Το αυξημένο οικονομικό κόστος προσφυγής στη δικαιοσύνη αναγκάζει τους εργαζόμενους, που διεκδικούν χρήματα από τους εργοδότες τους, να μην τολμούν να καταφύγουν στη σχετική διαδικασία μέσω του Πρωτοδικείου ή του Ειρηνοδικείου. Αυτό δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία για το έτος 2017, γεγονός που δείχνει ότι οι εργαζόμενοι είναι «επί ξύλου κρεμάμενοι».
Σύμφωνα με στοιχεία του Ειρηνοδικείου Βόλου οι αποφάσεις επί εργατικών διαφορών που εκδόθηκαν εντός του 2017, ήταν 33, όταν το 2015 ήταν 43 και στα χρόνια προ κρίσης περισσότερες ( το 2007 55 και το 2006 43). Το 2016 λόγω της πολύμηνης αποχής των δικηγόρων οι αποφάσεις ήταν μόλις 20.
Αντίστοιχα στο Πρωτοδικείο Βόλου, διαδικασία εργατικών διαφορών, το 2017 εκδόθηκαν 73 αποφάσεις, ενώ συζητήθηκαν 94 υποθέσεις, έναντι 28 αποφάσεων το 2016, με 37 συζητηθείσες υποθέσεις. Το 2015 οι αποφάσεις ήταν 77, ενώ ενδεικτικά το 2005 είχαν συζητηθεί 135 υποθέσεις, το 2007 97 και το 2006 145…
Διευκρινίζεται ότι στο Ειρηνοδικείο συζητούνται υποθέσεις εργατικών διαφορών για διεκδικούμενα ποσά μέχρι 20.000 ευρώ, ενώ στο Πρωτοδικείο για ποσά άνω των 20.000 ευρώ.
«Το κόστος είναι μεγάλο και το πρόβλημα έγκειται στην εκτέλεση των αποφάσεων. Δεν γίνονται αναγκαστικές εκτελέσεις λόγω κόστους», δηλώνει ο δικηγόρος κ. Ν. Πατσιαντάς.
Είναι χαρακτηριστικό πως μόνον για τη συζήτηση μιας υπόθεσης, το κόστος για το διπλότυπο που εκδίδεται από τον Δικηγορικό Σύλλογο στις εργατικές διαφορές, φθάνει στα 139 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ 24% και χωρίς το κόστος των ενσήμων. Κατόπιν απαιτούνται χρήματα για κοινοποιήσεις με δικαστικό επιμελητή κ.λ.π.
Μόνον οι ομόρρυθμες εταιρείες έχουν προσωπική ευθύνη, έναντι όλων των υπολοίπων τύπων εταιρειών (ΑΕ, ΕΠΕ, μονοπρόσωπες, ΙΚΕ).
Αλλά και η κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων για τη διεκδίκηση μέρους των οφειλομένων μισθών κοστίζει. Μια κατάθεση για ασφαλιστικά μέτρα κοστίζει το διπλότυπο 107 ευρώ συν ΦΠΑ, συν τα ένσημα.
Σημειώνεται ότι η δικαστική απόφαση επί ασφαλιστικών μέτρων για τη διεκδίκηση τμήματος των οφειλόμενων μισθών εκτελείται αμέσως, δεν μπορεί να προσβληθεί με έφεση και εξαναγκάζει τον εργοδότη, αν υπάρχει περιουσία, να καταβάλει ένα μέρος των δεδουλευμένων.
Οι διαταγές πληρωμής
Αλλά και η διαταγή πληρωμής για καθυστερούμενους μισθούς από περιουσιακά στοιχεία και «ό,τι υπάρχει στο… ταμείο» κοστίζει για τον εργαζόμενο, που διεκδικεί.
Το διπλότυπο για διαταγή πληρωμής κοστίζει ανάλογα με το ποσό που διεκδικείται. Μέχρι 12.000 ευρώ είναι 64 ευρώ, από 12.000 μέχρι 20.000 ευρώ 139 ευρώ, από 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ 268 ευρώ, από 50.000 μέχρι 150.000 ευρώ 406 ευρώ και από 150.000 ευρώ και πάνω 663 ευρώ. Σε αυτά τα ποσά πρέπει να προστεθεί ΦΠΑ 24% και κόστος ενσήμων. Ο αριθμός των διαταγών πληρωμής μειώθηκε σημαντικά πέρυσι στο Ειρηνοδικείο Βόλου (διεκδικούμενα ποσά κάτω των 20.000 ευρώ). Ανήλθαν σε 314, έναντι 306 το 2016, οπότε οι δικηγόροι είχαν πολύμηνη αποχή, αλλά ήταν 447 το 2015. Αντίστοιχα στο Πρωτοδικείο Βόλου οι διαταγές πληρωμής για ποσά άνω των 20.000 ευρώ, ήταν πέρυσι 296, έναντι 221 το 2016, οπότε οι δικηγόροι έκαναν πολύμηνη αποχή και 416 το 2015. Πριν την κρίση οι διαταγές πληρωμής ήταν ελάχιστες, ωστόσο από το 2009 σταδιακά αυξάνονταν, για να φθάσουμε στο ρεκόρ των 1.296 το 2013. Φέτος ήδη το πρώτο τρίμηνο φθάνουν τις 93. Πάντως οι περισσότερες αφορούν δάνεια τραπεζών και όχι καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών σε εργαζόμενους.
Πριν από την έκδοση διαταγής πληρωμής για την καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, ο νέος νόμος 4488/17 προβλέπει την αποστολή εξωδίκου. Με τον τρόπο αυτό ο εργοδότης κερδίζει λίγο χρόνο (έως δεκαπέντε ημέρες), για να καταβάλει τα δεδουλευμένα, χωρίς να χρειαστεί η έκδοση διαταγής πληρωμής. Η συζήτηση στα δικαστήρια θα πρέπει να γίνεται όχι πέραν των 3 μηνών κι αν αυτή αναβληθεί, θα πρέπει να προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα στις επόμενες 30 ημέρες. Έχει παρατηρηθεί, πάντως, ότι οι εργαζόμενοι συνήθως καθυστερούν να προσφύγουν, με αποτέλεσμα, είτε να μην βρίσκουν χρήματα σε λογαριασμούς της επιχείρησης, είτε αυτά να είναι ήδη δεσμευμένα από άλλους πιστωτές, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ικανοποίηση των απαιτήσεών τους.