς, βέβαια, να ψελλίσει την παραμικρή συγγνώμη…) και συμπαρασύροντας (ποιος ποιον είναι ένα θέμα…) τον κύριο βουλευτή, εστράφη προς την οδό Ύδρας, Να με συγχωρείτε, ξέρετε ποιο ακριβώς είναι το «καινούργιο» οικόπεδο «στην Ύδρας», που όλοι μιλάνε γι’ αυτό λες και είναι η (όντως πασίγνωστη) πλατεία Ελευθερίας; Είναι το Οικοδομικό Τετράγωνο (Ο.Τ.) 1274 στην Νεάπολη, που περιβάλλεται από τις οδούς Ύδρας, Τσαμαδού, Κοδριγκτώνος και Ανώνυμη (συνέχεια της οδού Στουρνάρα), ώστε να διαχωριστεί από το Ο.Τ. 1274α, που φτάνει μέχρι την οδό Νεαπόλεως και περιλαμβάνει το 4ο Γυμνάσιο/Λύκειο Βόλου. Προς τη μεριά της οδού Αθηνών, στο Ο.Τ. 1274β, στεγάζονται οι σχολές του ΟΑΕΔ. Στο ίδιο το Ο.Τ. 1274 είναι σήμερα το Τμήμα Ελέγχου Υλικών και Ποιότητας Δ.Ε. Θεσσαλίας, παλαιότερα γνωστό ως Εργαστήριο Δημοσίων Έργων. Ακριβώς απέναντι, επί της οδού Ύδρας, είναι το εργοστάσιο ειδικών δομικών και βιομηχανικών υλικών Τσαντίλης Α.Ε. και ξεκινάει η οδός Κορωνιού, στην γωνία της οποίας με την οδό Νέγρη βρίσκεται η Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών (άδειες κυκλοφορίας και οδήγησης παντός είδους οχημάτων, μεταβιβάσεις, αδειοδότηση πρατηρίων καυσίμων και σταθμών αυτοκινήτων κ.λπ.). Ελπίζω τώρα να κατατοπιστήκατε. Για το αν σας αρέσει για Δικαστήριο, δεν πρόκειται να σας ρωτήσει κανείς. Εγώ όμως, αφού μπορώ, θα το πω: «…εμένα δε μ’ αρέσει…» όπως έλεγε κάποτε κι ο ηθοποιός Γιάννης Βογιατζής. Θα επανέλθουμε αναλυτικότερα επί του θέματος, μέχρι τότε θα έχουμε ακούσει μερικές ύβρεις ακόμη, είναι βέβαιο αυτό, και το δικαστικό μέγαρο θα παραμένει όνειρο τρελό, όνειρο απατηλό.
Πάμε τώρα σε κάτι άλλο, όχι λιγότερο σημαντικό, όσο κι αν έτσι φαίνεται εκ πρώτης όψεως: ούτε λίγο, ούτε πολύ, πρόκειται για τα περιττώματα των συμπαθών σκυλιών, τα οποία, λόγω της αβελτηρίας των ιδιοκτητών τους, βρίσκονται διάσπαρτα σε πεζοδρόμια, πάρκα και παρκάκια, σε χώρους αναψυχής, ακόμα και μέσα σε παιδικές χαρές, να σας χαρώ! Μία εντελώς απαράδεκτη κατάσταση, που πέραν των γνωστών επακόλουθων μπορεί μέχρι και σε εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών να οδηγήσει. Και καθώς το κουβεντιάζαμε το θέμα με έναν παιδικό φίλο, άριστο ερευνητή των τοπικών μας δρώμενων, έμαθα την ακόλουθη ιστορία (γηράσκω αει διδασκόμενος…), που αξίζει να σας την μεταφέρω: κατ’ αρχήν τα περιττώματα των σκυλιών στο Πήλιο και κατ’ επέκταση στην περιοχή μας ονομάζονται «σκ’λιόσκατα», το γράφει και ο Κώστας Λιάπης στο λεξικό του «Το Γλωσσικό Ιδίωμα του Πηλίου» (Ώρες, 1996). Αυτά, λοιπόν, τα περιττώματα ήταν χρήσιμο υλικό, γνωστό και ως «σαμάς», για την επεξεργασία των δερμάτων στα πολλά βυρσοδεψία της Μακρυνίτσας/Κουκουράβας, δεν ξέρω σε ποιο στάδιο επεξεργασίας, πάντως ήταν. Κατόπιν αυτού υπήρχαν αρκετοί άνθρωποι στον Βόλο οι οποίοι γύριζαν με έναν κουβά, μια μασιά κι ένα φαράσι και μάζευαν τα περιττώματα, τα οποία πουλούσαν στα βυρσοδεψία (ταμπάκικα). Οι άνθρωποι αυτοί ονομάζονταν «σκ’λιοσκατάδες», ήταν φτωχοί και «παρακατιανοί» και περιέρχονταν τους δρόμους με σκυμμένο κεφάλι. Επίσης, εξ αυτού του ίδιου λόγου, ο Κώστας Λιάπης γράφει ότι σκ’λιοσκατάδες αποκαλούσαν οι υπόλοιποι πηλιορείτες τους κατοίκους της Μακρυνίτσας/Κουκουράβας. Έτσι έχει η ιστορία κι αν τότε θεωρούνταν «παρακατιανό» το να συλλέγει κανείς περιττώματα σήμερα, και ορθώς, είναι απαραίτητο στις πόλεις που ζούμε.
Εξαντλήθηκε πάλι ο χωροχρόνος μας. Και έμεινε το χρέος του «κυκλοφοριακού ζητήματος». Καλή συνέχεια, γεια σας.
Στην φωτογραφία ο «οριστικά απών» φίλος με μαύρο μπλουζάκι. Άπαντες οι υπόλοιποι παρόντες. Εγώ με κοντό παντελόνι. 2ο Γυμνάσιο Αρρένων Βόλου, Αύγουστος 1970.
