Κατά 35% αυξήθηκαν οι φοιτητές σε μια πενταετία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και οι οποίοι πλέον ανέρχονται στους 16.576 εκ των οποίων οι 10.813 είναι προπτυχιακοί φοιτητές, ενώ στην ακαδημαϊκή χρονιά 2009-2010 άγγιζαν τους 12.051. Από τους 10.813 προπτυχιακούς φοιτητές το 30% έχει ξεπεράσει τον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης. Μάλιστα από την πρυτανική αρχή τονίζεται πως βασικός λόγος για την αύξηση των φοιτητών που ξεπερνούν τον κανονικό χρόνο φοίτησης είναι η οικονομική κρίση. Παράλληλα από την πρυτανική αρχή επισημαίνονται οι ευκαιρίες αλλά και οι απειλές για το ίδρυμα όπως είναι η συνταξιοδότηση των καθηγητών.
Τα στοιχεία για τον αριθμό των φοιτητών περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα δράσης για την περίοδο 2015-2018 που κατέθεσε η πρυτανική αρχή στα μέλη ΔΕΠ για διαβούλευση, ώστε να δημιουργηθεί το νέο αφήγημα του Πανεπιστημίου για την επόμενη περίοδο.
Όπως τονίζεται στο πρόγραμμα δράσης από την πρυτανική αρχή «οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας εισάγονται με γενικές εξετάσεις και αποτελούν σε σημαντικό βαθμό ένα έμψυχο δυναμικό μέσου – υψηλού επιπέδου με βάση τη διαχρονική εξέλιξη των βάσεων εισαγωγής στα Τμήματα. Έχουν αυξηθεί σημαντικά κατά τα τελευταία έτη (από 7.983 το 2010 σε 10.813 το 2014) λόγω της αύξησης των εισακτέων και των φοιτητών των οποίων η διάρκεια φοίτησης ξεπερνά τα ν+2 έτη, όπου «ν» είναι ο προβλεπόμενος από κάθε Τμήμα χρόνος φοίτησης. Η αύξηση των εισακτέων οφείλεται στην προσθήκη δύο νέων Τμημάτων στο Πανεπιστήμιο και στην εν πολλοίς αυθαίρετη αύξηση από την Πολιτεία του αριθμού ανά Τμήμα χωρίς να έχει εξεταστεί προηγουμένως η δυνατότητα των υφιστάμενων υποδομών και του υφιστάμενου δυναμικού να εκπαιδεύσουν περισσότερους φοιτητές.
Η αύξηση του αριθμού των φοιτητών με διάρκεια φοίτησης που ξεπερνά τα ν+2 έτη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική κρίση. Είναι γεγονός ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τη δυνατότητα ενός σημαντικού αριθμού φοιτητών να ολοκληρώσουν κανονικά τις σπουδές τους, καθώς η οικονομική υποστήριξη των οικογενειών τους έχει μειωθεί σημαντικά ή έχει διακοπεί».
Στην τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά 3080 φοιτητές έχουν ξεπεράσει τον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης, ενώ πριν πέντε χρόνια ήταν 2000.
Με βάση τις εκθέσεις εξωτερικής αξιολόγησης, οι φοιτητές παρακολουθούν, ως επί το πλείστον, προγράμματα σπουδών τα οποία είναι σύγχρονα ως προς το περιεχόμενο και, με βάση τις τελευταίες αλλαγές, προσαρμοσμένα στις δυνατότητες τους. Κατά κανόνα εκπαιδεύονται με τη χρήση σύγχρονων συγγραμμάτων και συχνά πολλαπλών πηγών βιβλιογραφίας οι οποίες είναι διαθέσιμες στο e-class ή στις διεθνείς βάσεις περιοδικών και τη χρήση σύγχρονων εποπτικών μέσων διδασκαλίας.
Ελλείψεις σε αίθουσες
Επίσης στο κείμενο του προγράμματος δράσης επισημαίνεται ότι «το εκπαιδευτικό έργο το οποίο διεξάγεται στο Πανεπιστήμιο θα ήταν σαφώς καλύτερο αν δεν περιορίζονταν από ελλείψεις σε προσωπικό, αίθουσες και εργαστηριακό εξοπλισμό. Παρά τις αδυναμίες, οι φοιτητές εμφανίζονται στις αξιολογήσεις διδακτικού έργου να έχουν ένα σχετικά υψηλό δείκτη ικανοποίησης από το εκπαιδευτικό έργο που συντελείται. Εκεί που το Πανεπιστήμιο φαίνεται ότι δεν παρέχει επαρκείς ευκαιρίες είναι στους τομείς της στέγασης, καθώς δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες φοιτητικές εστίες και της δημιουργικής απασχόλησης, καθώς δεν υπάρχει φοιτητική λέσχη.
Αν και αυτά τα προβλήματα απασχολούν τους φοιτητές, η κύρια ανησυχία τους προέρχεται από την αβεβαιότητα η οποία συνοδεύει την αποφοίτηση τους και την είσοδο στην αγορά εργασίας. Το Πανεπιστήμιο έχει σημαντικά περιθώρια να ενισχύσει την υποστήριξη που παρέχει στους αποφοίτους, είτε με τη μορφή διευρυμένων προγραμμάτων πρακτικής άσκησης, είτε με τη μορφή συμβουλευτικής και παροχής πληροφοριών για ευκαιρίες απασχόλησης».
Ευκαιρίες
Από την πρυτανική αρχή επισημαίνονται οι ευκαιρίες αλλά και οι απειλές για το ίδρυμα. Σε περίοδο κρίσης οι ευκαιρίες σπάνια υπάρχουν από μόνες τους και συνήθως πρέπει να δημιουργηθούν με σωστή ανάγνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος και σωστές επιλογές. Σήμερα μπορούν να θεωρηθούν ως ευκαιρία οι πόροι του νέου ΕΣΠΑ 2014-20, η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για την έρευνα, η επέκταση και διεύρυνση των συνεργασιών με υψηλής ποιότητας ακαδημαϊκά ιδρύματα της αλλοδαπής και η δυνατότητα προσέλκυσης νέων σε ηλικία, αλλά με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα, κυρίως από το εξωτερικό. Υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να θεωρηθεί ευκαιρία η δηλωμένη πρόθεση της νέας ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να περιορίσει την γραφειοκρατία και τη διοικητική εξάρτηση και να δώσει πραγματική αυτοδιοίκηση στα Πανεπιστήμια.
Απειλές
Οι κύριες απειλές για το μέλλον του Πανεπιστημίου σχετίζονται άμεσα με την κρίση και τις περιορισμένες προοπτικές των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, οι οποίες υπονομεύουν το ρόλο και τη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, τον αυξημένο αριθμό εισακτέων, τις χαμηλές αμοιβές και τη φυγή επιστημόνων στο εξωτερικό, τη δημογραφική απειλή της συνταξιοδότησης μεγάλου μέρους του προσωπικού τα επόμενα 5 χρόνια, την υπερβολική εξάρτηση του Πανεπιστημίου από το Υπουργείο Παιδείας, με ότι αυτό συνεπάγεται σε γραφειοκρατία, αγκυλώσεις και καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων για ακαδημαϊκά θέματα και θέματα ανάπτυξης.