Ημερίδα «Τα αναλυτικά προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης και εφαρμοσμένες παιδαγωγικές πρακτικές: προκλήσεις και προοπτικές»

Από τη θεωρία των αναλυτικών προγραμμάτων προκύπτει ότι τα προγράμματα σπουδών είναι σημαντικό να
προσανατολίζονται στην ανάπτυξη βασικών γνώσεων και ικανοτήτων μέσα από ένα περιεχόμενο που
αναφέρεται σε μαθησιακούς στόχους, μεθόδους διδασκαλίας και τεχνικές αξιολόγησης, ενισχύοντας
αυτόνομες παιδαγωγικές πρακτικές. Στην κατεύθυνση αυτή, το νέο πρόγραμμα σπουδών νηπιαγωγείου
εστιάζει στη διαμόρφωση μαθησιακών περιβαλλόντων που ενισχύουν την ανάπτυξη και ευημερία όλων των
παιδιών, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση της δημοκρατικής πολιτότητας του 21ου αιώνα. Αναγνωρίζοντας
τον κομβικό ρόλο των εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης στην εκπαιδευτική διαδικασία,
υποστηρίζεται ότι οι νηπιαγωγοί είναι σημαντικό να εξοικειώνονται με μέσα και τεχνικές που μπορούν να
υποστηρίξουν τα παιδιά στο να αναπτύξουν βασικές γνώσεις και ικανότητες για την καθημερινή τους ζωή.
Στο πλαίσιο αυτό, το Εργαστήριο Θεωρητικής & Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής του Παιδαγωγικού
Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας διοργανώνει διαδικτυακά Ημερίδα
με τίτλο «Τα αναλυτικά προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης και εφαρμοσμένες παιδαγωγικές
πρακτικές: προκλήσεις και προοπτικές» στην πλατφόρμα WEBEX
Σύνδεσμος συμμετοχής: https://uth.webex.com/uth/j.php?MTID=m619aa62dc1dd91338579f7166413713c
Ημερομηνία: Παρασκευή, 1 Μαρτίου 2024 και ώρα 17:00 έως 20:00
Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, καθώς και σε φοιτήτριες/τές, αλλά
και κάθε ενδιαφερόμενη/ο.
Στις/στους συμμετέχουσες/οντες θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης της ημερίδας.

Σύνδεσμος για τη συμμετοχή στην ημερίδα στην πλατφόρμα WEBEX
https://uth.webex.com/uth/j.php?MTID=m619aa62dc1dd91338579f7166413713c

17.00: Έναρξη-Χαιρετισμοί
17.10 17.30: Μιχαλοπούλου Αικατερίνη, Καθηγήτρια, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
«Συγκριτική θεώρηση της οργάνωσης των αναλυτικών προγραμμάτων για την εκπαίδευση των μικρών
παιδιών: προσδιορισμός βασικών ικανοτήτων»
17.30-17.50: Πεντέρη Ευθυμία, Επίκουρη Καθηγήτρια ΤΕΕΠΗ, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης
«Βασικές αρχές και πλαίσιο μάθησης στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών για την προσχολική εκπαίδευση:
Κοινωνικοπαιδαγωγική αποστολή του νηπιαγωγείου, διδακτικός σχεδιασμός και ο ρόλος των
εκπαιδευτικών»
18.10-18. 30: Σακελλαρίου Μαρία, Καθηγήτρια, ΠΤΝ, Παν/μιο Ιωαννίνων
«Η παιδαγωγική του παιχνιδιού σε προσχολικά και σχολικά περιβάλλοντα μέσα από την έρευνα»
17.50-18.10: Πλιόγκου Βασιλική, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΠΤΝ, Παν/μιο Δυτ. Μακεδονίας
«Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου και η Διάσταση της Έμφυλης Ισότητας»
18.30-18.50: Σιάτρας Αναστάσιος, Βίτσου Μάγδα, Γκαραγκούνη-Αραίου Φωτεινή, Καλογήρου
Ευαγγελία, Μιχαλοπούλου Αικατερίνη, Ομάδα Πρακτικής Άσκησης, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
«Διερευνώντας τις αλληλεπιδράσεις φοιτητριών/τών με το νέο πρόγραμμα σπουδών προσχολικής
εκπαίδευσης μέσα από την ανάπτυξη διδακτικών σεναρίων για την καλλιέργεια βασικών ικανοτήτων στο
νηπιαγωγείο»
18.50-19.30: Παραδείγματα εφαρμογών του νέου Προγράμματος Σπουδών στην εκπαιδευτική πράξη
● Χατζηγεωργίου Ευθυμία, Εκπ/κός ΠΕ60: «Σχεδιάζοντας ένα διδακτικό σενάριο για τα αδέσποτα ζώα
στην πόλη μου, σύμφωνα με το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής Εκπαίδευσης»
● Αγτζίδου Αναστασία, Εκπ/κός ΠΕ60: «Θετικές επιστήμες στην προσχολική εκπαίδευση:
εκπαιδευτικό σενάριο βασισμένο στο νέο αναλυτικό πρόγραμμα»
● Παπαδημητρίου Ελένη, Καλαμπούκα Αναστασία, Γεωργιάδη Παρασκευή, Εκπ/κοί ΠΕ60:
«Σχεδίαση, ανάπτυξη και εφαρμογή διδακτικού σεναρίου: “Ένα παιχνίδι αφηγείται…”»
19.30-20.00: Συζήτηση

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024, 17.00 έως 20.00

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

1) Μιχαλοπούλου Αικατερίνη, Καθηγήτρια, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας, kmihal@uth.gr
«Συγκριτική θεώρηση της οργάνωσης των αναλυτικών προγραμμάτων για την εκπαίδευση των μικρών
παιδιών: προσδιορισμός βασικών ικανοτήτων»
Η εισήγηση αναφέρεται στις αναθεωρήσεις των αναλυτικών προγραμμάτων κατά τα τελευταία χρόνια,
όπου είναι χαρακτηριστική η μετάβαση από την έμφαση στους στόχους στην έμφαση στις ικανότητες. Η
μετάβαση αυτή αντικατοπτρίζει την έμφαση που δίνεται στον ενεργητικό ρόλο των παιδιών στον ρυθμό
του προγράμματος. Η ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών που περιλαμβάνει την έννοια των βασικών
ικανοτήτων πήρε διαφορετικές μορφές σε διάφορες χώρες, στην Ευρώπη, την Αμερική, τον Καναδά, την
Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Ποικίλες κατηγορίες ικανοτήτων αναφέρονται στα σύγχρονα αναλυτικά
προγράμματα που αφορούν στην εκπαίδευση των μικρών παιδιών, όπως οι κοινωνικές ικανότητες /
συνεργασία, που περιλαμβάνουν όλες τις διαπροσωπικές δεξιότητες όπως η συνεργασία με άλλους, η
υποστήριξη και επιρροή, η επίλυση συγκρούσεων και διαπραγμάτευση, οι γραμματισμοί, οι μαθησιακές
ικανότητες / διά βίου μάθηση που αναφέρονται σε τεχνικές/μεθοδολογικές, στρατηγικές και κίνητρα, αλλά
και σε δεξιότητες δια βίου μάθησης, όπως ανάληψη ευθύνης για μάθηση, προβληματισμό και αξιολόγηση,
οι επικοινωνιακές ικανότητες, ο προσανατολισμός στις αξίες, η αυτοδιαχείριση, όπου γίνεται αναφορά στην
ανάπτυξη μιας θετικής ταυτότητας, η οποία περιλαμβάνει προσωπική ενδυνάμωση, αυτοεκτίμηση,
αίσθηση του σκοπού και θετική εικόνα για το μέλλον, η πολιτειότητα / δημοκρατία, η οικολογική ικανότητα
/ σχέση με τη φύση, οι πολιτιστικές ικανότητες (αισθητικές, δημιουργικές, διαπολιτισμικές).

2) Πεντέρη Ευθυμία, Επίκουρη Καθηγήτρια ΤΕΕΠΗ, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης, epenteri@psed.duth.gr
«Βασικές αρχές και πλαίσιο μάθησης στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών για την προσχολική εκπαίδευση:
Κοινωνικοπαιδαγωγική αποστολή του νηπιαγωγείου, διδακτικός σχεδιασμός και ο ρόλος των
εκπαιδευτικών»
Μια σημαντική αρχή που διαμορφώνει τις μεθοδολογικές επιλογές στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ) του
νηπιαγωγείου είναι η ενεργός συμμετοχή όλων των παιδιών και η διαμόρφωση μαθησιακών καταστάσεων
που αξιοποιούν το οικογενειακό κεφάλαιο και δημιουργούν συνδέσεις με τη σύγχρονη καθημερινή ζωή και
την τοπική και ευρύτερη κοινότητα. Η διερευνητική μάθηση που αξιοποιεί τα αποθέματα γνώσεων των
παιδιών και το οικογενειακό τους κεφάλαιο βασίζεται στο παιχνίδι και τη συνεργασία όλων των φορέων,
υποστηρίζοντας την ενταξιακή προοπτική του νηπιαγωγείου. Προάγεται μια συνεργατική κουλτούρα που
έχει ως στόχο τη διαμόρφωση κοινού οράματος και την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων για τη
διασφάλιση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού έργου. Όλες αυτές οι αρχές του
νηπιαγωγείου διαχέονται και υποστηρίζονται από τον διδακτικό σχεδιασμό που ξεκινάει από τις ικανότητες
που αναμένεται να αναπτυχθούν, λαμβάνει υπόψη τις διαδικασίες μάθησης που αναγνωρίζει το ΠΣ και
ακολουθεί τη μεθοδολογία της διερευνητικής μάθησης προτείνοντας το διδακτικό μοντέλο 5 Ε, ώστε να
διευκολυνθούν οι εκπαιδευτικοί στους πολλαπλούς ρόλους του έργου τους για την υποστήριξη της
κοινωνικοπαιδαγωγικής αποστολής του νηπιαγωγείου.

3) Σακελλαρίου Μαρία, Καθηγήτρια, ΠΤΝ, Παν/μιο Ιωαννίνων, marisak@uoi.gr
«Η παιδαγωγική του παιχνιδιού σε προσχολικά και σχολικά περιβάλλοντα μέσα από την έρευνα»
Η προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία θεωρούνται από τις πιο κρίσιμες περιόδους στη ζωή ενός παιδιού,
καθώς αυτό είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σωματικά και συναισθηματικά στα διάφορα ερεθίσματα του
περιβάλλοντος (Giannini, Jenkis, & Saavedra,2020). Κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο νηπιαγωγείο
και το δημοτικό σχολείο, τα παιδιά αναπτύσσονται ολόπλευρα (σωματικά, κινητικά, γνωστικά, κοινωνικά,
γλωσσικά και συναισθηματικά) και όλες αυτές οι πτυχές της «ανάπτυξης» φαίνεται να διαμορφώνονται
κυρίως μέσα από το παιχνίδι. Το παιχνίδι αποτελεί μια φυσική ανάγκη των παιδιών, αφού μέσα από αυτό
εξωτερικεύουν την ενεργητικότητά τους, αλλά και ένα δικαίωμα, που τα ξεχωρίζει από τους ενήλικες
(Σακελλαρίου & Ρέντζου, 2012). Η παιγνιώδης προσέγγιση μάθησης (playcentric approach) αναφέρεται στη
διαδικασία της μάθησης (γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων-συμπεριφορών) μέσα από το παιχνίδι και είναι
ευρέως αναγνωρισμένη ως ένας κλάδος της παιδαγωγικής, σημαντικός δείκτης της ποιότητας των
μαθησιακών περιβαλλόντων και βασικός παράγοντας για την ολόπλευρη ανάπτυξη και μάθηση των
παιδιών (Brock et al., 2016). Στην παρούσα μελέτη διερευνήθηκαν οι απόψεις νηπιαγωγών και δασκάλων
σχετικά με το παιχνίδι και την αξιοποίησή του ως διδακτικού εργαλείου στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής
διαδικασίας του νηπιαγωγείου και του δημοτικού σχολείου (Sakellariou & Banou, 2020).

4) Πλιόγκου Βασιλική, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΠΤΝ, Παν/μιο Δυτ. Μακεδονίας, vpliogou@uowm.gr
«Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου και η Διάσταση της Έμφυλης Ισότητας»
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών αποτελούν το κύριο εκπαιδευτικό εργαλείο,
ενώ παράλληλα λειτουργούν και ως κύριος φορέας μετάδοσης κοινωνικών και πολιτισμικών αξιών, εντός
των οποίων συγκαταλέγονται και όσες σχετίζονται με το φύλο. Ωστόσο, καθώς η χάραξή τους συντελείται
σε εθνικό επίπεδο, μεταφέρουν ταυτόχρονα κανονιστικές νόρμες και τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης,
διατηρώντας κατά αυτόν τον τρόπο την υπάρχουσα κοινωνική και έμφυλη άνιση ιεράρχηση. Συνεπώς, το
πρόγραμμα σπουδών μπορεί να ενισχύσει το status quo της έμφυλης ανισότητας ή αντιθέτως, μέσω της
αναδιαμόρφωσής του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη μετασχηματιστικών προσεγγίσεων
των έμφυλων σχέσεων και την προώθηση της ισότητας των φύλων. Το νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών
για το Νηπιαγωγείο (2021) δίνει έμφαση στην έννοια της ποιότητας μέσω μίας ολιστικής προσέγγισης, η
οποία λαμβάνει υπόψη διάφορους παράγοντες, που σχετίζονται με τη μαθησιακή διαδικασία, τον ρόλο
όλων των εμπλεκομένων, τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης και συμπερίληψης, καταλήγοντας στη
σταδιακή διαμόρφωση της ταυτότητας μαθητών και μαθητριών. Παράλληλα, η έννοια της ποιότητας στην
εκπαίδευση αποτελεί τον 4ο Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών-Ατζέντα 2030, τονίζοντας ως
καίριο παράγοντα την έμφυλη ισότητα σε όλο το εύρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των βαθμίδων
εκπαίδευσης. Το νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών για το Νηπιαγωγείο, παρέχει τη δυνατότητα
στις/στους εκπαιδευτικούς Προσχολικής Εκπαίδευσης να διαχειριστούν το ζήτημα της έμφυλης ισότητας
και της ταυτότητας φύλου γενικότερα και κυρίως την ευελιξία να εφαρμόσουν παιδαγωγικές παρεμβάσεις
σε συγκεκριμένους θεματικούς άξονες, με κύριο στόχο την άρση των επιζήμιων για την κοινωνική ευημερία
και συνοχή έμφυλων και σεξιστικών στερεοτύπων, στα οποία τα παιδιά εκτίθενται από μικρή ηλικία. Το
παρόν κείμενο καταλήγει σε προτάσεις για παιδαγωγικές εφαρμογές, οι οποίες εστιάζουν στον τρόπο με
τον οποίο αντιλαμβάνονται τα παιδιά το φύλο και μπορούν να προωθήσουν την έμφυλη ισότητα στο
πλαίσιο των Εργαστήριων Δεξιοτήτων, Θεματική Ενότητα: «Ζω Καλύτερα-Ευ Ζην- Γνωρίζω το σώμα μου –
Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση». Μέσω συζήτησης, διαλόγου, ομαδοσυνεργατικής μάθησης, φωτογραφιών,
ζωγραφικής και τη χρήση άλλων υλικών, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα μπορέσουν να προσεγγίσουν
κριτικά την έννοια της έμφυλης ισότητας, να μετασχηματίσουν τις απόψεις τους και να υιοθετήσουν
διαφορετικές στάσεις και συμπεριφορές.

5) Σιάτρας Αναστάσιος, Βίτσου Μάγδα, Γκαραγκούνη-Αραίου Φωτεινή, Καλογήρου Ευαγγελία,
Μιχαλοπούλου Αικατερίνη, Ομάδα Πρακτικής Άσκησης, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας, pa-ece@uth.gr
«Διερευνώντας τις αλληλεπιδράσεις φοιτητριών/τών με το νέο πρόγραμμα σπουδών προσχολικής
εκπαίδευσης μέσα από την ανάπτυξη διδακτικών σεναρίων για την καλλιέργεια βασικών ικανοτήτων
στο νηπιαγωγείο»
Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Σ.) προσχολικής εκπαίδευσης υποστηρίζεται ότι το νηπιαγωγείο είναι
σημαντικό να εστιάζει στη διαμόρφωση μαθησιακών περιβαλλόντων που ενισχύουν την ανάπτυξη και
ευημερία όλων των παιδιών, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση της δημοκρατικής πολιτότητας του 21ου
αιώνα. Ειδικότερα, σύμφωνα με την εργαλειοθήκη βασικών ικανοτήτων του νέου Π.Σ., οι νηπιαγωγοί θα
πρέπει σχεδιάζουν εκπαιδευτικό έργο που αναφέρεται στην καλλιέργεια τεσσάρων κατηγοριών ικανοτήτων
στα μικρά παιδιά: α) εργαλεία σκέψης, β) εργαλεία επιστήμης και τεχνολογίας, γ) εργαλεία μάθησης και δ)
εργαλεία ζωής, αξιοποιώντας αντίστοιχες τεχνικές. Σκοπός της εργασίας είναι να αναδειχθούν οι
αλληλεπιδράσεις μελλοντικών νηπιαγωγών με το νέο Π.Σ. προσχολικής εκπαίδευσης. Στην κατεύθυνση
αυτή, στόχος είναι να διερευνηθούν οι διδακτικοί σχεδιασμοί που αναπτύσσονται από φοιτήτριες/τές κατά
τη συμμετοχή τους σε πρόγραμμα αρχικής εκπαίδευσης για την πρακτική άσκηση. Συγκεκριμένα, στην
έρευνα πραγματοποιήθηκε ανάλυση περιεχομένου σε 64 διδακτικά σενάρια που αναπτύχθηκαν από
φοιτήτριες/τές 7ου εξαμήνου και άνω το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024. Από τα αποτελέσματα της έρευνας
προκύπτει ότι η πλειονότητα των διδακτικών σεναρίων των φοιτητριών/τών αναφέρεται στην καλλιέργεια
ικανοτήτων που ταξινομούνται στα «εργαλεία σκέψης» (π.χ. κριτική σκέψη), εστιάζοντας σε τεχνικές όπως
οι ρουτίνες σκέψης (π.χ. βλέπω, σκέφτομαι, αναρωτιέμαι). Αμέσως μετά στους εκπαιδευτικούς
σχεδιασμούς εμφανίζονται ικανότητες που σχετίζονται με τα «εργαλεία ζωής» (π.χ. προσωπική και
κοινωνική ενδυνάμωση), αναδεικνύοντας ως επικρατέστερη τεχνική την παραγωγή δημιουργικών έργων
(π.χ. τα μικρά βιβλία). Παρόμοια συχνότητα εμφάνισης στα διδακτικά σενάρια παρουσιάζουν οι ικανότητες
που αντιστοιχούν στα «εργαλεία μάθησης», αξιοποιώντας τεχνικές που αναφέρονται στη συνεργατική
συναρμολόγηση (π.χ. ομάδες σύνθεσης και ειδίκευσης). Τέλος, οι ικανότητες που ταξινομούνται στα
«εργαλεία επιστήμης και τεχνολογίας» (π.χ. σχεδιαστική και κατασκευαστική σκέψη) παρουσιάζουν τη
μικρότερη συχνότητα εμφάνισης στους εκπαιδευτικούς σχεδιασμούς των φοιτητριών/τών, όπου οι
εφαρμοσμένες τεχνικές συνδέονται περιοριστικά με τα πέντε στάδια της σχεδιαστικής σκέψης (π.χ.
συναισθάνομαι, ορίζω, παράγω ιδέες, δημιουργώ πρότυπα, δοκιμάζω). Συμπερασματικά, αναφέρεται ότι
τα διδακτικά σενάρια των φοιτητριών/τών αρχικά ανταποκρίνονται στους επιδιωκόμενους στόχους της
εργαλειοθήκης των βασικών ικανοτήτων του νέου Π.Σ.. Όμως, υποστηρίζεται ότι το πρόγραμμα αρχικής
εκπαίδευσης μελλοντικών νηπιαγωγών είναι σημαντικό να ενδυναμώσει τις κοινωνικές και επιστημονικές
διαστάσεις της μαθησιακής διαδικασίας μέσα από την ενίσχυση των φοιτητριών/τών να σχεδιάζουν
εκπαιδευτικό έργο που να αναφέρεται στην καλλιέργεια ικανοτήτων που ταξινομούνται στα «εργαλεία
επιστήμης και τεχνολογίας» (π.χ. υπολογιστική σκέψη) ισότιμα με τις άλλες κατηγορίες ικανοτήτων,
αναδεικνύοντας ταυτόχρονα ομαδοσυνεργατικές τεχνικές στην εκπαιδευτική πρακτική (π.χ. τα συμβούλια).

Παραδείγματα εφαρμογών του νέου Προγράμματος Σπουδών στην εκπαιδευτική πράξη
Χατζηγεωργίου Ευθυμία, Εκπ/κός ΠΕ60, euxatzi@hotmail.com
«Σχεδιάζοντας ένα διδακτικό σενάριο για τα αδέσποτα ζώα στην πόλη μου, σύμφωνα με το νέο
Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής Εκπαίδευσης»
Το παρόν εκπαιδευτικό σενάριο δημιουργήθηκε σύμφωνα με τη φιλοσοφία και τις αρχές του Νέου
Προγράμματος Σπουδών για το Νηπιαγωγείο (ΦΕΚ 687Β/10-02-2023). Δίνει κίνητρα για ενεργή συμμετοχή
των παιδιών στη μαθησιακή διαδικασία και στη λήψη αποφάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό και τους
στόχους του νηπιαγωγείου. Μέσω της διερευνητικής, της ομαδοσυνεργατικής, της παιγνιώδους και
ενταξιακής προσέγγισης και κατάλληλα αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, το παρόν σενάριο οργανώθηκε με
κύρια επιδίωξη, οι μαθητές να επεξεργαστούν το ζήτημα των αδέσποτων ζώων στην πόλη τους.

Συγκεκριμένα, να αντιληφθούν τις αιτίες της ύπαρξης των αδέσποτων, τις επιπτώσεις του συγκεκριμένου
φαινομένου, τόσο στη ζωή των αδέσποτων, όσο και στη ζωή των ίδιων των παιδιών και κυρίως να
κατανοήσουν τη σημασία της πρόληψης και αντιμετώπισής του. Απώτερος στόχος είναι τελικά να
ανταποκριθούν με κριτικό και δημιουργικό τρόπο στις προκλήσεις του περιβάλλοντος, να εδραιώσουν αξίες
που προάγουν την ατομική και συλλογική ευθύνη και να διαμορφώσουν την ιδιότητα του υπεύθυνου
πολίτη. Αρχικά παρουσιάζεται ο σκοπός του διδακτικού σεναρίου και στη συνέχεια περιγράφεται η
ταυτότητα του, τα μαθησιακά πλαίσια που αξιοποιούνται και στοιχεία για την οργάνωση της τάξης.
Ακολουθούν τα κυριότερα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα (γνώσεις/ δεξιότητες/ στάσεις). Και,
τέλος καταγράφονται οι δραστηριότητες στις οποίες αξιοποιείται το διδακτικό μοντέλο των 5Ε, όπου η
διερευνητική διαδικασία εξελίσσεται σε 5 φάσεις.
Αγτζίδου Αναστασία, Εκπ/κός ΠΕ60, anastasia.agtzidou@gmail.com
«Θετικές επιστήμες στην προσχολική εκπαίδευση: εκπαιδευτικό σενάριο βασισμένο στο νέο αναλυτικό
πρόγραμμα»
Το συγκεκριμένο σενάριο αποτελεί μέρος μιας θεματικής προσέγγισης για την εναλλαγή μέρας και νύχτας
με τίτλο: «Ένας παράξενος ταξιδιώτης». Φαινόμενα που σχετίζονται με τον μακρόκοσμο όπως το διάστημα
και οι πλανήτες γοητεύουν ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά. Εντούτοις επειδή πρόκειται για φαινόμενα που δεν
μπορούν να εξηγηθούν με τις αισθήσεις τους και να γίνουν αντιληπτά από αυτές, δυσκολεύονται πολύ να
δώσουν επιστημονικές ερμηνείες Το συγκεκριμένο σενάριο είναι δομημένο με δραστηριότητες που
σχεδιάστηκαν με βάση το περιεχόμενο του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών, εντάσσεται στο Γ’
Θεματικό Πεδίο – Θετικές Επιστήμες και οι δραστηριότητες αναπτύσσονται με το μοντέλο 5Ε. Η διάδραση
γίνεται μεταξύ ομάδων και ολομέλειας σε ένα συνεργατικό κλίμα, λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά
μαθησιακά στυλ και ικανότητες των παιδιών. Σκοπός του διδακτικού σεναρίου είναι τα παιδιά να
κατανοήσουν την εναλλαγή της ημέρα και της νύχτας και τη σημασία αυτής στη ζωή των ανθρώπων. Τα
παιδιά καλούνται να μεταμορφωθούν σε μικρούς επιστήμονες και να ενθαρρυνθούν να χρησιμοποιήσουν
επιστημονικές μεθόδους και εργαλεία όπως είναι η παρατήρηση, η διατύπωση υποθέσεων, ο
πειραματισμός, η αναζήτηση και η παρουσίαση πληροφοριών, η εξαγωγή συμπερασμάτων και η
επαλήθευση ή διάψευση των αρχικών αντιλήψεων και υποθέσεων τους. Eπίσης, επιδιώκεται να
συμπληρώσουν και να τροποποιήσουν προς το ορθό τις πρότερες γνώσεις τους όσον αφορά την εναλλαγή
ημέρας και νύχτας.

Παπαδημητρίου Ελένη, Καλαμπούκα Αναστασία, Γεωργιάδη Παρασκευή, Εκπ/κοί ΠΕ60, mail@2nip-
volou.mag.sch.gr

«Σχεδίαση, ανάπτυξη και εφαρμογή διδακτικού σεναρίου: “Ένα παιχνίδι αφηγείται…”»
Η «σχεδίαση, ανάπτυξη και εφαρμογή του διδακτικού σεναρίου: “Ένα παιχνίδι αφηγείται…!» προσεγγίζει
συγκεκριμένες διαστάσεις μιας διερεύνησης που αφορά σε θεματική προσέγγιση με κεντρικό ζήτημα τα
παιχνίδια του χθες. Εστιάζει στην καλλιτεχνική δημιουργία, τις εικαστικές τέχνες, καθώς επίσης και τη
δημιουργική ενσωμάτωση των Νέων Τεχνολογιών στη μαθησιακή διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, το
διδακτικό σενάριο περιλαμβάνει αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας μέσω της δημιουργίας ενός
ψηφιακού μουσείου παιχνιδιών, προκειμένου τα παιδιά να επικοινωνήσουν τα μηνύματά τους σε ένα
ευρύτερο κοινό, χωρίς γεωγραφικούς ή χρονικούς περιορισμούς, συμβάλλοντας μεταξύ άλλων και στη
διαμόρφωση της ταυτότητας του παγκόσμιου πολίτη. Τα εκθέματα του ψηφιακού μουσείου αποτελούνται
από τα παιχνίδια, τα οποία συνδημιούργησαν τα παιδιά με τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους στο
Νηπιαγωγείο μας, προσφέροντας έτσι την ευκαιρία για διαπολιτισμική επικοινωνία και αλληλεπίδραση. Το
εν λόγω σενάριο σχεδιάστηκε κι αναπτύχθηκε υποστηρίζοντας ποικίλους στόχους του νέου Προγράμματος
Σπουδών (Πεντέρη κ. συν., 2022α) και λαμβάνει υπόψη την ευημερία των παιδιών, την παιγνιώδη μάθηση,
καθώς και την ενεργό εμπλοκή των οικογενειών τους σε όλα τα στάδια.

Διοργάνωση

Εργαστήριο Θεωρητικής & Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής
Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Αργοναυτών & Φιλελλήνων
Τ.Κ. 38221, Βόλος
Τηλ. 24210-74526
e-mail: pa-ece@uth.gr

Οργανωτική Επιτροπή

• Βίτσου Μάγδα, μέλος ΕΔΙΠ, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
• Γκαραγκούνη-Αραίου Φωτεινή, μέλος ΕΔΙΠ, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
• Καλογήρου Ευαγγελία, Υπ. Διδακτόρισσα, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
• Κυριαζής Ιωάννης, μέλος ΕΤΕΠ, ΣΑΚΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
• Μιχαλοπούλου Αικατερίνη, Καθηγήτρια, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας
• Σιάτρας Αναστάσιος, Επίκουρος Καθηγητής, ΠΤΠΕ, Παν/μιο Θεσσαλίας

Πληροφορίες Συμμετοχής στην Ημερίδα

Στις/στους συμμετέχουσες/οντες θα χορηγηθεί Βεβαίωση Παρακολούθησης της ημερίδας.
WEBEX link: https://uth.webex.com/uth/j.php?MTID=m619aa62dc1dd91338579f7166413713c
(Σε περίπτωση που ζητηθούν: Meeting number: 2740 524 9939 και Password: T3PwkgjyN58)