Η Νικόλ της Δράκας Πτελεού

Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Ενώ ήταν έτοιμη να πνιγεί ξάφνου φάνηκε ένας ψαράς και τράβηξε με δύναμη τη βάρκα στη στεριά. Και σώθηκε…

Έκτοτε έγινε ο φύλακας άγγελός της…

Γιατί ο πνιγμός δεν ήταν στην ώρα του. Και η Νικόλ έπρεπε να ζήσει. Αφού η μελαγχολία δεν ήταν καλός αγωγός του θανάτου…

*

Οδός Νικόλ στη Δράκα. Στη Δράκα του Πτελεού. Πόσοι την ξέρουν; Τη Δράκα. Όχι τη Νικόλ.

Η Δράκα είναι κάπου χωμένη στον βορειοανατολικό άξονα του Πηγαδιού, κάτω από τον Πτελεό, σε μια ήρεμη και γραφική πλαγιά, γεμάτη ελιές που αντικρίζει τον περίκλειστο όρμο Καραβοτσάκι, ανάμεσα Πηγάδι και Αχίλλειο.

Ο δρόμος ανηφορίζει κάμποσο μέχρι να φτάσει σε ένα ανοιχτό πλάτωμα, από όπου ανοίγεται σα βεντάλια ο ολάνθιστος ορίζοντας της δυτικής Μαγνησίας, με την έξοδο του κόλπου στο Αιγαίο και τη χερσόνησο του Τισαίου στο βάθος.

Σκαλωτό μονοπάτι κατηφορίζει μέσα από ζαρντινιέρες και λουλουδισμένα παρτέρια έως την είσοδο ενός μικρού μονώροφου σπιτιού που κυκλώνεται από γραφικό προαύλιο και απλώνει δίχτυα σε ένα έξοχο αγροτικό και θαλασσινό μαζί τοπίο, καμωμένο από γλυκύτατες διαδοχικές πλαγιές που χαρακτηρίζουν με στιβαρότητα το ελληνικό τοπίο.

Εδώ από τη θέση θέασης και στάσης της Δράκας θα μπορούσε να θεμελιώσει τη θεωρία του κι ο Περικλής Γιαννόπουλος σχετικά με την ηρεμία και το γλυκό βάθος τοπίου της ελληνικής τοπογραφίας.

Εδώ διαμένει η Νικόλ, μια δυναμική κι ευαίσθητη γυναίκα, γαλλικής καταγωγής, γεννημένη στο Αλγέρι από Γάλλους γονείς που βρέθηκαν εξ ανάγκης στη βορειοαφρικανική χώρα.

Η Νικόλ, των ενενήντα τεσσάρων χρόνων, η οποία ζει με τις αναμνήσεις μιας πολύτροπης οδυσσεϊκής ζωής, αφού αλώνισε πολλά μεσογειακά λιμάνια, τα οποία τελικά την εγκατέστησαν γύρω στο 1953 στη χώρα μας, για να ριζώσει για πάντα εδώ.

Η Νικόλ, του Ορόν και της Μαρς αλ Κιμπίρ, μιας μικρής και μιας μεγάλης αλγερινής πολιτείας του Αλγερίου που έζησε τα παιδικά της χρόνια στο γαλλόφωνο Αλγέρι, που σπούδασε φιλολογία γαλλική, στη Σορβόννη, διορίστηκε καθηγήτρια στη Μασσαλία, στο Μαρόκο, στη Ρώμη και στο Παρίσι, όπου γνώρισε την Ελληνίδα μέντορά της Κλεοπάτρα Παππά, της οικογένειας των Λαρισαϊκών Κυλινδρόμυλων Παππά. Η τελευταία έγινε η καλύτερη φίλη της και την έμπασε στα μυστικά τόσο της γλώσσας, όσο και στην ομορφιά του ελληνικού γεότοπου.

Ήρθε στην Ελλάδα, τη σπαραγμένη από τον Εμφυλιακό ολετήρα, την ίδια χρονιά που έφτασε και ο άλλος μεγάλος ομοεθνής της ταξιδευτής Ζακ Λακαριέρ και άρχισε το ταξίδι της όπως κι ο τελευταίος στη θάλασσα του πνευματικού τοπίου. Μέχρι που ανακάλυψε αυτόν τον τόπο και ρίζωσε εδώ σφραγίζοντας τον μεγάλο μεσογειακό της κύκλο στις θάλασσες του κλασικού κοσμοχώρου.

Μέσα από χαμηλόφωνα κομμάτια του Μπολερό του Ραβέλ που χορεύουν πίσω από τα δροσερά κλαδιά των πεύκων, κινητοποιώντας βελόνες και ρητίνη από τα τελευταία, η Νικόλ αρχίζει να βγάζει τον μούστο της από τον ελληνικό αμπελώνα της ζωής της, με άξονα την αποσπασματική, δραματοποιημένη της αφήγηση γύρω από τα λιμάνια και τους έρωτες της μεσογειακής φύτρας της.

Χρημάτισε για ένα διάστημα γραμματέας του PLO, φίλη και συνεργάτις του Αραφάτ, τα χρόνια του επικίνδυνου διωγμού των Παλαιστινίων (όχι πως τώρα δεν είναι ακόμη) κρατούσε για πολλά χρόνια σχέση με τη Λεϊλά Σαχίμ, την προσωπική γραμματέα του Αραφάτ.

Εδώ στη Δράκα, βρήκε το κατιό της. Ένα ελληνικό καταφύγιο πλάι στον βαρκάρη που την έσωσε και της απέδειξε πως η ζωή είναι ωραία, αρκεί να διαθέτεις πυγμή και σθένος μέσα σου και γύρω σου τέτοια ομορφιά.

Έξω, γύρω και μέσα στην ψυχή της ρέει και ζωογονεί τον πληγωμένο ψυχισμό οποιουδήποτε με τη φύση και το φως που εκπέμπει το ελληνικό τοπίο.

Έτσι που η Νικόλ να λυπάται πια που δεν είχε το κουράγιο, όπως λέει και η ίδια, να δώσει φωνή και βήμα σε εκείνους που δεν είχαν φωνή.

Εδώ στη Δράκα υιοθέτησε μια νέα απρόσμενη ζωή γύρω από όλα όσα στοιβάζονται στην ψυχή του ελληνικού μικρόκοσμου καθώς μεγαλοποιούν την αντίληψη και τη νοοτροπία της απλότητας, της αρμονίας και του μεγαλείου μιας ζωής, αστιγμάτιστης από τα καπρίτσια των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων.

Η Νικόλ με τα ολογάλαζα μάτια, μάτια σαν τη θάλασσα που υιοθέτησε και αγάπησε, με τα λευκά σαν του χιονισμένου Ολύμπου μαλλιά, το σίγουρο σπαθάτο βλέμμα, την ολάνοιχτη μεσογειακή καρδιά, το λεπτό υφασμάτινο τσίτι που την σκεπάζει μέσα στα κύματα του δροσερού αγεριού, για να καθρεφτιστεί ο μέσα πλουσιόχωρος κόσμος της ελληνικής παθογένειας με όλα τα συμβατά και ασύμβατα ιχνοστοιχεία του.

Μας μιλάει για τον Όμηρο που λατρεύει, τον Πλάτωνα, την ορθότητα των ονομάτων, το περί Φύσης και Ψυχής αριστοτελικό σύγγραμμα και φουσκώνει από περηφάνια η καρδιά της, καθώς παίρνει να χτυπάει δονημένη από ιωνικούς παλμούς, αποσπάσματα προσωκρατικών και ιστορίες που έγραψαν οι συντελεστές και πρωτεργάτες της ανακάλυψης του πνεύματος στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Η Νικόλ του Αλγερίου, του Μαρόκου, των πολέμων, της γαλλοαλγερινής σύγκρουσης που δεν την αφήνει αδιάφορη, για την απάνθρωπη πολιτική της χώρας της.

Η Νικόλ των περιπετειών και της δράσης στους φιλολογικούς κύκλους μιας ελληνίζουσας γραμματολογίας και αισθητικής.

Η Νικόλ των μετακινήσεων, των περιστροφών και της αέναης περισυλλογής μεσογειακών ιδιοτροπιών.

Η Νικόλ, η φίλη του Λακαριέρ, της Αρβελέρ, του Αραφάτ, η δική μας Νικόλ, του ελληνικού τρόπου ζωής, της γραφικής απλότητας, του γλωσσικού μεγαλείου, της ορμέμφυτης επαναγωγής του τρόπου ελληνικής σκέψης και ζωής που ξαναφέρνει στο προσκήνιο ιδέες φρέσκιες μέσα από τις ανάδελφες αρχαϊκές ρίζες της.

Η Νικόλ των ενενήντα τεσσάρων χρόνων που κλείνει μια ζωή δωρήτρια και δωρεοδόχος της ομορφιάς, της αρμονίας και των ιδεών που γεννήθηκαν εδωνά στο πλάι τόσων κυμάτων και τόσων πευκοβελόνων που δεν είναι τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από μια δράκα στοχασμοί και της κλασικής εποχής.

Η Νικόλ της Δράκας, του Πηγαδιού και του Αχιλλείου, του Παγασητικού, της Μαγνησίας και των θαλασσινών δρόμων που παραπεταμένοι στην άκρη ενός φανταστικού ονείρου πλέουν μέσα στην καρδιά της σαν ορθόπλωρες νήες, δίχως ερέτες και δίχως μηχανές και πηδάλια, με μοναδικό νηογνώμονα την αισθητική του αρχαίου κάτοικου αυτής της μικρής χώρας, μακριά από τα γρανάζια και τις πλεύσεις των ευρωπαϊκών γραμμών…

Η Νικόλ λοιπόν της Δράκας, του απλού ταπεινού και πλούσιου κόσμου της ελληνικής περιφέρειας που μας φιλοξενεί στον ευκτήριο κόσμο του ψυχικού της μεγαλείου, μας μπάζει στον εσωτερικό της διάκοσμο και μας ανοίγει μια μεγάλη διέξοδο – απόσβεση του πληγωμένου από τους εκσυγχρονιστές αισθητικού και ιδεολογικού μας οραματισμού…

Δράκα Πηγαδιού, 8 του Ιούνη, στο 2024.

Ευχαριστώ τον Βασίλη Φυτιλή της Φιλαρχαίου Εταιρίας Αλμυρού για το προξενιό.