Η μεγάλη συμβολή του ΚΕΘΕΑ Πιλότος Βόλου στην απεξάρτηση εφήβων – Από 14 ετών στη χρήση ουσιών

Στα δεκατέσσερα έτη είναι ο μέσος όρος ηλικίας που οι έφηβοι έρχονται σε επαφή με τις ουσίες, σπρωγμένοι και απογοητευμένοι ουσιαστικά από προβληματικά ως επί το πλείστον οικογενειακά και ευρύτερα κοινωνικά περιβάλλοντα, να αναζητήσουν ένα άλλο κόσμο, δυστυχώς τόσο επικίνδυνο και θανατηφόρο.
Στο ΚΕΘΕΑ Πιλότος του Βόλου περίπου 550 άτομα έλαβαν πέρυσι υπηρεσίες της έγκαιρης παρέμβασης και της θεραπείας. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται τόσο οι έφηβοι όσο και οι γονείς τους, καθώς η προσπάθεια της απεξάρτησης αφορά τόσο το παιδί όσο και τον γονιό που πρέπει να υποστηρίξει το παιδί σε αυτό τον αγώνα. Άλλοι ολοκληρώνουν τη θεραπεία τους σε ορισμένες εβδομάδες και άλλοι σε μήνες.
Με αφορμή τη χθεσινή παγκόσμια ημέρα κατά των ναρκωτικών, πραγματοποιούνται από το ΚΕΘΕΑ πιλότος εκδηλώσεις που θα κορυφωθούν αύριο Παρασκευή.

Έφηβοι πολυχρήστες

Πριν αρκετά χρόνια εξάρτηση όλοι σχεδόν εννοούσαν τα ναρκωτικά, αλλά πλέον δεν είναι μόνο οι ουσίες που αποτελούν το πεδίο του εθισμού. Εκεί εντάσσονται και το αλκοόλ, το κάπνισμα, ο εθισμός από το διαδίκτυο και τον τζόγο στο ίντερνετ και άλλα είδη.
«Στους εφήβους παρατηρούμε και το φαινόμενο των εφήβων πολυχρηστών, δηλαδή να φλερτάρουν με τη χρήση ουσιών, αλλά παράλληλα να πίνουν αλκοόλ και να είναι εξαρτώμενοι από το διαδίκτυο» τόνισε ο διευθυντής έρευνας και εκπαίδευσης του ΚΕΘΕΑ Πιλότος Βόλου κ. Ξενοφών Σελπεσάκης.
Ο ίδιος τόνισε πως στο ΚΕΘΕΑ Πιλότος του Βόλου πέρυσι εντάχθηκαν στα προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης και θεραπείας 550 άτομα, όπου περιλαμβάνονται τόσο οι έφηβοι, οι νέοι όσοι και οι γονείς. Οι ηλικίες που υποστηρίχτηκαν για να απεξαρτηθούν από τις ουσίες, ξεκινούσαν από τα δώδεκα έτη και έφταναν και τα 25 έτη. Κατά μέσο όρο η πρώτη επαφή του εφήβου με τις ουσίες είναι γύρω στα δεκατέσσερα έτη. Και υπάρχει μια μείωση στο μέσο όρο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια».

Ο ρόλος του γονέα και το κτίσιμο προσωπικότητας για τον έφηβο

Για την υλοποίηση της αποθεραπείας σημαντική είναι και η συμβολή του ανθρώπου αναφοράς, συνήθως του γονιού, που και αυτός εντάσσεται στο πρόγραμμα. Το πόσο συνεργάσιμος και δεκτικός θα είναι ο γονιός για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα απεξάρτησης του παιδιού του και να το υποστηρίξει, είναι σημαντικό για την ολοκλήρωση της προσπάθειας.
«Όταν έχουμε να κάνουμε με ανήλικο στη απεξάρτηση τότε πρέπει να υπάρχει και άνθρωπος αναφοράς είτε γονιός είτε συγγενής ή κάποιος άλλος είναι αυτός. Από τη στιγμή που θα έρθει και ο γονιός, δουλεύουμε μαζί του για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την κατάσταση στο σπίτι του, στο χώρο του. Βλέπουμε τον έφηβο και τον γονιό ατομικά, ενώ αν ταιριάζουν τα χαρακτηριστικά βάζουμε τους γονείς και σε ομάδες. Το σημαντικό βέβαια είναι εκτός από τον γονιό να έρθει στις υπηρεσίες και ο έφηβος που είναι σε εξάρτηση. Και από τη στιγμή που θα έρθει σε εμάς, το σημαντικό είναι να δημιουργηθεί μια επικοινωνία. Ούτε το κήρυγμα αρκεί που το ακούει στην οικογένεια και το σχολείο. Εμείς θέλουμε να γνωριστούμε μαζί του, να αρχίσει να μας εμπιστεύεται και να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης. Δουλεύουμε μαζί του και ξεμπλέκεται το κουβάρι, γιατί ο έφηβος έφτασε στις ουσίες. Το πόσο γρήγορα θα εμπιστευτεί, ο έφηβος εξαρτάται και από το πόσο επιβαρυμένη είναι η κατάσταση, το οικογενειακό περιβάλλον, τα προσωπικά του ζητήματα. Εμείς θέλουμε να ενδυναμώσουμε τον έφηβο με προσωπικές δεξιότητες, να πιστέψει στον εαυτό του, να κτίσει μια προσωπικότητα, ώστε να μην έχει ανάγκη την καταφυγή στις ουσίες και τις εξαρτήσεις» είπε ο διευθυντής έρευνας.

Τα σημάδια και οι συνέπειες

Συνήθως η χρήση ουσιών από τον έφηβο επιδρά και στις σχολικές του επιδράσεις, καθώς επηρεάζει γενικότερα τη συνολική κοινωνική του συμπεριφορά. Υπάρχουν, όμως και περιπτώσεις που οι χρήστες έφηβοι μπορούν να είναι λειτουργικοί στις σχολικές τους υποχρεώσεις και το σαββατοκύριακο να κάνουν επιλεκτική χρήση κάνναβης.
Όσο δε για τα οικογενειακά περιβάλλοντα από τα οποία προέρχονται οι χρήστες έφηβοι, εδώ μάλλον δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο το οικονομικό υπόβαθρο, καθώς αντιπροσωπεύονται όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα.
Το ουσιαστικό είναι η σχέση που αναπτύσσουν οι γονείς με το παιδί τους. «Υπάρχουν φορές που οι έφηβοι κάνοντας χρήση ουσιών φωνάζουν για τα προβληματικά οικογενειακά περιβάλλοντα που βιώνουν. Όσο πιο λειτουργική και ουσιαστική είναι η σχέση μέσα στην οικογένεια τόσο πιο πολύ ενδυναμώνεται το παιδί» ανέφερε ο κ. Σελπεσάκης.
Στο ερώτημα, αν υπάρχουν κάποια σημάδια εμπλοκής με τις ουσίες με τα οποία ο γονιός θα πρέπει να υποψιαστεί κάτι, ο κ. Σελπσάκης ανέφερε πως «ένα σημάδι είναι η ξαφνική μη ανταπόκριση στις σχολικές υποχρεώσεις. Τα μάτια μπορεί να είναι κόκκινα, ή γονείς εντοπίζουν ότι χάνουν χρήματα μέσα στο σπίτι, ενώ υπάρχει κάποια διαφοροποίηση στη συμπεριφορά. Βέβαια κάποια σημάδια μπερδεύονται γενικότερα με τη στάση ενός εφήβου».

Οι νέες κοινωνικές αντιλήψεις

Τελικά σήμερα είναι περισσότεροι ή λιγότεροι σε σχέση με το παρελθόν οι έφηβοι που μπλέκουν με τις ουσίες όπως χασίς, ηρωίνη, κοκαΐνη; Ο κ. Σελπεσάκης απαντά πως «η σημερινή κοινωνία έχει μια ανοχή στη χρήση των ουσιών και των υποπροϊόντων τους που μπορεί να τα αγοράσει ελεύθερα. Οι ουσίες είναι πλέον παντού. Μοιράζονται ακόμη και με ντιλίβερι. Υπάρχει γενικώς μια ανοχή και απενεχοποίηση της διαδικασίας και χρήσης νόμιμων και παράνομων ουσιών. Υπάρχουν πάρα πολλά υποπροϊόντα που κυκλοφορούν σε διάφορους χώρους πώλησης».
Ο χρόνος απεξάρτησης του εφήβου από τις ουσίες εξαρτάται τόσο από το πόσο βουτηγμένος είναι στον κόσμο των ναρκωτικών όσο και από τη δική του προσπάθεια αλλά και την υποστήριξη της οικογένειας.
«Για εφήβους που είναι στη φάση της πρώτης δοκιμασίας με τα ναρκωτικά η αποθεραπεία μπορεί να διαρκέσει και μερικές εβδομάδες. Για όσους όμως είναι πολύ περισσότερο εξαρτημένοι με τις ουσίες, ίσως απαιτηθούν το λιγότερο έξι μήνες για την απεξάρτηση» ανέφερε ο κ. Σελπεσάκης.
Πάντως το ελπιδοφόρο μήνυμα είναι πως εκατοντάδες χρήστες έφηβοι και ενήλικες νέοι κατάφεραν και ξέφυγαν από τη μάστιγα των ναρκωτικών κάνοντας ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους με την καθοριστική στήριξη του ΚΕΘΕΑ Πιλότος στον Βόλο.

Οι εκδηλώσεις σήμερα και αύριο

Πέμπτη 27 Ιουνίου: Οικογενειακή τελετή αποφοίτησης μελών του προγράμματος
18:00-19:30 στον Πολυχώρο του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, Γ. Καρτάλη 48
Ποδηλατάδα στον ιστό της πόλης με ανοικτή συμμετοχή μελών, εθελοντών και φίλων
20:00 Αφετηρία: Κτίριο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ Γ. Καρτάλη 48
21:30 Τερματισμός και αναμνηστικά: Κτίριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην παραλία Βόλου
Παρασκευή 28 Ιουνίου: Ανοικτή εκδήλωση/γιορτή
Ανάδειξη ιστορίας κτιρίου Στρεφτάρη με την τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων.
Εργαστήρια κατασκευών χειροτεχνημάτων από εθελοντές και μέλη του προγράμματος.
Παιχνίδια και άλλα δρώμενα.
Θεατρικό δρώμενο από τη Θεατρική ομάδα 3ος Όροφος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Μουσική συναυλία με τοπικά συγκροτήματα, προσωπικό και μέλη του προγράμματος.
20:00-24:00 Κτίριο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, Γ. ΚΑΡΤΑΛΗ 48