Μέχρι και 61% «κούρεμα» σε οφειλές στεγαστικών δανείων έχει κάνει το Ειρηνοδικείο Βόλου με αποφάσεις του το τελευταίο χρονικό διάστημα, καθώς ακόμη ισχύει ο νόμος προστασίας της πρώτης κατοικίας, πιο γνωστός ως νόμος Κατσέλη.
Ωστόσο, όπως σημειώνει η δικηγόρος κ. Κωνσταντίνα Ευσταθίου, νομική σύμβουλος και γενική γραμματέας της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας, έρχονται ανατροπές στον Νόμο, καθώς τίθενται αυστηρά όρια πλέον για την προστασία της κύριας κατοικίας, περιορίζεται κατά πολύ η δυνατότητα του πολίτη να προστατεύσει την κύρια κατοικία του. Πλέον, τίθενται στενά όρια τόσο ως προς την αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας, όσο και ως προς το οικογενειακό εισόδημα, ενώ περιορίζεται το ύψος των οφειλών και το ύψος της αξίας της συνολικής περιουσίας του κάθε νοικοκυριού.
Το Ειρηνοδικείο Βόλου με την υπ’ αριθμόν 190-191/2018 απόφασή του, «κούρεψε» στεγαστικό δάνειο ζευγαριού οφειλετών, μελών της ΕΝΚΑ Βόλου, που μάλιστα είχε συναφθεί σε ελβετικό φράγκο, κατά 61,5%… Ειδικότερα το ζευγάρι χρωστούσε στην τράπεζα 174.000 ευρώ από στεγαστικό δάνειο με ρήτρα ελβετικού φράγκου και του έγινε «κούρεμα» οφειλής 107.025 ευρώ, δηλαδή θα πληρώσει 66.975 ευρώ. Παράλληλα με τη δικαστική απόφαση εξαιρέθηκε από πλειστηριασμό η πρώτη του κατοικία, καθώς και άλλα ακίνητα ιδιοκτησίας του.
Με άλλη απόφασή του (24/2019, 24 Ιανουαρίου 2019) το Ειρηνοδικείο Βόλου «κούρεψε» οφειλή επίσης στεγαστικού δανείου κατά 45.000 ευρώ και από 132.000 ευρώ ο οφειλέτης θα πληρώσει 87.000 ευρώ, ενώ εξαιρέθηκαν η πρώτη του κατοικία και τα λοιπά ακίνητα του οφειλέτη από πλειστηριασμό.
Με την 799/2018 (31 Οκτωβρίου του 2018) απόφασή του το Ειρηνοδικείο Βόλου «κούρεψε» 50% στεγαστικό δάνειο ζευγαριού, αφού από 100.000 ευρώ οφειλή θα πληρώσουν 50.000 ευρώ, με μηδενικές μάλιστα καταβολές την πρώτη διετία μετά την απόφαση. Επίσης εξαιρέθηκαν η πρώτη κατοικία και τα υπόλοιπα ακίνητα ιδιοκτησίας τους από πλειστηριασμό.
Με την υπ’ αριθμόν 661/2018 (20 Σεπτεμβρίου 2018) απόφασή του το Ειρηνοδικείο Βόλου «κούρεψε» άλλο στεγαστικό δάνειο, που είχε επίσης συναφθεί σε ελβετικό φράγκο και από 113.000 ο οφειλέτης θα πληρώσει 59.000 ευρώ («κούρεμα» 54.000 ευρώ). Επίσης εξαιρέθηκαν πρώτη κατοικία και άλλα ακίνητα από πλειστηριασμό.
Όπως τονίζει η κ. Ευσταθίου, ο νόμος Κατσέλη δεν καταργήθηκε. Έπαυσε ωστόσο να ισχύει το άρθρο 9, παράγραφος 2, που αφορά στο αίτημα εξαίρεσης της κύριας κατοικίας από τη διαδικασία πλειστηριασμού στις 28 Φεβρουαρίου του 2019. Παράλληλα μπορεί ο κάθε οφειλέτης να καταθέσει στο Ειρηνοδικείο αίτημα δικαστικής ρύθμισης οφειλής, με την Εκούσια Διαδικασία, αν δεν τον ενδιαφέρει το αίτημα προστασίας της πρώτης κατοικίας, σημειώνει η κ. Ευσταθίου.
Τα επιχειρηματικά δάνεια
Αναφορικά με το νέο καθεστώς η νομική σύμβουλος της ΕΝΚΑ Βόλου, μιλώντας στο «Ράδιο Ακρόαμα», σημειώνει πως η διαδικασία, αρχικά τουλάχιστον, θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπου θα ελέγχονται αυτόματα κάποια κριτήρια και εφ’ όσον δεν πληρούνται, αυτομάτως θα απορρίπτεται το υποβαλλόμενο αίτημα. «Ένα χαρακτηριστικό είναι ότι πλέον μπορούν να υπαχθούν και τα άτομα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, αλλά τα όρια που τίθενται είναι τόσο αυστηρά, που αμφιβάλλω αν θα υπάρχει ένα 5%-10% που θα υπαχθεί», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι στην Ένωση Καταναλωτών οι επιχειρηματίες που απευθύνονται, έχουν δάνεια πολύ υψηλότερα από 130.000 ευρώ.
Ένα ακόμη καινούργιο στοιχείο, σύμφωνα με την ίδια, είναι πως η τροπολογία αφορά οφειλές μόνο σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κι όχι σε οφειλές προς το Δημόσιο ή ασφαλιστικά ταμεία, όπως ο νόμος Κατσέλη. Ενδεχομένως, είπε η κ. Ευσταθίου, να ανοίξει κάποια καινούργια ηλεκτρονική πλατφόρμα, που θα αφορά αυτές ακριβώς τις οφειλές.
Επίσης, όσον αφορά στα στεγαστικά – επισκευαστικά δάνεια, το όριο για την αξία της κατοικίας είναι 250.000 ευρώ, χωρίς να προσαυξάνεται ανάλογα με τα προστατευόμενα μέλη ή τέκνα, όπως ίσχυε στο παλιό καθεστώς. Επιπρόσθετα, τίθεται όριο που αφορά σε τυχόν καταθέσεις σε τράπεζες που δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ συνολικά για όλη την οικογένεια.
Ένας καινούργιος περιορισμός, επίσης, είναι ότι η μία από τις οφειλές που τίθενται προς ρύθμιση θα πρέπει να είναι ενυπόθηκη. Αποκλείονται, δε, άνθρωποι που έχουν απορριπτική απόφαση από τον νόμο Κατσέλη, που είτε αφορούσε σε δόλο, είτε έχουν κριθεί ότι δεν έχουν αδυναμία πληρωμής, όπως και οι οφειλές που έχουν εγγύηση ελληνικού Δημοσίου.
Πληρώνουν το 120% της αξίας του σπιτιού!
Εάν υπαχθούν τελικά και επιλεγούν οι οφειλέτες, θα κληθούν να πληρώσουν το 120% της αξίας της κύριας κατοικίας τους, σημείωσε η κ. Ευσταθίου, εξηγώντας συγκεκριμένα πως αν κάποιος έχει κατοικία αξίας 100.000 ευρώ και δάνειο 120.000 ευρώ, δεν θα έχει κανένα «κούρεμα», αλλά θα κληθεί να πληρώσει όλο το ποσό. Επίσης, αν οι οφειλές είναι λιγότερες από 120.000 ευρώ, τότε πάλι θα κληθεί να πληρώσει όλη του την οφειλή. «Το μόνο όφελος που φαίνεται ότι θα έχει, είναι το χαμηλό επιτόκιο, για τη χρονική περίοδο ισχύος της ρύθμισης, που μπορεί να φτάσει τα 25 χρόνια» πρόσθεσε.
Στην ίδια κατηγορία με τους οφειλέτες, είναι και οι εγγυητές, που θα πρέπει να υποβάλλουν ξεχωριστό αίτημα. Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε προς ψήφιση, δε διευκρινίζεται συγκεκριμένα κάτι για τους εγγυητές, με αποτέλεσμα, σύμφωνα με την εκτίμηση της κ. Ευσταθίου, «αν ο εγγυητής έχει περιουσία κινδυνεύει το ίδιο, όσο και ο οφειλέτης».
Όσο για το τι γίνεται με όσους βρίσκονται στη διαδικασία ένταξης στον νόμο Κατσέλη, η κ. Ευσταθίου είπε ότι είναι προαιρετική η υποβολή αιτήματος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, ως προσπάθεια συναινετικής ρύθμισης με την τράπεζα. Σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφεται στο νομοσχέδιο, εντός ενός μήνα θα πρέπει να υποβάλλει πρόταση ο πιστωτής, βάσει των στοιχείων που υπάρχουν, μετά από ένα μήνα από την πρόταση του πιστωτή, έχει άλλον έναν μήνα ο οφειλέτης να υποβάλλει αντιπρόταση, ενώ σε αυτό το διάστημα αναστέλλονται τα μέτρα εκτέλεσης και μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία. Εάν το σύστημα κρίνει σε πρώιμο στάδιο ότι δεν τηρούνται τα βασικά κριτήρια, αυτομάτως απορρίπτεται και δεν προχωρά η διαδικασία.
«Πάντως, είναι θετικό ότι εάν απορριφθεί από το σύστημα, ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να προσφύγει στη Δικαιοσύνη για να προσβάλλει τη διαδικασία. Το αρνητικό είναι ότι δε μπορεί να απευθυνθεί εξαρχής στον δικαστή, ενώ δεν λαμβάνονται υπόψη σε μεταγενέστερο στάδιο στοιχεία όπως τυχόν προβλήματα υγείας, έξοδα που μπορεί να επιβαρύνουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό και άλλα», εξήγησε η ίδια.
Επιπρόσθετα, τόνισε ότι εάν κάποιος έχει καταναλωτικά δάνεια που θέλει να ρυθμίσει δικαστικά, αλλά δεν έχει πρώτη κατοικία, ισχύει το προγενέστερο καθεστώς ένταξης στον νόμο Κατσέλη.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στα γραφεία της Ένωσης Καταναλωτών, στο Εργατικό Κέντρο Βόλου, κάθε Τρίτη (8 π.μ.-12 μ.) και Παρασκευή (18.00-20.00).