Εικαστικός με την έννοια της εκφραστικής αποτύπωσης, δημιουργός εικόνων και μορφών, αλλά και σκηνικών, είναι ο καλλιτέχνης Ιωακείμ Μιναρετζόπουλος που παρουσιάζει με τίτλο «Αληθινά ψέματα» τη νέα του δουλειά στον Βόλο, στον Χώρο Τέχνης δ. Η επεξήγηση του αινιγματικού τίτλου δίνεται από τα ίδια τα έργα, αλλά και τον δημιουργό τους που απαντά σε ερωτήσεις για τη νέα εκφραστική του φάση, για τη δουλειά του που αποτυπώνει την πορεία, αλλά και την εξέλιξη που αναλογεί. Ο Ιωακείμ Μιναρετζόπουλος με αγάπη στο τοπίο και την προσωπογραφία, με σαφή άνεση στην αποτύπωσή τους περνά με τόλμη σε άλλη θεματική οντότητα διατηρώντας τα διακριτά του σημεία και δημιουργώντας νέα εικαστικά αποτυπώματα. Με την ειλικρινή ευγένεια με τον διακρίνει απαντά σε ό,τι τον αφορά, για το τώρα που δηλώνει ότι είναι συνεχές, για τον συνεχή επαναπροσδιορισμό που γεννά, όπως τονίζει, την Τέχνη…
Αληθινά ψέματα είναι ο τίτλος της έκθεσης έργων σας που παρουσιάζονται στον Χώρο Τέχνης δ. Πόσο αληθινά μπορεί να είναι τα ψέματα, πώς η αντίφαση – αντίθεση μπορεί να αποδώσει την πραγματικότητα και να αποδοθεί μέσα από την Τέχνη;
Ο τίτλος είναι κάπως προβοκατόρικος και αφορά στη γενικότερη κατάσταση, την οποία βιώνουμε όλοι μας. Το ψέμα δεν ορίζεται μόνο σαν λέξη, αλλά κυρίως σαν κατάσταση, αυτό που αποκαλούμε συχνά εικονική πραγματικότητα και που έχει ήδη διαποτίσει τον καθημερινό μας βίο σε όλες του τις εκφάνσεις. Εξ αυτού πρέπει να βουτήξει κανείς πολύ βαθιά μέσα του για να ξεδιαλύνει κάπως τα πράγματα σε σχέση με αυτό που αποκαλούμε πραγματικότητα. Η αμφιβολία πάντα υπάρχει όμως… αν αυτός που ανακαλύπτουμε είμαστε εμείς ή κάποιος άλλος!
Θεωρείτε ότι η φάση, την οποία παραδίδετε με τα έργα σας, είναι ένα άλλο βήμα ή μια στροφή, μια αποτύπωση πραγματικότητας ή ένα αποτέλεσμα χρόνων σκέψης και πράξης;
Δεν ξέρω αν θα το ονόμαζα στροφή… Μάλλον ένα μικρό βήμα. Όλη μας η πορεία είναι καθοριστική και μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σ’ αυτό που είμαστε σήμερα. Το τώρα έτσι κι αλλιώς είναι συνεχές…
Ζείτε στον Βόλο, κινείστε επαγγελματικά και δημιουργικά με αυτό που πιστέψατε και σπουδάσατε. Πόσο δύσκολο είναι να είναι κανείς καλλιτέχνης και να ζει δημιουργώντας μέσα από την Τέχνη;
Θα επαναλάβω τη γνωστή κοινοτοπία ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο αν σκεφτεί κανείς τους όρους και τις συνθήκες στην Ελλάδα του σήμερα.
Η μεγαλύτερη, όμως, δυσκολία δεν έχει να κάνει τόσο με τις εξωτερικές συνθήκες που ούτως ή άλλως λίγο μπορεί κανείς να επηρεάσει, όσο με το πού τοποθετεί κανείς τον εαυτό του μέσα σ’ αυτό το χάος. Αυτός ο συνεχής επαναπροσδιορισμός είναι που παράγει τέχνη στο τέλος της ημέρας.
Η παράλληλη σχέση σας με την εκπαίδευση σάς δίνει το περιθώριο να έρχεστε σε επαφή με νέους… Διακρίνετε κάποιο από τα παιδιά να ξεχωρίζει; Εν ολίγοις το ταλέντο φαίνεται κι αν φαίνεται καταπνίγεται.
Ταλέντα ή μάλλον παιδιά με ιδιαίτερη αντίληψη υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν, αλλά όπως γνωρίζουμε όλοι μας ένας καλός σπόρος χρειάζεται και το κατάλληλο έδαφος για να ανθίσει και να παράξει καρπούς. Εδώ όπως επίσης γνωρίζουμε το έδαφος γίνεται όλο και πιο άγονο, και μιλάω κυρίως για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την οποία γνωρίζω και καλύτερα, αλλά και στην πρωτοβάθμια δεν είναι καλύτερα τα πράγματα. Δεν υπάρχει σοβαρότης, οργάνωση και συνέπεια ή μάλλον για να το θέσω ακριβέστερα όλα αυτά υπάρχουν, αλλά προς την αντίθετη κατεύθυνση. Οδηγούμαστε σε ένα στείρο τεχνοκρατικό σχολείο όπου η γνώση χρησιμοποιείται ως εργαλείο αναζήτησης οποιουδήποτε άλλου επαγγέλματος, εκτός των καλλιτεχνικών. Στην τριτοβάθμια έχουμε σχολές θεάτρου, κινηματογράφου, καλών τεχνών, πολλές μουσικές σχολές κ.λπ. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι δεν χρειαζόμαστε μόνον τους καλλιτέχνες, αλλά και τους ανθρώπους, πώς να το πω, το κοινό που θα στηρίξει την ενδεχόμενη παραγωγή τέχνης αυτών των ανθρώπων. Άρα η τέχνη πρέπει να είναι μια σοβαρή υπόθεση για όλα τα παιδιά!
Μιλήστε μας για τα έργα σας. Δώστε μας το ιστορικό αυτής της αποτύπωσης που περιλαμβάνεται στα Αληθινά ψέματα;
Μια απλή ιδέα πολλές φορές μπορεί να σου ανοίξει δρόμους αρκεί να έχει κανείς υπομονή και καθαρό μυαλό. Αυτή η σειρά σχεδίων που εκτίθεται μαζί με τους πίνακες ήταν η αρχή όλης αυτής της περιπέτειας. Ξεκίνησε ως πείραμα και κατέληξε ως έργο. Όσο και αν φαίνεται οξύμωρο ήθελα να ξεφύγω από την τυραννία της εικόνας. Κάνοντας εκατοντάδες σχέδια σχεδόν με κλειστά μάτια γεννήθηκε με τον καιρό ένας καινούργιος κόσμος, ένα σύμπαν ετερόκλητο, αλλά συνάμα συμπαγές. Ήταν σαν να έκανα ένα άλμα σε έναν άλλο μαγικό κόσμο, ίσως ψεύτικο για τους άλλους, αλλά πολύ αληθινό για μένα!
Πιστεύετε ότι η παρουσίαση έργων στο πλαίσιο μιας έκθεσης είναι διάλογος μεταξύ δημιουργού και θεατή ή μήπως μια μορφή επικοινωνίας με διαφορετικούς κώδικες;
Είναι μια πράξη ιερή… Μια ανώτερη μορφή επικοινωνίας που βασίζεται στη ζωή, στην ανθρώπινη ζωή κάτι που πολλές φορές το προσπερνάμε, το ξεχνάμε παρασυρόμενοι συνήθως από έννοιες όπως αισθητική, κάλλος, αρμονία, σύνθεση κ.λπ.
Δώστε μας την εικόνα της καθημερινότητάς σας. Πότε ζωγραφίζετε και πού, πώς ξεκινάτε και πώς συνεχίζετε την εικαστική σας εκφραστική αποτύπωση…
Ζωγραφίζω τα τελευταία χρόνια κυρίως μέσα στο εργαστήριο. Υπάρχουν, όμως, και πολλές στιγμές που δουλεύω εκτός είτε ζωγραφίζοντας είτε φωτογραφίζοντας είτε απλώς παρατηρώντας τις άπειρες αναπτυχώσεις της ύλης όπως το εκφράζει ακριβέστατα και ο Ντελέζ. Άλλοτε μπορεί να ξεκινήσω από ένα χρώμα και άλλοτε από μια γραμμή… Από ένα συναίσθημα ή μια έντονη σκέψη, πάντως οι στιγμές που έχω τη διάθεση να καταγράψω ή να κατασκευάσω κάτι, είναι πάντα μέρος ενός συνόλου δραστηριοτήτων που δεν αφορούν μόνο την τέχνη, αλλά τη ζωή στο σύνολό της για αυτό και επέλεξα να ζω μέσα στη φύση που είναι η άλλη αγαπημένη μου. Οπωσδήποτε θα πρέπει σχεδόν κάθε μέρα να ασχοληθώ με τις αγροτικές εργασίες που απαιτούνται εδώ στο κτήμα που ζω. Το τελείωμα… ενός έργου πολλές φορές γίνεται ανάμεσα σε κλαδέματα ή σκαψίματα…
Ποια είναι η σκέψη και ποια η πρόθεση ενός ζωγράφου με τη δημιουργία και συνακόλουθα με την παρουσίαση του έργου σας;
Δεν υπάρχει τουλάχιστον σε μένα κάποια ιδιαίτερη σκέψη από πριν για όλα αυτά που μπορεί να ακολουθήσουν όπως είναι μια έκθεση ή τέλος πάντων κάποιο καλλιτεχνικό γεγονός. Όταν όμως αυτό συμβεί, όπως προανέφερα, η πρόθεση είναι σαφώς η επικοινωνία με τους άλλους, πράγμα που από μόνο του ήδη είναι ένα κατόρθωμα.
Η αγάπη στην Τέχνη είναι κατά τη γνώμη σας μεταδοτική; Δηλαδή όσο κανείς ασχολείται τόσο προσεγγίζει, εθίζεται και τελικά αγαπάει την Τέχνη;
Ε ναι είναι μεταδοτική και το μαγικό είναι ότι δεν ξέρεις πώς θα εκδηλωθεί στο μέλλον σ’ αυτόν που μεταδίδεις την αγάπη αυτή. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να συμβεί αυτό. Το μεγαλύτερο αγαθό που προσφέρει η τέχνη είναι η ελευθερία, εννοούμε την πνευματική ελευθερία κι αυτό αν το νιώσεις μια φορά γίνεται συνήθεια…
Τα «Αληθινά ψέματα» αντιπαρατίθενται σε «Ψεύτικες αλήθειες»; Ισχύει η αντιστροφή ή μήπως η ανατροπή είναι πάντα στο παιχνίδι της δημιουργίας;
Νομίζω ότι ο Φ. Πεσσόα που οι σκέψεις του συντρόφευσαν και τα έργα της έκθεσης μπορεί να μας απαντήσει επ’ αυτού.
Σκέφτομαι είναι καταστρέφω. Η ίδια η διαδικασία της σκέψης το δείχνει με την ίδια τη σκέψη, γιατί σκέφτομαι είναι αποσυνθέτω. Αν οι άνθρωποι ήξεραν να στοχάζονται το μυστήριο της ζωής, αν ήξεραν να αισθάνονται τις χίλιες πολυπλοκότητες που παραμονεύουν την ψυχή στην παραμικρή ενέργειά τους, δεν θα δρούσαν ποτέ, ούτε καν θα ζούσαν, θα σκοτώνονταν από φόβο όπως αυτοί που αυτοκτονούν για να μην πεθάνουν καρατομημένοι την επαύριον.