Η μαγική παράσταση της Εστουδιαντίνας

του Κυριάκου Παπαγεωργίου

Μάγεψε την περασμένη Δευτέρα το σύνολο των εκφραστών και εκτελεστών της μικρασιατικής μουσικής στο Δημοτικό Θέατρο Βόλου, σε μια πανδαισία από ήχους, νότες και λόγο που έγινε με την πρωτοβουλία της Πολιτιστικής Εστίας των Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Ιωνες».
Εκφραστής της παράστασης η Εστουδιαντίνα μας που είχε πέντε χρόνια να εμφανιστεί στο κοινό της Μαγνησίας..
Η ορχηστρική μουσική του Αντρέα Κατσιγιάννη, εμπλουτισμένη από τα σπάνια ηχοχρώματα της πέραν του Αιγαίου Ιώνιας και αιώνιας πατρίδας και γαρνιρισμένη από τις εξαιρετικά εκφραστικές παρεμβάσεις του ηθοποιού Τάσου Νούσια, καθήλωσαν το ακροατήριο που ήταν αποθεωτικό για τους ερμηνευτές και δημιουργούς του ιδιόχρωμου αυτού μουσικού κλίματος.
Αποκαλυπτικός για μια ακόμη φορά ο Γιώργος Νταλάρας – με μητρική καταγωγή από Σμύρνη, όπως δήλωσε ο ίδιος, ψυχή της μουσικής εκφοράς και συνήχησης ο Αντρέας Κατσιγιάννης και εκπληκτικοί οι οργανικοί ερμηνευτές του σχήματος.
Εντυπωσιακή η ερμηνεία του Θοδωρή Κοτονιά στα ποντιακά και του ποντιακού λυράρη Χρήστου Καλιοντζίδη.
Ιδιαίτερη αναφορά οφείλεται στην υπέροχη πλην ακατέργαστη φωνή της Ρίας Ελληνίδου στα σμυρνέικα.

*
Η Εστουδιαντίνα της Νέας Ιωνίας που εκπροσωπεί μουσικά και αλληγορικά τον μικρασιατικό ελληνισμό στην ηπειρωτική πατρίδα γιόρτασε μια εικοσαετία λειτουργίας και αλλεπάλληλων παραστάσεων.
Ακολούθησε από την αρχή τα χνάρια της ιστορίας των λαϊκών στιχοπλόκων και δημοτικών τραγουδοποιών της Μικρασίας, οι οποίοι ίδρυσαν στην πόλη το πρώτο οργανωμένο μουσικό σχήμα σε πρότυπο ορχήστρας που πήρε το όνομα «Πολιτάκια» κι αργότερα «Σμυρνέικη Εστουδιαντίνα». Πρότυπο εκείνης της αρχικής ομάδας που συνιστούσε ένα κουαρτέτο από δυο μαντολίνα, μια μαντόλα και μια κιθάρα η γαλλική Estudiantine
Ακολούθησε πιστά, στην προσαρμογή του ύφους, της μελωδίας και των ρυθμών, τις πρώτες αυτές μουσικές ομάδες που εκφράζονταν με ένα καινοτόμο μουσικό κίνημα δημιουργώντας νέες μορφές μουσικής έκφρασης.

*
Το θλιβερό γεγονός της ολικής καταστροφής του μικρασιατικού ελληνισμού και της προώθησης όσων επέζησαν στην αγκαλιά της πατρίδας έδωσε πλούσια κίνητρα κι εναύσματα γύρω από τη μουσική έκφραση των ανθρώπων που βρήκαν απάγκιο και καταφύγιο στη χώρα.
Έφεραν στην πατρίδα και στέγασαν σε χαμώγια και προσφυγικά στέκια τους καημούς, τα ντέρτια και τα πάθη τους, όλα εκφρασμένα μέσα από τις ιδιότυπες σμυρνέικες μουσικές.
Εξαιρετικοί εκφραστές και ερμηνευτές του μουσικού σχήματος της πρώτης Εστουδιαντίνας ο θαυμάσιος Σπύρος Περιστέρης, ο Βαγγέλης Παπάζογλου και ο μεγαλύτερος όλων, κατά την άποψή μου, ο υπέροχος Παναγιώτης Τούντας, που μόνο τώρα τελευταία ανασύρεται από τα ντουλάπια της μουσικής ιστορίας του τόπου για να εδραιωθεί στην κορυφή των δημιουργών της μικρασιατικής μουσικής.

*
Τραγουδώντας όλοι τα σμυρνέικα, τα ποντιακά και όλα τα μικρασιατικά στιχάκια μαζί με τους συντελεστές της εκπληκτικής αυτής παράστασης, ταξιδέψαμε στη Σμύρνη, το Ικόνιο, την Τραπεζούντα, τον Πόντο, την Καισάρεια, τη Νικομήδεια, τις Σάρδεις, το Αϊδίνι, το Αδραμύτι και σε τόσα άλλα ιώνια και αιολικά αγαπημένα μέρη, στα οποία έδρασε ο μουσικός πολιτισμός και φυσικά όχι μόνον αυτός…
*
Η Πολιτιστική Εστία της Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Ίωνες» κάλυψε με απόλυτη επιτυχία την εκδήλωση ανασύροντας από τη δεξαμενή της μνήμης που δεν πρέπει ποτέ να σβήσει, μουσικές, εκφορές του λόγου και αλησμόνητα γεγονότα από τη θλιβερή καταστροφή, όπως ακούσαμε δια στόματος της προέδρου του Άννας Πετσιάβα, που έδωσε το στίγμα της αληθινής ταυτότητας της προσφυγιάς και του αξεπέραστου πόνου των προγόνων της…
Μεγάλο τέλος είναι και το μερίδιο της εφημερίδας «Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ» που αναλογεί στην επιτυχημένη εκδήλωση, καθόσον αφορά στην οργάνωση, την ιστορική διαδρομή αλλά και την παρουσίασή της. Είναι ίσως το μοναδικό έντυπο που στάθηκε δίπλα στην Εστουδιαντίνα, όσο και στην επιτυχημένη παρουσίαση και εκδήλωση της περασμένης Δευτέρας.