Από το γραφείο της Ζέττας Μακρή εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
Την ριζική επίλυση της δέσμευσης των ξένων εκτάσεων από υποψήφιους επενδυτές, ερήμην των ιδιοκτητών τους, κατά την υποβολή αιτήσεων αδειών, κυρίως φωτοβολταϊκών, στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), ζητεί η πρόεδρος της ειδικής μόνιμης επιτροπής περιφερειών και βουλευτής Μαγνησίας Ζέττα Μ. Μακρή, με κοινοβουλευτική της ερώτηση προς τον αρμόδιο υπουργό περιβάλλοντος και ενέργειας, σήμερα, Πέμπτη 9 Απριλίου 2020.
Ειδικότερα, η μη προσκόμιση τίτλων ιδιοκτησίας ή συμφωνητικών μίσθωσης ή παραχώρησης γης, κατά την υποβολή των αιτήσεων αδειών από τους υποψήφιους επενδυτές, που δεν είναι υποχρεωτική από τις ελλιπείς διατάξεις του Ν.3851/2010 και του Κανονισμού Έκδοσης Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ του 2011, έχει προκαλέσει σωρεία προβλημάτων στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Και τούτο διότι, πολλοί υποψήφιοι επενδυτές φωτοβολταϊκών έργων, όχι μόνο έχουν δεσμεύσει εκτάσεις πολλών ιδιοκτητών οικοπέδων ή αγροτεμαχίων – ερήμην τους – αλλά ακόμη χειρότερα, δύο ή και περισσότεροι επενδυτές έχουν το περιθώριο – λόγω της νομικής ασάφειας – να δηλώνουν την ίδια ξένη έκταση, στον ίδιο ή σε επόμενο κύκλο, και να ερίζουν μεταξύ τους για αυτήν χωρίς καν να τους ανήκει.
Όταν οι ανυποψίαστοι ιδιοκτήτες γης, τελικά, βρίσκονται αντιμέτωποι με τη δυσάρεστη έκπληξη της δέσμευσης της έκτασής τους από επιτήδειους, είναι, δυστυχώς, υποχρεωμένοι, είτε να προχωρήσουν σε πολυδάπανο και μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, είτε να συμβιβασθούν με τις απαιτήσεις των εταιριών ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σε βάρος των νομίμων συμφερόντων τους. Μάλιστα, πολλοί ιδιοκτήτες καταγγέλλουν ότι, ακόμη κι αν εντοπίσουν τον υποψήφιο επενδυτή ζητώντας την εγκατάλειψη των σχεδίων του, ο τελευταίος αρνείται επικαλούμενος τη σχετική νομοθεσία του 2010 και τον Κανονισμό του 2011. Ένας άλλος κίνδυνος, που προκαλεί στους ατυχείς ιδιοκτήτες ανησυχία και αγωνία, είναι, ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, ελλοχεύει ο κίνδυνος να ενεργοποιηθούν διατάξεις περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης γης δεδομένου ότι τα έργα ΑΠΕ θεωρούνται «έργα δημοσίου συμφέροντος» και, τότε, θα βρεθούν πολλαπλώς ζημιωμένοι.
Το ως άνω «κομφούζιο» με τη γη αποκαλύφθηκε όταν οι υποβληθείσες αιτήσεις στη ΡΑΕ, τον Δεκέμβριο του 2019, αφορούσαν σε συνολική ισχύ 15,6 GW, δηλαδή ισχύ πολλαπλάσια σε σχέση με τους προηγούμενους κύκλους και σχεδόν διπλάσια από αυτή που έχει θέσει το ΕΣΕΚ για το 2030 (8,3 GW). Το γεγονός αυτό καταδεικνύει, περίτρανα, ότι πολλοί υποψήφιοι επενδυτές υπέβαλαν όσο το δυνατό περισσότερες εικονικές αιτήσεις, σε έναν ή σε περισσότερους κύκλους, προκειμένου να είναι περισσότερο ανταγωνιστικοί.
Λαμβάνοντας υπόψη το χάος, που έχει δημιουργηθεί στη ΡΑΕ, τα τελευταία χρόνια, από τη δέσμευση ξένης έκτασης από τρίτους στις αδειοδοτήσεις ΑΠΕ, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφάσισε να επιλύσει νομοθετικά το ζήτημα με πλαίσιο, το οποίο τέθηκε εντός του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και, επί του παρόντος, βρίσκεται σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Παρόλο που η ρυθμιστική πρόταση του Υπουργείου αποτελεί έγκαιρη φραγή των σχεδίων των επιτηδείων δεν παύει το πρόβλημα όχι μόνο να συνεχίζει να υφίσταται αλλά και να ταλαιπωρεί τη ΡΑΕ καθώς και τους ιδιοκτήτες γης, σε όλη την επικράτεια, αφού θα πρέπει, συνεχώς, να επαγρυπνούν προκειμένου να προβάλλουν τις ενστάσεις και τις αντιρρήσεις τους στο χρονικό διάστημα που προβλέπεται.
Δεδομένου ότι, αφενός, η καταπάτηση ιδιοκτησιών, κυρίως αγροτικών ακινήτων, από τρίτους προκαλεί οικονομική ζημία στους ιδιοκτήτες αλλά και θίγει τα δικαιώματα κυριότητάς τους, οι δε ελλιπείς διατάξεις δεν ενισχύουν την εύρυθμη εφαρμογή ενός ασφαλούς και αξιόπιστου ρυθμιστικού περιβάλλοντος, ζητεί η κ. Μακρή να ενημερωθεί, περαιτέρω, για τις δραστικές ενέργειες και μέτρα που θα λάβει το υπουργείο προκειμένου να αρθούν οι ως άνω κατάφωρες αδικίες.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Οι ελλιπείς διατάξεις του Ν.3851/2010 (επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) και του Κανονισμού Έκδοσης Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ του 2011 αναφορικά με τη μη υποχρέωση προσκόμισης τίτλων ιδιοκτησίας ή συμφωνητικών μίσθωσης ή παραχώρησης γης κατά την υποβολή αιτήσεων αδειών, κυρίως φωτοβολταϊκών, από τους υποψήφιους επενδυτές, έχουν προκαλέσει σωρεία προβλημάτων στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και, κατ΄ επέκταση, στην εύρυθμη ενίσχυση ενός ασφαλούς και αξιόπιστου ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Και τούτο διότι, πολλοί υποψήφιοι επενδυτές φωτοβολταϊκών έργων έχουν δεσμεύσει όχι μόνο εκτάσεις πολλών ιδιοκτητών οικοπέδων ή αγροτεμαχίων – ερήμην τους – αλλά ακόμη χειρότερα, δύο ή και περισσότεροι επενδυτές έχουν το περιθώριο – λόγω της νομικής ασάφειας – να δηλώνουν την ίδια ξένη έκταση, στον ίδιο ή σε επόμενο κύκλο, και να ερίζουν μεταξύ τους για αυτήν χωρίς καν να τους ανήκει.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα και έως ότου η αίτηση αξιολογηθεί από τη ΡΑΕ στο στάδιο της «Έκδοσης Άδειας Εγκατάστασης», ο μεγαλύτερος αριθμός των ιδιοκτητών γης παραμένει ανυποψίαστος για τη δέσμευση από επιτήδειους της έκτασής του, ενώ κάποιοι άλλοι ιδιοκτήτες αγνοούν τόσο την ύπαρξη της ΡΑΕ όσο και τη διαδικασία παρακολούθησης των ανακοινώσεων αυτής. Και όταν, πλέον, οι ιδιοκτήτες γης βρίσκονται αντιμέτωποι με τη δυσάρεστη έκπληξη της δέσμευσης της έκτασής τους από τρίτους, είναι, δυστυχώς, υποχρεωμένοι, είτε να προχωρήσουν σε πολυδάπανο και μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, είτε να συμβιβασθούν με τις απαιτήσεις των εταιριών ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σε βάρος των νομίμων συμφερόντων τους. Μάλιστα, πολλοί ιδιοκτήτες καταγγέλλουν ότι, ακόμη κι αν εντοπίσουν τον υποψήφιο επενδυτή ζητώντας την εγκατάλειψη των σχεδίων του, ο τελευταίος αρνείται επικαλούμενος τη σχετική νομοθεσία του 2010 και τον Κανονισμό του 2011. Ένας άλλος κίνδυνος, που προκαλεί στους ατυχείς ιδιοκτήτες ανησυχία και αγωνία, είναι, ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, ελλοχεύει ο κίνδυνος να ενεργοποιηθούν διατάξεις περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης γης δεδομένου ότι τα έργα ΑΠΕ θεωρούνται «έργα δημοσίου συμφέροντος» και, τότε, θα βρεθούν πολλαπλώς ζημιωμένοι.
Λαμβάνοντας υπόψη το χάος που έχει δημιουργήσει στη ΡΑΕ, τα τελευταία χρόνια, η δέσμευση ξένης έκτασης από τρίτους στις αδειοδοτήσεις ΑΠΕ, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφάσισε να επιλύσει νομοθετικά το ζήτημα, με πλαίσιο, το οποίο τέθηκε εντός του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και, επί του παρόντος, βρίσκεται σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 15 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου για την απλοποίηση των διαδικασιών για τις ΑΠΕ, αντιρρήσεις, πλέον, θα υποβάλλονται στο στάδιο πριν τη χορήγηση από τη ΡΑΕ της Βεβαίωσης Παραγωγής, από τους έχοντες έννομο συμφέρον – εν προκειμένω από τους ιδιοκτήτες γης – σε περίπτωση που ανακαλύψουν ότι κάποιοι έχουν αιτηθεί φωτοβολταϊκά έργα στα αγροτεμάχιά τους.
Παρόλο που η ως άνω πρόταση αποτελεί, σαφώς, έγκαιρη φραγή των σχεδίων των επιτηδείων, δεν παύει το πρόβλημα, όχι μόνο να συνεχίζει να υφίσταται αλλά και να ταλαιπωρεί τη ΡΑΕ καθώς και τους ιδιοκτήτες γης, σε όλη την επικράτεια, οι οποίοι θα πρέπει, συνεχώς, να επαγρυπνούν μήπως και κάποιος επιτήδειος αιτηθεί φωτοβολταϊκό έργο στην έκτασή τους προκειμένου να προβάλλουν τις ενστάσεις και τις αντιρρήσεις τους στο χρονικό διάστημα που προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις.
ΕΠΕΙΔΗ η καταπάτηση των ιδιοκτησιών, κυρίως αγροτικών ακινήτων, από τρίτους προκαλεί οικονομική ζημία στους ιδιοκτήτες αλλά και θίγει τα δικαιώματα κυριότητας στις ιδιοκτησίες αυτές και
ΕΠΕΙΔΗ έχει προκληθεί «κομφούζιο» με τη γη αφού οι υποβληθείσες αιτήσεις στη ΡΑΕ, τον Δεκέμβριο του 2019, αφορούσαν σε συνολική ισχύ 15,6 GW, δηλαδή ισχύ πολλαπλάσια σε σχέση με τους προηγούμενους κύκλους και σχεδόν διπλάσια από αυτή που έχει θέσει το ΕΣΕΚ για το 2030 (8,3 GW), γεγονός που καταδεικνύει, περίτρανα, ότι πολλοί από τους υποψήφιους επενδυτές, τελικά, υπέβαλαν όσο το δυνατό περισσότερες εικονικές αιτήσεις προκειμένου να είναι περισσότερο ανταγωνιστικοί
ΕΡΩΤΑΤΑΙ Ο κ. ΥΠΟΥΡΓΟΣ:
1. Σε ποιες δραστικές ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε, πλέον, να προλαμβάνεται ριζικά και αμέσως, μέσω κανονιστικών διαδικασιών, η τακτική της δέσμευσης ξένης έκτασης από τους επιτήδειους;
2. Σε ποιες πρόσθετες ενέργειες προτίθεται να προβεί, όπως π.χ. συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα στο υποβληθέν συμφωνητικό μίσθωσης γης, ώστε να αναχαιτισθεί κάθε προσπάθεια υποβολής εικονικών αιτήσεων από τους επενδυτές, οι οποίες αυξάνουν, άνευ λόγου, τον διοικητικό άχθο της αξιολόγησης από τις υπηρεσίες της ΡΑΕ;