Η δημιουργία ενός εμβληματικού κτιρίου στην παραλία του Βόλου, το οποίο θα μπορεί να φιλοξενήσει Κέντρο Ιστορίας Μαγνησίας, είναι η πρόταση του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η πρόταση τοποθετεί το κτίριο στην παραλία του Βόλου για τη δημιουργία ενός μεγάλου κέντρου τεκμηρίωσης και έρευνας που ειδικεύεται στην κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική ιστορία. Ο καθηγητής Κώστας Μανωλίδης ζήτησε από 40 φοιτητές, οι οποίοι μόνοι ή σε διμελείς ομάδες, επεξεργάστηκαν 24 προτάσεις, επάνω σε ένα υποθετικό σενάριο για άσκηση στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
Αντικείμενο της μελέτης τους ήταν η δημιουργία ενός αστικού κτιρίου δημόσιας χρήσης. Στόχος είναι η εμβάθυνση σε ζητήματα αρχιτεκτονικής σύνθεσης και η σχεδιαστική εξοικείωση με τη συνηθέστερη αρχιτεκτονική συνθήκη της ελληνικής πόλης, δηλαδή με τον συμπαγή, εν σειρά, οικοδομικό όγκο.
Ζητήθηκε ο σχεδιασμός πενταώροφου κτιρίου σε γωνιακό οικόπεδο, που τώρα καταλαμβάνεται από ισόγειο κτίσμα, στο δυτικό όριο του παραλιακού μετώπου του Βόλου. Η προνομιακή θέση του το κάνει κατάλληλο να υποδεχτεί μια λειτουργία με ιδιαίτερο συμβολικό φορτίο, όπως είναι η διερεύνηση, διαφύλαξη και προβολή της τοπικής ιστορίας.
Το προτεινόμενο Κέντρο Ιστορίας θα στεγάζει σε μια ενιαία δομή το πρώην «Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου» και τα «Αρχεία Νομού Μαγνησίας» (παράρτημα των Γενικών Αρχείων Κράτους). Παράλληλα θα φιλοξενεί τις συναντήσεις και εκδηλώσεις ανεξάρτητων ομάδων όπως η «Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου» και ο «Σύλλογος Ιστορίας και Μνήμης της Εθνικής Αντίστασης». Επίσης θα αποτελεί κόμβο συνεργασίας και ενημέρωσης για δράσεις φορέων πολιτισμού, αλλά και πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, κοινωνικής οικονομίας, οικολογίας κ.λπ. Σκοπός του θα είναι να ενεργοποιεί το ιστορικό παρελθόν ως μια πολυδιάστατη και δημιουργική παράμετρο.
Το Κέντρο Ιστορίας θα οριοθετεί την κεντρική παραλία (σε αντιστοιχία με το πανεπιστημιακό συγκρότημα Παπαστράτου) λειτουργώντας συμβολικά ως ένας γωνιόλιθος που ισχυροποιεί και στηρίζει το οικοδόμημα της πόλης.
Το κτιριολογικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει γραφεία διοίκησης, γραφεία ερευνητών, αποθήκευση αρχειακού υλικού, βιβλιοθήκη, αίθουσα ομιλιών, αίθουσα σεμιναρίων, χώρο εκθέσεων/εκδηλώσεων, κυλικείο/καφέ και χώρο ηλεκτρομηχανολογικό. Θα τηρηθούν οι υφιστάμενες πολεοδομικές δεσμεύσεις ύψους, δόμησης και κάλυψης.
Ο σχεδιασμός πρέπει να αξιοποιήσει τη δυναμική της κομβικής του θέσης και να δημιουργήσει ένα σημείο αναφοράς στο παραλιακό μέτωπο του Βόλου. Το προτεινόμενο κτίριο πρέπει να συντονίζεται με τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του αστικού ιστού και να ενσωματώνει σε μια σύγχρονη αρχιτεκτονική γραφή ερεθίσματα και μοτίβα από το παρελθόν του παραλιακού αστικού τοπίου.
«Η συναρμογή του νέου κτιρίου με τα αστικά συμφραζόμενα, η λειτουργική του διάρθρωση, η μορφολογική και οργανωτική του ευκρίνεια αποτελούν τα σχεδιαστικά ζητούμενα του εργαστηρίου. Θα αξιολογηθεί η στοχαστική διερεύνηση των λειτουργικών και συμβολικών παραμέτρων του θέματος και η μετάφραση αυτής της διερεύνησης σε στοιχειοθετημένη, έγκυρη και υποβλητική αρχιτεκτονική», σημείωσε ο καθηγητής κ. Μανωλίδης.
Κεντρική φωτό: Αχιλλέας Κοσμίδης