Του Νικόλαου Μακρή – εκπαιδευτικού,
διαχειριστή ΚΔΑΠ «ΚΕΠΕ Αριστοτέλειο»
Η έναρξη της νέας εκπαιδευτικής χρονιάς βρίσκει χιλιάδες οικογένειες, γονείς και παιδιά, αλλά και εργαζόμενους στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) στα όρια της απόγνωσης. Η φετινή χρονιά αποτελεί το αποκορύφωμα μιας τριετούς πορείας μείωσης θέσεων voucher μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ που αφορά την πλήρη επιδότηση θέσεων παιδιών για τα ΚΔΑΠ.
Το πρόγραμμα «Προώθηση και υποστήριξη παιδιών για την ένταξή τους στην προσχολική εκπαίδευση καθώς και για τη πρόσβαση παιδιών σχολικής ηλικίας, εφήβων και ατόμων με αναπηρία, σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης» αποτελεί ένα συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ποσοστό 88% και του υπουργείου Εργασίας σε ποσοστό 12%. Η διαχείριση του προγράμματος επιβλέπεται από το υπουργείο Εργασίας και εκτελείται μέσω της Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης ΕΕΤΑΑ Α.Ε.
Σκοπός και στόχευση του προγράμματος ΕΣΠΑ της ΕΕΤΑΑ είναι η διασφάλιση της ισότιμης και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβασης των παιδιών και παιδιών ΑμεΑ, σε ποιοτικές υπηρεσίες αγωγής, εκπαίδευσης και υπηρεσίες εξωσχολικών δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης, στην προσχολική και σχολική ηλικία μέσω της πρωτοβουλίας Child Guarantee (εγγύηση για το παιδί). Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μια καινοτόμο πιλοτική προσέγγιση της UNICEF και της Ε.Ε. που αποσκοπεί στη διακοπή του κύκλου της παιδικής φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών εκπαίδευσης, ώστε να αρθούν τυχόν εμπόδια φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού που οδηγούν σε άνισες ευκαιρίες ανάπτυξης των ευάλωτων κοινωνικά παιδιών.
Τα ΚΔΑΠ αποτελούν οργανωμένα πλαίσια μη τυπικής εκπαίδευσης που παρέχουν κίνητρα και επιλογές, ώστε να επεκτείνεται συμπληρωματικά η τυπική εκπαίδευση του σχολείου σε γνώσεις και δεξιότητες μέσα από μια ευέλικτη προσέγγιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Παρέχουν εναλλακτικές μαθησιακές εμπειρίες και στοχεύουν στην ενίσχυση της ψυχοσυναισθηματικής κατάστασης και των βιωμάτων του παιδιού, στην ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και στη δημιουργία ίσων ευκαιριών που ενισχύουν την ενεργό κοινωνική εμπλοκή του επί ίσοις όροις. Άλλωστε, η μη τυπική εκπαίδευση συνιστά κατεύθυνση της εκπαιδευτικής πολιτικής των ευρωπαϊκών χωρών και ιδιαίτερα των σκανδιναβικών τα τελευταία χρόνια.
Τα ΚΔΑΠ αποτελούν τα τελευταία χρόνια σημαντικότατο πλαίσιο στήριξης της ελληνικής οικογένειας μέσω της παροχής ποιοτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα παιδιά. Πολλές οικογένειες που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας ή δυσκολεύονται λόγω κοινωνικών εμποδίων, βρίσκουν την ευκαιρία να παρέχουν στα παιδιά τους ισότιμη πρόσβαση σε γνώσεις και δεξιότητες σημαντικές για την υπόλοιπη ζωή τους. Ο θεσμός των ΚΔΑΠ έχει κριθεί και από την ελληνική πολιτεία ως ένα ιδιαίτερα σημαντικός πυλώνας. Για αυτό τον λόγο πρόσφατα έχει καθοριστεί και αυστηριοποιηθεί το πλαίσιο λειτουργίας τους, ώστε να διασφαλίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλοι οι κανόνες στέγασης, ασφάλειας και παροχής ποιοτικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών από την εκάστοτε δομή. Αυτό το πλαίσιο υποστηρίζεται μαθησιακά από πλήρως καταρτισμένους παιδαγωγούς πανεπιστημιακής εκπαίδευσης οι οποίοι ανήλθαν σε 5.200 εκπαιδευτικούς την προηγούμενη χρονιά.
Κατά τη φετινή χρονιά του προγράμματος, η ΕΕΤΑΑ σύμφωνα με το δελτίο Τύπου που ανάρτησε, καθόρισε τη χρηματοδότηση καθεμίας κατηγορίας δομής (βρέφη – παιδικοί – ΚΔΑΠ). Σύμφωνα με τον στατιστικό πίνακα κατανομής voucher διαπιστώνεται ότι οι δομές ΚΔΑΠ είναι οι πλέον υποχρηματοδοτούμενες, καθώς σε αυτές αντιστοιχεί μόνο το 15% του συνολικού διαθέσιμου προϋπολογισμού. Σε αυτό το ποσοστό πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι τα ΚΔΑΠ απευθύνονται σε παιδιά που καλύπτουν 7 χρόνια εκπαιδευτικής διαδικασίας (5 – 12 χρονών), σε αντιδιαστολή με τον 1 χρόνο για τους βρεφικούς και τα 2 χρόνια για τους παιδικούς. Τα παραπάνω στοιχεία έχουν ως αποτέλεσμα από τα 133.705 παιδιά που έχουν κάνει αίτηση για ΚΔΑΠ να διανεμηθούν μόνο 49.156 voucher πανελλαδικά, ποσοστό 36,7%. Επιπλέον μόνο στον Νομό Μαγνησίας 2.835 παιδιά τα οποία έχουν καταθέσει πλήρη φάκελο δικαιολογητικών και πληρούν τις προϋποθέσεις, δεν πρόκειται να λάβουν voucher για τη φετινή χρονιά.
Εκτός όμως από τα στατιστικά και τους μη αντιπροσωπευτικούς αλγορίθμους μοριοδότησης, υπάρχει και μια σκληρή πραγματικότητα που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν οι χιλιάδες αυτές οικογένειες. Μπορούν να αναρωτηθούν όλοι οι σύμβουλοι της ΕΕΤΑΑ καθώς και η υπουργός κ. Δόμνα Μιχαηλίδου πώς είναι δυνατόν να εκπληρωθούν οι στόχοι του προγράμματος (Εγγύηση για το παιδί) όταν:
Μητέρα μιας μονογονεϊκής οικογένειας με ένα παιδί που δουλεύει ως καθαρίστρια με οκτάμηνη σύμβαση στον Δήμο θα πρέπει να φροντίσει το δεκάχρονο παιδί της αφήνοντας τη δουλειά της.
Οικογένεια με τον έναν γονέα ΑμεΑ και τον άλλον άνεργο θεωρείται ότι είναι πάνω από το όριο της φτώχειας, όταν μόνο το επίδομα αναπηρίας είναι αυτό που συντηρεί την οικογένεια.
Πολύτεκνη (τέσσερα παιδιά) οικογένεια με άνεργη μητέρα δεν μπορεί να υποστηρίξει την ισότιμη πρόσβαση των παιδιών της σε ποιοτική εκπαίδευση και θα συνεχίσει να παραμένει άνεργη για να τα φροντίζει.
Οικογένεια με δύο παιδιά χωρίς κάποιο κοινωνικό κριτήριο και ετήσιο εισόδημα 4.500 ευρώ (όριο φτώχειας 12.652 για τετραμελή οικογένεια) να θεωρείται με μη επαρκή μοριοδότηση ώστε να παρέχει στα παιδιά της χρήσιμες παιδαγωγικά δεξιότητες.
Και οι περιπτώσεις συνεχίζονται και αποτιμώνται σε τοπικό επίπεδο (Δήμο Βόλου) με πάνω από 1.000 παιδιά με πλήρη φάκελο που δεν λαμβάνουν voucher ενώ έχουν μοριοδοτηθεί ως ειδικές κατηγορίες κοινωνικών κριτηρίων (μονογονεϊκές – τρίτεκνοι, πολύτεκνοι – ΑμεΑ – Άνεργοι).
Αναμενόμενο ήταν λοιπόν γονείς και εργαζόμενοι να διαμαρτυρηθούν εντόνως, ψάχνοντας λύση έστω και λίγα εικοσιτετράωρα πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι της σχολικής χρονιάς. Έτσι, έπειτα από λεπτομερή παράθεση όλων των παραπάνω στοιχείων και προβληματισμών στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο και βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Χρήστο Μπουκώρο, ευελπιστούμε σε μια δίκαιη αναδιανομή και εύρεση επιπλέον κονδυλίων, ώστε να διανεμηθούν νέα voucher. Ο ίδιος δεσμεύτηκε ότι θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε τουλάχιστον να αρθούν όλες οι αδικίες που αφορούν τα κοινωνικά κριτήρια και τα παιδιά αυτά να λάβουν voucher για ΚΔΑΠ.