Καλοκαιρινές προτάσεις (α’ μέρος) – Εικονογραφημένα βιβλία που ξεχώρισαν

Του Βασίλη Κουτσιαρή,

συγγραφέα παιδικών βιβλίων

Πλούσια η βιβλιοπαραγωγή του 2024. Από τα πολύ όμορφα εικονογραφημένα βιβλία που κυκλοφόρησαν, στο πρώτο μέρος του αφιερώματός μου, επέλεξα τέσσερα. «Γράμμα στο Φεγγάρι» εκδόσεις Διόπτρα, «Βύρων, το λιοντάρι που χορεύει» εκδόσεις Τζιαμπίρης Πυραμίδα και «Με τα φτερά τους ενωμένα» εκδόσεις Παπαδόπουλος. Αγαπημένο, το νέο βιβλίο της Τασούλας Τσιλιμένη «Μια αρκούδα στην μπανιέρα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική.

Καλές αναγνώσεις!

Βιβλία που ξεχώρισαν:

Γράμμα στο Φεγγάρι

Κείμενο – εικόνες: Cat Min

Μετάφραση: Κυριάκος Μπούας – Θέμελης

Εκδόσεις: Διόπτρα

Ένα κουνελάκι, η Κόκο, ζούσε μέσα σ’ ένα εγκαταλειμμένο γραμματοκιβώτιο. Ο έξω κόσμος ήταν μεγάλος και τρομακτικός, γι’ αυτό προτιμούσε να μένει εκεί. Μια μέρα κάποιος έριξε έναν μπλε φάκελο μέσα, προφανώς γιατί δεν γνώριζε πως το συγκεκριμένο γραμματοκιβώτιο δεν παρέδιδε πια γράμματα.

Η Κόκο διάβασε το γράμμα αμέσως. Ένα παιδάκι, ο Θίο, ζητούσε από το Φεγγάρι να λάμψει τα μεσάνυχτα – όσο πιο δυνατά μπορούσε – στα αυριανά γενέθλια της μητέρας του.

Η Κόκο καταλάβαινε πως έπρεπε να παραδώσει το γράμμα, αλλά πώς θα έφτανε στο φεγγάρι; Χωρίς να χάνει άλλο χρόνο, ξεκίνησε. Όταν τελικά έφτασε στην κορυφή του πιο ψηλού βουνού, διαπίστωσε πως και πάλι το φεγγάρι ήταν πολύ μακριά. Τότε σκέφτηκε κάτι άλλο. Σκαρφάλωσε ώς τη φωλιά ενός ψηλού δέντρου και μόλις ένα μεγάλο πουλί πέταξε δίπλα της, πήδηξε πάνω του. Ναι, το πουλί θα τη βοηθούσε να φτάσει στο φεγγάρι…

Πρώτο βιβλίο που μεταφράζεται στα ελληνικά από την Κινέζα συγγραφέα και εικονογράφο Cat Min. Μια πραγματικά υπέροχη ιστορία για τη δύναμη που κρύβεται μέσα μας και που χρειάζεται μια αφορμή για να απελευθερωθεί. Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας ζούσε φοβισμένη σε ένα γραμματοκιβώτιο, αλλά ένα γράμμα ήταν αρκετό για να καταπολεμήσει την ντροπή, τον φόβο και την κούραση και να ξεκινήσει για ένα ταξίδι που έδειχνε ανέφικτο αρχικά. Κι όμως τα κατάφερε όχι μόνο γιατί πίστεψε στον εαυτό της, αλλά και γιατί δεν ήθελε να απογοητεύσει ένα αγόρι, που ούτε καν γνώριζε. Άθελά της, έκανε και το πρώτο βήμα για μια διαφορετική ζωή για την ίδια, η οποία θα περιλάμβανε πολύ φως, διάβασμα και τη συντροφιά του πρώτου της καλού φίλου. Στα συν του βιβλίου οι πανέμορφες εικόνες και οι γεμάτες νοήματα φόδρες, ασπρόμαυρες στην αρχή και έγχρωμες τελικά, αποτυπώνοντας θαυμάσια τη διάθεση της αξιαγάπητης Κόκο.

Βύρων, το λιοντάρι που χορεύει

Κείμενο – εικόνες: Tom Tinn – Disbury

Απόδοση: Δήμητρα Πυργελή

Εκδόσεις: Τζιαμπίρης Πυραμίδα

Ο Βύρων λάτρευε τον χορό! Όλα τα είδη του: ντίσκο, βαλς, σόουλ… Δεν το έλεγε όμως. Αυτό ήταν και το μεγάλο του μυστικό. Όταν οι φίλοι του τον ρωτούσαν πώς θα περνούσε τη μέρα του, εκείνος τους έλεγε αυτό που περίμεναν να ακούσουν. Δηλαδή ότι θα έκανε κάτι δυνατό, γενναίο και άγριο, σαν λιοντάρι που ήταν.

Μια μέρα έμαθε από κάτι γαζέλες για τον μεγάλο διαγωνισμό χορού που θα πραγματοποιούνταν σε λίγο καιρό. Ήταν η μοναδική ευκαιρία του να αποδείξει πως ένα λιοντάρι μπορούσε να είναι και άριστος χορευτής. Έτσι, ξεκίνησε τις πρόβες. Κρυφά από όλους και κυρίως κρυφά από τους φίλους του. Ποιος ξέρει τι θα έλεγαν αν το μάθαιναν!

Μια μέρα, καθώς μιλούσε μαζί τους και κρυφοκοίταζε τις πρόβες των άλλων, δεν άντεξε. Η μουσική τον συνεπήρε τόσο πολύ, που ξεχάστηκε και άρχισε να χορεύει. Όταν σταμάτησε, ήταν πια αργά. Το μυστικό του είχε αποκαλυφθεί στους φίλους του και κείνος έτρεξε γρήγορα στη φωλιά του…

Ο «Βύρων, το λιοντάρι που χορεύει» είναι από κείνα τα βιβλία που μπορούν να αξιοποιηθούν ποικιλοτρόπως τόσο στο νηπιαγωγείο, όσο και στις μικρές τάξεις του δημοτικού σχολείου. Αναφέρεται στο δικαίωμα του κάθε παιδιού να επιλέξει τη δραστηριότητα που επιθυμεί (χορό, μουσική κ.ά.), η οποία μπορεί να γίνει και μελλοντικό επάγγελμα, χωρίς να ντρέπεται και κυρίως χωρίς να νοιάζεται για το τι θα πουν οι άλλοι.

Εύστοχα από τον συγγραφέα επιλέγεται ως πρωταγωνιστής το λιοντάρι – ένα από τα πιο επιβλητικά και μεγαλοπρεπή άγρια ζώα – να παρουσιάζει εντυπωσιακές φιγούρες στον ρυθμό της μουσικής. Κι όχι μόνο. Επιλέγονται ως φίλοι ένας κροκόδειλος, μια ιπποπόταμος και ένας γορίλας να λατρεύουν τον σχεδιασμό ρούχων, τη χειροτεχνία – ζωγραφική και το τραγούδι αντίστοιχα. Τίποτα στερεοτυπικό, τίποτα δεδομένο.

Το βιβλίο πραγματεύεται φυσικά και τη σημασία των φίλων στη ζωή μας, που κάνουν αποδεκτή κάθε επιθυμία μας, αρκεί αυτή να μας κάνει χαρούμενους και ευτυχισμένους. Ακόμα και αν μια ευκαιρία χαθεί (ο Βύρων δεν πρόλαβε να πάρει μέρος στον διαγωνισμό χορού) οι φίλοι έχουν τον τρόπο να φέρουν το χαμόγελο στα χείλη.

Το κλείσιμο πραγματικά εντυπωσιάζει. Απελευθερωμένοι όλοι τους δίνουν μια καταπληκτική παράσταση στο κοινό. Ένα λιοντάρι χορεύει και ένας γορίλας τραγουδά. Πού; Σε ένα εκπληκτικό σκηνικό που έφτιαξε ένας ιπποπόταμος! Όσο για τα ρούχα, είναι δημιουργίες ενός κροκόδειλου. Η δύναμη της ομάδας και της φιλίας παρουσιάζεται σε όλο της το μεγαλείο, δίνοντας μαθήματα σε μικρούς και μεγάλους.

Με τα φτερά τους ενωμένα

Caron Levis

Εικόνες: Charles Santoso

Μετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς

Παπαδόπουλος

Μια μέρα, καθώς ο Κλεπέταν κι η Μαλένα εξασκούνταν πετώντας σε δυνατά ρεύματα αέρα, ένα τρομερό ατύχημα συνέβη. Η Μαλένα τραυματίστηκε και κανείς δεν γνώριζε πόσος χρόνος θεραπείας θα χρειαζόταν. Η κατάσταση ήταν πραγματικά δύσκολη, αφού ο θηλυκός πελαργός ούτε μέχρι τη φωλιά τους δεν μπορούσε να πετάξει.

Τότε, ένας ευγενικός άνθρωπος έφτιαξε μια νέα φωλιά και μια ράμπα που να οδηγεί σε αυτήν. Οι δυο πελαργοί είχαν όλο το καλοκαίρι για να συνηθίσουν το νέο τους σπίτι. Πλέον είχαν γίνει μια οικογένεια με τον φιλόξενο αυτόν άνθρωπο και τη γάτα του.

Σιγά σιγά όμως ο καιρός άρχισε να ψυχραίνει και ο Κλεπέταν με τη Μαλένα καταλάβαιναν πως είχε έρθει η ώρα για το μεγάλο ταξίδι στη Νότια Αφρική. Η Μαλένα δεν θα μπορούσε να τον ακολουθήσει λόγω του χτυπημένου της φτερού. Αφού υποσχέθηκαν να στέλνουν ανέκδοτα στα σύννεφα και ιστορίες καληνύχτας στα αστέρια, ο Κλεπέταν πέταξε μακριά…

Μια τρυφερή ιστορία για την αγάπη, που αντέχει στην απόσταση και τον χρόνο. Τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην ευτυχία, αρκεί να υπάρχει θέληση και από τις δυο πλευρές. Ο χρόνος περνά γρήγορα, ο καθένας μαθαίνει να ζει την κάθε στιγμή του χωρίς τύψεις και στενοχώρια που ο άλλος είναι μακριά, κάνοντας έτσι την προσμονή ακόμα πιο γλυκιά.

«Η έμπνευση από τη συγγραφή του βιβλίου αυτού προέρχεται από την αληθινή ιστορία της Μαλένα και του Κλεπέταν, δυο λευκοπελαργών Ciconia Ciconia, που περνούσαν τους χειμώνες χωριστά, 800.000 μίλια μακριά ο ένας από τον άλλο. Οι δυο πελαργοί συναντιούνταν για δεκαεννιά χρόνια κάθε άνοιξη στο Μπρόντσκι Βαρός της Κροατίας, μέχρι τον θάνατο της Μαλένα από γηρατειά το 2021».

Αγαπημένο βιβλίο

Μια αρκούδα στην μπανιέρα

Τασούλα Τσιλιμένη

Εικόνες: Αιμιλία Κονταίου

Ελληνοεκδοτική

Όταν ο Ορφέας μπήκε στο μπάνιο ένα πρωί, είδε μια αρκούδα στην μπανιέρα! Αφού οι γονείς του την έπλυναν και τη στέγνωσαν, την πήρε στο δωμάτιό του. Ακολούθησαν κι άλλα ζώα: ένας ελέφαντας, μια αλεπού κι ο… Διαμαντής! Ένα πράσινο φίδι με μαύρες γραμμές στην πλάτη του.

Ένα πρωί Κυριακής η γιαγιά του άπλωσε ένα κουτί με κομμάτια από ύφασμα στον καναπέ. Με το ψαλίδι της και τα βελόνια της έκανε πάλι τα μαγικά της και η Λίλη, η φάλαινα, έμοιαζε και πάλι σαν καινούρια!

Έτσι, περνούσε ο καιρός και τα ζώα γίνονταν όλο και πιο πολλά. Στην παρέα προστέθηκαν: η Μέη η μαϊμού, η Μίνα η καμηλοπάρδαλη, ο Ίγκο το φλαμίγκο, ο Σίμπα το λιοντάρι, η Νίνα η καμήλα και τόσα ακόμα.

Ώσπου έφτασε η μέρα που έγινε το μεγάλο «μπαμ».

«Φτάνει! Δεν χωράνε άλλα ζώα!» φώναξε η μαμά στον μπαμπά, αγανακτισμένη…

Ένα πολύ όμορφο βιβλίο που σίγουρα θα σας γοητεύσει. Αναφέρεται στην επαναχρησιμοποίηση των παιχνιδιών, αλλά και γενικότερα των αντικείμενων. Τα οφέλη είναι πολλά και όχι μόνο για το περιβάλλον. Μπαίνει ένα φρένο στην καταναλωτική μανία, αυξάνεται η διάρκεια ζωής αγαπημένων παιχνιδιών, αλλά κυρίως δημιουργείται μια κουλτούρα επαναχρησιμοποίησης. Φυσικά, απαραίτητη η απολύμανση αυτών των αντικειμένων – καθόλου τυχαία η μπανιέρα στο εξώφυλλο του βιβλίου.

Εκτός όμως από το προφανές, στην ιστορία βλέπουμε και μια απέραντη αγάπη για τα ζώα. Τόσο η συγγραφέας με τον τρυφερό της λόγο, όσο και η εικονογράφος με τις πανέμορφες εικόνες της καταφέρνουν να περάσουν την αγάπη τους για κάθε οργανισμό στο ζωικό βασίλειο. Ακόμη και τα φίδια παρουσιάζονται τόσο συμπαθή… Και πώς να μη συμβεί αυτό, με το συγκεκριμένο φίδι, τον αξιαγάπητο Διαμαντή;

Κλείνοντας, να αναφερθώ στο πραγματικά έξυπνο τέχνασμα από τη συγγραφέα να μην αποκαλύψει από την αρχή την ύπαρξη όλων αυτών των παιχνιδιών, αφήνοντας να εννοηθεί πως επρόκειτο για αληθινά ζώα μέσα στο σπίτι. Μόνο καθώς προχωρά η ιστορία δίνονται κάποια στοιχεία, που υποψιάζουν τον μικρό αναγνώστη, αλλά όχι πολλά, για να κρατηθεί το ενδιαφέρον ώς το τέλος.

Βιβλίο που θα αγαπηθεί πολύ!