Ανήσυχο καλλιτεχνικό πνεύμα, η μουσική ιστορία του Βόλου, πιανίστα, καθηγήτρια πιάνου, μία εκ των ιδρυτριών του Δημοτικού Ωδείου Βόλου και διευθύντρια της δικής της μουσικής σχολής. Ο λόγος για την Αικατερίνη Σαμαρτζή, η οποία μίλησε στη «Θ» για τη ζωή της και όχι μόνο. Μέχρι σήμερα, αν και μεγάλωσε, ασχολείται με το αγαπημένο της πιάνο, αλλά και δεν έχει σταματήσει να δημιουργεί με τη βελόνα της.
Όπως αναφέρεται στο Μουσικό Λεξικό Ταμβάκης, «η Σαμαρτζή – Ζωνζήλου Καίτη (Βόλος 1932), είναι πιανίστα, καθηγήτρια πιάνου – διευθύντρια της «Μουσικής Σχολής Μαγνησίας». Άρχισε μαθήματα πιάνου σε ηλικία 7 ετών με την Α. Τσολάκη. Μεταπολεμικά (1949) συνέχισε σπουδές στο Παράρτημα Βόλου του Εθνικού Ωδείου με τη Λ. Σταμούλη. Το 1956 πήρε δίπλωμα πιάνου με Α’ βραβείο παμψηφεί (πρόεδρος της Επιτροπής ο Μ. Καλομοίρης). Έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ πιάνου (σε ελληνικές πόλεις και το εξωτερικό). Στο διάστημα 1960-’79 εργάστηκε ως παραγωγός μουσικού προγράμματος στον ραδιοφωνικό σταθμό Βόλου. Στο διάστημα 1973-’76 ηχογραφούσε για τη ραδιοφωνία προγράμματα μουσικής δωματίου με τον βιολιστή Περικλή Σακελλαρίδη. Το 1974 προσκλήθηκε στη Βοστώνη για τις μουσικές εκδηλώσεις του 42ου Ζοντιανού Συνεδρίου και έπαιξε στο Sheraton Hotel ενώπιον 2.000 εκπροσώπων από 36 χώρες. Ως καθηγήτρια πιάνου εργάστηκε στο Εθνικό και το Δημοτικό Ωδείου Βόλου και στο Δημοτικό Ωδείο Λάρισας. Το 1983 ίδρυσε και από τότε διευθύνει τη Μουσική Σχολή Μαγνησίας. Έχει συνεργαστεί ως σολίστ και συνοδός πιάνου με μουσικούς, θεατρικούς και κοινωνικούς φορείς του Βόλου και έχει συνοδεύσει πολλές από τις χορωδίες της πόλης. Έχει διοργανώσει και μετάσχει σε συναυλίες όλων των ειδών μουσικής και έχει παρουσιάσει εργοβιογραφικά αφιερώματα στους Αττίκ, Κ. Γιαννίδη και Χ. Χαιρόπουλο. Για την προσφορά της έχει τιμηθεί από τη διεθνή Ζόντα, τον Σύνδεσμο Φίλων Πηλίου, τον Ροταριανό Όμιλο Βόλου και την 111 Πτέρυγα Μάχης».
Η ίδια τόνισε πως «τελείωσα με το πιάνο και πήρα το δίπλωμά μου σε ηλικία 22 χρόνων περίπου, ενώ στη συνέχεια εργάστηκα στην ΕΡΤ Βόλου για 20 περίπου χρόνια ως προϊσταμένη του μουσικού προγράμματος και απ’ όπου πήρα σύνταξη λόγω των ανήλικων παιδιών μου και επειδή έχασα τον άντρα μου. Εργάστηκα επίσης ως καθηγήτρια στο Δημοτικό Ωδείο Βόλου και στη Λάρισα για αρκετά χρόνια».
Η κ. Αικατερίνη Σαμαρτζή θυμάται ότι προϊσταμένη στο Δημοτικό Ωδείο Βόλου ήταν η Λέλα Σταμούλη, η οποία ήταν και η δασκάλα της στο πιάνο και ήταν αυτή που της έδωσε το δίπλωμα πιάνου του Εθνικού Ωδείου με υπογραφή του Μανώλη Καλομοίρη.
«Η Λέλα Σταμούλη, μετά από την επίσκεψή της στον τότε δήμαρχο, με κάλεσε, διότι χρειάζονταν τρία διπλώματα για να αρχίσει το Δημοτικό Ωδείο Βόλου. Έτσι το ένα ήταν της ίδιας, το δεύτερο ήταν το δικό μου και τρίτο της Νίτσας Αμαξοπούλου. Με τη δική μας συμμετοχή ουσιαστικά δόθηκε η άδεια για την ίδρυση του Δημοτικού Ωδείου Βόλου. Οι τρεις μας ως ιδρυτικά μέλη ξεκινήσαμε το Δημοτικό Ωδείο Βόλου και στη συνέχεια για τις ανάγκες λειτουργίας του έγιναν προσλήψεις κι άλλων δασκάλων για τα μαθήματα άλλων οργάνων» εξηγεί η ίδια.
Μετά από 20 χρόνια σκληρής δουλειάς και πολλών υποχρεώσεων, αλλά και μεγάλης πίεσης, λόγω μεγάλου φόρτου εργασίας, αλλά επειδή τα παιδιά της, οι δυο κόρες της, χρειάζονταν δίπλα τους τη μητέρα τους, δεν της επέτρεψε να συνεχίσει.
Όταν όμως όλα πήραν τον δρόμο τους κι επειδή είχε χάσει και τον άντρα της, αποφάσισε να αναζητήσει δουλειά, αφού όπως είπε «η σύνταξη ήταν ελάχιστη και έπρεπε να δουλέψω».
Το 1983 παίρνει την απόφαση και ιδρύει τη Μουσική Σχολή Μαγνησίας που στεγαζόταν σε ένα οίκημα στην οδό Γαλλίας, κρατώντας το ανοιχτό για σχεδόν 20 χρόνια.
«Είχα 120 παιδιά, μεταξύ των οποίων πολλά ταλαντούχα αγόρια. Αντί να τα μαθαίνω εγώ, με μαθαίναν αυτά, τόση ανάπτυξη είχαν από τα σπίτια τους. Θυμάμαι μία μάνα ενός παιδιού που μου τηλεφώνησε και μου είπε «δεν σας δώσαμε τα παιδιά μας να τα κάνετε πιανίστες, να ακολουθήσουν τη μουσική και να γίνουν λάτρεις της κλασικής μουσικής. Σας δώσαμε τα παιδιά για να μάθουν μουσική». Τότε της απάντησα πως «εσείς με πληρώνετε και εγώ κάνω το καθήκον μου»» θυμάται η κ. Σαμαρτζή.
Όπως η ίδια εξομολογείται, από τη Μουσική Σχολή Μαγνησίας πέρασαν πολλά παιδιά, που διδάχτηκαν πιάνο, αρμόνιο, τραγούδι, βιολί, βιολοντσέλο, ακορντεόν κ.λπ.
Τι σημαίνει όμως για την ίδια η μουσική και το πιάνο; «Η ζωή μου. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Όταν ήμουν μικρή, σε ηλικία 4-5 χρόνων, πήγαμε με τους γονείς μου και είδαμε τη ζωή του Σοπέν. Από εκείνη τη στιγμή «έβγαλα το πόρισμα»: Θα γίνω πιανίστα. Έτσι άρχισα να γκρινιάζω στον πατέρα μου μέχρι που μου πήρε πιάνο, αλλά νόμιζα πως αμέσως θα έπαιζα. Κάπως έτσι άρχισα μαθήματα. Και ήμουν προσηλωμένη σε αυτό. Ένα χόμπι και ένα όνειρο ζωής» ανέφερε.
Μέχρι και σήμερα η κ. Σαμαρτζή παίζει πιάνο, αν και κουράζεται: «Το πιάνο θέλει και πολλές δυνάμεις. Δεν είναι μόνο τα χέρια και τα πόδια, αλλά κουράζεται και ο ψυχισμός».
Η ίδια επισήμανε πως «αυτά τα κομμάτια των συνθετών, τα έγραψαν για κάποιον λόγο. Ή ήταν στεναχωρημένοι ή χαρούμενοι ή θλιμμένοι ή ένιωθαν μοναξιά», για να συμπληρώσει: «Η μουσική είναι ένας τρόπος να καλλιεργήσεις τον εσωτερικό σου κόσμο. Όλες οι τέχνες σε καλλιεργούν, αλλά όχι τόσο όσο η μουσική».
Ανήσυχο πνεύμα καλλιτεχνικό δεν σταματά όμως στη μουσική. Της αρέσει να δημιουργεί με κάθε τι που πιάνεται. Η κ. Αικατερίνη Σαμαρτζή ήταν πάντα ένα ανήσυχο πλάσμα και της άρεσε να δημιουργεί και με το χέρι. Έχει φτιάξει με τα χέρια της και τη βελόνα εκατοντάδες σουπλά, κάθε κομμάτι άλλο σχέδιο, μια ασχολία των τελευταίων χρόνων. Αλλά δεν σταματά εκεί. Τα κεντήματα με σχέδια βγαλμένα από το μυαλό της είναι εντυπωσιακά. Έχει δημιουργήσει με τα χέρια της διακοσμητικά χαλάκια και είναι αυτοδίδακτη, τα οποία άλλα χρειάστηκαν μήνες ολόκληρους και άλλα χρόνια για να ολοκληρωθούν. Κέντημα πάνω σε καμβά και επίσης με τη βελόνα της πάνω σε ειδικό πανάκι δημιουργεί γκομπλέν. Συνεχίζει όμως χωρίς να πτοείται. Η ίδια έχει χρηματοδοτήσει και επιμεληθεί της μετάφρασης από τη γαλλική γλώσσα στην ελληνική, του βιβλίου της Lucette Descaves «Νέα διδασκαλία της πιανιστικής τέχνης-Μια νέα διδακτική προσέγγιση». Το όνομά της «φιλοξενείται» στο Μουσικό Λεξικό Ταμβάκης.