Δήμοι και Περιφέρεια πρέπει να εξασφαλίσουν 135 εκατομμύρια ευρώ για να χρηματοδοτήσουν το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων, που ενσωματώνει και τοπικές δράσεις σε επίπεδο Δήμων καθώς αυστηροποιήθηκαν τα κριτήρια και ζητούνται νέες παρεμβάσεις από το νέο Εθνικό Σχεδιασμό που εγκρίθηκε τον περασμένο Ιούλιο και κυρώθηκε προ ολίγων ημερών με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου. Το κόστος από τα 58 εκατομμύρια ευρώ που είχαν υπολογιστεί και εγκριθεί το 2014 στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ 2014-20,20 ανέβηκε στα 135 εκατομμύρια ευρώ, μετά από την παραπάνω απόφαση της κυβέρνησης και είναι αμφίβολο εάν μπορούν να βρεθούν οι πρόσθετοι πόροι χρηματοδότησης.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας έχει κάνει προγραμματισμό υλοποίησης σε χρονικές 2 φάσεις έως και το 2020, ώστε να ξεκινήσει άμεσα τις χρηματοδοτήσεις ώριμων έργων με βάση τα σημερινά διαθέσιμα και να παλέψει για να εξασφαλίσει κονδύλια για τις 3 μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων και κομποστοποίησης βιοαποβλήτων (απόβλητα τροφίμων και πράσινα/κλαδέματα) μέσα στις 3 υφιστάμενες εγκαταστάσεις των τριών φορέων διαχείρισης απορριμμάτων, μεταξύ των οποίων και του Βόλου, ενώ ο Δήμος Βόλου πρέπει να αιτηθεί σύμφωνα με το τοπικό του σχέδιο από το υπουργείο ποσό που αγγίζει τα 7,2 εκατομμύρια ευρώ για να προχωρήσει σε όλα τα αναγκαία έργα και δράσεις δημοτικού χαρακτήρα. Μικρότερα, αλλά εξίσου σημαντικά ποσά πρέπει να διεκδικήσουν και οι υπόλοιποι Δήμοι για τα τοπικά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων.
Η μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων της Αλοννήσου εξαιρέθηκε από το σχεδιασμό λόγω μεγάλου πάγιου λειτουργικού κόστους και έναντι αυτής προβλέφθηκε μονάδα κομποστοποίησης βιοαποβλήτων (τροφίμων και πρασίνων/κλαδεμάτων) και πράσινο σημείο με σταθμό μεταφόρτωσης ανακυκλωσίμων όπως και σε όλα τα νησιά των Σποράδων για να ενισχυθεί η ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση στα νησιά.
Εντός του τρέχοντος έτους επιβάλλεται να έχουν κατατεθεί όλα τα περιφερειακά σχέδια ανά την Ελλάδα, ώστε χρονικό διάστημα τεσσάρων μηνών να δοθούν εγκρίσεις από τα δύο αρμόδια υπουργεία (Εσωτερικών και Περιβάλλοντος), ωστόσο μείζον θέμα όσον αφορά στην κοινωνική αποδοχή και χωροθέτηση δημιουργείται με τα λεγόμενα πράσινα σημεία, δηλαδή χώροι συγκέντρωσης ανακυκλώσιμων υλικών από πολίτες και το Δήμο, που ο κάθε Δήμος πρέπει να δημιουργήσει, για να συγκεντρώνονται απορρίμματα που δεν μεταφέρονται στους χώρους υγειονομικής ταφής.
Στο Βόλο προβλέπεται μονάδα διαχείρισης για όλο το Νομό, πλην των Σποράδων, στις εγκαταστάσεις του ΦΟΣΔΑ, ενώ η περιφέρεια θα χρηματοδοτήσει σε όλη την περιφέρεια τις δράσεις ευαισθητοποίησης για την ανακύκλωση.
Έχουν παραληφθεί και αξιολογηθεί 24 τοπικά σχέδια από τους συνολικά 25 Δήμους και ένα υπόμνημα υπό τη μορφή ερωτηματολογίου καλύπτοντας έτσι το σύνολο των Δήμων της Περιφέρειας σε διάστημα 4 μηνών. Ο συνολικός προτεινόμενος προϋπολογισμός των τοπικών σχεδίων είναι 53.479.838 € μη συμπεριλαμβανομένων υποδομών επεξεργασίας και ταφής σύμμεικτων, κάτι που όπως προαναφέραμε προκύπτει ως νέο δεδομένο στις χρηματοδοτικές ανάγκες, καθώς το υπουργείο λόγω του νέου ΕΣΔΑ επιβάλλει τις εν λόγω δράσεις των τοπικών σχεδίων. Το σχέδιο της Περιφέρειας είναι συμβατό με το νέο εθνικό σχέδιο (ΕΣΔΑ) και συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων χωριστής συλλογής και οι αποκεντρωμένες δράσεις περιορίζονται στις δράσεις χωριστής συλλογής και όχι επεξεργασίας και ταφής σύμμεικτων. Όλες οι δράσεις απαιτούν σημαντική ενίσχυση σε προσωπικό μόνιμο καθώς και εξοπλισμό αποκομιδής, που θα πρέπει να αναλάβουν οι Δήμοι, οι οποίοι δεν έχουν κάνει καμία προετοιμασία.
Ειδικότερα και βάσει της μελέτης του σχεδίου της περιφέρειας, προβλέπεται να δημιουργηθούν στις περιοχές των 3 υπαρχόντων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) – που εξυπηρετούν την Π.Ε. Μαγνησίας, αλλά και άλλους Δήμους της Περιφέρειας – ισάριθμες Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, μετατρέποντας τους ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), εγκαθιστώντας και λειτουργώντας παράλληλα ένα δίκτυο επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων. Περιλαμβάνονται συστήματα διαλογής και επεξεργασίας βιοαποβλήτων, όπως καφέ κάδοι και μικρές μονάδες κομποστοποίησης σε τοπικό επίπεδο, ο απαραίτητος εξοπλισμός, οικιακή κομποστοποίηση, εγκατάσταση πράσινων σημείων και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών στο πλαίσιο και της πρόληψης. Η δημιουργία δικτύου «πράσινων σημείων» έχει στόχο τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων – επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών, και μαζί με τη λειτουργία των συστημάτων επεξεργασίας βιοαποβλήτων, μειώνουν τις ποσότητες που σήμερα οδηγούνται στους ΧΥΤΑ. Για τις δε ανάγκες των Σποράδων, η μελέτη προβλέπει την κατασκευή τριών μικρών μονάδων κομποστοποίησης σε Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο. Παράλληλα προβλέπεται η αντιμετώπιση της ιλύος των Βιολογικών Καθαρισμών και λοιπής παραγωγής, η διαχείριση των υλικών κατεδαφίσεων – αδρανών υλικών και κάθε άλλου ρεύματος αποβλήτων σύμφωνα με τη νομοθεσία.